Ta-Ha Suresi

Ta-Ha Suresi
Meryem Meryem Suresi Taha Enbiya Enbiya Suresi
Sure Numarası	20
Cüz	16
Nüzul
Nüzul Sırası	45
Mekki/Medeni	Mekki
İstatistiksel Bilgiler
Ayet Sayısı	135
Kelime Sayısı	1534
Harf Sayısı	5399

Ta-Ha Suresi (Arapça:سورة طه), Kur'an-ı Kerim'in 20-ci suresi ve Mekki surelerinden biridir ve Kur'an-ı Kerim'in 16-cı bölümünde yer almaktadır. Bu surenin "Ta" ve "Ha" kesik harfleriyle başlaması, ona "Taha" isminin verilmesinin sebebidir. Peygamber Efendimiz (sav)'in vahyini kendini zora sokmadan tebliğ etme emri, Kur'an'ın büyüklüğüne işaret edilmesi, her şeyde, hatta namaz ve ibadette ölçülü olmanın vurgulanması bu surenin konuları arasındadır.

Bu surede Adem'in hikayesi, onun gökten iniş hikayesi ve Hz. Musa (as)'ın hikayesi detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Allame Tabatabai, bu surenin asıl amacının geçmiş kavimlerin kıssalarını anlatarak uyarı ve müjde vermek olduğunu düşünmektedir. Çağdaş müfessirlerden Mekarem Şirazi'ye göre Taha Suresi, diğer Mekki sureleri gibi daha çok yaratılış ve Meaddan söz etmekte, tevhidin sonuçlarını ve şirkin acılarını sıralamaktadır. Esmaü-l Hüsna ile ilgili sekizinci ayet, Musa (as)'ın şerhi-sadrı (göğsünün genişletilmesi) isteğini anlatan 25-28-ci ayetler ve Allah'ı anmayı ihmal etmenin hayatın zorluğu ile sonuçlanmasını anlatan 124-cü ayet Taha Suresi'nin ünlü ayetleri arasındadır. Bu surenin gece ve gündüzün farklı vakitlerinde ibadet etmeye özen gösterilmesine ilişkin 14, 130 ve 132. ayetleri fıkhi ayetler arasında sayılmıştır. Bu sureyi okumanın fazileti üzerine Peygamber Efendimiz (sav), Taha Suresini okuyan kimseye, Allah'ın Kıyamet gününde tüm muhacirlerin ve Ensar'ın sevabını vereceğini söylemiştir.

Tanıtım

İsimlendirilmesi

Sure, mukattaa harfleri ile (ta-ha) başladığından “Ta-Ha” adını almıştır. Surenin bir diğer adı ise, Hz. Musa’nın (a.s) lakabı olan “Kelim”dir. “Kelimullah” (Allah’la sohbet eden), Hz. Musa’nın (a.s) öyküsü, Allah’la doğrudan konuşabilmesi ve bu lakabı nasıl aldığına dair tüm ayrıntılar, bu surede ele alınmıştır. Mushaf tertibine göre yirminci ve nüzul sırasına göre ise, kırk beşinci suredir ^[1]

İniş Sebebi ve Yeri

Sure Mekki surelerdendir. Nüzul sırasına göre, Peygamber Efendimiz’e (s.a.a) nazil olan kırk beşinci suredir. Bu sure Kur’an-ı Kerim’in bugünkü düzenek sırasına göre, yirminci suredir ^[2] ve Kur’an’ın on altıncı cüz’ünde yer almaktadır. Ayet sayısı, Kufe karilerine göre 135, Hicaz karilerine göre 134, Basra karilerine göre 130 ve Şam karilerine göre ise, 140’dır. Birinci görüş daha doğru ve meşhurdur.

