Judo
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Judo (Japans 柔道 jūdō, lètterlek 'de teer meneer') is 'ne vechsport aofkomsteg oet Japan. Bij deze sport geit 't um 't vaspakke en neerlègke vaan de tegestender; trampe en houwe zien (in tegestèlling tot aander vechsporte) verboje. Hei-in liekent 't op worstele; 't belaankriekste versjèl mèt worstele is tot worstele gooddeils op de groond plaotsvint en neet in staonde positie. Evels besteit judo oe twie soorte technieke: staond gevech en groondgevech. Me kin 'ne judomatch op diverse menere winne. Ierstens door direk ippon (volpunt), wat me kin bereike door d'n tegestander op de rögk te lègke of häöm twinteg seconde in de houdgreep te numme. De match is daan direk veurbij. Twiedens kin dit door indirek ippon, wat me bereik mèt twie waza-ari (haaf punte). Daardens kin me winne op veursprunk: es aon 't ind vaan de match geine d'n ippon haolt, wint de speuler mèt de hoegste score. Zoenudeg weurt verlengk tot iemes 't ierste punt haolt (gouwe score).
Judo woort in 1882 bedach door Kanō Jigorō, deen 't aofleide vaan jiu-jitsu. De sport haolde 'n zeker populariteit boete Japan, meh greujde pas ech nao d'n Twiede Wereldoorlog. Sinds 1964 (Tokio) is de sport Olympisch; sinds 1992 ouch bij de vrouwlui. Allewijl kampe manslui en vrouwlui in zès gewiechsklasse. In Nederland is judo bezunder populair; väöl kinder doen de sport en de Nederlander Anton Geesink haolde in 1964 goud op de Speule. Iemes wat aon judo deit, weurt 'ne judoka geneump.
Dit artikel is e sjtumpke. De kans Wikipedia helpe door 't aan te völle