Aller au contenu

mouwer

Èn årtike di Wiccionaire.

Etimolodjeye 1

[candjî]

Tayon-bodje latén « mutare » ‎(« candjî »).

Viebe

[candjî]
Djin et tins Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) mowe
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) mouwez
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) mouwans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) mouwnut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) mouwrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) mouwéve
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) mowe
pårt. erirece (dj’ a, vos av) mouwé
Ôtes codjowaedjes come alouwer

mouwer

  1. (viebe å coplemint) tot rtourner divintrinnmint, tot djåzant d' èn etrevén, po ene djin.
    • C' est on fime ki m' a mouwé disk' ås tripes.
    • Ci ptit cri la pår si etrandje,
      Li fjha mouwer del tiesse ås pîsMartin Lejeune, “ Œuvres lyriques du poète Martin Lejeune” p.131, « C’èst-on valèt !» (fråze rifondowe).
  2. (v. sins coplemint) esse tot rtourné, divintrinnmint, pa ene novele, di vey ene djin, evnd.
    • Li grand Djåme mouwa tot, et braire on côp come on pierdou: "Mame !!". Marcel Hicter (fråze rifondowe).
  3. (viebe å prono) : Loukîz a : « si mouwer ».

Parintaedje

[candjî]
Sinonimeye
[candjî]
Ortografeyes
[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Li mot n’ est nén dins : C8
Ratournaedjes
[candjî]
rinde tot drole
divni tot rtourné, divintrinnmint Loukîz a : si mouwer

Etimolodjeye 2

[candjî]

Tayon-bodje latén « movere » (minme sinse)

Viebe

[candjî]
Djin et tins Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) mowe
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) mouwez
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) mouwans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) mouwnut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) mouwrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) mouwéve
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) mowe
pårt. erirece (dj’ a, vos av) mouwé
Ôtes codjowaedjes come alouwer

mouwer

  1. (v. sins coplemint) bodjî, aler d' ene plaece a l' ôte.
    • Sins aresse, vos mouwez po fé nos olivetes. Émile Pècheur (fråze rifondowe).
  2. (v. sins coplemint) (tindreye) bodjî li cadje vou l' apleu, tot djåzant des tindeus ås oujheas.
    • Mouwez ! Vola ene volêye di beguinetes. Motî Haust (fråze rifondowe).
Parintaedje
[candjî]
Ortografeyes
[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes
[candjî]
mouwer
mouwer

Etimolodjeye 3

[candjî]

Tayon-bodje latén « mutare » (candjî).

Viebe

[candjî]
Djin et tins Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) wome
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) woumez
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) woumans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) woumnut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) woumrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) wouméve
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) wome
pårt. erirece (dj’ a, vos av) woumé
Ôtes codjowaedjes come alouwer

mouwer

  1. (mot d’ fiziolodjeye) candjî d' vwès, po les djonneas.
    • On djonne ome ki mowe a s' vwès tote candjeye. Motî Haust (fråze rifondowe).
  2. wayimer, po les oujheas.
    • Cwand les poyes mouwèt, ele si rtrovèt tote nowes.
  3. (imådjreçmint) candjî, tourner.
    • C’è-st-on lingadje qui mûwe come on tauvia d’ârtisse
      Èt maugré tot faît rîre èt sint voltî vos pîds
      Nos-aprind nos-ûsances, qui cause avou franchise
      Èt tchante come on pinson quand on l’ maîstri voltî
      Chantal Denis.
Parintaedje
[candjî]
Ortografeyes
[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes
[candjî]
mouwer