1819 yng Nghymru
Mae'r erthygl hon yn ymwneud ag arwyddocâd penodol y flwyddyn 1819 i Gymru a'i phobl
Deiliaid
[golygu | golygu cod]- Tywysog Cymru - Siôr (Siôr IV yn ddiweddarach)
- Tywysoges Cymru - Caroline o Brunswick
Digwyddiadau
[golygu | golygu cod]
- Awst – Thomas Telford yn dechrau adeiladu Pont y Borth.[1]
dyddiad anhysbys
- Mae'r arglawdd ar Ffordd Caergybi Telford trwy Fwlch Nant Ffrancon yn cael ei gwblhau.
- Mae trefedigaeth Gymreig Cardigan yn cael ei sefydlu yn Sir Efrog, New Brunswick, Canada.[2]
- Mae Lloyd Hesketh Bamford-Hesketh yn dechrau adeiladu Castell Gwrych.
- Mae John Scandrett Harford a'i frodyr yn caffael ystâd Peterwell ger Llanbedr Pont Steffan
Celfyddydau a llenyddiaeth
[golygu | golygu cod].jpg)
Eisteddfod
[golygu | golygu cod]- Cynhelir eisteddfodau mawr yng Nghaerfyrddin a Dinbych.
- Mae'r Orsedd yn cael ei gysylltu'n ffurfiol â'r eisteddfod yng Nghaerfyrddin.
Llyfrau newydd
[golygu | golygu cod]- William Owen Pughe – Coll Gwynfa (cyfieithiad o Paradise Lost Milton)
Cerddoriaeth
[golygu | golygu cod]- Cenir From Greenland’s Icy Mountains, emyn gan Reginald Heber, am y tro cyntaf, yn Eglwys St Giles, Wrecsam.
- William Jones - Aberth Moliant, neu Ychydig Hymnau, llyfr emynau
Genedigaethau
[golygu | golygu cod]_NLW3364542.jpg)
.jpg)
- 4 Ionawr, Edward Davies (Iolo Trefaldwyn) - eisteddfodwr a bardd (bu f. 1887) [3]
- 4 Ionawr, Thomas Williams - meddyg a gwyddonydd (bu f. 1865)
- 5 Ionawr, Edward Roberts (Iorwerth Glan Aled) - bardd a llenor (bu f. 1867) [4]
- 23 Ionawr, Mary Lloyd – cerflunydd (bu f. 1896) [5]
- 4 Ebrill, Walter Rice Howell Powell – tirfeddianwr ac Aelod Seneddol (bu f. 1889) [6]
- 3 Mawrth, William Richard Ormsby-Gore, 2il Farwn Harlech – gwleidydd (bu f. 1904) [7]
- 9 Mai, Morris Charles Jones - hynafiaethydd, a chychwynnydd y Powysland Club, (bu f. 1893)
- 3 Gorffennaf, William Morgan - bardd (bu f. 1878)
- 17 Gorffennaf, Thomas Jones - gweinidog gyda'r Annibynwyr (bu f. 1882)
- 26 Hydref, Howell Powell - gweinidog y Methodistiaid Calfinaidd yn U.D.A., ac awdur (bu f. 1875)
- 9 Rhagfyr, John Roose Elias - bardd a llenor (bu f. 1881) [8]
- 6 Tachwedd, William Rathbone VI - dyngarwr (bu f.1902) [9]
- 7 Tachwedd, Enoch Salisbury - cyfreithiwr a chasglydd llyfrau (bu f. 1890) [10]
- 7 Rhagfyr, John Cambrian Rowland – arlunydd (bu f 1890) [11]
- Dyddiad anhysbys
- Thomas Ellis - dwyreinydd (bu f.1856)
- Walter Griffith - dadleuwr dros Fasnach Rydd (bu f. 1846)
- Fanny Price-Gwynne – arlunydd (bu f. 1901) [12]
- Rowland Walter - chwarelwr a bardd (bu f. 1884)
- Arthur Wynn Williams - meddyg a hynafiaethydd 1819 (bu f.1886)
Marwolaethau
[golygu | golygu cod]- 9 Ionawr, William Parry gweinidog ac athro Annibynnol, ac awdur (g 1754) [13]
- 31 Ionawr, Thomas Bevan - cenhadwr o dan Gymdeithas Genhadol Llundain (g 1796) [14]
- 6 Chwefror, David Davies - awdur (g 1742) [15]
- 8 Chwefror, Sydenham Edwards - arlunydd llysiau ac anifeiliaid (g 1768) [16]
- 21 Chwefror, Joseph Jenkins - gweinidog gyda'r Bedyddwyr (g 1743) [17]
- 3 Mai, Peter Roberts - clerigwr, ysgolhaig Beiblaidd a hynafiaethydd (g 1760) [18]
- 25 Mehefin, John Abel - gweinidog Annibynnol (g 1770) [19]
- 12 Hydref, Evan Jones - gweinidog gyda'r Bedyddwyr (g 1777) [20]
- 11 Tachwedd, Moses Griffith arlunydd mewn dyfrlliw (g 1747) [21]
- Dyddiad anhysbys
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ The Civil Engineer and Architect's Journal. William Laxton. 1840. t. 269.
