Bogdan Zdrojewski
Bogdan Andrzej Zdrojewski (ur. 18 maja 1957 w Kłodzku) – polski polityk i samorządowiec.
Data i miejsce urodzenia |
18 maja 1957 |
---|---|
Minister kultury i dziedzictwa narodowego | |
Okres |
od 16 listopada 2007 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Przewodniczący Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej | |
Okres |
od 5 grudnia 2006 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Prezydent Wrocławia | |
Okres |
od 4 czerwca 1990 |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
W latach 1990–2001 prezydent Wrocławia. Senator IV i X kadencji (1997–2000, od 2019), poseł na Sejm IV, V, VI i VII kadencji (2001–2014), deputowany do Parlamentu Europejskiego VIII kadencji (2014–2019). Przewodniczący klubu parlamentarnego Platformy Obywatelskiej (2006–2007), minister kultury i dziedzictwa narodowego w pierwszym i drugim rządzie Donalda Tuska (2007–2014).
Życiorys
Syn Leonarda i Mirosławy Zdrojewskich. W latach 1976–1977 pracował jako młodszy maszynista trakcji elektrycznej w PKP, a następnie do 1979 jako specjalista w Państwowych Zakładach Zbożowo-Młynarskich we Wrocławiu[1].
Absolwent filozofii (1983) i kulturoznawstwa (1985) na Uniwersytecie Wrocławskim. W czasie studiów założył, a następnie prowadził koło naukowe historii filozofii (od 1980). W 1980 został członkiem Niezależnego Zrzeszenia Studentów, jesienią tego samego roku został szefem struktury NZS na Wydziale Filozoficzno-Historycznym UWr. Po ogłoszeniu stanu wojennego na początku 1982 objął funkcję szefa tajnego zarządu NZS na Uniwersytecie Wrocławskim, kierował nim do 1984.
Od 1984 pracował w Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, był członkiem komisji zakładowej NSZZ „Solidarność” na AE. W 1989 został pracownikiem Instytutu Socjologii UWr. Równocześnie był sekretarzem Wrocławskiego Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” (1989–1990), a także kierownikiem założonego przez siebie Ośrodka Badań Społecznych przy RKW NSZZ „Solidarność” Dolny Śląsk (1989–1990).
W 1990 został radnym Rady Miejskiej Wrocławia z listy WKO. Od 4 czerwca 1990 do 1 września 2001 przez blisko trzy kadencje sprawował urząd prezydenta Wrocławia. Pewną popularność zyskał w czasie powodzi z 1997, osobiście kierując w mieście akcją przeciwpowodziową[2].
W 1997 jako kandydat niezależny został senatorem (otrzymał 241 179 głosów). Zrezygnował 11 stycznia 2000, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł, że funkcji prezydenta miasta na prawach powiatu nie można łączyć z mandatem senatorskim. Z urzędu prezydenta miasta ustąpił w maju 2001, kiedy zdecydował się kandydować do Sejmu. Wybrany na IV kadencję z ramienia PO (47 297 głosów).
Po wyborze zrezygnował z immunitetu, w związku z zarzutami o rzekomą niegospodarność (sprawa tzw. wrocławskiego VAT-u), w 2004 został jednak prawomocnie uniewinniony od popełnienia zarzucanych mu czynów[3].
W 2005 ponownie wybrano go do Sejmu V kadencji z wrocławskiej listy PO (liczbą 73 959 głosów). W 2006 został członkiem gabinetu cieni PO odpowiadającym za obronę narodową. 5 grudnia 2006 objął stanowisko przewodniczącego klubu parlamentarnego PO. W przedterminowych wyborach parlamentarnych w 2007 uzyskał z ramienia PO w okręgu wrocławskim we Wrocławiu 213 883 głosy (trzeci wynik w kraju).
16 listopada 2007 został ministrem kultury i dziedzictwa narodowego w pierwszym rządzie Donalda Tuska. W wyborach w 2011 uzyskał poselską reelekcję liczbą 149 962 głosów[4]. W drugim rządzie Donalda Tuska zachował stanowisko ministra kultury i dziedzictwa narodowego.
W wyborach w 2014 uzyskał mandat eurodeputowanego VIII kadencji[5]. 17 czerwca tego samego roku został odwołany ze stanowiska ministra, a 1 lipca 2014 złożył ślubowanie w Parlamencie Europejskim. W 2019 nie wystartował w kolejnych wyborach europejskich. W wyborach krajowych w tym samym roku z ramienia Koalicji Obywatelskiej został natomiast wybrany na senatora X kadencji w okręgu nr 6[6]. 17 stycznia 2020 został wybrany przez Senat na członka Krajowej Rady Sądownictwa.
Życie prywatne
Jest żonaty z Barbarą Zdrojewską, ma dwoje dzieci: Karolinę i Stanisława.
