κύκλος

Από Βικιλεξικό
Μετάβαση στην πλοήγηση Πήδηση στην αναζήτηση

Νέα ελληνικά (el)

[επεξεργασία]
↓ πτώσεις       ενικός         πληθυντικός  
ονομαστική ο κύκλος οι κύκλοι
      γενική του κύκλου των κύκλων
    αιτιατική τον κύκλο τους κύκλους
     κλητική κύκλε κύκλοι
Κατηγορία όπως «δρόμος» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

[επεξεργασία]
κύκλος < (κληρονομημένο) αρχαία ελληνική κύκλος [1]
Κύκλος με επίκεντρη γωνία.

Προφορά

[επεξεργασία]
ΔΦΑ : /ˈci.klos/
τυπογραφικός συλλαβισμός : κύ‐κλος

Ουσιαστικό

[επεξεργασία]

κύκλος αρσενικό

  1. (γεωμετρία) ο γεωμετρικός τόπος των σημείων που απέχουν συγκεκριμένη απόσταση από ένα άλλο σημείο
  2. κλειστή διαδρομή
    ↪ Μπορείς να κάνεις αναστροφή στην πορεία σου κάνοντας τον κύκλο της πλατείας.
  3. (μεταφορικά) η μετάβαση από μία αρχική κατάσταση στην ίδια πάλι κατάσταση μέσω άλλων καταστάσεων
    ↪ Όταν η αρρώστια κάνει τον κύκλο της θα γίνεις πάλι καλά.
    ↪ Ο κύκλος της σελήνης περιλαμβάνει τέσσερις φάσεις: νέο φεγγάρι, πρώτο τέταρτο, πανσέληνος και τρίτο τέταρτο.
  4. (σχήμα λόγου) λογοτεχνικό σχήμα κατά το οποίο η πλοκή ξεκινάει και τελειώνει με το ίδιο γεγονός
    ↪ προχωράτε γενναίες πολεμίστριες, του έθνους μάνες προχωράτε

Πολυλεκτικοί όροι

[επεξεργασία]

Συγγενικά

[επεξεργασία]
 ετυμολογικό πεδίο 
κυκλ- 

και

Μεταφράσεις

[επεξεργασία]
    όρος στη γεωμετρία
    που έχει σχήμα κύκλου, κλειστό σχήμα

Αναφορές

[επεξεργασία]
  1. ↑ κύκλος - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

Πηγές

[επεξεργασία]


Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)

[επεξεργασία]

Ετυμολογία

[επεξεργασία]
κύκλος < (κληρονομημένο) αρχαία ελληνική κύκλος

→ ζητούμενο λήμμα

Συγγενικά

[επεξεργασία]

(Χρειάζεται επεξεργασία)

Πηγές

[επεξεργασία]


Αρχαία ελληνικά (grc)

[επεξεργασία]
↓ πτώσεις       ενικός         πληθυντικός  
ονομαστική ὁ κύκλος οἱ κύκλοι
      γενική τοῦ κύκλου τῶν κύκλων
      δοτική τῷ κύκλῳ τοῖς κύκλοις
    αιτιατική τὸν κύκλον τοὺς κύκλους
     κλητική ὦ! κύκλε κύκλοι
  δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ τὼ  κύκλω
γεν-δοτ τοῖν  κύκλοιν
2η κλίση, Κατηγορία 'δρόμος' όπως «δρόμος» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

[επεξεργασία]

κύκλος < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *kʷékʷlos

Ουσιαστικό

[επεξεργασία]

κύκλος αρσενικό

  1. (γεωμετρία) κύκλος
  2. με στρογγυλό σχήμα
    1. δακτύλιος
    2. (πιθανή αρχική σημασία) τροχός
      ※  8ος πκε αιώνας  ⌘ Ὅμηρος, Ἰλιάς, 5 (Ε. Διομήδους ἀριστεία.), στίχ. 722 (722-723)
      Ἥβη δ᾽ ἀμφ᾽ ὀχέεσσι θοῶς βάλε καμπύλα κύκλα, | χάλκεα ὀκτάκνημα, σιδηρέῳ ἄξονι ἀμφίς.
      κι ευθύς η Ήβη στον σιδερένιο άξονα της άμαξας περνάει τροχούς | οπού ᾽ναι χάλκινοι με οκτώ στη μέση ακτίνες.
      Έμμετρη μετάφραση (1922): Ιάκωβος Πολυλάς, @greek‑language.gr
    3. στρογγυλή ασπίδα
    4. θόλος ουρανού
    5. κυκλικό τείχος γύρω από πόλη
    6. (μεταφορικά) τόπος συνάθροισης
      ≈ συνώνυμα: ἀγορά
  3. κυκλική κίνηση, όπως οι τροχιές ουρανίων σωμάτων

Παράγωγα

[επεξεργασία]
 ετυμολογικό πεδίο 
κυκλ- 
επίπλέον παράγωγα & σύνθετα

Πηγές

[επεξεργασία]
Ανακτήθηκε από "https://el.wiktionary.org/w/index.php?title=κύκλος&oldid=6938815"