Edukira joan

Kultibadore (makina)

Wikipedia, Entziklopedia askea
Kultibadore (makina)
tillage machine (en) Itzuli, agricultural tool (en) Itzuli eta garden tool (en) Itzuli
Ezaugarriak
Energia-iturriaTraktorea eta Motokultorea

Kultibadorea traktore batek tiratuta ibiltzen den nekazaritzako makina da; forma desberdinetako hortzak izaten ditu, eta lurra lantzeko, hazientzako ohea prestatzeko edo uztondoak jasotzeko balio du.[1] Lan horien artean daude ereiteko oheak prestatzea edo uztondoak kentzea, hortz egokiak dituen goldatzeko tresna da. Halako makinen artean, ezagunenetako bat da makina kanadarra, hortzak 25 cm-ko tartez bereizita eta lotune (hau da, hortz bakoitza xasisari lotzen dion pieza) malgu bat duena.[2]

Eredu batzuk sastrakadiak garbitzeko erabil daitezke, eta, horretarako, haginen zabalera laboreari egokitu behar zaio, laboreak lerro urrunetan egiten direnean.

Nekazaritzan oinarrizko tresna bat da; beste tresna batzuekin konbinatu daiteke, hala nola arearekin eta alperrarekin. Bertsio askotan dago eskuragarri.

Hortz motaren araberako sailkapena

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • Hortz malguak edo erdizurrunak (malguki-lotuneetan jarriak) dituzten lurra lantzeko makina astunak.
  • Hortz zurrunak dituzten lurra lantzeko makina astunak. Gaur egun sastrakak kentzeko eta laborantza sakona berreskuratzeko erabiltzen dira.
  • Hortz malguak dituzten lurra lantzeko makina arinak, «kanadar» edo «dardarkari» izenekoak, laborantza berreskuratzeko eta ereiteko ohea prestatzeko erabiltzen direnak. Lur geruza sakonera ertainean lantzen dute. Iraganean, «goldatzaile» ere esaten zitzaien makina arin hauei, haien zabalerari esker, landaketa lerroen artean igaro zitezkeelako, edo hortzak prestatu zitezkeelako laboreak lerroan goldatzeko, hori funtsezkoa baitzen herbiziden aurretik.[3]
  • Hortz birakari tolestuak (rotavator) edo zuzenak (rototiller, cultirotor) dituzten lurra lantzeko makina birakariak.

Egin beharreko lanaren araberako sailkapena

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Monosem markako goldatzaile modernoa, bibrazio barra batez osatua. Labore ilarak errespetatzeko, automatikoki gida daiteke.
  • Lan sakona: laiagailua.
  • Ereiteko ohea prestatzea: landatzailea, bibrokultorea.
  • Belar txar zailak suntsitzea (askimotz, ezkerte, mingarratz…): erauzgailua, soilgailua; golde nabar zabalez hornituta egon ohi dira.
  • Lurzorua aireztatzea, larreak eta belardiak birsortzea: hortz zuzeneko areagailua, laban formako golde nabarrez hornitua.
  • Farmalleko makina, bi ilarako laboreak lantzeko prestatua; 1949ko multzoa
    Sasi kentzea: hortzek prestatu behar dira landu gabeko tarteak uzteko labore ilaren artean (sastrakagailua). Farmall C edo baita John Deere 420 oso eredu ezagunak izan ziren. Atzeko ardatza aise egokitu zitekeen, lerrotan egin beharreko labore guztietara.
  • Sastrakadiak garbitzeko makina horzdunak.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. Euskalterm: [Lorezaintza Hiztegia] [2019]
  2. «Field cultivator - KIRCHNER; HAROLD A.» web.archive.org 2022-04-14 (Noiz kontsultatua: 2022-12-21).
  3. «Operations: the importance of hoeing machines» web.archive.org 2022-07-09 (Noiz kontsultatua: 2022-12-21).

Ikus, gainera

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]