Vejatz lo contengut

Borgonuòu : Diferéncia entre lei versions

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Contengut suprimit Contengut apondut
Vivarés (discussion | contribucions)
mCap resum de modificació
Cap resum de modificació
Balisas : Editor visual cambiament per telefonet Modificacion pel web mobil
 
(46 revisions intermediàrias per 26 utilizaires pas afichadas)
Linha 1 : Linha 1 :
{{Infobox Comuna de França
{{Infobox vila occitana
| carta = oc
|nomcomuna=Borgon Nuòu [[Image:Albe_arms.svg|30px]]
| nom = Borgonuòu
|nomcomuna2=Bourganeuf (francés)
| nom2 = ''Bourganeuf''
|region=[[Lemosin (region)|Lemosin]]
| imatge = Bourganeuf_-_Château.JPG
|region ist=
| descripcion = La glèisa, la tor Zizim e lo chasteu.
|departament=[[Cruesa (departament)|Cruesa]]
| lògo =
|arrondiment=[[Arrondiment de Garait|Garait]]
| escut = Albe_arms.svg
|canton=[[Canton de Borgon Nuòu|Borgon Nuòu]]<br/>([[capluòc]])
| escais =
| region ist = {{Lemosin}}
| region = [[Novela Aquitània]]
| arrondiment = [[Arrondiment de Garait|Garait]]
| canton = [[Canton de Borgonuòu|Borgonuòu]]<br>([[chapluòc]], puei burèu centralizator)
| insee = 23030
| cp = 23400
| cònsol = Jean-Pierre Jouhaud
| mandat = [[2014]]-[[2020]]
| intercom = [[Comunautat de comunas de Cruesa Sud-Oèst|CC Cruesa Sud-Oèst]] (2017 --->)
| longitud = 1.75638888889
| latitud = 45.9541666667
| alt mini = 380
| alt mej = 450
| alt maxi = 602
| ectaras = 2 254
| km² = 22.54
|}}
'''Borgonuòu''' <ref>Lo sufixe ''-on'' es imaginari : ''Borguet Nou'' vers 1140, > ''*Borguenuòu'' > ''*Borganuòu''> ''*Borgònuòu''> ''Borgonuòu''</ref> (''Bourganeuf'' en [[francés]]) es una [[comuna]] [[Occitània|occitana]] de [[Marcha]], en [[Lemosin (Occitània)|Lemosin]], situada dins lo [[departament francés|departament]] de [[Cruesa (departament)|Cruesa]] e la [[region francesa|region]] de [[Novela Aquitània]], <small>ancianament de [[Lemosin (region)|Lemosin]]</small>.

==Geografia==

==Toponimia==
Las fòrmas ancianas son ''Borguet Nou'', vers 1140, ''de Burgueto Novo'' en 1195. Lo prumier element dau nom es lo mot ''borg'' ambeu diminutiu ''-et'', dau latin ''-ittum'' <ref>Albert Dauzat, Charles Rostaing, ''Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France'', Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 97</ref>{{,}}<ref>Bénédicte Boyrie-Fénié, Jean-Jacques Fénié, ''Toponymie des Pays Occitans'', edicions Sud-Ouest, 2007, p. 381</ref>. L'origina de la vila èra donc relativament recenta (adjectiu ''-nou'').

La prononciacion actuala [burgu'ɲɔw] (o quauquarren coma 'quò), pòt donar l'impression de la substitucion d'un sufixe per un autre e justificar la grafia bistòrta ''Borgon Nuòu''. Mas, seriá vertadierament aquò ? Aquò sembla pas e lo nom francés es l'indici d'una estapa de l'evolucion. ''Borguet nòu'' [bur'get nɔw] s'es probablament viste articulat [burge'nɔw], coma un sol mot e ambe l'amudiment dau -t- davant ''-n''. La grafia francesa, ''Bourganeuf'', testimònia probablament, per la segonda sillaba, d'una prononciacion en [burga-], segonda mudason. Lo vocalisme de la segonda sillaba, qu'es ni tonica nimai iniciala, es especialament fragile, çò qu'explica aqueu chamnhament. Un -a- pretonic se pronóncia sovent [-ɔ-] (o se pòt mudar en [-ɔ-], per la rason dejà dicha). Sem donc a [burgɔ-]. Ambe la perta de la compreension dau sufixe, l'abséncia de sens de l'element ''borga-'', aqueu [-ɔ-] pòt subir la regla generala de barradura en [-u-] de tots los [-o-] pretonics; donc [burgu-]. Pasmens auriá poscut demorar [burgɔ-], mas devem constatar qu'aquò s'es pas passat entau. I a donc pas de sufixe ''-on'' (dau latin ''-onem''), çò que fai que la grafia '''Borgonuòu''' es la sola acceptabla. Coma que sia, lo remplaçament dau resultat d'un sufixe per lo resultat d'un autre, quò pòt arribar, mas a l'interior d'un nom, i a quauquarren que deuriá interrogar lo mendre lingüista un pauc atentiu...

