Kontent qismiga oʻtish

Futbol boʻyicha 2016-yilgi Yevropa chempionati

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Futbol boʻyicha 2016-yilgi Yevropa chempionati
fransuzcha: Championnat d'Europe de football 2016
Umumiy maʼlumotlar
Mezbon davlat Fransiya
Sana 10-iyun – 10-iyul
Jamoalar 24
Bellashuv joylari 10 (9 ta shaharda)
Yakuniy natijalar
Chempionlar  Portugaliya (1-marta)
2-oʻrin  Fransiya
Statistika
Oʻyinlar soni 51
Gollar soni 108 (har oʻyinda oʻrtacha 2.12 ta)
Muxlislar soni 2 427 303 (har oʻyinda oʻrtacha 47 594 ta)
Toʻpurar(lar) Fransiya Antoine Griezmann (6 gol)[1]
Eng yaxshi oʻyinchi Fransiya Antoine Griezmann[2]
Eng yaxshi yosh oʻyinchi Portugaliya Renato Sanches[3]
2012
2020

Yevro-2016 (inglizcha: 2016 UEFA European Football Championship yoki EURO 2016) – Futbol boʻyicha oʻn beshinchi Yevropa chempionati. Musobaqa 2016-yilning 10-iyunidan 10-iyuligacha Fransiyada boʻlib oʻtgan[4]. Mazkur musobaqada Ispaniya amaldagi chempion sifatida ishtirok etgan. Biroq Italiya terma jamoasiga 1/8 finaldayoq magʻlub boʻlib, ispanlar musobaqani tark etishgan. „Stade de France“ stadionida boʻlib oʻtgan final bahsida Portugaliya terma jamoasi Fransiya ustidan 1:0 hisobida gʻalaba qozonib, oʻz tarixida birinchi marta Yevropa chempionligini qoʻlga kiritgan.

Birinchi marta Yevropa chempionatining final bosqichida 24 ta jamoa ishtirok etdi. 1996-yildan beri 16 ta jamoa chempionatning guruh bosqichida ishtirok etib kelayotgan edi[5]. Yangi formatga koʻra, ishtirokchilar toʻrtta jamoadan iborat olti guruhga taqsimlangan. Soʻngra uchta raund va finaldan iborat pley-off bosqichi oʻtkazilgan. Oʻn toʻqqizta jamoa: toʻqqizta saralash guruhining har biridan 1- va 2-oʻrinni egallagan jamoalar va 3-oʻrinni egallagan eng yaxshi 4 ta terma jamoa mezbon Fransiya bilan birgalikda chempionatda qatnashish huquqiga ega boʻlishdi. 2015-yilning noyabr oyida uchinchi oʻrinni egallagan jamoalar oʻrtasida ikki oʻyindan iborat pley-off bahslari oʻtkazilgan va soʻnggi toʻrtta ishtirokchi nomi aniqlab olingan.

Fransiya 2010-yilning 28-mayida 2016-yilgi Yevropa chempionatiga mezbonlik qilish huquqini qoʻlga kiritgan. Musobaqa mezbonligi uchun raqobatda Turkiyani magʻlub etgan[6]. Oʻyinlar oʻnta shahardagi oʻnta stadionda boʻlib oʻtgan: Bordeaux, Lens, Villeneuve-d’Ascq, Décines-Charpieu, Marsel, Nice, Parij, Saint-Denis, Saint-Étienne va Tuluza.

Musobaqada gʻalaba qozongani uchun Portugaliya 2017-yilda Rossiyada boʻlib oʻtgan Konfederatsiyalar kubogida ishtirok etish huquqini qoʻlga kiritgan.

Chempionat mezbonini aniqlash

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2009-yil 9-martga qadar 4 mamlakat musobaqani oʻz maydonida qabul qilish istagini bildirgan. Fransiya, Italiya va Turkiya yakka, Norvegiya va Shvetsiya esa birgalikda mezbonlik qilish taklifi bilan UEFAga murojaat qilishgan[7]. Norvegiya va Shvetsiya 2009-yil dekabr oyida takliflarini qaytarib olishgan[8].

Musobaqa mezboni 2010-yil 28-may kuni aniqlangan[9].

Ovoz berish natijalari[10]
Davlat Tur
1 (ochkolar) 2 (ovozlar)
Fransiya bayrogʻi Fransiya 43 7
Turkiya bayrogʻi Turkiya 38 6
Italiya bayrogʻi Italiya 23 -
Jami 104 13
  • 1-tur: UEFA Ijroiya qoʻmitasining oʻn uch aʼzosining har biri 3 ta taklifni birinchi, ikkinchi va uchinchi oʻrinlarga joylashtirib chiqqan. Birinchi oʻrindagi davlatga 5 ochko, ikkinchi oʻrin uchun 2 ochko va uchinchi oʻrin uchun 1 ochko berilgan. Mezbonlikka daʼvogar davlat fuqaroligiga ega boʻlgan rasmiy shaxslar ovoz berish jarayonida ishtirok etishmagan.
  • 2-tur: Xuddi shu oʻn uch aʼzodan iborat qoʻmita ikki mamlakat (Fransiya va Turkiya)dan biriga ovoz bergan.

Saralash bosqichi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  Yevro-2016 yoʻllanmasini qoʻlga kiritgan jamoa
  Yoʻllanmani qoʻlga kirita olmagan jamoa

2014-yil 23-fevralda Nicedagi Palais des Congrès Acropolis saroyida saralash bosqichiga qurʼa tashlash marosimi boʻlib oʻtgan[11]. Birinchi tur bahslari 2014-yilning sentyabr oyida oʻtkazilgan[4].

53 ta jamoa 23 ta oʻrin uchun kurash olib borgan. Fransiya musobaqa mezboni sifatida avtomatik tarzda guruh bosqichida ishtirok etish huquqini qoʻlga kiritgan. Gibraltar 2013-yilda UEFAga aʼzo boʻlganidan beri birinchi marta Yevropa chempionati saralash bosqichida ishtirok etgan. Savatchalar UEFA koeffitsientlar jadvali asosida shakllantirilgan. Yevro-2012 chempioni Ispaniya va mezbon Fransiya terma jamoalari avtomatik ravishda birinchi savatchadan oʻrin egallashgan.

Saralash bosqichida 53 ta terma jamoa 9 ta guruhga ajratildi. 8 ta guruhning har biridan 6 tadan jamoa oʻrin olgan. 9-guruhda esa 5 ta jamoa chempionat yoʻllanmasi uchun kurash olib borgan. Guruh gʻoliblari, ikkinchi oʻrin egalari va bitta eng yaxshi uchinchi oʻrin egasi toʻgʻridan toʻgʻri Fransiyada oʻtkazilgan musobaqaning guruh bosqichiga yoʻllanma olishgan. Uchinchi oʻrinni egallagan qolgan sakkizta jamoa esa soʻnggi toʻrtta yoʻllanma uchun ikki oʻyinli pley-off bahslarida oʻzaro kurash olib borishgan[12][13].

2012-yilning mart oyida oʻsha paytdagi UEFA bosh kotibi Gianni Infantino saralash musobaqasinining „zerikarli“ boʻlib qolmasligi uchun musobaqa formatini qayta koʻrib chiqish kerakligini taʼkidlab oʻtgan[14]. 2011-yil sentyabrida UEFAning yigʻilishida Michel Platini ikki guruh bosqichidan iborat saralash musobaqasi formatini taklif qilgan, biroq tashkilotga aʼzo mamlakatlar bu taklifni qabul qilmagan edi[15]. 2013-yilning may oyida Platini 2013-yil sentyabr oyida Dubrovnikda boʻlib oʻtadigan UEFA ijroiya qoʻmitasi yigʻilishida yuqorida taklif etilgan format yana muhokama qilinishini maʼlum qildi[16].

Saralash bosqichidan oʻtgan terma jamoalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yevro-2012 yoʻllanmasini qoʻlga kiritgan oʻn oltita jamoadan oʻn uchtasi (mezbon Fransiya ham) 2016-yilgi chempionatga ham yoʻllanma olishdi. Angliya terma jamoasi saralash bosqichini magʻlubiyatsiz yakunlab (10 ta oʻyinda 10 ta gʻalaba)[17], amaldagi Yevropa chempioni – Ispaniya va jahon chempioni – Germaniya terma jamoalari qatorasiga 12-marta Yevropa chempionati guruh bosqichiga yoʻllanma olishgan[18].

Ruminiya, Turkiya, Avstriya va Shveysariya 2012-yildagi chempionatni oʻtkazib yuborishgan edi[19]. Belgiya uzoq tanaffusdan soʻng (soʻnggi marta 2000-yilgi Yevropa chempionatida mezbon sifatida ishtirok etishgan edi) yana Yevropa chempionatida ishtirok etish huquqiga ega boʻlishgan. Vengriya 44 yillik tanaffusdan soʻng (soʻnggi ishtirok Yevro-1972 turnirida boʻlgan) guruh bosqichi yoʻllanmasini qoʻlga kiritgan[20].

Toʻrtta jamoa mazkur Yevropa chempionatida oʻz debyutini amalga oshirgan: Albaniya, Islandiya, Shimoliy Irlandiya va Uels[19]. Shimoliy Irlandiya va Uels terma jamoalari ilgari jahon chempionatida ishtirok etishgan, Albaniya va Islandiya esa shu paytgacha birorta yirik turnirda qatnashmagan edi. Slovakiya terma jamoasi Chexoslovakiya davlati davrida uchta Yevropa chempionati va sakkizta jahon chempionatida ishtirok etgan. 2016-yilgi Yevropa chempionati mustaqil davlat sifatida ular uchun ilk yirik turnir hisoblangan[19][21][22]. Avstriya va Ukraina birinchi marta saralashdan muvaffaqiyatli oʻtgan. Avval ular mezbon sifatida (mos ravishda 2008 va 2012-yillarda) musobaqalarda ishtirok etishgan edi[23][24].