Ayet Sayısı ve Diğer Özellikleri

Kelime sayısı 1.534 ve harf sayısı ise, 5.399’dur. Hacim açısından miun ve orta surelerdendir. Tam olarak yarım cüzdür. Mukattaa harflerle başlayan on birinci suredir.^[3]

İçeriği

Hz. Peygamber Efendimize (s.a.a) hitap eden bu sure, onun vazifesini belirtmektedir. Bu görevin onun için bir sıkıntı yaratmadığı; aksine insanları davet etmesi gerektiği ve gerisinin Allah’ın elinde olduğu beyan edilmektedir.
Herkesin dönüş noktasının O’na olduğu; insanların tekzip ve inkârının Peygamber’e (s.a.a) bir zarar vermediği; her şeyde itidal ve orta yolun seçilmesi; dua ve ibadet edilmesi istenmektedir.

Hz. Âdem’in (a.s) hikayesi, cennetten çıkarılma öyküsü, ilahî af ve hidayeti,
Hz. Musa’nın (a.s) hikayesinin ayrıntıları, İsrailoğullarının buzağıya tapmaları ve Firavun’un Hz. Musa (a.s) ile mücadelesi, büyücülerin olayı, Hz. Musa’nın (a.s) münacat ve duası gibi konular, bu surede ele alınmıştır.
Hz. Âdem (a.s) ve Hz. Havva’nın (s.a) öyküsü, İblis’in vesvesesi ve her ikisinin de dünyaya gönderilmesi.^[4]

Tarihi Rivayet ve Öyküler

Hz. Musa’nın (a.s) hikayesi: Mukaddes Tuva vadisinde ateş görmesi, Allah ile konuşması ve Hz. Musa’nın (a.s) seçilmesi, Yed-i Beyza ve asanın ejderhaya dönüşme mucizesi, Firavun’u davet etme emri, Hz. Harun’un (a.s) Hz. Musa (a.s) ile birlikteliği, Hz. Musa’nın (a.s) Nil nehrine bırakılması, Hz. Musa’nın (a.s) Firavun’un sarayına ulaşması, Hz. Musa’nın (a.s) annesine kavuşturulması, Hz. Musa’nın (a.s) Kıbtiyi öldürmesi, Medyen’deki yaşantısı, Firavun’a doğru gitmesi, Firavun ile konuşması, sihirbazlar ile karşılaşması, sihirbazların iman etmesi ve Firavun’un onları ölümle tehdit etmesi, İsrailoğullarının denizden geçmesi, Firavun ve taraftarlarının suda boğulması, İsrailoğullarına nimetlerin nazil olması, Samiri’nin buzağısı, kavmin Hz. Harun (a.s) ile konuşması, Hz. Musa’nın (a.s) Hz. Harun’a (a.s) itiraz etmesi ve Hz. Musa’nın (a.s) Samiri ile konuşması 9-98. ayet-i kerimelerde işlenmektedir.
Hz. Âdem’in (a.s) hikayesi: Meleklerin, Hz. Âdem’e secde etmesi ve İblisin başkaldırısı, İblis hakkında Allah’ın Hz. Âdem’i (a.s) uyarması, İblis’in vesvesesi ve yasak ağaçtan yenilmesi, Hz. Âdem (a.s) ve Hz. Havva’nın (s.a) yeryüzüne inmesi olayları 115-123. ayet-i kerimelerde anlatılmaktadır.

Meşhur Ayetler

Hz. Musa’nın (a.s) duası, Ta-Ha Suresi 25-29. ayet-i kerimeler.

(قَالَ رَ‌بِّ اشْرَ‌حْ لِی صَدْرِ‌ی ﴿۲۵﴾ وَیسِّرْ‌ لِی أَمْرِ‌ی ﴿۲۶﴾ وَاحْلُلْ عُقْدَةً مِّن لِّسَانِی ﴿۲۷﴾ یفْقَهُوا قَوْلِی ﴿۲۸

25- Rabbim! Göğsümü açıp genişlet. 26- İşimi kolaylaştır. 27- Dilimdeki düğümü çöz 28- Ki söyleyeceklerimi kavrasınlar.

Bu ayet-i kerimeler, Hz. Musa’nın (a.s) Firavun’un yanına gitmeden önce ettiği duadır. Hz. Musa (a.s), Firavun’u tesiri altına alabilmek için Allah’tan göğsünü genişletmesini, işini kolaylaştırmasını ve beyanını güçlü kılmasını istemektedir.