Lo doctor Queyrat escriviá ''Bourgounéôou'' <ref>http://www.oocities.org/toponimiaoccitana/23.html</ref>, Borgonueu en grafia classica, ambe la varianta ''nueu'', que, coma ''nuòu'', deriva d'un ''nòu'' pus ancian.

==Istòria==
La vila fuguèt fondada per l'[[Òrdre de Sant Joan de Jerusalèm|Òrdre daus Espitalièrs de Sent Joan de Jerusalèm]], creat en 1104. Dempuei lo segle XII, d'aici a la revolution de 1789, los Chivaliers resteren a Borgonuòu, que coneisset entau una prosperitat e una reputacion qu'egalet jamai après. Borgonuòu èra lo chapluòc de la « venerable lenga d'Auvernhe » d'aici a 1750 ont fuguet desplaçat a [[Lion]]. Son poder s'espandiá sus lo centre de la [[França|França (en tant qu'estat)]] : [[Auvèrnhe (Occitània)|Auvernhe]], [[Marcha (Lemosin)|Marcha]], [[Velai]], [[Lemosin (Occitània)|Lemosin]], [[Berric]], [[Forés]], [[Borbonés]], [[Lionés]], Beaujolés, Bugey e [[Savòia]]. Au segle XVIII, lo chamin grand [[Limòtges]]-Lion, que passava larjament au sud de Borgonuòu, fuguet desplaçat e traverset la vila.

Borgonuòu fuguet [[chapluòc]] de districte de 1790 a 1795 e [[chapluòc]] d'arrondiment d'aici a [[1926]].

==Administracion==
===Lista daus maires===
{{ElegitDebuta| insee =23030
|Títol= Lista daus cònsols successius}}
{{Elegit |Debuta= [[2020]] |Fin= [[2026]] |Identitat=Régis Rigaud |Partit=[[PS]] |Qualitat= Inspector Generau a l'Educacion Nacionala }}
{{Elegit |Debuta= [[2014]] |Fin= 2020 |Identitat=Jean-Pierre Jouhaud |Partit=[[PS]] |Qualitat= provisor, president de l'anciana CC}}
{{Elegit |Debuta= [[2001]] |Fin= 2014 |Identitat=Jean-Pierre Jouhaud |Partit= PS |Qualitat= }}
{{Elegit |Debuta= junh [[1995]] |Fin= 2001 |Identitat= Jean-Jacques Lozach |Partit= [[PS]] |Qualitat= senator}}
{{Elegit |Debuta= |Fin= 1995 |Identitat= |Partit= |Qualitat= }}
{{ElegitDonadas}}
{{ElegitFin}}
===Intercomunalitat===

==Demografia==
{{Demografia
|insee=23030
|insee=23030
|1793=2062
|cp=23400
|1800=1988
|cònsol='''Jean-Pierre Jouhaud'''
|1806=1959
|mandat= [[2008]]-[[2014]]
|1821=2203
|intercom=[[Comunautat de comunas de Borgon Nuòu e Roièra]]
|1831=2849
|longitud=1.75638888889
|1836=2940
|latitud=45.9541666667
|1841=3080
|alt mej=413 m
|1846=3202
|alt mini=380 m
|1851=3384
|alt maxi=602 m
|1856=3197
|ectaras=2 254
|1861=3222
|km²=22,54
|1866=3501
|sens=3 163
|1872=3591
|data-sens=[[1999]]
|1876=3620
|dens=140}}
|1881=3726
'''Borgon Nuòu''' es una comuna francesa situada dins lo departament de [[Cruesa (departament)|Cruesa]] e la region de [[Lemosin (region)|Lemosin]].
|1886=3902
|1891=3863
|1896=3524
|1901=3675
|1906=3864
|1911=3875
|1921=3659
|1926=3561
|1931=3364
|1936=3117
|1946=3464
|1954=3308
|1962=3310
|1968=3804
|1975=3637
|1982=3738
|1990=3385
|1999=3163
|2006=2980
|2007=2948
|2008=2917
|2009=
|2013=2732
|2017=2572
|cassini=5267
|senscomptesdobles= 1962}}
* En {{popfr23|0}} la populacion èra de {{popfr23|030}} abitants.

