Hitçens ülgücü
| Ateizm |
|---|
Hitçens ülgücü (ing. Hitchens's razor) — yazıçı Kristofer Hitçens tərəfindən ifadə edilən epistemoloji ülgücdür və iddianın həqiqiliyinə dair sübut yükünün iddianı irəli sürənə aid olduğunu ifadə edir. Bu öhdəlik yerinə yetirilmirsə, iddia əsassızdır və iddianın opponentlərinin onu rədd etməsi üçün daha çox müzakirəyə ehtiyacları yoxdur. Hitçens ülgücü "Dəlil olmadan iddia edilə bilən, dəlil olmadan rədd edilə bilər" şəklində ifadə etmişdir.[1][2][3][4]
Mənşə
[redaktə | mənbəni redaktə et]Jurnalist, müəllif və məşhur ateist Kristofer Hitçens in adını daşıyan konsepsiya, Okkkamın ülgücünə bənzəyir.[5][6][7] Ülgüc Hitçensin 2007-ci ildə nəşr olunan Tanrı Böyük deyil: Din Hər Şeyi Necə Zəhərləyir adlı kitabında yer alır.[4][8] Fövqəladə olmayan iddialara belə baş vurmaq yerinə, Saqan standartından ("Fövqəladə iddialar fövqəladə dəlil tələb edir") daha güclü bir mövqe tələb edir.
Ülgüc 19-cu əsrdə istifadə olunan quod grātīs asseritur, grātīs negātur (sübutsuz iddia olunan, sübutsuz rədd edilə bilər) latınca atalar sözü ilə müqayisə edilmişdir.[9][10]
Həmçinin bax
[redaktə | mənbəni redaktə et]- İblislərlə dolu dünya. Elmin şam işığında (əsər)
- Henlon ülgücü
- Okkam ülgücü
- Rasselin çaydanı
- Ülgüc (fəlsəfə)
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ "Oxford Essential Quotations (4 ed.): Facts". Oxford Press. Oxford University Press. 26 September 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 June 2019.
What can be asserted without evidence can also be dismissed without evidence. Christopher Hitchens 1949–2011 English-born American journalist and writer: in Slate Magazine 20 October 2003
- ↑ McGrattan, Cillian. The Politics of Trauma and Peace-Building: Lessons from Northern Ireland. Abingdon: Routledge. 2016. səh. 2. ISBN 978-1138775183.
- ↑ Antony, Michael. "Where's The Evidence?". Philosophy Now: a magazine of ideas. Issue 78. 2010. 26 September 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 June 2019.
As Christopher Hitchens is fond of saying, ‘what can be asserted without evidence can also be dismissed without evidence.’
- ↑ 1 2 Hitchens, Christopher. God Is Not Great: How Religion Poisons Everything (Kindle). Twelve Books. 6 April 2009. səh. 258. ASIN B00287KD4Q.
What can be asserted without evidence can also be dismissed without evidence. This is even more true when the ‘evidence’ eventually offered is so shoddy and self-interested.
- ↑ Kinsley, Michael. "In God, Distrust". The New York Times. 13 May 2007. 4 July 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 June 2019.
Hitchens is attracted repeatedly to the principle of Occam’s razor
- ↑ Melchior, Jillian. "Inside the Madness at Evergreen State". The Wall Street Journal. 21 September 2017. 4 July 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 June 2019.
Mr. Coffman cited Christopher Hitchens's variation of Occam's razor: 'What can be asserted without evidence can be dismissed without' [evidence]
- ↑ Hitchens, Christopher. God Is Not Great: How Religion Poisons Everything (Kindle). Twelve Books. 6 April 2009. 119. ASIN B00287KD4Q.
[William Ockham] devised a 'principle of economy,' popularly known as 'Ockham’s razor,' which relied for its effect on disposing of unnecessary assumptions and accepting the first sufficient explanation or cause. 'Do not multiply entities beyond necessity.' This principle extends itself. 'Everything which is explained through positing something different from the act of understanding,' he wrote, 'can be explained without positing such a distinct thing.'
- ↑ Hitchens, Christopher. God Is Not Great: How Religion Poisons Everything. New York, NY: Twelve Books. 2007. səh. 150. ISBN 978-1843545743.
- ↑ Reinhardt, Damion. "The Long History of Hitchens' Razor". Skeptic Ink. 25 July 2015. 31 March 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 31 March 2017.
- ↑ Jon R. Stone, The Routledge Dictionary of Latin Quotations (2005), p. 101.