وَمَنْ أَعْرَضَ عَن ذِكْرِي فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنكًا وَنَحْشُرُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَعْمَى

Beni anmadan yüz çevirene gelince: Dünyâda ona dar bir geçim var, kıyâmet günü de onu kör olarak haşrederiz. (Ta-Ha Suresi / 124)

Bu meşhur ayet-i kerimede zikrolunan yaşam darlığı, daha çok manevi yoksunluktan, ruhi açıdan kanaatsizlikten, maddi dünyaya haddinden fazla bel bağlamaktan ve yok olma korkusundan kaynaklanmaktadır. Allah’a inanan ve onun zatına gönül vermiş olan kimse ise, tüm bu endişe ve kaygılardan âmândadır.^[6]

Fazilet ve özellikleri

Ta-Ha Suresi'ni okumanın fazileti hakkında Allah Resulü’nden (s.a.a) şöyle bir hadis-i şerif nakledilmiştir: Kıyamet günü Ta-ha Suresi'ni okuyan kimseye, Muhacir ve Ensar’ın sevabı verilecektir. ^[7] İmam Sadık’tan (a.s) şöyle bir rivayet nakledilmiştir: Ta-ha Suresi'ni okumayı terk etmeyiniz; zira Allah-u Teâlâ, Ta-ha Suresi'ni sevmektedir ve Ta-ha Suresi'ni okuyan herkesi de sevecektir. Her kim Ta-ha süresini devamlı okursa, kıyamet gününde amel defterini onun sağ eline verecek, hesap-kitabını kolay tutacak ve onun hoşnut olması için ona çokça mükâfat verecektir. ^[8] “Tefsir-i Burhan” kitabında Ta-ha Suresi'ni okumanın fazileti hakkında birçok eser ve bereket zikrolunmuştur. Örneğin, evliliğin kolay bir şekilde gerçekleşmesi, büyük hacet ve isteklerin kabul olması gibi. ^[9]

Surenin Arapça ve Türkçe Meali

Önceki Sure Meryem Suresi	Ta-Ha Suresi	Sonraki Sure Enbiya Suresi

Mekki Sureler • Medeni Sureler 1. Fatiha 2. Bakara 3. Al-i İmran 4. Nisa 5. Maide 6. En'am 7. A'raf 8. Enfal 9. Tevbe 10. Yunus 11. Hud 12. Yusuf 13. Ra'd 14. İbrahim 15. Hicr 16. Nahl 17. İsra 18. Kehf 19. Meryem 20. Ta-Ha 21. Enbiya 22. Hac 23. Mü'minun 24. Nur 25. Furkan 26. Şu'râ 27. Neml 28. Kasas 29. Ankebut 30. Rum 31. Lokman 32. Secde 33. Ahzab 34. Sebe' 35. Fatır 36. Yasin 37. Saffat 38. Sad 39. Zümer 40. Mü'min 41. Fussilet 42. Şura 43. Zuhruf 44. Duhan 45. Casiye 46. Ahkaf 47. Muhammed 48. Fetih 49. Hucurat 50. Kaf 51. Zariyat 52. Tur 53. Necm 54. Kamer 55. Rahman 56. Vakıa 57. Hadid 58. Mücadele 59. Haşr 60. Mümtehine 61. Saff 62. Cum'a 63. Münafikun 64. Teğabun 65. Talak 66. Tahrim 67. Mülk 68. Kalem 69. Hakka 70. Me'aric 71. Nuh 72. Cin 73. Müzzemmil 74. Müddessir 75. Kıyame 76. İnsan 77. Mürselat 78. Nebe' 79. Nazi'at 80. Abese 81. Tekvir 82. İnfitar 83. Mutaffifin 84. İnşikak 85. Büruc 86. Tarık 87. A'la 88. Gaşiye 89. Fecr 90. Beled 91. Şems 92. Leyl 93. Duha 94. İnşirah 95. Tin 96. Alak 97. Kadr 98. Beyyine 99. Zilzal 100. Adiyat 101. Kari'a 102. Tekasür 103. Asr 104. Hümeze 105. Fil 106. Kureyş 107. Ma'un 108. Kevser 109. Kafirun 110. Nasr 111. Mesed 112. İhlas 113. Felak 114. Nas