==Luecs e monuments==
<gallery>
Bourganeuf_Eglise_Saint-Jean-Baptiste_et_Hotel_de_Ville.JPG|La gleisa de Sant Joan Baptista e l'ostau de vila a dreita.
Nef_de_l'église_Saint-Jean-Baptiste_de_Bourganeuf.jpg|L'interior de la gleisa.
Bourganeuf_Hôtel_de_Ville.JPG|L'ostau de vila.
Bourganeuf_-_Château.JPG|La glèisa, la tor Zizim e lo chasteu.
Bourganeuf_Musée_électrification.jpg|Lo musèu de l'electrificacion.
</gallery>
{{messatge galariá}}

==Personalitats liadas a la comuna==
Djem "Zizim" Prince otoman

==Veire tanben==
===Liams connexes===

===Liams externes===

==Nòtas e referéncias==
===Nòtas===
<references group="N"/>
===Referéncias===
{{reflist}}


{{Multibendèl | Portal Lemosin | Portal Occitània | Portal Cruesa | Portal Comunas de França }}
[[categoria:comuna de Cruesa]]


{{Comunas de Cruesa}}


[[Categoria:Comuna de Cruesa]]
[[ceb:Bourganeuf]]
[[Categoria:Comuna de Lemosin (Occitània)]]
[[en:Bourganeuf]]
[[es:Bourganeuf]]
[[fr:Bourganeuf]]
[[it:Bourganeuf]]
[[nl:Bourganeuf]]
[[pl:Bourganeuf]]
[[sr:Bourganeuf]]
[[vo:Bourganeuf]]

Version actuala en data del 16 genièr de 2024 a 06.48

Vila d'Occitània
Borgonuòu
Bourganeuf
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
La glèisa, la tor Zizim e lo chasteu.
Armas
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 45° 57′ 15″ N, 1° 45′ 23″ E
Superfícia 22,54 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala
 
602 m
440 m
380 m
Geografia politica
País  Lemosin
Estat Bandièra de França França
Region
75
Novela Aquitània
Departament
23
Cruesa Armas deu Departament de Cruesa
Arrondiment
232
Garait
Canton
2307
Borgonuòu
(chapluòc, puei burèu centralizator)
Intercom
242320034
CC Cruesa Sud-Oèst (2017 --->)
Cònsol Jean-Pierre Jouhaud
(2014-2020)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2018)
2 487 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

2 700 ab.
Densitat 121,21 ab./km²
Autras informacions
Còde postal 23400
Còde INSEE 23030

Borgonuòu [1] (Bourganeuf en francés) es una comuna occitana de Marcha, en Lemosin, situada dins lo departament de Cruesa e la region de Novela Aquitània, ancianament de Lemosin.

Las fòrmas ancianas son Borguet Nou, vers 1140, de Burgueto Novo en 1195. Lo prumier element dau nom es lo mot borg ambeu diminutiu -et, dau latin -ittum [2],[3]. L'origina de la vila èra donc relativament recenta (adjectiu -nou).

