Ymgyrch Colofn o Niwl
Enghraifft o'r canlynol | gweithrediad milwrol, gwrthdaro arfog |
---|---|
Rhan o | Gwrthdaro Israel-Gaza, Gwrthdaro Israelaidd-Palesteinaidd |
Dechreuwyd | 14 Tachwedd 2012 |
Daeth i ben | 21 Tachwedd 2012 |
Lleoliad | Llain Gaza, Israel |
Enw brodorol | מבצע עמוד ענן |
Gwladwriaeth | Israel, Gwladwriaeth Palesteina |
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia |
Ymgyrch gan Luoedd Amddiffyn Israel yn Llain Gaza yw Ymgyrch Colofn o Niwl (neu Ymgyrch Colofn o Gwmwl; Saesneg: Operation Pillar of Defense; Hebraeg: עַמּוּד עָנָן, Amúd Anán; llythr. "Colofn o Gwmwl")[1] a lansiwyd ar 14 Tachwedd 2012 pan lofruddiwyd Ahmed Jabari, pennaeth milwrol Hamas yn Gaza, gan fyddin Israel.[2][3][4] Diben yr ymgyrch, yn ôl Llywodraeth Israel, oedd atal ymosodiadau rocedi gan Hamas rhag cael eu saethu o'r Llain Gaza[5] a chreu anhrefn gweinyddol i fudiadau milwriaethol y Palesteiniaid.[6]
Yn ôl Llywodraeth Israel, cychwynodd eu hymgyrch am dri rheswm:[7]
- honir fod grwpiau Palesteinaidd wedi lansio dros 100 o rocedi tuag at Israel dros gyfnod o 24 awr,[8]
- ymosodiad ar jeep byddin Israel oddi fewn i Israel ei hun[9]
- a ffrwydriad o dan dir Israel, yn agos at grwp o filwyr Israelaidd.[10]
Taniodd byddin Israel, yr IDF, dros 1,550 o daflegrau a rocedi o'r awyr, allan o danciau ac o longau'r llynges tuag at y Llain Gaza.[11] Ffrwydrwyd cyfarpar tanio rocedi Hamas, gan daro canolfannau cadw arfau a chanolfannau milwrol; ffrwydrodd y rocedi Israelaidd hyn, hefyd, adeiladau sifilaidd gan gynnwys adeiladau'r Llywodraeth, tai cyffredin a blociau o fflatiau.[12][13][14]
Lladdwyd rhwng 158 a 177 o Balisteiniaid gyda dros eu hanner yn sifiliaid.[15] Amcangyfrifant hefyd fod 1,200 - 1,300 o Balisteiniaid wedi'u niweidio.
Ar 22 Tachwedd, drwy gymorth yr Aifft cafwyd cadoediad, gydag amodau e.e. codi'r gwaharddiadau i'r Palesteiniaid fewnforio nwyddau i'r Llain Gaza.
Cefndir
[golygu | golygu cod]Disgrifir y Llain Gaza gan rai fel "carchar rhyfel mwyaf y byd" am fod Israel yn cadw'r bobl dan warchae economaidd a milwrol gyda "ffens ddiogelwch" anferth yn gwahanu'r diriogaeth ac Israel, llynges Israel yn rhwystro mynediad o'r môr, a dim cysylltiad trwy'r awyr (dinistriwyd Maes Awyr Yasser Arafat ganddynt). I'r de, ar y ffina â'r Aifft, dim ond un croesfa sydd ar gael, ger Rafah, ac mae mynd i mewn ac allan yn anodd yno hefyd.
