Saltar al contento

Platon

De Wikipedia, le encyclopedia libere
Platon
Sexo mascule
Nascentia 427-05-07 BC, 429-05-21 BC, 420s BCE (Athenas)
Decesso 347 BC, 340s BCE (Athenas)
Loco de reposo valor incognite
Citatania Classical Athens[*]
Occupation philosopho[*], epigrammatist[*], poeta[*], scriptor, philosopher of law[*]
Obras notabile Crito[*], Euthyphro[*], Phaedo[*], Euthydemus[*], Protagoras[*], Timaeus[*], Gorgias[*], Meno[*], Apology[*], Charmides[*], Clitophon[*], Cratylus[*], Critias[*], Epinomis[*], Eryxias[*], First Alcibiades[*], Hipparchus[*], Hippias Major[*], Hippias Minor[*], Ion[*], Laches[*], Laws[*], Lysis[*], Menexenus[*], Minos[*], Parmenides[*], Phaedrus[*], The Republic[*], Philebus[*], Second Alcibiades[*], Sisyphus[*], Sophist[*], Statesman[*], Symposium[*], Theages[*], Rival Lovers[*], Theaetetus[*], Epistles[*]
Parentes matre Perictione[*] patre Ariston of Athens[*]
Fratres/sorores Potone[*], Adeimantus of Collytus[*], Glaucon[*], Antiphon[*]
Lingua lingua grec ancian
Identificatores
ISNI 0000000120967858
VIAF 108159964, 123158790754138852978, 276159474047727660458, 4044156811375145390005, 192168048973138410001
IMDB nm0686817
Commons Plato
Platon in le Schola de Athenas, pictura de Raffaelo Santi de Urbino.
Representation del Academia de Platon in un mosaico de Pompei.

Platon (in lingua grec Πλάτων) (nascite in 427 a.Chr. in Athenas, morite in 347 a.Chr.), ha essite philosopho grec, discipulo de Socrates, e magistro de Aristotele. Su obra le plus cognoscite es "Le Stato", in le qual ille describe le stato ideal e le systema de education que es necessari pro illo.

Le vita de Platon non es ben note. Ille ha su origine in un familia nobile, inter de qual cognatos esseva Codro, le ultime rege de Athenas. Ille habeva duo fratres Adimanto e Glauco, e un soror Potone, qui deveniva le matre de Speusippo. Secundo Diogenes Laertio, le ver nomine de Platon esseva Aristocles, e on le supernominava Platon ("late") pro su figura (o pro su eloquentia).

Al etate de vinti annos, Platon deveniva discipulo de Socrates; ille tendeva anque a honores, ma le vita politic del citate le disappunctava.

Platon esseva si bon a apprender, que le grecos le appellava filio de Apollon.

Como philosophos anterior, Platon ha tractate del natura del mundo material, motion, optica, cosmologia, etc. In iste materias son influente Heraclito e Pythagoras, preter Socrates.[1] Totevia, Platon es specificamente note pro le importantia que ille da a questiones non material: ethica, cognoscentia, e super toto ideales. Platon suppone que le veritate ultime reside in formas ideal, non material e immutabile (como le Ver, le Bon, le Belle), del quales on apprehende solmente le umbras in nostre mundo sensibile. Assi on deberea tener a su anima, que desira naturalmente le benes transcendental, e non a su corpore cuje desiros son ephemere e appetitive. Un philosopho deberea cercar le ver cognoscentia que rende possibile un ethica e politica excellente.

Talmente importante esseva le ideas de Platon que Alfred North Whitehead ha potite dicer que "le philosophia occidental es solmente un serie de notas al dialogos de Platon".[2]

Le operas de Platon son quasi omnes dialogos. Lor stilo e contento son richissime; iste dialogos son sovente le primos a formular problemas major del historia del philosophia occidental. Thrasyllo ha arrangiate le dialogos in novem tetralogias, designate hic in numeros roman.

In le dialogos dicte de su juventute, Platon relata le pensata de Socrates. Iste normalmente questiona le cognoscentia de un experto pretense, sin constatar su proprie convictiones.

  • I. Euthyphro, Apologia, Criton
  • V. Charmides, Laches, Lysis
  • VI. Euthydemo, Protagoras, Gorgias, Menon
  • VII. Hippias minor, Ion, Menexeno

In le dialogos dicte medie o de su altessa, Platon usa sovente le voce de Socrates, ma pro enunciar su proprie doctrinas.

  • I. Phedon
  • II. Cratylo, Theeteto, Sophista, Politico
  • III. Parmenides, Philebo, Symposio, Phedro
  • VIII. Respublica, Timeo, Critias
  • IX. Leges

Il ha un altere gruppo de dialogos que scholares moderne non accepta universalmente como le operas de Platon, o que illes affirma non esser le sues (in iste caso on los ha scripte con un linea trans le litteras de lor nomines).

  • IV. Alcibiades I, Alcibiades II, Hipparcho, Amatores rival
  • V. Theages
  • VII. Hippias major
  • VIII. Clitophon
  • IX. Minos, Epinomis, Epistolas

Referentias

[modificar | modificar fonte]
  1. Diogenes Laertio III (Platon).
  2. Alfred North Whitehead, Process and Reality, 1929, p. 63.