Гарадзец (Ровенская вобласьць)

	Гарадзец
	укр. Городець
Дата заснаваньня:	1540
Краіна:	Украіна
Вобласьць:	Ровенская
Раён:	Уладзімерацкі
Вясковая рада:	Гарадзецкая
Плошча:	52,21 км²
Вышыня:	160 м н. у. м.
Насельніцтва
колькасьць:	2675 чал.
шчыльнасьць:	51,24 чал./км²
Тэлефонны код:	+380 3634
Паштовы індэкс:	34381
КААТСУ:	5620883001
Нумарны знак:	BK / 18
Геаграфічныя каардынаты:	51°16′51″ пн. ш. 26°19′9″ у. д. / 51.28083° пн. ш. 26.31917° у. д.Каардынаты: 51°16′51″ пн. ш. 26°19′9″ у. д. / 51.28083° пн. ш. 26.31917° у. д.
	Гарадзец на мапе Ўкраіны Гарадзец
	Галерэя здымкаў у Вікісховішчы

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Гарадзец.

Гарадзе́ц (па-ўкраінску: Городець) — вёска ва Ўладзімерацкім раёне Ровенскай вобласьці Ўкраіны. Цэнтар Гарадзецкай вясковай рады. Насельніцтва — 2109 асобаў.

Мінуўшчына

У 1492 кароль Аляксандар Ягелончык падарыў мясцовасьць Юрыю Гальшанскаму. Імаверна, у XVI стагодзьдзі маёнтак знаходзіўся ва ўласнасьці Астроскіх. У сярэдзіне XVIII стагодзьдзя перайшоў да Караля Шыдлавецкага, мечніка смаленскага. Пасьля маёнтак перайшоў ва ўласнасьць роду Ўрбаноўскіх гербу «Прус I».

За часамі Антонія і Эльжбэты Ўрбаноўскіх гарадзецкі двор перажываў росквіт. Ня маючы дзяцей, яны заняліся стварэньнем бібліятэкі. Ад 1834 у іх цягам некалькіх рокаў зь перапынкамі гасьцяваў Юзэф Ігнацы Крашэўскі, займаючыся каталёгізацыяй бібліятэчных збораў, якія былі яму патрэбныя для падрыхтоўкі матэрыялаў па гісторыі Вільні. Тут ён таксама пазнаёміўся з Соф’яй Вароніч, зь якой узяў шлюб у 1838 року. У кнізе «Wspomnienia Wołynia, Polesia i Litwy», прысьвечанай Антонію Ўрбаноўскаму, ён згадае багацьце гарадзецкай бібліятэкі.

Па сьмерці Антонія, а пасьля й Эльжбеты Ўрбаноўскай маёнтак перайшоў да далёкіх сваякоў графаў Скаржынскіх. Цягам дваццаці рокаў маёнтак стаяў апусьцелы, вялізная бібліятэка і мастацкія творы расьцерушыліся.

У 1870 року маёнтак набыў расеец Курлоў, каля 1880 ён перайшоў да сям’і Пурбо. Каля 1893 року маёнтак ад Аўгуста пераходзіць да ягонага сына Каміля Пурбо(pl), які заняўся ў маёнтку гаспадарчай дзейнасьцю і адбудовай двару.

За польскім часам маёнтак Гарадзец стаў адным з найвялікшых на Валыні і лічыўся ўзорным. Пасьля пачатку Другой сусьветнай вайны Пурбо зьехалі адсюль, двор быў разрабаваны, а ўвесну 1940 року быў разабраны сам палац.

20 студзеня 1943 жаўнеры УПА падчас бою пад Гарадцом зьнішчылі нямецкі атрад, у склад якога ўваходзілі таксама ўласаўцы^[1]. Па сканчэньні вайны была зьнішчаная капліца 1810 року, у якой браў шлюб Язэп Крашэўскі і былі пахаваныя прадстаўнікі роду дэ Пурбо.

Вядомыя ўраджэнцы і жыхары

Леанід Гардасевіч, сьвятар, вязень савецкіх лягероў
Юзэф Ігнацы Крашэўскі, польскі пісьменьнік. Гасьцяваў у Гарадцы, у 1838 вянчаўся з Соф’яй Вароніч
Аляксандар Моцык, амбасадар Украіны ў Польшчы. Нарадзіўся ў Гарадцы
Тадэвуш Ежы Стэцкі, краязнавец, пісьменьнік. Нарадзіўся ў Гарадцы

Крыніцы і заўвагі

^ Олександр Денищук. Боротьба УПА проти німецьких окупантів. — 2008 Т. 1 «Волинь».

Літаратура

Roman Aftanazy. Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej. — Ossolineum. — Т. V.
dr Grzegorz Rąkowski. Przewodnik po Ukrainie Zachodniej. Część I. Wołyń. — Oficyna wydawnicza «Rewasz». — С. 132—133.
Horodziec // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom III: Haag — Kępy. — Warszawa, 1882. — S. 151
Horodec // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom XV, cz. 1: Abablewo — Januszowo. — Warszawa, 1900. — S. 578

Вонкавыя спасылкі

Мапы Гарадцу
Надвор’е ў Гарадцы (укр.)

[1] Олександр Денищук. Боротьба УПА проти німецьких окупантів. — 2008 Т. 1 «Волинь».

[1]