Kontent qismiga oʻtish

Brtuch

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Brtuch
Asl nomi armancha: բրդուճ

Brtuch (armancha: բրդուճ; motal, Մոթալ, arman tilidan — „oʻralgan“; burum, durum, brduch, brduj, brtunch va boshqalar deb ham ataladi) — arman oshxonasining taomi, yupqa lavash yoki ichi nachinkali oʻralgan bulka nonlardan iborat.

Brtuchni nachinkasi koʻpincha goʻsht, pishloq, qaynatilgan tuxum, koʻkatlar, salat bargi, turli ziravorlar va boshqalardan iborat (zarur mahsulotlar pishloq va koʻkatlardir). Nachinkaning ingredientlari farq qilishi mumkin, ammo umumiy va doimiy ingredientlar tuzli pishloq va koʻkatlardir. Klassik brtuch — bu ikki qoʻl bilan ushlab turib ochiq uchidan yeyiladigan, ichi nachinka bilan toʻldirilgan, yupqa uzun trubkaga oʻxshab oʻralgan lavash. „Arman taomlari: faktlar, fantaziyalar va folklor“ kitobining mualliflari arman brtuchi va meksika burritosi oʻrtasidagi oʻxshashlikni taʼkidlaydilar[1]. Shu bilan birga, brtuchning burritodan (va bundan tashqari, shaurma/donerdan) asosiy farqi shundaki, arman taomlari uchun toʻgʻralgan goʻsht qovurilmaydi, balki pechda pishiriladi[2].

Taomning kelib chiqish tarixi oʻtmishda chuqur ildiz otgan: baʼzi maʼlumotlarga koʻra, brtuch Armanistonda bir necha ming yillar davomida pishirilgan. Bu, birinchi navbatda, uzoq vaqtdan beri uyini tark etgan odamlar — ovchilar, jangchilar, choʻponlar va sargardonlar uchun yoʻl davomidagi taʼminot boʻldi. Arman oilalaridagi onalar koʻpincha oʻz farzandlariga fast-fudning bir turi boʻlgan, tez tanovul qilinadigan va toʻyimli tamaddi tayyorlab berishar edi[3].

Arman tilshunoslari „brtuch“ soʻzini „maydalash, mayda boʻlaklarga kesish“ maʼnosini bildiruvchi feʼldan olingan deb hisoblashadi[1]. Brtuchning yana bir nomi — „burum“ — „qoʻlda“ deb tarjima qilinishi mumkin (armancha „bur“ — բուռ, „kaft“ degan maʼnoni anglatadi).

2017-yilda ommaviy axborot vositalarida Gazprom va Rosneftning sobiq xodimlari Moskvada „Levonʼs“ (Levonʼs Highland Cuisine) brendi ostida brtuch doʻkonlari tarmogʻini ishga tushirganligi haqida xabar berdi[4][5].

  1. 1,0 1,1 Irina Petrosian, David Underwood. „Wraps“, . Armenian Food: Fact, Fiction & Folklore, 2nd Edition, Bloomington, IN: Yerkir Publishing, 2006 — 30—31-bet. ISBN 978-1-4116-9865-9. 
  2. foodandmood.com.ua. „Не путать с шаурмой! Что такое "бртуч"“. foodandmood.com.ua (2020-yil 11-sentyabr). Qaraldi: 2021-yil 26-iyun.
  3. Заверните! // Ереван. — 2013. — Вып. Специальный выпуск: 2005-2013 — Лучшее. — С. 158—159. — ISSN 1816-5087.
  4. Наталья Суворова. „Бртуч: как бывшие сотрудники «Газпрома» и «Роснефти» запустили кафе с армянской шаурмой и раскручивают новый бренд на рынке фастфуда“ (ru-RU). Qaraldi: 2021-yil 28-iyun.
  5. „Кафе "Левон`с. Горская кухня": Афимолл Сити //ТЦ Коньково Пассаж // GoTonight.ru“. gotonight.ru. Qaraldi: 2021-yil 28-iyun.