Shotlandiya Britaniya orollari tarkibiga kiruvchi saralash bosqichidan oʻta olmagan yagona jamoa boʻldi[25]. Shimoliy Irlandiya va Irlandiya Respublikasi terma jamoalari ilk marta bir vaqtda guruh bosqichi yoʻllanmasini qoʻlga kiritishdi[26]. 2004-yilda chempion boʻlgan Gretsiya oʻz guruhida soʻnggi oʻrinni egallab, 2000-yildan beri birinchi marta saralashdan oʻta olmadi. Yana ikki sobiq chempion – Gollandiya (1988) va Daniya (1992) ham guruh bosqichiga chiqa olishmadi. Gollandiya termasi Yevro-1984dan beri birinchi marta saralashdan oʻta olmadi[27]. Daniya pley-off bosqichida Shvetsiyaga qarshi oʻyinda magʻlub boʻldi va 2008-yildan beri ilk marta Yevropa chempionatining guruh bosqichida ishtirok etish imkoniyatini qoʻlga kirita olmagan.

Jamoa Saralash bosqichida qayd etgan natijasi Yoʻllanma qoʻlga kiritilgan sana Oldingi musobaqalardagi ishtiroki[upper-alpha 1]
 Fransiya Musobaqa mezboni 28-may, 2010-yil 8 (1960, 1984, 1992, 1996, 2000, 2004, 2008, 2016)
 Angliya E guruhi gʻolibi 5-sentyabr, 2015-yil 8 (1968, 1980, 1988, 1992, 1996, 2000, 2004, 2012)
 Chexiya[upper-alpha 2] A guruhi gʻolibi 6-sentyabr, 2015-yil 8 (1960, 1976, 1980, 1996, 2000, 2004, 2008, 2012)
 Islandiya A guruhida 2-oʻrinni egallagan 6-sentyabr, 2015-yil 0 (debyut)
 Avstriya G guruhi gʻolibi 8-sentyabr, 2015-yil 1 (2008)
 Shimoliy Irlandiya F guruhi gʻolibi 8-oktyabr, 2015-yil 0 (debyut)
 Portugaliya I guruhi gʻolibi 8-oktyabr, 2015-yil 6 (1984, 1996, 2000, 2004, 2008, 2012)
 Ispaniya C guruhi gʻolibi 9-oktyabr, 2015-yil 9 (1964, 1980, 1984, 1988, 1996, 2000, 2004, 2008, 2012)
  Shveysariya E guruhida 2-oʻrinni egallagan 9-oktyabr, 2015-yil 3 (1996, 2004, 2008)
 Italiya H guruhi gʻolibi 10-oktyabr, 2015-yil 8 (1968, 1980, 1988, 1996, 2000, 2004, 2008, 2012)
 Belgiya B guruhi gʻolibi 10-oktyabr, 2015-yil 4 (1972, 1980, 1984, 2000)
 Uels B guruhida 2-oʻrinni egallagan 10-oktyabr, 2015-yil 0 (debut)
 Ruminiya F guruhida 2-oʻrinni egallagan 11-oktyabr, 2015-yil 4 (1984, 1996, 2000, 2008)
 Albaniya I guruhida 2-oʻrinni egallagan 11-oktyabr, 2015-yil 0 (debyut)
 Germaniya[upper-alpha 3] D guruhi gʻolibi 11-oktyabr, 2015-yil 11 (1972, 1976, 1980, 1984, 1988, 1992, 1996, 2000, 2004, 2008, 2012)
 Polsha D guruhida 2-oʻrinni egallagan 11-oktyabr, 2015-yil 2 (2008, 2012)
 Rossiya[upper-alpha 4] G guruhida 2-oʻrinni egallagan 12-oktyabr, 2015-yil 10 (1960, 1964, 1968, 1972, 1988, 1992, 1996, 2004, 2008, 2012)
 Slovakiya[upper-alpha 2] C guruhida 2-oʻrinni egallagan 12-oktyabr, 2015-yil 3 (1960, 1976, 1980)
 Xorvatiya H guruhida 2-oʻrinni egallagan 13-oktyabr, 2015-yil 4 (1996, 2004, 2008, 2012)
 Turkiya Eng yaxshi 3-oʻrin egasi 13-oktyabr, 2015-yil 3 (1996, 2000, 2008)
 Vengriya Pley-off gʻolibi 15-noyabr, 2015-yil 2 (1964, 1972)
Irlandiya bayrogʻi Irlandiya Pley-off gʻolibi 16-noyabr, 2015-yil 2 (1988, 2012)
 Shvetsiya Pley-off gʻolibi 17-noyabr, 2015-yil 5 (1992, 2000, 2004, 2008, 2012)
 Ukraina Pley-off gʻolibi 17-noyabr, 2015-yil 1 (2012)
  1. Jamoalarning chempionlikni qoʻlga kiritgan yillari qalin shrift bilan keltirib oʻtilgan.
  2. 2,0 2,1 Chexiya va Slovakiya terma jamoalari 1960-yildan 1980-yilgacha birgalikda Chexoslovakiya nomi ostida ishtirok etishgan[28].
  3. 1972-yildan 1988-yilgacha Germaniya terma jamoasi Gʻarbiy Germaniya nomi ostida musobaqalarda ishtirok etgan
  4. Rossiya terma jamoasi 1960-yildan 1988-yilgacha SSSR va 1992-yilda MDH terma jamoasi sifatida musobaqada ishtirok etgan.

Qurʼa tashlash marosimi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Guruh bosqichiga qurʼa tashlash marosimi 2015-yilning 12-dekabr kunida Parijdagi Kongre de la Porte Maillot saroyida boʻlib oʻtgan[4][11][29][30]. 24 ta terma jamoadan oltita guruh shakllantirilgan. Har bir guruhda toʻrttadan terma jamoa oʻrin olgan. Mezbon Fransiya avtomatik ravishda A guruhiga joylashtirilgan. Qolgan jamoalar quyidagicha savatlarga joylashtirilgan: 1-savatda 5 ta jamoa, 2-3- va 4-savatlarda 6 tadan jamoa. Ispaniya chempion sifatida 1-savatdan oʻrin olgan, qolgan 22 jamoa esa UEFA tomonidan 2015-yil 14-oktyabrda eʼlon qilingan koeffitsientlar jadvaliga muvofiq keyingi oʻrinlarga joylashtirilgan[31][32][33][34].

1-savat[lower-alpha 1]
Jamoa Koeff Oʻrin[34]
 Ispaniya (amaldagi chempion)[lower-alpha 2] 37,962 2
 Germaniya 40,236 1
 Angliya 35,963 3
 Portugaliya 35,138 4
 Belgiya 34,442 5
2-savat
Jamoa Koeff Oʻrin[34]
 Italiya 34,345 6
 Rossiya 31,345 9
  Shveysariya 31,254 10
 Avstriya 30,932 11
 Xorvatiya 30,642 12
 Ukraina 30,313 14
3-savat
Jamoa Koeff Oʻrin[34]
 Chexiya 29,403 15
 Shvetsiya 29,028 16
 Polsha 28,306 17
 Ruminiya 28,038 18
 Slovakiya 27,171 19
 Vengriya 27,142 20
4-savat
Jamoa Koeff Oʻrin[34]
 Turkiya 27,033 22
Irlandiya bayrogʻi Irlandiya 26,902 23
 Islandiya 25,388 27
 Uels 24,531 28
 Albaniya 23,216 31
 Shimoliy Irlandiya 22,961 33
  Amaldagi chempion sifatida avtomatik tarzda 1-savatdan oʻrin olgan
  1. Fransiya — mezbon. UEFA koeffitsiyentlar jadvalidagi oʻrnidan qatʼiy nazar 1-savatchaga joylashtirilgan va qurʼadan oldin avtomatik tarzda A guruhining 1-jamoasi sifatida qayd etilgan.
  2. Ispaniya amaldagi chempion sifatida avtomatik tarzda 1-savatga joylashtirilgan. Qurʼa natijasiga koʻra B1, C1, D1, E1 yoki F1 oʻrinlaridan birini egallashi mumkin edi.

Jamoalar ketma-ket „A“dan „F“gacha boʻlgan guruhlarga taqsimlandi. Dastlab, 1-savatdan oʻrin olgan jamoalar oʻz guruhlaridagi birinchi oʻrinlarga, keyin esa qolgan jamoalar oʻz guruhlarida oʻzlari oʻrin olgan savatga mos raqamli oʻrinlarga joylashtirildi.

A guruhi
Jamoa
 Fransiya
 Ruminiya
 Albaniya
  Shveysariya
B guruhi
Jamoa
 Angliya
 Rossiya
 Uels
 Slovakiya
C guruhi
Jamoa
 Germaniya
 Ukraina
 Polsha
 Shimoliy Irlandiya
D guruhi
Jamoa
 Ispaniya
 Chexiya
 Turkiya
 Xorvatiya
E guruhi
Jamoa
 Belgiya
 Italiya
Irlandiya bayrogʻi Irlandiya
 Shvetsiya
F guruhi
Jamoa
 Portugaliya
 Islandiya
 Avstriya
 Vengriya

Musobaqa uchun oʻnta stadion tanlab olindi. Dastlab, 2010-yil 28-mayda fransuzlarning UEFAga yuborgan taklifida 12 ta stadiondan foydalanish koʻzda tutilganligi qayd etilgan edi. 2011-yil may oyining oxirigacha ushbu miqdor toʻqqiztagacha qisqartirilishi kerak edi, ammo 2011-yil iyun oyida oʻn bitta stadiondan foydalanish mumkinligi aytib oʻtilgan[35][36]. Musobaqada foydalaniladigan stadionlar Fransiya futbol federatsiyasi tomonidan tanlanishi kerak edi.

Yettita stadion nomi allaqachon aniq edi: Stade de France, Lill metropolisi (Villeneuve-d'Ascq), Décines-Charpieu (Lion metropolisi), Nice, Bordeaux va ikki katta shahardagi (Parij va Marsel) stadionlar. Strasburg quyi ligaga tushib ketganidan keyin moliyaviy sabablarga koʻra bu klubning stadioni roʻyxatdan chiqarildi[37]. Natijada, Lens va Nancy shaharlaridagi maydonlar musobaqada foydalanish uchun tanlab olindi. Tuluza va Saint-Étienneda joylashgan stadionlar zaxira varianti sifatida olib qoʻyildi.

