Гутниско наречје
| Гутниски | |
|---|---|
| Gutamål/Gutniska | |
| Застапен во | Шведска |
| Подрачје | Готланд |
| Говорници | ~500? |
| Јазично семејство | |
| Претходни облици: | старогутниски
|
| Јазични кодови | |
| ISO 639-3 | – |
| Linguist | non-gut |
Гутниското наречје (Gutamål/Gutniska) — мајчин јазик на населението на островот Готланд во денешна Шведска. Во средниот век бил говорен и пишан јазик, но денеска постои само како говор, во извесна мера измешан со шведски, дански и германски. Останува отворено прашање дали гутнискиот треба да се смета за наречје или за посебен јазик. Јазикот е наследник на старогутнискиот, кој бил наречје на стронордискиот.
Готланѓаните (Гути) и другите Швеѓани го владеат јазикот релативно слабо. Се говори на во јужните делови на островот и некои делови од помалиот соседен остров Форе. Постојат две варијанти: главен и форски говор. Форскиот се смета за поархаичен.
Особеност на гутнискиот се зачуваните старонордиски дифтонзи како ai (на пр. stain; швед. sten = камен) и oy (на пр. doy; швед. dö = „умира“). Има и трифтонг што не постои во ниеден друг нордиски јазик: iau (на пр. skiaute/skiauta; швед. skjuta = „стрела“).
Споредба со други германски назици
[уреди | уреди извор]| македонски | англиски | холандски | норвешки (книжевен) |
норвешки (новон.) |
дански | германски | гутниски | исландски | шведски | фарски | јемтландски |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| око | eye | oog | øye | auge/auga | øje | Auge | auge/auga | auga | öga | eyga | aaug |
| слуша | hear | horen | høre | høyre/høyra | høre | hören | hoyre/hoyra | heyra | höra | hoyra | höör |
| спие | sleep | slapen | sove | sove/sova | sove | schlafen | sive/siva | sofa | sova | sova | sava |
| зло | evil | euvel (kwaad) | ond | vond | ond | Übel | aum | vondur | ond | óndur | ful |
| брод | ship | schip | skip | skip | skib | Schiff | skip | skip | skepp | skip | skepp |
| пее | sing | zingen | synge | syngje/syngja | synge/sjunge | singen | singe/singa | syngja | sjunga | syngja | sjoong |
| висок | high | hoog | høy | høg | høj | hoch | haug | hár | hög | høgur/háur | höyg |
| десен | right | rechts | høyre | høgre | højre | rechts | hygar | hægri | höger | høgra | höger |
| чамец | boat | boot | båt | båt | båd | Boot | bat | bátur | båt | bátur | båut |
| преку | over | over | over | over/yver | over | über | yvar | yfir | över | yvir | omma |
| стрела | shoot | schieten | skyte | skyte/skyta / skjote/skjota | skyde | schießen | skiaute/skiauta | skjóta | skjuta | skjóta | skjuut |
Поврзано
[уреди | уреди извор]Надворешни врски
[уреди | уреди извор]- Гутниски јазик Архивирано на 17 мај 2006 г.
- За гутнискиот јазик од Босе Карлгрен
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||