Bosniya va Gersegovinada korrupsiya

Transparency International tashkilotining korrupsiya boʻyicha umumiy jamoatchilik soʻrovi shuni koʻrsatadiki, fuqarolar Bosniya va Gersegovinaning siyosiy tuzilmalarini korrupsiyadan chuqur taʼsirlangan deb bilishadi. Fuqarolarning uchdan ikki qismi hukumatning korrupsiyaga qarshi kurash borasidagi saʼy-harakatlari samarasiz, deb hisoblaydi^[1].

Transparency Internationalning 2021-yilgi korrupsiyani idrok etish indeksida Bosniya va Gertsegovina 0 („juda korrupsiyalashgan“) dan 100 („juda toza“) gacha boʻlgan shkala boʻyicha 35 ball toʻpladi. Ballar boʻyicha tartiblanganda, Bosniya va Gertsegovina Indeksda 180 mamlakat orasida 110-oʻrinni egalladi. Indeksda birinchi oʻrinni egallagan davlat eng halol davlat sektoriga ega deb hisoblanadi^[2]. Taqqoslash uchun, eng yaxshi ball 88 ball (1-o‘rin Daniya), eng yomon ball esa 11 ball (180-o‘rin Janubiy Sudan) bo‘ldi^[3].

Koʻrsatkichlar

Yevropa Ittifoqining 2013-yildagi taraqqiyot hisobotiga koʻra, Bosniya va Gertsegovinada korrupsiya darajasi yuqori deb hisoblanadi va uning kelajakdagi YeIga aʼzo boʻlish yoʻlida toʻsiq hisoblanadi. Mamlakatning murakkab huquqiy va meʼyoriy-huquqiy bazalari korrupsiya uchun imkoniyatlar yaratadi. Fasilitatsiya toʻlovlari Bosniya biznes muhitida keng tarqalgan deb hisoblanadi^[4].

Korrupsiyaga qarshi kurash

Hukumat korrupsiyaga qarshi kurash boʻyicha 2009—2014-yillarga moʻljallangan strategiyani ishlab chiqdi va bir nechta shov-shuvli ishlarni qoʻzgʻatdi, ammo qonunchilik va institutsional bazalarning umumiy tatbiq etilishi hali ham yomon.

Fuqarolik jamiyati ishtirokini kengaytirish

Fuqarolarning ishtiroki va halollik, hisobdorlik va oshkoralik qadriyatlari korrupsiyaga qarshi kurashning muhim tarkibiy qismidir. Korrupsiyaga oid madaniy tushunchani oʻzgartirish, fuqarolarga huquqbuzarliklarga qarshi harakat qilishga yordam beradigan dastur va harakatlarni ishlab chiqish muhimdir^[5].

Manbalar

↑ „Global Corruption Barometer 2013“. Transparency International. 2020-yil 12-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 25-iyun.
↑ „The ABCs of the CPI: How the Corruption Perceptions Index is calculated“ (en). Transparency.org. Qaraldi: 2022-yil 24-noyabr.
↑ „Corruption Perceptions Index 2021: Bosnia and Herzegovina“ (en). Transparency.org. Qaraldi: 2022-yil 26-noyabr.
↑ „Bosnia Corruption Profile“. Business Anti-Corruption Portal. 2015-yil 23-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 14-iyul.
↑ „Increase in the number of civil complaints against acts of corruption. [Social Impact. ALACs. Promotion of Participation and Citizenship in Europe through the "Advocacy and Legal Advice Centres (ALACs)" of Transparency International (2009-2012). Framework Programme 7 (FP7).“]. SIOR, Social Impact Open Repository. 2018-yil 14-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 4-dekabr.

Havolalar

korrupsiyaga qarshi biznes portalidan Bosniya va Gertsegovina korrupsiya profili

[1] „Global Corruption Barometer 2013“. Transparency International. 2020-yil 12-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 25-iyun.

[2] „The ABCs of the CPI: How the Corruption Perceptions Index is calculated“ (en). Transparency.org. Qaraldi: 2022-yil 24-noyabr.

[3] „Corruption Perceptions Index 2021: Bosnia and Herzegovina“ (en). Transparency.org. Qaraldi: 2022-yil 26-noyabr.

[4] „Bosnia Corruption Profile“. Business Anti-Corruption Portal. 2015-yil 23-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 14-iyul.

[5] „Increase in the number of civil complaints against acts of corruption. [Social Impact. ALACs. Promotion of Participation and Citizenship in Europe through the "Advocacy and Legal Advice Centres (ALACs)" of Transparency International (2009-2012). Framework Programme 7 (FP7).“]. SIOR, Social Impact Open Repository. 2018-yil 14-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 4-dekabr.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]