2011-yil iyun oyida jamoalar soni 16 tadan 24 taga koʻpaytirilganligi sababli oʻyinlar oʻtkaziladigan stadionlar soni ham 11 taga yetkazildi[38]. Shundan soʻng, yuqorida nomlari qayd etilgan zaxiradagi maydonlar ham asosiy roʻyxatga qoʻshildi. 2011-yilning dekabr oyida, Nancy shahridagi stadionda taʼmirlash ishlari toʻxtatilgandan soʻng, mezbonlar oʻyinlarni oʻnta stadionda oʻtkazishini maʼlum qilishgan[39].

Ehtimoliy variantlardan yana 2 tasi: Nantesdagi Stade de la Beaujoire va Monpellierdagi Stade de la Mosson (ikkalasidan ham 1998-yilgi jahon chempionati vaqtida foydalanilgan) Yevro-2016 oʻyinlarini oʻtkazish uchun tanlab olinmagan. Yakuniy roʻyxat UEFA Ijroiya qoʻmitasi tomonidan 2013-yil 25-yanvarda tasdiqlangan[40].

Saint-Denis
(Parij metropolisi)
Marsel Décines-Charpieu
(Lion metropolisi)
Villeneuve-d'Ascq
(Lill metropolisi)
Stade de France Stade Vélodrome Parc Olympique Lyonnais Stade Pierre-Mauroy
Sigʻimi: 81,338 Sigʻimi: 67,394 Sigʻimi: 59,286 Sigʻimi: 50,186
Parij Bordeaux
Parc des Princes Nouveau Stade de Bordeaux
Sigʻimi: 48,712 Sigʻimi: 42,115
Saint-Étienne Lens Nice Toulouse
Stade Geoffroy-Guichard Stade Bollaert-Delelis Stade de Nice Stadium Municipal
Sigʻimi: 41,965 Sigʻimi: 38,223 Sigʻimi: 35,624 Sigʻimi: 33,150

Jamoalarning bazalari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Har bir terma jamoaga musobaqa davomida istiqomat qilish va mashgʻulot oʻtkazish uchun alohida hudud ajratilgan. 66 ta bazadan iborat roʻyxat ichidan qaysi joyni tanlaganligini 24 ta ishtirokchi jamoa 2016-yilning 31-yanvarigacha UEFAga maʼlum qilishi kerak edi[41].

Jamoalar bazalarining yakuniy roʻyxati 2016-yil 2-martda eʼlon qilingan[42]:

Jamoa Bazasi
Albaniya bayrogʻi Albaniya Perros-Guirec
Avstriya bayrogʻi Avstriya Mallemort
Belgiya bayrogʻi Belgiya Bordeaux/Le Pian-Médoc
Xorvatiya bayrogʻi Xorvatiya Deauville/Cœur Côte Fleurie
Chexiya bayrogʻi Chexiya Tours
Angliya bayrogʻi Angliya Chantilly
Fransiya bayrogʻi Fransiya Clairefontaine-en-Yvelines
Olmoniya bayrogʻi Olmoniya Évian-les-Bains
Vengriya bayrogʻi Vengriya Tourrettes
Islandiya bayrogʻi Islandiya Annecy/Annecy-le-Vieux
Italiya bayrogʻi Italiya Grammont/Montpellier
Shimoliy Irlandiya bayrogʻi Shimoliy Irlandiya Saint-Georges-de-Reneins
Polsha bayrogʻi Polsha La Baule-Escoublac
Portugaliya bayrogʻi Portugaliya Marcoussis
Irlandiya bayrogʻi Irlandiya Versailles
Ruminiya bayrogʻi Ruminiya Orry-la-Ville
Rossiya bayrogʻi Rossiya Croissy-sur-Seine
Slovakiya bayrogʻi Slovakiya Vichy
Ispaniya bayrogʻi Ispaniya Saint-Martin-de-Ré
Shvetsiya bayrogʻi Shvetsiya Saint-Nazaire/Pornichet
Shveytsariya bayrogʻi Shveysariya Montpellier/Juvignac
Turkiya bayrogʻi Turkiya Saint-Cyr-sur-Mer
Ukraina bayrogʻi Ukraina Aix-en-Provence
 Uels Dinard

Musobaqa formati

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ishtirokchi jamoalar soni 16 tadan 24 taga koʻpaytirilgani sababli yana qoʻshimcha ikkita guruh shakllantirildi va pley-off bosqichiga qoʻshimcha raund (nimchorak final) qoʻshildi. Oltita guruhning (A dan F gacha) har birida toʻrttadan jamoa oʻyinlarda ishtirok etgan. Har bir guruhdan birinchi va ikkinchi oʻrinni egallagan jamoalar pley-offga yoʻl olishgan. Yangi formatga asosan, toʻrtta eng yaxshi uchinchi oʻrin egalari ham nimchorak final bosqichida ishtirok etish imkoniyatini qoʻlga kiritgan. Guruh bosqichidan soʻng 8 ta terma jamoa musobaqa bilan xayrlashgan[14]. Mazkur format 1986, 1990 va 1994-yillardagi jahon chempionatlariniki bilan deyarli bir xil. Faqat Yevropa chempionatida jahon chempionati bilan farqli ravishda uchinchi oʻrin uchun bahs oʻtkazilmagan.

Yangi format sababli oʻyinlar soni 31 tadan 51 taga koʻpaygan. Chempionat 31 kun davom etgan. UEFA bosh kotibi Gianni Infantino guruh bosqichida uchinchi oʻrinni egallagan jamoalarning ham pley-offga chiqish imkoniyati mavjudligi sababli ushbu formatni ideal emasligini aytib oʻtgan. Hatto jamoalar guruhdan chiqishini oldindan osonlik bilan tahmin qilib, boshqa jamoalar bilan ikki tarafning manfaati uchun kelishuvlar amalga oshirishi ehtimolini ham inkor etmagan[14].

Har bir terma jamoa 23 nafar futbolchidan iborat kengaytirilgan tarkibni turnirning ochilish oʻyinidan kamida oʻn kun oldin eʼlon qilishi kerak edi. 23 ta futbolchining uchtasi darvozabon boʻlishi talab etilgan[43]. Agar jamoadagi biror futbolchi oʻz jamoasining birinchi oʻyini oldidan turnirda ishtirok etishiga toʻsqinlik qiladigan darajada jiddiy jarohat oladigan boʻlsa, oʻsha futbolchini boshqa futbolchi bilan almashtirish mumkin boʻlgan[44].

2015-yilning 15-dekabrida UEFA Yevro-2016 oʻyinlarida faoliyat yuritadigan oʻn sakkiz nafar bosh hakamlarning ismlarini maʼlum qilgan[45]. Yakuniy toʻliq roʻyxat esa 2016-yil 1-martda eʼlon qilingan[46][47]. Turnirda faqat Angliya davlatidan ikki nafar bosh hakam oʻyinlarni boshqarish uchun chaqirilgan.

Fransiya va Ruminiya oʻrtasidagi ochilish oʻyinini vengriyalik hakam Viktor Kassai boshchiligidagi hakamlar brigadasi boshqarib borgan[48]. Angliyalik hakam Mark Clattenburg Portugaliya va Fransiya terma jamoalari oʻrtasidagi final oʻyinida ishlagan[49].

Mamlakat Bosh hakam Qanot hakamlari 4-hakam Ishlagan oʻyinlari[48]
 Angliya Martin Atkinson Michael Mullarkey
Stephen Child
Gary Beswick (standby)
Michael Oliver
Craig Pawson
Germaniya–Ukraina (C guruhi)
Vengriya–Portugaliya (F guruhi)
Uels–Shimoliy Irlandiya (Nimchorak final)
 Germaniya Felix Brych Mark Borsch
Stefan Lupp
Marco Achmüller (standby)
Bastian Dankert
Marco Fritz
Angliya–Uels (B guruhi)
Shvetsiya–Belgiya (E guruhi)
Polsha–Portugaliya (Chorak final)
 Turkiya Cüneyt Çakır Bahattin Duran
Tarık Ongun
Mustafa Emre Eyisoy (standby)
Hüseyin Göçek
Barış Şimşek
Portugaliya–Islandiya (F guruhi)
Belgiya–Irlandiya (E guruhi)
Italiya–Ispaniya (Nimchorak final)
 Angliya Mark Clattenburg Simon Beck
Jake Collin
Stuart Burt (standby)
Anthony Taylor
Andre Marriner
Belgiya–Italiya (E guruhi)
Chexiya–Xorvatiya (D guruhi)
Shveysariya–Polsha (Nimchorak final)
 Shotlandiya Willie Collum Republic of IrelandDamien MacGraith
Francis Conno
Douglas Ross (standby)
Bobby Madden
John Beaton
Fransiya–Albaniya (A guruhi)
Chexiya–Turkiya (D guruhi)
 Shvetsiya Jonas Eriksson Mathias Klasenius
Daniel Wärnmark
Mehmet Culum (standby)
Stefan Johannesson
Markus Strömbergsson
Turkiya–Xorvatiya (D guruhi)
Rossiya–Uels (B guruhi)
Portugaliya–Uels (Yarim final)
 Ruminiya Ovidiu Hațegan Octavian Șovre
Sebastian Gheorghe
Radu Ghinguleac (standby)
Alexandru Tudor
Sebastian Colțescu
Polsha–Shimoliy Irlandiya (C guruhi)
Italiya–Irlandiya (E guruhi)
 Rossiya Sergei Karasev Anton Averyanov
Tikhon Kalugin
Nikolai Golubev[upper-alpha 1]
Sergey Lapochkin
Sergey Ivanov
Ruminiya–Shveysariya (A guruhi)
Islandiya–Vengriya (F guruhi)
 Vengriya Viktor Kassai György Ring
Vencel Tóth
István Albert (standby)
Tamás Bognár
Ádám Farkas
Fransiya–Ruminiya (A guruhi)
Italiya–Shvetsiya (E guruhi)
Germaniya–Italiya (Chorak final)
 Chexiya Pavel Královec Slovakiya Roman Slyško
Martin Wilczek
Tomáš Mokrusch[upper-alpha 2]
Petr Ardeleánu
Michal Paták
Ukraina–Shimoliy Irlandiya (C guruhi)
Ruminiya–Albaniya (A guruhi)
 Niderlandiya Björn Kuipers Sander van Roekel
Erwin Zeinstra
Mario Diks (standby)
Pol van Boekel
Richard Liesveld
Germaniya–Polsha (C guruhi)
Xorvatiya–Ispaniya (D guruhi)
Fransiya–Islandiya (Chorak final)
 Polsha Szymon Marciniak Paweł Sokolnicki
Tomasz Listkiewicz
Radosław Siejka (standby)
Paweł Raczkowski
Tomasz Musiał
Ispaniya–Chexiya (D guruhi)
Islandiya–Avstriya (F guruhi)
Germaniya–Slovakiya (Nimchorak final)
 Serbiya Milorad Mažić Milovan Ristić
Dalibor Đurđević
Nemanja Petrović (standby)
Danilo Grujić
Nenad Đokić
Irlandiya–Shvetsiya (E guruhi)
Ispaniya–Turkiya (D guruhi)
Vengriya–Belgiya (Nimchorak final)
 Norvegiya Svein Oddvar Moen Kim Thomas Haglund
Frank Andås
Sven Erik Midthjell (standby)
Ken Henry Johnsen
Svein-Erik Edvartsen
Uels–Slovakiya (B guruhi)
Ukraina–Polsha (C guruhi)
 Italiya Nicola Rizzoli Elenito Di Liberatore
Mauro Tonolini
Gianluca Cariolato (standby)
Luca Banti
Antonio Damato
Daniele Orsato[upper-alpha 3]
Angliya–Rossiya (B guruhi)
Portugaliya–Avstriya (F guruhi)
Fransiya–Irlandiya (Nimchorak final)

