4. März

De 4. März ist de 63. Dag in’n Gregoriaanschen Klenner, btw. de 64. Dag in’n Schaltjohr.

März

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

Wat passeert is

Politik un Sellschop

• 1152: Friedrich I. „Barbarossa“ warrt to’n König wählt.
• 1386: Wladyslaw II. warrt in Krakau to’n poolschen König kröönt.
• 1789: De Verfaten vun de USA gellt nu. Bit 1933 weer ok traditschonell an dissen Daag de Amtseid vun de wählten Präsidenten afleggt.
• 1791: Vermont warrt 14. Bundsstaat vun de USA.
• 1801: Thomas Jefferson warrt de nee Präsident vun de USA. He lööst John Adams af
• 1837: Martin Van Buren folgt Andrew Jackson as Präsident in de Vereenigten Staten na.
• 1861: Abraham Lincoln tritt sien Amt as Präsident vun de USA an
• 1867: Otto von Bismarck leggt den Rieksdag vun’n Noorddüütschen Bund sien Vörlaag för de Bundsverfaten vör.
• 1918: Leo Trotzki övernimmt den Vörsitt vun den Böversten Kriegsraat vun de Sowjetrepublieken.
• 1964: De UNO-Sekerheitsraat beslutt, Soldaten as Freedenstrupp na Zypern to schicken.
• 2001: In de Swiez warrt in en Volksafstimmen gegen den Bitritt to de EU stimmt.
• 2003: Christian Wulff warrt Ministerpräsident vun Neddersassen

Weertschop

• 1887: William Randolph Hearst övernimmt den San Francisco Examiner un boot sik dormit en Daagblatt-Imperium op.
• 1985: In Ahuus nimmt de eerste düütsche Börgerbus sien Bedirev op.

Kunst, Kultur un Bowark

• 1833: De komische Oper Les Souvenirs de Lafleur“ vun Fromental Halévy warrt in Paris ooropföhrt.
• 1877: Dat Ballett Lebedinoje osero (Лебединое Озеро; dt.: Schwanensee) vun Pjotr Iljitsch Tschaikowski warrt in Moskau ooropföhrt.
• 1947: De Oper Die Flut vun Boris Blacher warrt in Dresden ooropföhrt.
• 1974: De Feernsehoper La Cubana oder Ein Leben für die Kunst vun Hans Werner Henze warrt in New York ooropföhrt.
• 1975: Charlie Chaplin warrt vun de britschen Königin Elizabeth II. to’n Ridder slahn.

Wetenschoppen un Technik

• 1275: Chines’sch Astronomen geevt Bericht över en totale Sünndüsternis.
• 1769: Charles Messier kiek sik as eerster den Orionnevel an.
• 1877: Emil Berliner boot en nee’ Mikrofon för dat Telefon vun de Bell Company.
• 1927: Dat eerste Överseekabel twüschen Düütschland un de USA geiht in Bedriev.
• 1936: Dat Luftschipp LZ 129 („Hindenburg“) maakt in Friedrichshafen en eersten Proovflaag.
• 1954: An’t Brigham Hospital in Boston warrt de eerste Nerentransplantatschoon maakt.

Katastrophen

• 1977: En Eerdbeven mit de Magnitude M_S = 7,2 richt in dat Rebeet Ploieşti, Rumänien groten Schaden an un köst mehr as 1.500 Minschen dat Leven.

