Kontent qismiga oʻtish

Tasuku Honjo

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Tasuku Honjo
Tavalludi 27-yanvar 1942[1]
Fuqaroligi Yaponiya
Institutlar Kioto universiteti (BS, MD, PhD)
Akademik rahbarlari

Yasutomi Nishizuka

Osamu Hayaishi
Mashhur ishlari

Sinfni almashtirish rekombinatsiyasi (IL-4, IL-5, AID)

Saraton immunoterapiyasi (PD-1)
Mukofotlari

Imperial mukofoti (1996) Koch mukofoti (2012) Madaniyat ordeni (2013) Tang mukofoti (2014) Kioto mukofoti (2016) Alpert mukofoti (2017)

Fiziologiya va tibbiyot bo'yicha Nobel mukofoti (2018)

Tasuku Honjo (本庶 佑 , Xonjo Tasuku, 1942-yil 27-yanvarda tugʻilgan) — yaponiyalik shifokor-olim va immunolog. U 2018-yilda fiziologiya va tibbiyot boʻyicha Nobel mukofotini qoʻlga kiritdi va dasturlashtirilgan hujayra oʻlimi oqsili 1 (PD-1) ni aniqlagani bilan mashhur.U sitokinlarni molekulyar identifikatsiyalashi bilan mashhur: IL-4 va IL-5, shuningdek, sinf almashinuvi rekombinatsiyasi va somatik gipermutatsiya uchun muhim boʻlgan faollashuv natijasida kelib chiqqan sitidin deaminaza (AID) kashfiyoti bilan ham.

U AQSH Milliy Fanlar Akademiyasining xorijiy hamkori (2001), Germaniya Tabiatshunoslar Akademiyasi Leopoldina (2003), Yaponiya akademiyasining aʼzosi (2005) etib saylangan.

2018-yilda u Jeyms P. Allison bilan birga fiziologiya va tibbiyot bo'yicha Nobel mukofotiga sazovor bo'ldi.[2] U va Allison birgalikda xuddi shu muvaffaqiyati uchun 2014-yilda biofarmatsevtika fani bo'yicha Tang mukofotini qo'lga kiritdilar.[3]

Hayot va martaba

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Stokgolmdagi Nobel matbuot anjumanida, 2018-yil dekabr

Honjo 1942-yilda Kiotoda tug'ilgan. U 1966-yilda Kioto universitetining tibbiyot fakultetida doktorlik darajasini, 1975-yilda esa PhD darajasini oldi. Yasutomi Nishizuka va Osamu Xayaishi nazorati ostida tibbiy kimyo bo'yicha ilmiy daraja.[4]

Honjo 1971-yildan 1973-yilgacha Vashingtondagi Karnegi institutining embriologiya bo'limiga tashrif buyurib turgan edi. Keyin u Merilend shtatining Bethesda shahridagi AQSh Milliy Sog'liqni saqlash institutiga (NIH) ko'chib o'tdi va u yerda 1973 va 1977-yillar oralig'ida bolalar salomatligi va inson taraqqiyoti milliy institutida immun reaksiyasining genetik asoslarini o'rgandi. Shu vaqt ichida Honjo 1974—1979-yillarda Tokio universitetining tibbiyot fakultetida dotsent boʻlgan; 1979—1984-yillarda Osaka universiteti tibbiyot fakulteti genetika kafedrasi professori; va 1984-yildan 2005-yilgacha Kioto universiteti tibbiyot fakulteti tibbiy kimyo kafedrasi professori. 2005-yildan beri Xonjo Kioto universiteti tibbiyot fakulteti immunologiya va genomik tibbiyot kafedrasi professori.[4] U 2012-yildan 2017-yilgacha Shizuoka prefekturasi davlat universiteti korporatsiyasi prezidenti boʻlgan.

U Yaponiya immunologiya jamiyatining a'zosi va 1999—2000-yillar orasida uning prezidenti bo'lib ishlagan. Honjo, shuningdek, Amerika immunologlar uyushmasining faxriy a'zosi.[5] 2017-yilda u Kioto universiteti malaka oshirish instituti (KUIAS) Bosh direktori oʻrinbosari va taniqli professori boʻldi.[6]

Covid-19 pandemiyasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

COVID-19 pandemiyasi paytida Honjo yangi koronavirusni Xitoyning Uxan shahridagi laboratoriya tomonidan "ishlab chiqarilgan" deb hisoblagan internetda ko'plab tillarda keng tarqalgan yolg'on ma'lumotlarni qoraladi.[7] BBC Reality Check jamoasining xabar berishicha, "Kyoto universiteti veb-saytida e'lon qilingan bayonotda u o'z ismidan "yolg'on ayblovlar va noto'g'ri ma'lumot" tarqatishda foydalanilganidan" qattiq qayg'uda ekanligini aytdi.[7]

Hissa

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Salbiy immun regulyatsiyani tormoq qilish orqali saraton kasalligini davolash (CTLA4, PD1)

Honjo sinf kaliti rekombinatsiyasining asosiy kontseptual asosini yaratdi.[8] U sinf almashinuvida antitanacha genlarini qayta tashkil etishni tushuntiruvchi modelni taqdim etdi va 1980 va 1982-yillar orasida DNK tuzilishini tushuntirish orqali uning haqiqiyligini tasdiqladi. U 1986-yilda IL-4 va IL-5 sitokinlarini sinf almashinuvida va IL-2 retseptorlari alfa zanjirida ishtirok etgan cDNK klonlashda muvaffaqiyatga erishdi va 2000-yilda AIDni kashf etdi.

