Kontent qismiga oʻtish

Edward Witten

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Edward Witten
Tavalludi 26-avgust 1951-yil (1951-08-26) (73 yosh)
Baltimore, AQSh
Istiqomat joylari Princeton, New Jersey, AQSh
Fuqaroligi AQSh
Sohasi Matematika
Nazariy fizika
Supertola teoriyasi
Institutlar Perspektiv tadqiqotlar instituti
Harvard universiteti
Oxford universiteti
California texnologiya instituti
Princeton universiteti[1]
Taʼlimi Brandeis universiteti (B.A., 1971)
Princeton universiteti (M.A., 1974; Ph.D., 1976)
Akademik rahbarlari David Gross
Sidney Coleman
Michael Atiyah
Mashhur shogirdlari Jonathan Bagger (1983)
Cumrun Vafa (1985)
Xiao-Gang Wen (1987)
Dror Bar-Natan (1991)
Shamit Kachru (1994)
Eva Silverstein (1996)
Sergei Gukov (2001)
Mashhur ishlari M-teoriya
Seiberg–Witten teoriyasi
Seiberg–Witten invariantlari
Wess–Zumino–Witten modeli
Weinberg–Witten teoremasi
Gromov–Witten invarianti
Hořava–Witten domen devori
Vafa–Witten teoremasi
Witten indeksi
BCFW-rekursiya
Topologik kvant maydon teoriyasi
Topologik tola teoriyasi
AdS/CFT korrespondensiyasi
Witten gipotezasi
Hanany–Witten oʻtishi
Mukofotlari MacArthur stipendiyasi (1982)
Dirac mdelai (1985)
Albert Einstein medali (1985)
Fields medali (1990)
Alan T. Waterman mukofoti (1986)
Dannie Heineman mukofoti (1998)
Nemmers mukofoti (2000)
Milliy fan medali (2002)
Harvey mukofoti (2005)
Henri Poincaré mukofoti (2006)
Crafoord mukofoti (2008)
Lorentz medali (2010)
Isaac Newton medali (2010)
Fundamental fizika mukofoti (2012)
Kyoto mukofoti (2014)
Albert Einstein mukofoti (2016)

Edward Witten (talaffuzi: Edward Uitten) (1951-yil 26-avgustda tugʻilgan) — amerikalik matematik va nazariy fizik, Perspektiv tadqiqotlar instituti professori. Witton tola nazariyasi, kvant gravitatsiyasi, supersimmetrik kvant maydoni teoriyalari hamda matematik fizikaning boshqa sohalaridagi ishlari bilan tanilgan.

Witten tola nazariyasi boʻyicha yetakchi mutaxassislarning biridir. U turli tola nazariyalatini gipotetik M-teoriyaga birlashtirgan. Witten oʻz zamonasining eng yetuk fiziklardan biri hisoblanadi.

Witten nafaqat fizika, balki sof matematikaga ham salmoqli hissa qoʻshgan. Olim 1990-yilda Fields medali bilan taqdirlangan ilk fizik boʻldi. Witten ushbu mukofotni 1981-yilda umumiy nisbiylik nazariyasida musbat energiya teoremasini isbotlab bergani uchun olgan.

  1. „Edward Witten“. Institute for Advanced Study. Qaraldi: 2022-yil 14-iyul.