Germaniya–Fransiya (Yarim final)

 Sloveniya Damir Skomina Jure Praprotnik
Robert Vukan
Bojan Ul (standby)
Matej Jug
Slavko Vinčić
Rossiya–Slovakiya (B guruhi)
Shveysariya–Fransiya (A guruhi)
Angliya–Islandiya (Nimchorak final)

Uels–Belgiya (Chorak final)

 Fransiya Clément Turpin Frédéric Cano
Nicolas Danos
Cyril Gringore (standby)
Benoît Bastien
Fredy Fautrel
Avstriya–Vengriya (F guruhi)
Shimoliy Irlandiya–Germaniya (C guruhi)
 Ispaniya Carlos Velasco Carballo Roberto Alonso Fernández
Juan Carlos Yuste Jiménez
Raúl Cabañero Martínez (standby)
Jesús Gil Manzano
Carlos del Cerro Grande
Albaniya–Shveysariya (A guruhi)
Slovakiya–Angliya (B guruhi)
Xorvatiya–Portugaliya (Nimchorak final)
  1. Anton Averyanov jismoniy imtihondan oʻta olmagani uchun Nikolai Golubev bilan almashtirilgan[50].
  2. Martin Wilczek jismoniy imtihondan oʻta olmagani uchun Tomáš Mokrusch bilan almashtirilgan[51].
  3. Luca Banti shaxsiy sabablar tufayli musobaqada qatnasha olmasligini bildirganidan soʻng, Daniele Orsato bilan almashtirilgan[52].

Oʻyinlarda faqat toʻrtinchi hakam sifatida faoliyat yuritadigan (2 nafar) hakamlar va yana 2 nafar zaxiradagi qanot hakamlarining ham nomlari eʼlon qilingan[46]:

Mamlakat Toʻrtinchi hakam Zaxiradagi qanot hakami
Belorussiya bayrogʻi Belarus Aleksey Kulbakov Vitaliy Maliutsin
Yunoniston bayrogʻi Gretsiya Anastasios Sidiropulos Damianos Eftimiadis

Ochilish marosimi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Chempionatning ochilish marosimi

2016-yil 10-iyun kuni „Stade de France“ turnirning ochilish marosimi boʻlib oʻtgan. Marosimda 600 nafar raqqosa ishtirok etgan.

Marosim davomida 2015-yilning noyabrida Parijda boʻlib oʻtgan terakt qurbonlari xotirasiga hurmat bajo keltirildi. Marosimdan soʻng, ochilish oʻyini boʻlib oʻtdi. Unda mezbon Fransiya Ruminiyani 2:1 hisobida magʻlub etdi[53][54].

Guruh bosqichi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Yevro-2016da ishtirok etgan jamoalarning natijalari:

UEFA turnir taqvimini 2014-yil 25-aprelda eʼlon qilgan va bu jadval 2015-yil 12-dekabrda qurʼa tashlash marosimidan soʻng rasman tasdiqlangan[55][56][57].

Guruh gʻoliblari, ikkinchi oʻrin egalari va uchinchi oʻrinni egallagan eng yaxshi toʻrtta jamoa 1/8 finalda ishtirok etish imkoniyatini qoʻlga kiritdi.

Qoʻshimcha mezonlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Agar ikki yoki undan ortiq jamoaning guruh oʻyinlari yakuniga koʻra ochkolari teng boʻlib qolsa, quyidagi mezonlarga asosan pley-off yoʻllanmasini qoʻlga kiritgan jamoa nomi aniqlanadi[44].

  1. Ochkolari teng boʻlib qolgan ikki jamoa orasidagi bahsida toʻplangan ochkolar soni;
  2. Ochkolari teng boʻlib qolgan ikki jamoalar bahsidagi toʻplar nisbati;
  3. Ochkolari teng boʻlib qolgan ikki jamoalar bahsida koʻproq gol urgan jamoa;
  4. Agar yuqoridagi 3 ta mezon qoʻllangandan keyin ham vaziyat hal boʻlmasa, 5—9-mezonlarga murojaat qilinadi;
  5. Guruhda oʻtkazilgan barcha oʻyinlardagi toʻplar nisbati;
  6. Guruhda oʻtkazilgan barcha oʻyinlarda koʻproq gol urgan jamoa;
  7. Agar teng ochko toʻplagan jamoalar 3-turda oʻzaro bahs olib borsa va oʻyinni durang bilan tugatib, umumiy toʻplar nisbati teng boʻlib qolsa, mazkur ikki jamoaning oʻrni penaltilar seriyasiga koʻra aniqlanadi. (Agar ikkitadan ortiq jamoa bir xil miqdordagi ochkoga ega boʻlsa, ushbu mezon qoʻllanilmaydi.);
  8. Guruhdagi barcha oʻyinlarda jami eng past jarima ballari toʻplagan jamoa (bitta sariq kartochka uchun 1 ball, ikkita sariq kartochka natijasida olingan qizil kartochka uchun 3 ball, toʻgʻridan toʻgʻri qizil kartochka uchun 3 ball, bitta sariq kartochkadan keyingi toʻgʻridan toʻgʻri qizil kartochka uchun uchun 4 ball);
  9. UEFA koeffitsiyentlar jadvalidagi oʻrniga koʻra.
Oʻrin Jamoa Oʻyn Dur M GU GOʻ GF O
1  Fransiya (M) 3 2 1 0 4 1 +3 7 Pley-off bosqichiga yoʻllanmani qoʻlga kiritdi
2   Shveysariya 3 1 2 0 2 1 +1 5
3  Albaniya 3 1 0 2 1 3 −2 3
4  Ruminiya 3 0 1 2 2 4 −2 1
Manba: UEFA
(M) ?


10-iyun, 2016-yil(2016-06-10)
21:00
Fransiya  2–1  Ruminiya Stade de France, Saint-Denis
Tomoshabinlar: 75,113
Hakam: Viktor Kassai (Vengriya)
Giroud Gol 57'
Payet Gol 89'
Bayonnoma Stancu Gol 65' (pen.)



11-iyun, 2016-yil(2016-06-11)
15:00
Albaniya  0–1   Shveysariya Stade Bollaert-Delelis, Lens
Tomoshabinlar: 33,805
Hakam: Carlos Velasco Carballo (Ispaniya)
Bayonnoma Schär Gol 5'



15-iyun, 2016-yil(2016-06-15)
18:00
Ruminiya  1–1   Shveysariya Parc des Princes, Parij
Tomoshabinlar: 43,576
Hakam: Sergey Karasyov (Rossiya)
Stancu Gol 18' (pen.) Bayonnoma Mehmedi Gol 57'


15-iyun, 2016-yil(2016-06-15)
21:00
Fransiya  2–0  Albaniya Stade Vélodrome, Marsel
Tomoshabinlar: 63,670
Hakam: Willie Collum (Shotlandiya)
Griezmann Gol 90'
Payet Gol 90+6'
Bayonnoma

19-iyun, 2016-yil(2016-06-19)
21:00
Ruminiya  0–1  Albaniya Parc Olympique Lyonnais, Décines-Charpieu
Tomoshabinlar: 49,752
Hakam: Pavel Královec (Chexiya)
Bayonnoma Sadiku Gol 43'


19-iyun, 2016-yil(2016-06-19)
21:00
Shveysariya   0–0  Fransiya Stade Pierre-Mauroy, Villeneuve-d'Ascq
Tomoshabinlar: 45,616
Hakam: Damir Skomina (Sloveniya)
Bayonnoma
Oʻrin Jamoa Oʻyn Dur M GU GOʻ GF O
1  Uels 3 2 0 1 6 3 +3 6 Pley-off bosqichiga yoʻllanmani qoʻlga kiritdi
2  Angliya 3 1 2 0 3 2 +1 5
3  Slovakiya 3 1 1 1 3 3 0 4
4  Rossiya 3 0 1 2 2 6 −4 1
Manba: UEFA


11-iyun, 2016-yil(2016-06-11)
18:00
Uels  2–1  Slovakiya Nouveau Stade de Bordeaux, Bordeaux
Tomoshabinlar: 37,831
Hakam: Svein Oddvar Moen (Norvegiya)
Bale Gol 10'
Robson-Kanu Gol 81'
Bayonnoma Duda Gol 61'