Dış Bağlantılar

Kaynakça

↑ Daneşname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c. 2, 1242.
↑ Marifet, Amuzeş-i Ulum-u Kur’an, c. 2, s. 166, 1371 h.ş.
↑ Daneşname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c. 2, 1242.
↑ Tabatabai, Tercüme-i el-Mizan, c. 14, s. 16, 1374 h.ş.
↑ Hameger, Muhammed, Kur’an sureleri, Nuru’s-Sakaleyn Kur’an ve İtret Kültür merkezi, birinci baskı, Kum, Neşri Nuşera, ş. 1392.
↑ Mekarim Şirazi, Berguzide-i Tefsir-i Numune, c. 3, s. 146, 1387 h.ş.
↑ Tabersi, Mecmeu’l-Beyan, c. 7, s. 5, 1373 h.ş.
↑ İbn-i Babeveyh, Sevabu’l-Amal, s. 108, 1382 h.ş.
↑ Behrani, Tefsir-i el-Burhan, c. 3, s. 696, 1388 h.ş.

Bibliyografi

Kur’an-ı Kerim, tercüme: Muhammed Mehdi Fuladvend, Tahran, Daru’l Kur’ani’l Kerim, 1418 h.k. / m. 1376.
Daneşname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c. 2, Bahaddin Hürremşahi’nin katkılarıyla, Tahran, Dustan, Nahid, 1377 h.ş.
Behrani, Seyyid Haşim, el-Burhan, Tercüme Rıza Nazimiyan, Ali Genciyan ve Sadık Hurişa, Tahran, Kitab-ı Subh, Nihad-i Kitaphanehayi Umumiyi Keşver, 1388 h.ş.
Şeyh Saduk, Muhammed b. Ali, Savabu’l-Amal ve İkabu’l-Amal, Tercüme Muhammed Rıza Ensari Mahallati, Kum, Nesim-i Kevser, 1382 h.ş.
Tabatabai, Seyyid Muhammed Hüseyin, el-Mizan fi Tefsiri’l-Kur’an, Kum, Defter-i İntişarat-ı İslamiyi Camiayi Müderrisin-i Havza-i İlmiye-i Kum, 1374 h.ş.
Tabersi, Fazıl b. Hasan, Mecmau’l-Beyan fi Terfsiri’l-Kur’an, Tahkik ve Mukaddime Cevad Belaği, İntişarat-ı Nasır Hosro, Tahran, 1373.
Marifet, Muhammed Hadi, Amuzeş-i Ulum-u Kur’an, Merkez-i Çap ve Neşr-i Sazman-ı Tebligat-i İslami, c 1, 1371 h.ş.

[1] Daneşname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c. 2, 1242.

[2] Marifet, Amuzeş-i Ulum-u Kur’an, c. 2, s. 166, 1371 h.ş.

[3] Daneşname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c. 2, 1242.

[4] Tabatabai, Tercüme-i el-Mizan, c. 14, s. 16, 1374 h.ş.

[5] Hameger, Muhammed, Kur’an sureleri, Nuru’s-Sakaleyn Kur’an ve İtret Kültür merkezi, birinci baskı, Kum, Neşri Nuşera, ş. 1392.

[6] Mekarim Şirazi, Berguzide-i Tefsir-i Numune, c. 3, s. 146, 1387 h.ş.

[7] Tabersi, Mecmeu’l-Beyan, c. 7, s. 5, 1373 h.ş.

[8] İbn-i Babeveyh, Sevabu’l-Amal, s. 108, 1382 h.ş.

[9] Behrani, Tefsir-i el-Burhan, c. 3, s. 696, 1388 h.ş.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]