Indhi
Indhi utawa Républik India iku nagara ing Asia Kidul. Jeneng-jeneng liyané nagara iki iku Bharat utawa Bharata lan Jambudwipa. Tembung pungkasan iki tegesé "Pulo Jambu" lan dijenengaké mangkono amarga mèmper woh jambu. India iku nagara edan ing Asia kang kang ndunungi paling akèh kaloro ing donya, kanthi populasi punjul sak milyar jiwa, lan minangka nagara gedhé dhéwé kapitu miturut ukuran wewengkon géografis. Cacahing kang ndunungi India tuwuh ngrembaka wiwit tengahan 1980-an. Ékonomi India iku gedhé dhéwé kapapat ing donya miturut angka PDBné, diukur saka segi paritas daya beli (PPP), lan salah siji kang tuwuhing ékonomi paling rikat ing donya. India, nagara kanthi sistem dhémokrasi liberal gedhé dhéwé sadonya, uga wis muncul minangka kakuwatan regional kang wigati, duwé kakuwatan militèr gedhé dhéwé lan kamampuan nuklir.
Républik Indhi IndhiRepublic of Indiaभारत गणराज्यBhārat Ganarājya | |
---|---|
Motto: Satyamēva Jayatē (Basa Sanskerta: Mung Bebungah Menang) | |
Gunagita: Jana-Gana-Mana | |
Kuthagara | New Delhi |
Brehakutha | Mumbai (Bombay) |
Jawatbasa | Hindi, Inggris lan 21 basa liyané |
Papréntahan | Républik fédheral |
Draupadi Murmu | |
Jagdeep Dhankhar | |
Narendra Modi | |
Kemerdekaan Saka Karajan Manunggal | |
• Deklarasi | 15 Agustus 1947 |
• Républik | 26 Januari 1950 |
• Banyu (%) | 9,56 |
Population | |
• Pikira-kira 2006 | 1.098.577.839 (2) |
• Cacahjiwa 2001 | 1.027.015.247 |
GKK (ITK) | Pikira-kira 2005 |
• Gunggung | US$3,334 trilyun (4) |
• Saben wong | US$3.019 (120) |
Artacihna | Rupee (Rs.)1 (INR) |
Laladan wektu | UTC+5:30 (IST) |
• Mangsa ketiga (AKK) | UTC+5:30 (ora diterapake) |
Kodhé bèl | 91 |
TLD internèt | .in |
1 Re. yaiku wujud tunggal |
Dumunung ing Asia Kidul kanthi garis pasisir dawané 7.000 km, lan péranganing anak bawana India, India iku péranganing rute dedagangan wigati. India wewatesan karo Pakistan, Républik Rakyat Cina, Myanmar. Banglades, Nepal, Bhutan, lan Afganistan. Sri Lanka, Maladewa, lan Indonésia iku nagara kapulon kang wewatesan.
India minangka dunungé peradaban kuna kaya Budaya Lembah Indus lan minangka papan kalahiran saka papat agama utama donya: Hindhu, Buda, Jainisme, lan Sikhisme. Nagara iki minangka péranganing Karajan Manunggal sadurungé mardika ing taun 1947.
Ékonomi
besutIndia duwé ékonomi kang dumunung ana ing urutan angka 10 sajeroning konversi mata uang lan angka 4 gedhé dhéwé sajeroning PPP. India duwé rékor ékonomi kanthi angka tuwuh paling rikat watara 8% ing taun 2003. Amarga populasiné kang akèh banget, mula pametu per kapita India miturut PPP mung AS$3.262, dumunung ana ing urutan angka 125 déning Bank Donya. Cadhangan valuta asing India watara AS$143 milyar. Mumbai minangka kutha krajan finansial nagara iki lan uga minangka panggonané Reserve Bank of India lan Bombay Stock Exchange. Sanajan seprapat saka kang ndunungi India isih urip ing sangisoré garis kamiskinan, cacahing kelas menengah kang gedhé wis muncul amarga cepeté tuwuhing indhustri teknologi informasi.
