Ulubey, Ordu
| Ulubey | |
|---|---|
 Ulubey'den bir görünüm (Ağustos 2020) | |
 Türkiye'de bulunduğu yer | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Ordu |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Soner Divli[1] |
| • Belediye başkanı | İsa Türkcan (AK Parti) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 304 km² |
| Rakım | 586 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 26.737 |
| • Kır | - |
| • Şehir | - |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| Posta kodu | 52850 |
| İl alan kodu | 0452 |
| İl plaka kodu | 52 |
Ulubey, Ordu ilinin ilçelerinden biridir.
Nüfusu 7000 olan ilçe köylerin ortasında yer aldığı için adına halk arasında "merkez" denilir. Ordu'ya 21 km uzaklıkta olması nedeniyle birçok ekileşimi Ordu ile yapmaktadır. Bu orada oturanlara bir rahatlık getirirken ilçe merkezinin gelişmesi açısından pek elverişli bir durum yaratmaz.
Almanya başta olmak üzere Avusturya, Hollanda, Fransa vb. Avrupa ülkelerine ve İstanbul'a, Bursa'ya, Adapazarı'na, Kocaeli'ye büyük göçler vermiştir. Kış aylarında ilçe ve köyler adeta terk edilmiş gibi bir izlenim uyandırabilir. Yaz aylarında ise bu bölgeler hareketli ve canlı bir atmosfere bürünmektedir.
Salı günleri kurulan pazar nedeniyle, halk arasında "salıya gitmek," "salıdan gelmek," "salıda görüşmek" gibi deyimler kullanılmaktadır. Ayrıca, bölgede bir oto pazarı da bulunmaktadır.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Ulubey toprakları, Oğuz boylarının Anadolu'ya göç etmeye başladıkları 11. ve 12. yüzyıl genel anlamda boştu. 1071 Malazgirt zaferinden sonra Türk ve özellikle Çepni boylarına mensup aşiretler ve oymaklar tarafından yerleşim yeri oldu. Emir Danişmente, Selçuklu devletlerindeki “İkta” geleneğine uygun olarak Ulubey çevresindeki topraklar verildi. 14. yüzyıl ortalarında 15. yüzyıl başlarına kadar Mesudiye merkezli kurulan Hacı Emiroğulları beyliğine katıldı.
Osmanlı sultanlarından Yıldırım Beyazıd’ın Karadeniz bölgesinde bulunan beylikleri idaresi altına almasından sonra, Mehmet Çelebi’nin “Anadolu birliğini kurma” teşebbüsleri sonucunda Ulubey’den Mesudiye’ye kadar uzanan iç bölgelerde Osmanlı topraklarına katılmış oldu. Fatih Sultan Mehmet Han’ın 1455 yılında Ulubey topraklarını tımar olarak dağıtması sonucunda bir Türkmen beyinin adını alarak Sevdeşlü namı diğer Uluğbey’lü nahiyesi oldu. Kaza merkezi, mahalle, köy ve nahiyelerde bulunan Müslim ve Gayrimüslim nüfus ve hane sayısını 1872 salnamesinden şöyle okuyoruz: Ordu kazasında Ulubey ile birlikte 69 köy 5 mahalle vardır. Ulubey nahiye müdürü Behram Ağa katibi de Arif Efendidir. Ordu ve Ulubey’deki Hristiyan tebaa içinde Katolik yoktur. Ermeniler 398 hane, Rumlar 535 hane, Çerkezler 30 hane, Türkler 2511 hanedir. Toplam hane sayısı da 3474. Nüfus: Ermeni nüfusu 1445, Rum nüfusu 2108, Çerkez nüfusu 150, Türklerin nüfusu 7651, toplam nüfus 11354'tür. Faydalanılan kaynak: Trabzon Vilayet Salnamesi 4. cilt sf: 95-153-173-199-207-209-211-213... 1547 yılında Ulubey nahiyesi adını aldı.1958 yılına kadar nahiye olarak kaldı. ve 1 nisan 1958 günü ilçe oldu. 1958 martında ilk belediye teşkilatı kuruldu ve 23 Şubat 1958 günü ilk belediye seçimi yapıldı. Halen Ulubey ilçesine bağlı 35 köy ve 6 mahalle olmak üzere ceman 41 adet yerleşim birimi bulunmaktadır.