La prononciacion actuala [burgu'ɲɔw] (o quauquarren coma 'quò), pòt donar l'impression de la substitucion d'un sufixe per un autre e justificar la grafia bistòrta Borgon Nuòu. Mas, seriá vertadierament aquò ? Aquò sembla pas e lo nom francés es l'indici d'una estapa de l'evolucion. Borguet nòu [bur'get nɔw] s'es probablament viste articulat [burge'nɔw], coma un sol mot e ambe l'amudiment dau -t- davant -n. La grafia francesa, Bourganeuf, testimònia probablament, per la segonda sillaba, d'una prononciacion en [burga-], segonda mudason. Lo vocalisme de la segonda sillaba, qu'es ni tonica nimai iniciala, es especialament fragile, çò qu'explica aqueu chamnhament. Un -a- pretonic se pronóncia sovent [-ɔ-] (o se pòt mudar en [-ɔ-], per la rason dejà dicha). Sem donc a [burgɔ-]. Ambe la perta de la compreension dau sufixe, l'abséncia de sens de l'element borga-, aqueu [-ɔ-] pòt subir la regla generala de barradura en [-u-] de tots los [-o-] pretonics; donc [burgu-]. Pasmens auriá poscut demorar [burgɔ-], mas devem constatar qu'aquò s'es pas passat entau. I a donc pas de sufixe -on (dau latin -onem), çò que fai que la grafia Borgonuòu es la sola acceptabla. Coma que sia, lo remplaçament dau resultat d'un sufixe per lo resultat d'un autre, quò pòt arribar, mas a l'interior d'un nom, i a quauquarren que deuriá interrogar lo mendre lingüista un pauc atentiu...

Lo doctor Queyrat escriviá Bourgounéôou [4], Borgonueu en grafia classica, ambe la varianta nueu, que, coma nuòu, deriva d'un nòu pus ancian.

La vila fuguèt fondada per l'Òrdre daus Espitalièrs de Sent Joan de Jerusalèm, creat en 1104. Dempuei lo segle XII, d'aici a la revolution de 1789, los Chivaliers resteren a Borgonuòu, que coneisset entau una prosperitat e una reputacion qu'egalet jamai après. Borgonuòu èra lo chapluòc de la « venerable lenga d'Auvernhe » d'aici a 1750 ont fuguet desplaçat a Lion. Son poder s'espandiá sus lo centre de la França (en tant qu'estat) : Auvernhe, Marcha, Velai, Lemosin, Berric, Forés, Borbonés, Lionés, Beaujolés, Bugey e Savòia. Au segle XVIII, lo chamin grand Limòtges-Lion, que passava larjament au sud de Borgonuòu, fuguet desplaçat e traverset la vila.

Borgonuòu fuguet chapluòc de districte de 1790 a 1795 e chapluòc d'arrondiment d'aici a 1926.

Administracion

[modificar | Modificar lo còdi]

Lista daus maires

[modificar | Modificar lo còdi]
Lista daus cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
2020 2026 Régis Rigaud PS Inspector Generau a l'Educacion Nacionala
2014 2020 Jean-Pierre Jouhaud PS provisor, president de l'anciana CC
2001 2014 Jean-Pierre Jouhaud PS  
junh 1995 2001 Jean-Jacques Lozach PS senator
  1995      
Totas las donadas son pas encara conegudas.

Intercomunalitat

[modificar | Modificar lo còdi]
modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 2732, totala: 2988

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
2 062 1 988 1 959 2 203 2 849 2 940 3 080 3 202 3 384

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
3 197 3 222 3 501 3 591 3 620 3 726 3 902 3 863 3 524

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
3 675 3 864 3 875 3 659 3 561 3 364 3 117 3 464 3 308

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
3 310
3 804
3 637
3 738
3 385
3 163
2 980
2 948
2 917
3 148
2009 2010
2 907
3 138
2 910
3 141
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
Evolucion de la populacion 1962-2008
Evolucion de la populacion 1962-2008


  • En 2018 la populacion èra de 2487 abitants.

Luecs e monuments

[modificar | Modificar lo còdi]
Clicatz sus una vinheta per l’agrandir.

Personalitats liadas a la comuna

[modificar | Modificar lo còdi]

Djem "Zizim" Prince otoman

Liams connexes

[modificar | Modificar lo còdi]

Liams externes

[modificar | Modificar lo còdi]

Nòtas e referéncias

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. Lo sufixe -on es imaginari : Borguet Nou vers 1140, > *Borguenuòu > *Borganuòu> *Borgònuòu> Borgonuòu
  2. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 97
  3. Bénédicte Boyrie-Fénié, Jean-Jacques Fénié, Toponymie des Pays Occitans, edicions Sud-Ouest, 2007, p. 381
  4. http://www.oocities.org/toponimiaoccitana/23.html