Ékonomi India biyèn akèh gumantung marang tetanèn, nanging saiki mung nyumbang kurang saka 25% PDB. Industri wigati liyané kalebu tambang, lenga, pengasahan berlian, filem, tekstil, teknologi informasi, lan kerajinan tangan. Akèh-akèhé laladan indhustri India dumunung ing kutha-kutha utama. Taun-taun pungkasan iki, India wis muncul minangka salah siji juru main gedhé dhéwé sajeroning babagan prangkat lunak lan business process outsourcing, kanthi pametu watara AS$17,2 milyar ing 2004-2005. Lan ana uga akèh indhustri skala cilik kang nyadiakaké lapangan makarya kang stabil kanggo kang ndunungi kutha cilik lan padésan.
Sanajan India mung nampa watara telung yuta tamu asing saben taun, pariwisata tetep wigati lan isih dadi sumber pametu nasional kang durung ngembang. Pariwisata nyumbang 5,3 persèn saka PDB India. Partner dagang utama India kalebu Amérika Sarékat, Jepang, Républik Rakyat Cina lan Uni Emirat Arab.
Ekspor utama India kalebu produk tetanèn, tekstil, batu mulia lan perhiasan, jasa prangkat lunak lan teknologi, hasil tèhnik, kimia, lan asil kulit déné komoditas imporé yaiku lenga mentah, mesin, watu aji, rabuk, kimia. Ing taun 2004, total ekspor India gunggung AS$69,18 milyar déné impor watara AS$89,33 milyar.
Géografi lan cuaca
besutKabèh praja-praja India ing lor lan lor-wétan diwangun déning Banjaran Himalaya. Wewengkon liyané dumadi saka hamparan Indo-Gangetik kang subur. Ing sisih kulon kang wewatesan karo Pakistan kidul-wétan ana Ara-ara Thar. Ujung India ing kidul mèh kabèh minangka péranganing hamparan Dekan (Deccan). Ing kaloro sisih hamparan iki ana rong banjaran pasisir kang awujud pabukitan, Ghats Kulon lan Ghats Wétan.
India duwé kali gedhé kaya déné Kali Gangga, Brahmaputra, Yamuna, Godavari, lan Krishna. Kali-kali mau kang njalari subur hamparan-hamparan ing sisih lor India saéngga cocog kanggo tetanèn.
Cuaca India warna-warna, saka cuaca tropis ing kidul nganti cuaca menengah ing sisih lor. Sapérangan tlatah India kang dumunung ing pagunungan Himalaya duwé cuaca tundra.
Nagara-praja lan Union Territory
besutIndia dibagi dadi 28 praja (kang banjur dibagi dadi dhistrik), enem Wewengkon Panunggalan (Union Territory) lan Wewengkon Ibu Kutha Nasional (National Capital Territory) Delhi. Nagara-praja duwé pamaréntah kang dilantik dhéwé, sauntara wewengkon-wewengkon Panunggalan dipréntah sawijining pangurus kang dilantik pamaréntah panunggalan (union government), sanadyan sapérangan ing antarané duwé pamaréntah kang dilantik.
Negara bagéyan lan wilayah India:
Wilayah Panunggalan
- Kapuloan Andaman lan Nicobar
- Chandigarh
- Dadra lan Nagar Haveli
- Daman lan Diu
- Lakshadweep
- Pondicherry
Wilayah Ibu Kutha Nasional:
Seni budaya
besutKesenian India misuwur kanthi filem-filem Bollywood, kang filem kang kas saka India yaiku nganggo tembang-tembang lan jogèd ing saknjerone filem.
Uga delengen
besutRéferènsi
besutPranala njaba
besutWikimedia Commons duwé médhia ngenani India. |
Wikiplesir duwé panuntun plesir ngenani India. |
Negara-negara ing Asia Kidul |
---|
Bangladesh | Bhutan | India | Maladewa | Nepal | Pakistan | Sri Lanka |
Artikel iki minangka artikel rintisan. Kowé bisa ngéwangi Wikipédia ngembangaké. |