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1960[3] | 26.562 | 3.023 | 23.539 |
| 1965[4] | 31.256 | 3.569 | 27.687 |
| 1970[5] | 33.767 | 3.911 | 29.856 |
| 1975[6] | 36.341 | 5.089 | 31.252 |
| 1980[7] | 39.822 | 6.399 | 33.423 |
| 1985[8] | 39.577 | 7.760 | 31.817 |
| 1990[9] | 37.698 | 10.116 | 27.582 |
| 2000[10] | 29.227 | 9.128 | 20.099 |
| 2007[11] | 20.235 | 6.118 | 14.117 |
| 2008[12] | 20.325 | 5.347 | 14.978 |
| 2009[13] | 19.012 | 5.030 | 13.982 |
| 2010[14] | 18.263 | 5.005 | 13.258 |
| 2011[15] | 17.541 | 5.191 | 12.350 |
| 2012[16] | 16.999 | 5.290 | 11.709 |
| 2013[17] | 20.868 | 20.868 | veri yok |
| 2014[18] | 19.903 | 19.903 | veri yok |
| 2015[19] | 18.239 | 18.239 | veri yok |
| 2016[19] | 19.306 | 19.306 | veri yok |
| 2017[19] | 16.990 | 16.990 | veri yok |
| 2018[19] | 26.737 | 26.737 | veri yok |
| 2019[19] | 19.450 | 19.450 | veri yok |
| 2020[19] | 18.187 | 18.187 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]
Ordu-Sivas karayolu üzerinde ve Canik Dağları yamacında kurulmuş olan Ulubey ilçesi 256 km² lik idari sınıra sahiptir. 586 m. Yükseklikte yer alan ilçe kuzey batıda Perşembe, batıda Gürgentepe, güneyde Mesudiye, Güney batıda Gölköy, Güney doğuda Kabadüz ilçeleriyle komşudur.
Dağlık bir yapıya sahip olan ilçede Karadeniz ikliminin bir uzantısı olan ve her mevsim yağışlı olmakla beraber yağışların kış mevsiminde kar, yaz mevsiminde ise yağmur şeklinde düştüğü bir iklim görülmektedir.
Uygun iklim ve yağış koşullarına bağlı olarak bitki örtüsü tarıma uygun alanlarda fındık, tarım dışı alanlarda ise yörenin asil bitki topluluğunu oluşturan geniş ve yer yer iğne yapraklı karma ormanlardır. Akarsu ağının fazla zengin olmadığı ilçede Melet Irmağı ve bu ırmağın kolu olan Sarpdere dışında önemli bir akarsu yoktur.
Sosyal yapı
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu ilçenin küçük olması nedeniyle ailelerin birbirlerini yakından tanımaları etkilidir. 2000 yılında yapılan son nüfus sayımına göre ilçe nüfusu yöreden yapılan göçlerle azalmıştır. Bu azalmada etkili olan diğer nedenler nüfus planlaması konusunda yapılan çalışmaların başarıya ulaşmasıdır. İlçe nüfusu fındık hasat mevsiminde geçici artış göstermektedir. Son yıllardaki ekonomik sıkıntılardan dolayı sosyal yapı etkilenmiş akraba aile ilişkileri gerilemiştir. İnsanlar ekonomik yönden çeşitli alanlara yönelerek yeni işler edinmişlerdir. Bu yöneliş özellikle Ordu il merkezinde İstanbul’da ve yurtdışında yoğunlaşmıştır.
Eğitime önem verilmesine rağmen ekonomik yönden etkilenen insanlar göçlerle yöreden ayrılarak çoğu okulun kapanmasına böylece eğitim gören insan sayısının azalmasına neden olmuştur. Bu göçler nedeniyle ilçede orta yaş ve ileri yaş grubu insanların çok olduğu görülmektedir. Halk genellikle örf ve adetlerine önem vermekte düğün, nişan ve mevlit gibi faaliyetlerin eski canlılığı ile devam ettiği görülmektedir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2022.
- ^ "9/11" (PDF). 5 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2012.
- ^ . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Ulubey Nüfusu - Ordu". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Ordu Ulubey Nüfusu". nufusune.com.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- Ulubey Belediyesi Resmi Sitesi 30 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Ulubey Kaymakamlığı Resmi Sitesi 9 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.