- ↑ Proceedings of the Annual Eastern Snow Conference. Eastern Snow Conference. 1995. t. 184.
- ↑ Roberts, E. P., (1953). DAVIES, EDWARD (‘Iolo Trefaldwyn’; 1819 - 1887), eisteddfodwr a bardd. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Davies, W. Ll., (1953). ROBERTS, EDWARD (‘Iorwerth Glan Aled’; 1819 - 1867), bardd a llenor. Y Bywgraffiadur Cymreig Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Mitchell, Sally (2004). Frances Power Cobbe: Victorian Feminist, Journalist, Reformer. University of Virginia Press.
- ↑ "Welsh Members of Parliament - South Wales Echo". Jones & Son. 1885-12-12. Cyrchwyd 2020-01-30.
- ↑ "MARWOLAETH ARGLWYDD HARLECH - Y Dydd". William Hughes. 1904-07-01. Cyrchwyd 2020-01-30.
- ↑ Lewis, I., (1953). ELIAS, JOHN ROOSE (‘Y Thesbiad’; 1819 - 1881), bardd a llenor. Y Bywgraffiadur Cymreig Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Jenkins, R. T., (1953). RATHBONE, WILLIAM (1819 - 1902), dyngarwr. Y Bywgraffiadur Cymreig Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Jenkins, R. T., (1953). SALISBURY, ENOCH ROBERT GIBBON (1819 - 1890), cyfreithiwr a chasglydd llyfrau. Y Bywgraffiadur Cymreig Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Art UK John Cambrian Rowland Adferwyd 30 Ionawr 2020
- ↑ Gwefan theartofpainting.be; adalwyd 30 Ionawr 2020.
- ↑ William Parry gweinidog ac athro Annibynnol, ac awdur; Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Thomas Bevan, cenhadwr o dan Gymdeithas Genhadol Llundain, Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ David Davies awdur, Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Sydenham Edwards, arlunydd llysiau ac anifeiliaid, Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Joseph Jenkins - gweinidog gyda'r Bedyddwyr, Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Peter Roberts clerigwr, ysgolhaig Beiblaidd a hynafiaethydd, Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ John Abel, gweinidog Annibynnol, Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Evan Jones, gweinidog gyda'r Bedyddwyr, Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Moses Griffith arlunydd mewn dyfrlliw, Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Philip Dafydd - cynghorwr Methodistaidd, Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Edmund Leigh - clerigwr Methodistaidd, Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ David Ellis Nanney - sgweier y Gwynfryn a bargyfreithiwr, Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Davies, W. Ll., (1953). WILLIAMS, MATHEW (fl. ail hanner y 18fed ganrif), mesurydd tir, awdur, ac almanaciwr. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
Rhestrau'r 19eg Ganrif yng Nghymru
1800au: 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 - 1810au: 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 - 1820au: 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 - 1830au: 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 - 1840au: 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 - 1850au: 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 - 1860au: 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 - 1870au: 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 - 1880au: 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 - 1890au: 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899