Boren

• 1394: Heinrich de Seefohrer, Prinz van Portugal un Förderer van de Seefohrt
• 1600: Hans Christoph von Königsmarck, düütsch Heerführer in sweedsch Deensten († 1663)
• 1678: Antonio Vivaldi, italiensch Komponist († 1741)
• 1768: Johann Friedrich Kind, düütsch Schriever
• 1778: Robert Emmet, irisch Rebellenföhrer un Natschonalist
• 1782: Johann Rudolf Wyss, Swiezer Schriever.
• 1795: Luigi Bienaimé, italiensch Bildhauer.
• 1822: Jules Antoine Lissajous, franzöösch Physiker.
• 1847: Carl Josef Bayer, öösterrieksch Chemiker.
• 1859: Alexander Stepanowitsch Popow, russ’sch Physiker.
• 1861: Curt von Bardeleben, düütsch Schachspeler († 1924)
• 1862: Robert Emden, Swiezer Physiker un Astrophysiker.
• 1866: Franz Biener, düütsch Politiker.
• 1881: Richard C. Tolman, US-amerikaansch Physiker
• 1895: Alice Frick, düütsch Politikerin un Landdagsafordnete vun Neddersassen († 1971)
• 1906: Otto Rohkamm, plattdüütsch Schriever († 1976)
• 1906: Georges Ronsse, belgisch Radrennfohrer († 1969)
• 1913: Willie Johnson, US-amerikaansch Blues-Musiker
• 1918: Margaret Osborne duPont, US-amerikaansch Tennisspelerin († 2012)
• 1922: Rolf Arland, düütsch Komponist († 2015)
• 1923: Piero D’Inzeo, italieensch Springrieder († 2014)
• 1927: Dick Savitt, US-amerikaansch Tennisspeler († 2023)
• 1931: Albin Plank, öösterrieksch Skispringer († 2019)
• 1935: Bent Larsen, däänsch Schach-Grootmeester († 2010)
• 1936: Jim Clark, schottisch Rennfohrer
• 1945: Göran Claeson, sweedsch Iesflinklöper
• 1948: Shakin' Stevens, britsch Singer
• 1951: Edelgard Bulmahn, düütsch Politikerin
• 1951: Pete Haycock, britisch Musiker († 2013)
• 1951: Chris Rea, britsch Singer, Komponist un Musiker
• 1952: Umberto Tozzi, italiensch Singer
• 1954: François Fillon, franzöösch Politiker
• 1954: Ricky Ford, US-amerikaansch Jazzmusiker
• 1961: Sabine Everts, düütsch Lichtathletin un Olympia-Winnerin.
• 1965: Paul W.S. Anderson, britsch Filmspeelbaas
• 1966: Emese Hunyady, ungaarsch-öösterrieksch Iesflinklöperin
• 1974: Andreas Stitzl düütsch Biathlet
• 1990: Christian Kukuk, düütsch Springrieder

Storven

• 1193: 3./4. März: Saladin, Sultan un Stammvadder vun dat Huus vun de Ayyubiden (* 1137)
• 1526: Hans Judenkönig, Luudspeler.
• 1615: Hans vun Aken, düütsch Maler.
• 1762: Johannes Zick, Freskomaler vun’n Barock.
• 1766: Jacques-André-Joseph Camelot Aved, franzöösch Poträtmaler (* 1702)
• 1823: Johann Hubertus, düütsch Dokter.
• 1831: Georg Michael Telemann, düütsch Karkenmusiker un Komponist (* 1748)
• 1847: Toussaint von Charpentier, Geoloog.
• 1851: Michael Henkel, düütsch Komponist.
• 1852: Nikolai Wassiljewitsch Gogol, russ’sch Schriever.
• 1916: Franz Marc, düütsch Maler.
• 1936: Ruben Liljefors, sweedsch Komponist
• 1939: Oswald Freisler, düütsch NSDAP-Jurist (* 1895)
• 1948: Antonin Artaud, franzöösch Schauspeler, Dramatiker un Speelbaas.
• 1976: Walter Schottky, düütsch Physiker
• 1978: Joe Marsala, US-amerikaansch Jazzmusiker (* 1907)
• 1992: Néstor Almendros, spaansch Kameramann (* 1930)
• 1994: John Candy, kanaadsch Komiker un Schauspeler
• 2011: Simon van der Meer, nedderlännsch Physiker un Nobelpriesdräger (* 1925)
• 2019: Klaus Kinkel, düütsch Politiker, Bundsminister un Viezkanzler (* 1936)