Mae gwarchae Israel o'r llain yn golygu mai ychydig iawn o fynd a dod sy'n digwydd o'r ardal. Mae Israel yn caniatau rhywfaint o gymorth meddygol ond yn ôl y Groes Goch mae effaith y warchae'n niweidiol iawn i economi Palesteina ac yn creu argyfwng oherwydd diffyg nwyddau meddygol hanfodol megis ffilm Pelydr-X.[16] Cred y Groes Goch hefyd fod y gwarchae hwn gan Israel yn anghyfreithiol ac yn groes i Gyfraith Ryngwladol, Ddynol (Saesneg: international humanitarian law)[17]
Yn Rhagfyr 2008, cafwyd ymosodiad gan Lu Awyr Israel a lladdwyd dros 300 o Balesteiniaid o fewn deuddydd. Ar y 3ydd o Ionawr 2009 symudodd tanciau a milwyr Israel i mewn i'r Llain a gwelwyd llawer o fomio o awyrennau a hofrenyddion Israel yn rhagflaenu'r milwyr. Cafwyd protestiadau yn erbyn Israel led-led Cymru gan gynnwys Caerdydd, Abertawe a Chaernarfon.
Ym Mai 2010 ymosododd milwyr Israel ar lynges ddyngarol yn cludo nawdd i Lain Gaza.
Gweler hefyd
[golygu | golygu cod]- Ymosodiad Israel ar Lain Gaza 2008–2009
- Ymosodiad Israel ar lynges ddyngarol Gaza 2010
- Gwrthdaro Israelaidd-Palesteinaidd
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ "Chief of Staff Declares 'Operation Pillar of Cloud'". Arutz Sheva. 14 Tachwedd 2012. Cyrchwyd 14 Tachwedd 2012.
- ↑ "Day 2: 300+ Rockets Fired at Israel Since Start of Operation Pillar of Defense". Algemeiner (live updates). 15 Tachwedd 2012. Cyrchwyd 15 Tachwedd 2012.
- ↑ Lappin, Yaakov (14 Tachwedd 2012). "Israeli air strike kills top Hamas commander Jabari". The Jerusalem Post. Cyrchwyd 14 Tachwedd 2012.
- ↑ Kalman, Matthew (15 Tachwedd 2012). "Massed Israeli troops poised for invasion of Gaza". The Independent. DU. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2018-06-23. Cyrchwyd 15 Tachwedd 2012.
- ↑ Al-Mughrabi, Nidal (16 Tachwedd 2012). "Jerusalem and Tel Aviv under rocket fire, Netanyahu warns Gaza". Chicago Tribune. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2012-12-09. Cyrchwyd 2012-11-20.
- ↑ "Israeli air strike kills top Hamas commander Jabari". The Jerusalem Post. Cyrchwyd 14 Tachwedd 2012.
- ↑ http://www.mfa.gov.il/MFA/Government/Speeches+by+Israeli+leaders/2012/Operation_Pillar_of_Defense-Statements.htm
- ↑ http://www.jpost.com/Defense/Article.aspx?id=291300
- ↑ http://www.liveleak.com/view?i=7a6_1352564792
- ↑ http://abcnews.go.com/International/wireStory/israel-tunnel-explodes-gaza-border-17686902#.UKnxEIefvuE
- ↑ Vick, Karl (19 November 2012). "The Israeli Assault on Gaza: How Surgical Are the Strikes?". Time. Cyrchwyd 20 Tachwedd 2012.
- ↑ "copi archif". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2012-11-21. Cyrchwyd 2012-11-22.
- ↑ http://www.huffingtonpost.com/2012/11/20/israel-gaza-attacks-truce-talk_n_2167093.html
- ↑ IAF bombs home of Hamas PM Haniyeh; not hurt[dolen farw], Jerusalem Post 16 Tachwedd 2012
- ↑ "Escalation in Hostilities, Gaza and southern Israel" (PDF). Situation Report. United Nations Office for the Coordination of Humanitarian Affairs. 26 November 2012. Archifwyd o'r gwreiddiol (PDF) ar 2016-03-03. Cyrchwyd 28 Tachwedd 2012.
- ↑ "Red Cross: Israel trapping 1.5m Gazans in despair". Haaretz. 2009-06-29. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2009-06-30. Cyrchwyd 2012-12-05.
- ↑ "ICRC says Israel's Gaza blockade breaks law". BBC News. 14 Mehefin 2010.