11-iyun, 2016-yil(2016-06-11)
21:00
Angliya  1–1  Rossiya Stade Vélodrome, Marsel
Tomoshabinlar: 62,343
Hakam: Nicola Rizzoli (Italiya)
Dier Gol 73' Bayonnoma V. Berezutski Gol 90+2'



15-iyun, 2016-yil(2016-06-15)
15:00
Rossiya  1–2  Slovakiya Stade Pierre-Mauroy, Villeneuve-d'Ascq
Tomoshabinlar: 38,989
Hakam: Damir Skomina (Sloveniya)
Glushakov Gol 80' Bayonnoma Weiss Gol 32'
Hamšík Gol 45'


16-iyun, 2016-yil(2016-06-16)
15:00
Angliya  2–1  Uels Stade Bollaert-Delelis, Lans
Tomoshabinlar: 34,033
Hakam: Felix Brych (Olmoniya)
Vardy Gol 56'
Sturridge Gol 90+2'
Bayonnoma Bale Gol 42'

20-iyun, 2016-yil(2016-06-20)
21:00
Rossiya  0–3  Uels Stadium Municipal, Tuluza
Tomoshabinlar: 28,840
Hakam: Jonas Eriksson (Shvetsiya)
Bayonnoma Ramsey Gol 11'
Taylor Gol 20'
Bale Gol 67'
20-iyun, 2016-yil(2016-06-20)
21:00
Slovakiya  0–0  Angliya Stade Geoffroy-Guichard, Saint-Étienne
Tomoshabinlar: 39,051
Hakam: Carlos Velasco Carballo (Ispaniya)
Bayonnoma
Oʻrin Jamoa Oʻyn Dur M GU GOʻ GF O
1  Germaniya 3 2 1 0 3 0 +3 7[lower-alpha 1] Pley-off bosqichiga yoʻllanmani qoʻlga kiritdi
2  Polsha 3 2 1 0 2 0 +2 7[lower-alpha 1]
3  Shimoliy Irlandiya 3 1 0 2 2 2 0 3
4  Ukraina 3 0 0 3 0 5 −5 0
Manba: UEFA
Eslatmalar:
  1. 1,0 1,1 Jamoalarning guruhdagi oʻrni toʻplar nisbatiga koʻra aniqlangan.
12-iyun, 2016-yil(2016-06-12)
18:00
Polsha  1–0  Shimoliy Irlandiya Allianz Riviera, Nice
Tomoshabinlar: 33,742
Hakam: Ovidiu Hațegan (Ruminiya)
Milik Gol 51' Bayonnoma


12-iyun, 2016-yil(2016-06-12)
21:00
Germaniya  2–0  Ukraina Stade Pierre-Mauroy, Villeneuve-d'Ascq
Tomoshabinlar: 43,035
Hakam: Martin Atkinson (Angliya)
Mustafi Gol 19'
Schweinsteiger Gol 90+2'
Bayonnoma

16-iyun, 2016-yil(2016-06-16)
18:00
Ukraina  0–2  Shimoliy Irlandiya Parc Olympique Lyonnais, Décines-Charpieu
Tomoshabinlar: 51,043
Hakam: Pavel Královec (Chexiya)
Bayonnoma McAuley Gol 49'
McGinn Gol 90+6'


16-iyun, 2016-yil(2016-06-16)
21:00
Germaniya  0–0  Polsha Stade de France, Saint-Denis
Tomoshabinlar: 73,648
Hakam: Björn Kuipers (Niderlandiya)
Bayonnoma

21-iyun, 2016-yil(2016-06-21)
18:00
Ukraina  0–1  Polsha Stade Vélodrome, Marsel
Tomoshabinlar: 58,874
Hakam: Svein Oddvar Moen (Norvegiya)
Bayonnoma Błaszczykowski Gol 54'


21-iyun, 2016-yil(2016-06-21)
18:00
Shimoliy Irlandiya  0–1  Germaniya Parc des Princes, Parij
Tomoshabinlar: 44,125
Hakam: Clément Turpin (Fransiya)
Bayonnoma Gómez Gol 30'
Oʻrin Jamoa Oʻyn Dur M GU GOʻ GF O Kvalifikatsiya
1  Xorvatiya 3 2 1 0 5 3 +2 7 Pley-off bosqichiga yoʻllanmani qoʻlga kiritdi
2  Ispaniya 3 2 0 1 5 2 +3 6
3  Turkiya 3 1 0 2 2 4 −2 3
4  Chexiya 3 0 1 2 2 5 −3 1
Manba: UEFA
12-iyun, 2016-yil(2016-06-12)
15:00
Turkiya  0–1  Xorvatiya Parc des Princes, Parij
Tomoshabinlar: 43,842
Hakam: Jonas Eriksson (Shvetsiya)
Bayonnoma Modrić Gol 41'


13-iyun, 2016-yil(2016-06-13)
15:00
Ispaniya  1–0  Chexiya Stadium Municipa, Tuluza
Tomoshabinlar: 29,400
Hakam: Szymon Marciniak (Polsha)
Piqué Gol 87' Bayonnoma

17-iyun, 2016-yil(2016-06-17)
18:00
Chexiya  2–2  Xorvatiya Stade Geoffroy-Guichard, Saint-Étienne
Tomoshabinlar: 38,376
Hakam: Mark Clattenburg (Angliya)
Škoda Gol 76'

Necid Gol 89' (pen.)

Bayonnoma Perišić Gol 37'

Rakitić Gol 59'


17-iyun, 2016-yil(2016-06-17)
21:00
Ispaniya  3–0  Turkiya Stade de Nice, Nice
Tomoshabinlar: 33,409
Hakam: Milorad Mažić (Serbiya)
Morata Gol 34'48'

Nolito Gol 37'

Bayonnoma

21-iyun, 2016-yil(2016-06-21)
21:00
Xorvatiya  2–1  Ispaniya Nouveau Stade de Bordeaux, Bordeaux
Tomoshabinlar: 37,245
Hakam: Björn Kuipers (Niderlandiya)
N. Kalinić Gol 45'

Perišić Gol 87'

Bayonnoma Morata Gol 7'


21-iyun, 2016-yil(2016-06-21)
21:00
Chexiya  0–2  Turkiya Stade Bollaert-Delelis, Lens
Tomoshabinlar: 32,836
Hakam: Willie Collum (Shotlandiya)
Bayonnoma Yılmaz Gol 10'

Tufan Gol 65'

Oʻrin Jamoa Oʻyn Dur M GU GOʻ GF O
1  Italiya 3 2 0 1 3 1 +2 6[lower-alpha 1] Pley-off bosqichiga yoʻllanmani qoʻlga kiritdi
2  Belgiya 3 2 0 1 4 2 +2 6[lower-alpha 1]
3 Irlandiya bayrogʻi Irlandiya 3 1 1 1 2 4 −2 4
4  Shvetsiya 3 0 1 2 1 3 −2 1
Manba: UEFA
Eslatmalar:
  1. 1,0 1,1 Jamoalarning guruhdagi oʻrni oʻzaro oʻyindagi natijaga koʻra aniqlangan: Belgiya 0–2 Italiya


13-iyun, 2016-yil(2016-06-13)
18:00
Irlandiya bayrogʻi Irlandiya 1–1  Shvetsiya Stade de France, Saint-Denis
Tomoshabinlar: 73,419
Hakam: Milorad Mažić (Serbiya)
Hoolahan Gol 48' Bayonnoma Clark Gol 71' (avto)


13-iyun, 2016-yil(2016-06-13)
21:00
Belgiya  0–2  Italiya Parc Olympique Lyonnais, Décines-Charpieu
Tomoshabinlar: 55,408
Hakam: Mark Clattenburg (Angliya)
Bayonnoma Giaccherini Gol 32'

Pellè Gol 90+3'


17-iyun, 2016-yil(2016-06-17)
15:00
Italiya  1–0  Shvetsiya Stadium Municipal, Tuluza
Tomoshabinlar: 29,600
Hakam: Viktor Kassai (Vengriya)
Éder Gol 88' Bayonnoma


18-iyun, 2016-yil(2016-06-18)
15:00
Belgiya  3–0 Irlandiya bayrogʻi Irlandiya Nouveau Stade de Bordeaux, Bordeaux
Tomoshabinlar: 39,493
Hakam: Cüneyt Çakır (Turkiya)
R. Lukaku Gol 48'70'

Witsel Gol 61'

Bayonnoma

22-iyun, 2016-yil(2016-06-22)
21:00
Italiya  0–1 Irlandiya bayrogʻi Irlandiya Stade Pierre-Mauroy, Villeneuve-d'Ascq
Tomoshabinlar: 44,268
Hakam: Ovidiu Hațegan (Ruminiya)
Bayonnoma Brady Gol 85'


22-iyun, 2016-yil(2016-06-22)
21:00
Shvetsiya  0–1  Belgiya Allianz Riviera, Nice
Tomoshabinlar: 34,011
Hakam: Felix Brych (Olmoniya)
Bayonnoma Nainggolan Gol 84'
Oʻrin Jamoa Oʻyn Dur M GU GOʻ GF O
1  Vengriya 3 1 2 0 6 4 +2 5[lower-alpha 1] Pley-off bosqichiga yoʻllanmani qoʻlga kiritdi
2  Islandiya 3 1 2 0 4 3 +1 5[lower-alpha 1]
3  Portugaliya 3 0 3 0 4 4 0 3
4  Avstriya 3 0 1 2 1 4 −3 1
Manba: UEFA
Eslatmalar:
  1. 1,0 1,1 Jamoalarning guruhdagi oʻrni toʻplar nisbatiga koʻra aniqlangan.


