Delareyville

Delareyville
Dorp
Delareyville  Delareyville se ligging in Noordwes
Koördinate: 27°11′0″S 25°20′0″O
Land	Suid-Afrika
Provinsie	Noordwes
Distrik	Ngaka Modiri Molema
Munisipaliteit	Tswaing
Stigting	1914
Regering
• Genoem na	Koos de la Rey
Oppervlak
• Totaal	36,53 km2 (14,10 vk. myl)
Bevolking  (2011)
• Totaal	10 630
• Digtheid	291/km2 (750/vk. myl)
Rasverdeling (2011)
• Wit mense	8.3%
• Indiërs/Asiërs	0.8%
• Bruin mense	2.0%
• Swart mense	88.2%
• Ander	0.7%
Taal (2011)
• Tswana	77.7%
• Afrikaans	10.3%
• Engels	5.1%
• Sotho	2.3%
• Ander	4.6%
Poskode (strate)	2770
Poskode (posbusse)	2770
Skakelkode	053

Delareyville is 'n klein dorp in die suide van die Noordwesprovinsie, Suid-Afrika. Die dorp is in 1914 gestig en is genoem na Koos de la Rey. Die N14 nasionale pad gaan deur Delareyville.

Geskiedenis

Die dorp het sy ontstaan te dan dankie aan die stigting van die NH of G Gemeente Delareyville in 1912. Die dorp is omring deur soutpanne en die mense van die omgewing is dan ook spottenderwyse “Soutpote” genoem.

Deur bemiddeling van die kerkraad is die destydse minister van lande genader om ’n kerkplaas te verkry. Veldkornet A. P. Visser sr. het ’n leidende rol hierin gespeel en is die dorpsgebied Salt Waters geproklameer, maar deur vertoë van die kerkraad is die naam verander na Delareyville, ter ere van genl. Koos de la Rey. In 1920 het die Administrateur ’n gesondheidskomitee van agt lede saamgestel met N. J. Grobler as voorsitter en vervolgens Max Michaels, deur wie se bemiddeling verlenging van die spoorlyn tussen Coligny en Pudimoe ’n swaai maak om so na moontlik aan die soutpanne verby te gaan. Vervoermiddels was stadig en markte ver; twee emmer aartappels wat van Johannesburg aangestuur is, moes byvoorbeeld met kar en osse op Klerksdorp afgehaal word.

Die koms van die trein het die groei van die dorp bevorder. Reeds in 1916 is ’n tak van die N.W. Ko-op. geopen met Alwyn van Heerden as eerste bestuurder. Die personeel het in die volgende vier dekades aangegroei tot nege voltydse amptenare en teen 1956 is honderdduisende sakke mielies, sorghum, sonneblomme en grondboontjies gehanteer, en is boerdery in die distrik totaal gemeganiseer. In 1946 is die gesondheidskomitee vervang deur ’n dorpsraad met J. G. Ackhurst as die eerste burgemeester.

Distrik

Die distrik van 3 900 km² is geskik vir mielies, grondbone en sorghum. Bees- en skaapboerdery is ook belangrik. Daar is groot graansilo's in die omgewing en 'n fabriek op die dorp wat grondbone sorteer en verpak. Barberspan is 20 km oos van die dorp.

Sien ook

• Gereformeerde kerk Delareyville
• Lys van dorpe in Suid-Afrika

Bronne

• Boyens, H. en Boyens, A. (opstellers). 1956. Album van S.A. volksfigure en prominente persone. Springs: Historiese Uitgewers.
• Op Pad in Suid-Afrika. B.P.J. Erasmus. 1995 ISBN 1-86842-026-4