Odznaczenia i wyróżnienia
- Ordery i odznaczenia
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2014)[7]
- Złoty Krzyż Zasługi (2001)[8]
- Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2015)[9]
- Odznaka Honorowa Złota Zasłużony dla Województwa Dolnośląskiego (2018)[10]
- Komandor Orderu Świętego Sylwestra (Watykan, 1998)[9]
- Krzyż Zasługi I Klasy Orderu Zasługi (Niemcy, 2001)
- Krzyż Wielki Orderu Zasługi (Portugalia, 2008)[11]
- Komandor z Gwiazdą Orderu Zasługi (Norwegia, 2012)[12]
- Komandor Orderu Legii Honorowej (Francja, 2012)
- Order Zasługi Wolnego Państwa Saksonii (Niemcy-Saksonia, 2012)[13]
- Komandor Orderu Świętego Karola (Monako, 2012)[14]
- Krzyż Wielki Orderu Pro Merito Melitensi (Zakon Maltański, 2012)[9]
- Wielki Oficer Krzyża Uznania (Łotwa, 2013)[15]
- Wielki Komandor Orderu Honoru (Grecja, 2013)
- Krzyż Wielki Orderu Oranje-Nassau (Holandia, 2014)
- Order Krzyża Ziemi Maryjnej I klasy (Estonia, 2014)[16]
- Order Wschodzącego Słońca II klasy (Japonia, 2015)[17]
- Nagrody i wyróżnienia
- Nagroda im. Andrzeja Bączkowskiego (1997)[18]
- Nagroda im. Władysława Grabskiego przyznana przez Konfederację Lewiatan (2011)[19]
- Nagroda im. Ireny Sendlerowej (2013)
- Tytuł honorowego obywatela Wrocławia (2013)[20]
- Tytuł doktora honoris causa Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu (2015)
Przypisy
- ↑ Bożena Szaynok: Bogdan Zdrojewski. encyklopedia-solidarnosci.pl. [dostęp 22 listopada 2013].
- ↑ Rafała Bubnicki: Prezydent na co dzień i od święta. rp.pl, 28 listopada 1997. [dostęp 12 września 2010].
- ↑ Zdrojewski uniewinniony, „Gazeta Prawna” nr 51 z 12 marca 2004.
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2011. [dostęp 8 listopada 2011].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2014. [dostęp 27 maja 2014].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2019. [dostęp 14 października 2019].
- ↑ M.P. z 2014 r. poz. 982
- ↑ M.P. z 2002 r. nr 8, poz. 146
- ↑ a b c Wyróżnienia. zdrojewski.info. [dostęp 18 października 2015].
- ↑ Uchwała Nr XLV/1542/18 Sejmiku Województwa Dolnośląskiego z dnia 22 marca 2018 r. w sprawie przyznania Bogdanowi Zdrojewskiemu Odznaki Honorowej Złotej Zasłużony dla Województwa Dolnośląskiego. bip.umwd.dolnyslask.pl, 29 marca 2018. [dostęp 8 kwietnia 2018].
- ↑ Chancelaria das Ordens Honoríficas Portuguesas. dre.pt, 26 lutego 2009. [dostęp 12 września 2010]. (port.).
- ↑ Årsberetning 2012. Det kongelige hoff. kongehuset.no, marzec 2013. s. 44–45. [dostęp 5 grudnia 2013]. (norw.).
- ↑ Order dla Bogdana Zdrojewskiego. rp.pl, 2 października 2012. [dostęp 2 października 2012].
- ↑ Ordonnance Souveraine n° 4.047 du 20 novembre 2012 portant nominations dans l’Ordre de Saint-Charles. „Journal de Monaco” (legimonaco.mc). [dostęp 10 grudnia 2013]. (fr.).
- ↑ Ar Atzinības krustu apbalvotie, sākot no 2005. gada marta. president.lv. s. 42. [dostęp 24 września 2016]. (łot.).
- ↑ Eesti Vabariigi teenetemärgid. president.ee. [dostęp 27 listopada 2014]. (est.).
- ↑ Japonia: Order Wschodzącego Słońca dla Bogdana Zdrojewskiego. onet.pl, 4 listopada 2015. [dostęp 4 listopada 2015].
- ↑ Bogdan Zdrojewski. baczkowski.org. [dostęp 2 października 2012].
- ↑ Nagrody Lewiatana. konfederacjalewiatan.pl. [dostęp 10 stycznia 2022].
- ↑ Hanna Wieczorek, Robert Migdał: Bogdan Zdrojewski – motorniczy, psi fotograf, prezydent, minister. CV Honorowego Obywatela Wrocławia. gazetawroclawska.pl, 29 czerwca 2013. [dostęp 30 czerwca 2013].
Bibliografia
- Profil na stronie Parlamentu Europejskiego. [dostęp 21 marca 2015].
- Kto jest kim we Wrocławiu. Informator biograficzny, opracowanie i redakcja Krzysztof Gluziński, wyd. FOX, Wrocław 1999
- Jolanta i Krzysztof Popińscy, Od SKS do NZS. Niezależne Zrzeszenie Studentów we Wrocławiu 1980–2010, wyd. Instytut Edukacji Społecznej we Wrocławiu i wydawnictwo Atut, Wrocław 2010
- Kamil Dworaczek, Burzliwa dekada. NZS we Wrocławiu 1980–1989, wyd. IPN, Warszawa 2012 (tam relacja Bogdana Zdrojewskiego)
Linki zewnętrzne
- Bogdan Zdrojewski – strona prywatna. [dostęp 7 sierpnia 2014].