14-iyun, 2016-yil(2016-06-14)
18:00
Avstriya  0–2  Vengriya Nouveau Stade de Bordeaux, Bordeaux
Tomoshabinlar: 34,424
Hakam: Clément Turpin (Fransiya)
Bayonnoma Szalai Gol 62'

Stieber Gol 87'


14-iyun, 2016-yil(2016-06-14)
21:00
Portugaliya  1–1  Islandiya Stade Geoffroy-Guichard, Saint-Étienne
Tomoshabinlar: 38,742
Hakam: Cüneyt Çakır (Turkey)
Nani Gol 31' Bayonnoma B. Bjarnason Gol 50'

18-iyun, 2016-yil(2016-06-18)
18:00
Islandiya  1–1  Vengriya Stade Vélodrome, Marsel
Tomoshabinlar: 60,842
Hakam: Sergey Karasyov (Rossiya)
G. Sigurðsson Gol 40' (pen.) Bayonnoma Sævarsson Gol 88' (avto)


18-iyun, 2016-yil(2016-06-18)
21:00
Portugaliya  0–0  Avstriya Parc des Princes, Parij
Tomoshabinlar: 44,291
Hakam: Nicola Rizzoli (Italiya)
Bayonnoma

22-iyun, 2016-yil(2016-06-22)
18:00
Islandiya  2–1  Avstriya Stade de France, Saint-Denis
Tomoshabinlar: 68,714
Hakam: Szymon Marciniak (Polsha)
Böðvarsson Gol 18'

Traustason Gol 90+4'

Bayonnoma Schöpf Gol 60'


22-iyun, 2016-yil(2016-06-22)
18:00
Vengriya  3–3  Portugaliya Parc Olympique Lyonnais, Décines-Charpieu
Tomoshabinlar: 55,514
Hakam: Martin Atkinson (Angliya)
Gera Gol 19'

Dzsudzsák Gol 47'55'

Bayonnoma Nani Gol 42'

Ronaldo Gol 50'62'

Uchinchi oʻrinni egallagan jamoalar jadvali

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Oʻrin Grh Jamoa Oʻyn Dur M GU GOʻ GF O
1 B  Slovakiya 3 1 1 1 3 3 0 4 Pley-off bosqichiga yoʻllanmani qoʻlga kiritdi
2 E Irlandiya bayrogʻi Irlandiya 3 1 1 1 2 4 −2 4
3 F  Portugaliya 3 0 3 0 4 4 0 3
4 C  Shimoliy Irlandiya 3 1 0 2 2 2 0 3
5 D  Turkiya 3 1 0 2 2 4 −2 3
6 A  Albaniya 3 1 0 2 1 3 −2 3
Manba: UEFA
Klassifikatsiya qoidasi: 1) Eng koʻp ochko toʻplagan jamoa; 2) Toʻplar nisbatidagi ustunlik; 3) Kiritilgan gollar sonidagi ustunlik; 4) Kartochkalar soni; 5) Jamoalarning UEFA koeffitsiyentlar jadvalidagi egallab turgan oʻrni.

Pley-off bosqichi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Pley-off bosqichida, agar asosiy vaqt durang natija bilan yakunlansa, gʻolibni aniqlash uchun qoʻshimcha vaqt va penaltilar seriyasidan foydalanilgan[44].

1984-yilgi Yevropa chempionatidan beri har bir turnirda boʻlgani kabi Fransiyadagi chempionatda ham uchinchi oʻrin uchun bahs oʻtkazilmagan.

Turnir setkasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
 
Nimchorak finallarChorak finallarYarim finallarFinal
 
              
 
25-iyun – Saint-Étienne
 
 
  Shveysariya1 (4)
 
30-iyun – Marsel
 
 Polsha (p)1 (5)
 
 Polsha1 (3)
 
25-iyun – Lens
 
 Portugaliya (p)1 (5)
 
 Xorvatiya0
 
6-iyul – Décines-Charpieu
 
 Portugaliya (q.v)1
 
 Portugaliya2
 
25-iyun – Paris
 
 Uels0
 
 Uels1
 
1-iyul – Villeneuve-d’Ascq
 
 Shimoliy Irlandiya0
 
 Uels3
 
26-iyun – Tuluza
 
 Belgiya1
 
 Vengriya0
 
10-iyul – Saint-Denis
 
 Belgiya4
 
 Portugaliya (q.v)1
 
26-iyun – Villeneuve-d’Ascq
 
 Fransiya0
 
 Germaniya3
 
2-iyul – Bordeaux
 
 Slovakiya0
 
 Germaniya (p)1 (6)
 
27-iyun – Saint-Denis
 
 Italiya1 (5)
 
 Italiya2
 
7-iyul – Marseille
 
 Ispaniya0
 
 Germaniya0
 
26-iyun – Décines-Charpieu
 
 Fransiya2
 
 Fransiya2
 
3-iyul – Saint-Denis
 
Irlandiya bayrogʻi Irlandiya 1
 
 Fransiya5
 
27-iyun – Nice
 
 Islandiya2
 
 Angliya1
 
 
 Islandiya2
 

Nimchorak finallar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
25-iyun, 2016-yil(2016-06-25)
15:00
Shveysariya   1–1 (q.v)  Polsha Stade Geoffroy-Guichard, Saint-Étienne
Tomoshabinlar: 38,842
Hakam: Mark Clattenburg (Angliya)
Shaqiri Gol 82' Bayonnoma Błaszczykowski Gol 39'
  Penaltilar  
Lichtsteiner Penalty scored

Xhaka Penalty missed

Shaqiri Penalty scored

Schär Penalty scored

Rodríguez Penalty scored

4–5 Penalty scored Lewandowski

Penalty scored Milik

Penalty scored Glik

Penalty scored Błaszczykowski

Penalty scored Krychowiak



25-iyun, 2016-yil(2016-06-25)
18:00
Uels  1–0  Shimoliy Irlandiya Parc des Princes, Paris
Tomoshabinlar: 44,342
Hakam: Martin Atkinson (Angliya)
McAuley Gol 75' (avto) Bayonnoma



25-iyun, 2016-yil(2016-06-25)
21:00
Xorvatiya  0–1 (q.v)  Portugaliya Stade Bollaert-Delelis, Lens
Tomoshabinlar: 33,523
Hakam: Carlos Velasco Carballo (Ispaniya)
Bayonnoma Quaresma Gol 117'



26-iyun, 2016-yil(2016-06-26)
15:00
Fransiya  2–1 Irlandiya bayrogʻi Irlandiya Parc Olympique Lyonnais, Décines-Charpieu
Tomoshabinlar: 56,279
Hakam: Nicola Rizzoli (Italiya)
Griezmann Gol 58'61' Bayonnoma Brady Gol 2' (pen.)



26-iyun, 2016-yil(2016-06-26)
18:00
Germaniya  3–0  Slovakiya Stade Pierre-Mauroy, Villeneuve-d'Ascq
Tomoshabinlar: 44,312
Hakam: Szymon Marciniak (Polsha)
Boateng Gol 8'

Gómez Gol 43'

Draxler Gol 63'

Bayonnoma



26-iyun, 2016-yil(2016-06-26)
21:00
Vengriya  0–4  Belgiya Stadium Municipal, Toulouse
Tomoshabinlar: 28,921
Hakam: Milorad Mažić (Serbiya)
Bayonnoma Alderweireld Gol 10'

Batshuayi Gol 78'

Hazard Gol 80'

Carrasco Gol 90+1'



27-iyun, 2016-yil(2016-06-27)
18:00
Italiya  2–0  Ispaniya Stade de France, Saint-Denis
Tomoshabinlar: 76,165
Hakam: Cüneyt Çakır (Turkiya)
Chiellini Gol 33'

Pellè Gol 90+1'

Bayonnoma



27-iyun, 2016-yil(2016-06-27)
21:00
Angliya  1–2  Islandiya Allianz Riviera, Nice
Tomoshabinlar: 33,901
Hakam: Damir Skomina (Sloveniya)
Rooney Gol 4' (pen.) Bayonnoma R. Sigurðsson Gol 6'

Sigþórsson Gol 18'




Chorak finallar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
30-iyun, 2016-yil(2016-06-30)
21:00
Polsha  1–1 (q.v)  Portugaliya Stade Vélodrome, Marseille
Tomoshabinlar: 62,940
Hakam: Felix Brych (Germaniya)
Lewandowski Gol 2' Bayonnoma Sanches Gol 33'
  Penaltilar  
Lewandowski Penalty scored

Milik Penalty scored

Glik Penalty scored

Błaszczykowski Penalty missed

3–5 Penalty scored Ronaldo

Penalty scored Sanches

Penalty scored Moutinho

Penalty scored Nani

Penalty scored Quaresma



1-iyul, 2016-yil(2016-07-01)
21:00
Uels  3–1  Belgiya Stade Pierre-Mauroy, Villeneuve-d'Ascq
Tomoshabinlar: 45,936
Hakam: Damir Skomina (Sloveniya)
A. Williams Gol 31'

Robson-Kanu Gol 55'

Vokes Gol 86'

Bayonnoma Nainggolan Gol 13'



2-iyul, 2016-yil(2016-07-02)
21:00
Germaniya  1–1 (q.v)  Italiya Nouveau Stade de Bordeaux, Bordeaux
Tomoshabinlar: 38,764
Hakam: Viktor Kassai (Vengriya)
Özil Gol 65' Bayonnoma Bonucci Gol 78' (pen.)
  Penaltilar  
Kroos Penalty scored

Müller Penalty missed

Özil Penalty missed

Draxler Penalty scored

Schweinsteiger Penalty missed

Hummels Penalty scored

Kimmich Penalty scored

Boateng Penalty scored

Hector Penalty scored

6–5 Penalty scored Insigne

Penalty missed Zaza

Penalty scored Barzagli

Penalty missed Pellè

Penalty missed Bonucci

Penalty scored Giaccherini

Penalty scored Parolo

Penalty scored De Sciglio

Penalty missed Darmian



3-iyul, 2016-yil(2016-07-03)
21:00
Fransiya  5–2  Islandiya Stade de France, Saint-Denis
Tomoshabinlar: 76,833
Hakam: Björn Kuipers (Niderlandiya)
Giroud Gol 12'59'

Pogba Gol 20'

Payet Gol 43'

Griezmann Gol 45'

Bayonnoma Sigþórsson Gol 56'

B. Bjarnason Gol 84'




Yarim finallar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
6-iyul, 2016-yil(2016-07-06)
21:00
Portugaliya  2–0  Uels Parc Olympique Lyonnais, Décines-Charpieu
Tomoshabinlar: 55,679
Hakam: Jonas Eriksson (Shvetsiya)
Ronaldo Gol 50'

Nani Gol 53'

Bayonnoma



7-iyul, 2016-yil(2016-07-07)
21:00
Germaniya  0–2  Fransiya Stade Vélodrome, Marsel
Tomoshabinlar: 64,078
Hakam: Nicola Rizzoli (Italiya)
Bayonnoma Griezmann Gol 45+2' (pen.)72'


10-iyul, 2016-yil(2016-07-10)
21:00
Portugaliya  1–0 (q.v)  Fransiya Stade de France, Saint-Denis
Tomoshabinlar: 75,868
Hakam: Mark Clattenburg (Angliya)
Eder Gol 109' Bayonnoma


Musobaqa toʻpurarlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

51 ta uchrashuvda darvozalarga jami 108 ta toʻp kiritilgan.