1992-yilda Honjo birinchi marta PD-1 ni faollashtirilgan T-limfotsitlarda induksiyali gen sifatida aniqladi va bu kashfiyot PD-1 blokadasi orqali saraton immunoterapiya tamoyilini o'rnatishga sezilarli hissa qo'shdi.[9]

Mukofotlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Shun'ichi Ivasaki, Ken Takakura, Seikaku Takagi [ja], Susumu Nakanishi va Honjo 2013-yil 3-noyabrda imperator Akixitodan Madaniyat ordenini oldilar. Shundan so'ng ular Sindzo Abe bilan imperator saroyining Sharqiy bog'ida suratga tushishdi.
Masuo Aizava bilan 2010-yil 26-avgustda.

Honjo o'z hayotida bir nechta mukofotlarga sazovor boʻlgan. 2016-yilda u "PD-1 antikorlari, immunoregulyatsiya molekulalarining funktsional diversifikatsiyasi va klinik qo'llanilishi uchun mas'ul boʻlgan mexanizmning kashfiyoti" uchun asosiy fanlar bo'yicha Kioto mukofotiga sazovor bo'ldi. 2018-yilda u amerikalik immunolog Jeyms P. Allison bilan fiziologiya va tibbiyot boʻyicha Nobel mukofotiga sazovor boʻldi. Ilgari ular 2014 -yilda biofarmatsevtika fanida Tang mukofotini ham sazovor bo'lishgan.[2][6]

Honjo tomonidan olingan boshqa asosiy mukofotlar va unvonlar quyidagilardir:

Manbalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. ↑ (unspecified title)
  2. ↑ 2,0 2,1 Hannah. „James P Allison and Tasuku Honjo win Nobel prize for medicine“. The Guardian (2018-yil oktyabr). Qaraldi: 1-oktyabr 2018-yil.
  3. ↑ „2014 Tang Prize in Biopharmaceutical Science“. 2017-yil 20-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 18-iyun.
  4. ↑ 4,0 4,1 "„免疫のしくみに魅せられて－何ごとにも主体的に挑む“ (ja).
  5. ↑ „AAI Members Awarded the 2018 Nobel Prizein Physiology or Medicine“. The American Association of Immunologists. Qaraldi: 4-oktyabr 2018-yil.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 6,7 6,8 „Tasuku Honjo“. kyotoprize.org. Inamori Foundation. Qaraldi: 1-oktyabr 2018-yil.
  7. ↑ 7,0 7,1 Jack Goodman. „Coronavirus: Trump is selling coronavirus coins and other claims fact-checked: Fake Nobel Prize winner quote“. BBC News Online (2-may 2020-yil). Qaraldi: 7-may 2020-yil.
  8. ↑ „Robert Koch Stiftung - Christine Goffinet“. www.robert-koch-stiftung.de.[sayt ishlamaydi]
  9. ↑ „The Keio Medical Science Prize Laureates 2016“. Ms-fund.keio.ac.jp. 2018-yil 11-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 1-oktyabr.
  10. ↑ „The Asahi Prize [Fiscal 1981“]. The Asahi Shimbun Company. Qaraldi: 1-oktyabr 2018-yil.
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 „Tasuko Hanjo“. Kyoto University Graduate School of Medicine. Qaraldi: 1-oktyabr 2018-yil.
  12. ↑ „The Imperial Prize,Japan Academy Prize,Duke of Edinburgh Prize Recipients“. japan-acad.go.jp. The Japan Academy. Qaraldi: 1-oktyabr 2018-yil.
  13. ↑ „Person of Cultural Merit“. osaka-u.ac.jp. Osaka University. Qaraldi: 1-oktyabr 2018-yil.
  14. ↑ „Kyoto Prize, Inamori Foundation“ (en). Kyoto Prize, Inamori Foundation. Qaraldi: 18-aprel 2019-yil.
  15. ↑ „The 2016 Keio Medical Science Prize Laureate“. ms-fund.keio.ac.jp. Keio University.. 2018-yil 11-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-oktyabr 2018-yil.
  16. ↑ „2016 Fudan-Zhongzhi Science Award Announcement“. fdsif.fudan.edu.cn. Fudan Science and Innovation Forum. 2018-yil 19-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 22-iyun.
  17. ↑ „Hall of Citation Laureates“. clarivate.com. Clarivate Analytics. Qaraldi: 1-oktyabr 2018-yil.
  18. ↑ „Warren Alpert Foundation Prize Recipients“. warrenalpert.org. Warren Alpert Foundation.. Qaraldi: 1-oktyabr 2018-yil.
  19. ↑ „All Nobel Prizes“. Nobel Foundation. Qaraldi: 3-oktyabr 2018-yil.

Havolalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Tasuku_Honjo&oldid=5078536" dan olindi