6 gol

3 gol






2 gol






1 gol






Avtogol


Manba: UEFA

Musobaqada eng yaxshi deb topilgan futbolchilar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Turnirning ramziy terma jamoasi

UEFA Texnik jamoasi musobaqa yakunida eng yaxshi 11 futbolchidan iborat ramziy terma jamoani eʼlon qildi[58]. Tahlilchilar guruhi qaror qabul qilishdan oldin har bir oʻyinni qayta koʻrib chiqishdi[58]. Turnirda gʻolib boʻlgan Portugaliya terma jamoasidan toʻrt nafar oʻyinchi ramziy terma jamoaga kiritildi[58].

Turnirning eng yaxshi futbolchisi

Turnirning eng yaxshi futbolchisi sovrini fransiyalik futbolchi – Antuan Grizmannga topshirildi. Mazkur sovrin sohibini aniqlash jarayonida UEFA texnik direktori – Ioan Lupescu, Alex Ferguson va Alen Giresselar ishtirok etishgan.

Turnirning eng yaxshi yosh futbolchisi

Mazkur sovrin 1994-yil 1-yanvardan keyin tugʻilgan futbolchilardan biriga topshirilishi kerak edi. Angliyalik futbolchi – Kingsley Coman va Portugaliyalik jamoadoshi Raphaël Guerreironi raqobatda ortda qoldirgan holda Renato Sanches „Turnirning eng yaxshi yosh futbolchisi“ nomiga sazovor boʻlgan. Bu mukofot egasini ham UEFA texnik jamoasi aniqlab bergan.

Oltin butsa

Oltin butsa sovrini turnir davomida oltita gol urgan Antuan Grizmannga topshirilgan.

Kumush butsa

Kumush butsa guruh bosqichida ikkita va pley-off bosqichida bitta gol urgan, hamda uchta golli uzatmani amalga oshirgan Cristiano Ronaldoga topshirilgan.

Bronza butsa

Bronza butsa Olivier Giroudga topshirilgan. Giroud guruh bosqichida bitta va pley-offda ikkita gol urgan hamda ikkita golli uzatmani amalga oshirgan. Dimitri Payet ham xuddi shunday koʻrsatkich qayd etgan, biroq maydonda Girouddan 50 daqiqa koʻproq harakat qilgan.

Turnirning eng chiroyli goli

Turnirning eng chiroyli goli onlayn ovoz berish orqali aniqlandi. Roʻyxatdan jami 5 ta gol oʻrin oldi. 2016-yilning 13-iyulida 150 000 dan ortiq muxlis ishtirok etgan ochiq ovoz berish jarayonidan soʻng UEFA vengriyalik yarim himoyachi Zoltán Geraning Portugaliya darvozasiga kiritgan golini muxlislar tomonidan „eng chiroyli gol“ deb topilganini eʼlon qildi[59]. Alohida soʻrovnomada UEFA texnik jamoasi tomonidan Shveysariyalik hujumchi – Xherdan Shaqirining Polsha darvozasiga urgan goli turnirdagi eng chiroyli gol deb topildi[60].

Musobaqaning sovrin jamgʻarmasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Sovrin jamgʻarmasi
Oʻrin (norasmiy) Jamoa Million €
1  Portugaliya 25.5
2  Fransiya 23.5
3  Germaniya 18.5
4  Uels 18
5  Polsha 14.5
6  Belgiya
 Islandiya
 Italiya
14
9  Xorvatiya 12
10  Angliya
 Vengriya
 Ispaniya
  Shveysariya
11.5
14 Irlandiya bayrogʻi Irlandiya
 Slovakiya
11
16  Shimoliy Irlandiya 10.5
17  Albaniya
 Turkiya
9
19  Avstriya
 Chexiya
 Ruminiya
 Rossiya
 Shvetsiya
8.5
24  Ukraina 8

Toʻliq roʻyxat[61]:

  • Musobadagi ishtirok uchun: €8 million

Jamoaning keyingi oʻyinlarda koʻrsatgan natijalariga asosan qoʻshimcha mukofot:

  • Chempion: 8.000.000 yevro
  • Ikkinchi oʻrin: 5.000.000 yevro
  • Yarim finalga chiqqan jamoalar: 4.000.000 yevro
  • Chorak finalga chiqqan jamoalar: 2.500.000 yevro
  • Nimchorak finalga chiqqan jamoalar: 1.500.000 yevro
  • Guruhdagi har bir oʻyinda qozonilgan gʻalaba uchun: 1.000.000 yevro
  • Guruhdagi oʻyinlarda qayd etilgan durang natija uchun: 500 000 yevro

Yevro-2016 musobaqasining video oʻyini Konami kompaniyasi tomonidan ishlab chiqilgan[62][63]. 2016-yil 24-martda asosiy platformalarda (PlayStation 3, PlayStation 4, Xbox 360, Xbox One va Microsoft Windows) ushbu oʻyinni bepul oʻynash imkoniyati yaratilgan[64].

Logotip va shior

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Rasmiy logotip 2013-yil 26-iyun kuni Parijdagi Pavillon Cambon Capucinesda boʻlib oʻtgan marosimda taqdim etilgan. Logotip Portugaliyaning Brandia Central agentligi tomonidan ishlab chiqilgan. Logotipda Fransiya bayrogʻida mavjud boʻlgan koʻk, oq va qizil rangladagi Yevropa chempionati kubogi tasvirlangan. Kubok atrofida futbolga oid elementlarni ifodalovchi shakl va chiziqlar mavjud[65].

2013-yil 17-oktyabrda UEFA turnirning rasmiy shiorini eʼlon qilgan: Le Rendez-Vous. Shior haqida soʻralganda, Yevro-2016 tashkiliy qoʻmitasi raisi Jacques Lambert: „UEFA butun dunyodagi futbol ishqibozlariga va katta tadbirlarni sevuvchilarga yirik musobaqada ular bilan uchrashish va his-tuygʻularini baham koʻrish uchun taklifnoma yuboryapti“, – deya izoh bergan[66].

Oʻyin toʻplari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Turnir tarixida birinchi marta ikkita oʻyin toʻplaridan foydalanilgan[67]. Guruh bosqichida „Adidas Beau Jeu“ nomli toʻpdan[68], pley-off bosqichida esa „Adidas Fracas“ nomli oʻyin toʻpidan foydalanilgan[67].

Rasmiy qoʻshiqlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

David Guetta va Zara Larsson tomonidan ijro etilgan „This Oneʼs for You“ nomli qoʻshiq musobaqaning madhiyasi hisoblanadi. Yopilish marosimidagi qoʻshiq („Free Your Mind“) esa Maya Lavelle tomonidan ijro etilgan[69]. Maʼlum boʻlishicha, ochilish marosimidagi ijrosidan soʻng Devid Guettaning veb-saytidagi obunachilari soni 1 millionga ortgan[70].

Yevro-2016 ramzlari tushirilgan Turkish Airlines samolyoti.
Xalqaro homiylar Mahalliy homiylar
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 „France forward Antoine Griezmann wins Golden Boot“ (10-iyul 2016-yil). Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  2. „Antoine Griezmann named Player of the Tournament“. UEFA (2016-yil 11-iyul). Qaraldi: 2024-yil 29-avgust.
  3. „Renato Sanches named Young Player of the Tournament“. UEFA (2016-yil 10-iyul). Qaraldi: 2024-yil 29-avgust.
  4. 4,0 4,1 4,2 „UEFA EURO 2016: key dates and milestones“. UEFA (2013-yil 1-fevral). Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  5. „Euro championships to expand to 24 teams from 16“. france24. Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  6. „France beat Turkey and Italy to stage Euro 2016“. BBC Sport (2010-yil 28-may). Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  7. „UEFA confirms four bids to host Euro 2016“. france24 (2009-yil 10-mart). Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  8. „Ingen gemensam EM-ansökan“ (sv). Swedish Football Association (2009-yil 9-dekabr). 2018-yil 13-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  9. „France to host UEFA EURO 2016“. UEFA (2010-yil 28-may). Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  10. „France win race to host Euro 2016“. The Roar. Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  11. 11,0 11,1 „EURO steering committee meets in Paris“. UEFA (2016-yil 29-aprel). Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  12. „UEFA EURO 2016 competition format“. UEFA (2013-yil 19-dekabr). Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  13. „UEFA EURO 2016 regulations published“. UEFA (2013-yil 18-dekabr). Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  14. 14,0 14,1 14,2 Ziegler, Martyn. „Uefa admit expansion of European Championships to 24 teams 'not ideal'“. The Independent. London: Independent Print Limited (2012-yil 28-mart). Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  15. „EURO 2016 qualifying: Platini's plan“. Football-Rankings.info (2011-yil 7-oktyabr). Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  16. „EURO 2016: UEFA looking to change qualifying format“. Football-Rankings.info (2013-yil 7-iyun). Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  17. McNulty, Phil. „Lithuania 0–3 England“. BBC Sport (2015-yil 12-oktyabr). Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  18. „Euro 2016 title is next on Germany's list – Schweinsteiger“. Reuters (2015-yil 12-oktyabr). Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  19. 19,0 19,1 19,2 „Euro 2016: Qualifiers for the tournament in France“. BBC Sport (2015-yil 13-oktyabr). Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  20. „Hungary earn Euro 2016 spot by beating Norway to end finals drought“ (en-GB). The Guardian (2015-yil 15-noyabr). Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  21. „Russia, Slovakia qualify for 2016 European Championship“ (en-US). USA TODAY. Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  22. Rouse. „Tight win sends Slovakia to Euro 2016; Ukraine faces play-off after loss to Spain“ (en). theScore.com (2015-yil 12-oktyabr). Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  23. Fisher, Ben. „Marcel Koller brings Austria in from the cold and ready for Euro 2016“ (en-GB). The Guardian (2016-yil 14-iyun). Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  24. Association, Press. „Ukraine through to Euro 2016 as Slovenia manage only a draw“ (en-GB). The Guardian (2015-yil 17-noyabr). Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  25. Eccleshare, Charlie. „Euro 2016: How will England, Wales, Northern Ireland and possibly Republic of Ireland fare in France?“. The Daily Telegraph (2015-yil 12-oktyabr). 2022-yil 10-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  26. FIFA.com. „O'Neills relishing landmark EURO challenge“. FIFA (2016-yil 17-mart). Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  27. „Netherlands 2–3 Czech Republic“. BBC Sport (2015-yil 13-oktyabr). Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  28. „UEFA EURO 2016: How all the teams qualified“. UEFA (2015-yil 17-noyabr). Qaraldi: 2023-yil 21-noyabr.
  29. „UEFA EURO 2016 final tournament draw“. UEFA. Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  30. „UEFA EURO 2016 finals draw made in Paris“. UEFA (2015-yil 12-dekabr). Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  31. „EURO 2016 play-off, final tournament draw info“. UEFA (2015-yil 30-iyun). Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  32. „UEFA EURO 2016 draw pots take shape“. UEFA (2015-yil 14-oktyabr). Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  33. „EURO 2016 draw pots confirmed for 12 December“. UEFA (2015-yil 17-noyabr). Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  34. 34,0 34,1 34,2 34,3 34,4 „National Team Coefficients Overview 2015“. UEFA (2015-yil 14-oktyabr). 2022-yil 12-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  35. „France to host Euro 2016 at eleven venues“. Reuters (2011-yil 16-iyun). Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  36. „UEFA European Football Championship – Final Tournament 2016 – Bid Evaluation Report“. UEFA. 2010-yil 1-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  37. „Strasbourg se rétracte“ (fr). Sport (2011-yil 29-iyul). Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  38. „France to host Euro 2016 at 11 venues“. Dawn. Reuters (2011-yil 17-iyun). Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  39. „Nancy renonce à accueillir l'Euro 2016“ (fr). Le Monde. Agence France-Presse (2011-yil 2-dekabr). Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  40. „Executive Committee confirms EURO 2016 venues“. UEFA (2013-yil 25-yanvar). Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  41. „UEFA EURO 2016 base camp catalogue launched“. UEFA (2014-yil 5-sentyabr). Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  42. „Where will your team be based at EURO 2016?“. UEFA (2016-yil 2-mart). Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  43. „All 24 UEFA EURO 2016 squads confirmed“. UEFA (2016-yil 1-iyun). Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  44. 44,0 44,1 44,2 „Regulations of the UEFA European Football Championship 2014–16“. DFB. Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  45. „Eighteen referees appointed for UEFA EURO 2016“. UEFA (2015-yil 15-dekabr). Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  46. 46,0 46,1 „Full UEFA EURO 2016 referee teams named“. UEFA (2016-yil 1-mart). Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  47. „Match Officials – UEFA EURO 2016“. UEFA.com. Union of European Football Associations (2016-yil 1-mart). 2018-yil 15-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  48. 48,0 48,1 „UEFA EURO 2016 referee appointments“. UEFA. Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  49. „Euro 2016: Mark Clattenburg to referee Portugal-France final“. BBC Sport (2016-yil 8-iyul). Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  50. „Rossiyskiy sudya Anton Averyanov ne budet rabotat na Yevro-2016“ (ru). Sport.ru (2016-yil 27-aprel). Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  51. „Královcovi na ME vymění asistenta, který měl problémy s fyzickými testy“ (cs). Sport.cz (2016-yil 25-may). 2019-yil 21-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  52. „il team arbitrale che rappresenterà l'Italia all'Europeo 2016“ (it). Italian Football Federation (2016-yil 25-may). 2019-yil 7-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  53. „David Guetta and 150 can-can dancers, welcome to the Euro 2016 opening ceremony“. The Independent (2016-yil 10-iyun). Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  54. „Euro 2016 opening ceremony: can-can girls, giant dancing lips, ballet and... lollipops?“. www.telegraph.co.uk. 2022-yil 10-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-avgust 2024-yil.
  55. „UEFA EURO 2016 match schedule announced“. UEFA (2014-yil 25-aprel). Qaraldi: 30-avgust 2024-yil.
  56. „UEFA Euro 2016 Match Schedule“. UEFA. 2014-yil 27-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-avgust 2024-yil.
  57. „UEFA EURO 2016 final tournament schedule“. UEFA (2015-yil 12-dekabr). Qaraldi: 30-avgust 2024-yil.
  58. 58,0 58,1 58,2 58,3 „UEFA EURO 2016 Team of the Tournament revealed“. UEFA (2016-yil 11-iyul). Qaraldi: 30-avgust 2024-yil.
  59. „Gera wins fans' Goal of the Tournament“. UEFA (2016-yil 13-iyul). Qaraldi: 30-avgust 2024-yil.
  60. „UEFA Euro 2016 technical report: Goals of the tournament“. UEFA (2016). 2017-yil 25-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-avgust 2024-yil.
  61. „UEFA Euro 2016 prize money substantially increased“. UEFA (2015-yil 11-dekabr). Qaraldi: 30-avgust 2024-yil.
  62. „UEFA EURO 2016 Content Will Be Free for Existing PES 2016 Users“. Pro Evolution Soccer. 2015-yil 22-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-avgust 2024-yil.
  63. „UEFA EURO 2016“. UEFA (2015-yil 5-avgust). Qaraldi: 30-avgust 2024-yil.
  64. „Konami to release UEFA Euro 2016 game in April“. UEFA (2016-yil 26-fevral). Qaraldi: 30-avgust 2024-yil.
  65. „UEFA EURO 2016 logo unveiled“. UEFA (2013-yil 26-iyun). Qaraldi: 2013-yil 28-iyun.
  66. „UEFA EURO 2016: 'Le Rendez-Vous'“. UEFA (2013-yil 17-oktyabr). Qaraldi: 30-avgust 2024-yil.
  67. 67,0 67,1 UEFA.com. „Ball for UEFA EURO 2016 knockout rounds unveiled – UEFA EURO – News – UEFA“. UEFA (2016-yil 20-iyun). Qaraldi: 30-avgust 2024-yil.
  68. „Zidane reveals Beau Jeu as official match ball“. UEFA (2015-yil 12-noyabr). Qaraldi: 30-avgust 2024-yil.
  69. „David Guetta Gets One Million Fans for Euro Song“. UEFA (2016-yil 27-aprel). Qaraldi: 30-avgust 2024-yil.
  70. „David Guetta Is Seeking One Million Fans for UEFA Anthem“. EDM Tunes (2015-yil 16-dekabr). Qaraldi: 30-avgust 2024-yil.
  71. „adidas on board for UEFA EURO 2012“. UEFA (30-avgust 2024-yil). Qaraldi: 30-avgust 2024-yil.
  72. UEFA „Carlsberg signs as Official Sponsor for UEFA national team competitions“. UEFA (2013-yil 2-may). Qaraldi: 30-avgust 2024-yil.
  73. „Coca-Cola signs for Euro 2012, 2016“. UEFA (30-avgust 2024-yil). Qaraldi: 30-avgust 2024-yil.
  74. „Continental to sponsor Euro 2012 and 2016“. UEFA (2011-yil 20-oktyabr). Qaraldi: 30-avgust 2024-yil.
  75. „Hisense signs as UEFA EURO 2016 global sponsor“. Hisense (30-avgust 2024-yil). Qaraldi: 30-avgust 2024-yil.
  76. „Hyundai-Kia joins as official sponsor for UEFA Euro 2012™ and UEFA Euro 2016™“. UEFA (2010-yil 2-mart). Qaraldi: 30-avgust 2024-yil.
  77. „McDonald's signed up as official Euro sponsor“. UEFA (2010-yil 26-may). Qaraldi: 30-avgust 2024-yil.
  78. „Orange joins Uefa Euro 2016 as global partner“. SportsPro (2015-yil 28-oktyabr). Qaraldi: 30-avgust 2024-yil.
  79. „SOCAR signs as Official Sponsor for UEFA national team competitions“. UEFA (2013-yil 17-may). Qaraldi: 30-avgust 2024-yil.
  80. „Turkish Airlines joins UEFA EURO 2016 as Official Airline Partner“. UEFA. Qaraldi: 30-avgust 2024-yil.
  81. „Abritel-HomeAway: EURO's sixth national sponsor“. UEFA (2016-yil 8-yanvar). Qaraldi: 30-avgust 2024-yil.
  82. „Crédit Agricole joins EURO national sponsors“. UEFA (2015-yil 19-mart). Qaraldi: 30-avgust 2024-yil.
  83. „FDJ is first UEFA EURO 2016 national sponsor“. UEFA (2014-yil 2-oktyabr). Qaraldi: 30-avgust 2024-yil.
  84. „La Poste to deliver Uefa Euro 2016 tickets“. SportsPro (2015-yil 18-noyabr). Qaraldi: 30-avgust 2024-yil.
  85. „Recruiter PROMAN signed up as EURO sponsor“. UEFA (2015-yil 11-mart). Qaraldi: 30-avgust 2024-yil.
  86. „SNCF arrives as fourth national EURO sponsor“. UEFA (2015-yil 2-aprel). Qaraldi: 30-avgust 2024-yil.