Billy Bob Thornton

amerykański aktor

Billy Bob Thornton, właśc. William Robert Thornton (ur. 4 sierpnia 1955 w Hot Springs) – amerykański aktor, reżyser i scenarzysta filmowy, także perkusista i wokalista zespołu The Boxmasters.

Billy Bob Thornton
Ilustracja
Billy Bob Thornton (2008)
Imię i nazwisko

William Robert Thornton

Data i miejsce urodzenia

4 sierpnia 1955
Hot Springs, Arkansas

Zawód

aktor, reżyser, scenarzysta, muzyk

Lata aktywności

od 1986

Strona internetowa

Życiorys

edytuj

Wczesne lata

edytuj

Przyszedł na świat w rodzinie metodystów jako najstarszy z czterech synów Billy’ego Raya Thorntona (ur. 14 listopada 1929, zm. 8 sierpnia 1974), nauczyciela historii i trenera koszykówki, i Virginii Roberty Faulkner Thornton[1]. Jego rodzina była pochodzenia angielskiego, a także miała korzenie szkockie i irlandzkie[2]. Wychowywał się z trzema młodszymi braćmi – Jimmym Donem (ur. 12 kwietnia 1958, zm. 3 października 1988), Jamesem „Jimem” Beanem i Johnem Davidem (ur. 1969)[3]. Dzieciństwo spędził w Alpine i Malvern, w stanie Arkansas, a także w małej chacie w lesie u swojego dziadka, Otisa Thorntona. W 1973 ukończył szkołę średnią Malvern High School, gdzie był uznanym graczem w baseball i myślał o tym, by zagrać w Kansas City Royals. Przez krótki okres pracował przy układaniu asfaltu dla Wydziału Transportu Stanu Arkansas (Arkansas State Transportation Department)[4]. Następnie podjął studia psychologiczne na Henderson State University[5] w Arkadelphia, w stanie Arkansas, jednak przerwał studia po dwóch semestrach.

W 1981 zamieszkał w Los Angeles, aby wraz ze swoim wieloletnim przyjacielem, Tomem Eppersonem, zapoczątkować karierę jako aktor i scenarzysta. Grał na perkusji i śpiewał w zespole Tres Hombres w miejscowych barach, a także współpracował z muzykiem z RPA Jackiem Hammerem. Dorabiał w telemarketingu, na farmie wiatrowej i restauracji typu fast food. Kiedy pracował jako kelner, spotkał reżysera Billy’ego Wildera, który zachęcił go do kariery scenarzysty.

Kariera

edytuj

Po raz pierwszy pojawił się na planie filmowym dreszczowca Krew łowcy (Hunter’s Blood, 1986) u boku Sama Bottomsa, a następnie w serialu NBC Matlock (1987) i telefilmie HBO Człowiek, który zerwał 1000 łańcuchów (The Man Who Broke 1,000 Chains, 1987) z Valem Kilmerem, Sonią Bragą i Kyrą Sedgwick jako konduktor i sitcomie CBS Rozpalone serca (Hearts Afire, 1992-94) w roli Billy’ego Boba Davisa. Zwrócił na siebie uwagę krytyków jako złoczyńca w thrillerze Jeden fałszywy ruch (One False Move, 1992), do którego także napisał scenariusz wspólnie z Tomem Eppersonem. Zagrał potem w filmach: Niemoralna propozycja (Indecent Proposal, 1993), Szary rycerz (Grey Knight, 1993), Więzy krwi (Bound by Honor, 1993), Tombstone (1993) i Stevena Seagala Na zabójczej ziemi (On Deadly Ground, 1994).

Za swój adaptowany scenariusz do wyreżyserowanego przez siebie dramatu Blizny przeszłości (Sling Blade, 1996), w którym zagrał opóźnionego umysłowo Karla Childersa o dramatycznej przeszłości, został uhonorowany nagrodą Oscara za najlepszy scenariusz adaptowany, natomiast jego kreacja przyniosła mu nominację do Oscara dla najlepszego aktora pierwszoplanowego[6]. Kolejną nominację do Oscara, Złotego Globu i Saturna zdobył za drugoplanową rolę nierozgarniętego Jacoba w dramacie kryminalny Sama Raimi Prosty plan (A Simple Plan, 1998). Był reżyserem i producentem westernu Rącze konie (All the Pretty Horses, 2000) wg powieści Cormaca McCarthy’ego[7].

Nagrał trzy albumy: „Private Radio” (2001), „The Edge of the World” (2003) i „Hobo” (2005).

7 października 2004 otrzymał gwiazdę na Hollywood Walk of Fame.

Życie prywatne

edytuj

Był pięciokrotnie żonaty; z Melissą Lee Gatlin (1978–1980), z którą ma córkę Amandę, Toni Lawrence (1986–1988), Cyndą Williams (1990-1992), Pietrą Dawn Cherniak (od 18 lutego 1993 do kwietnia 1997), z którą ma dwóch synów: Williama i Henry’ego Jamesa[8] i Angeliną Jolie (od 5 maja 2000 do 27 maja 2003), z którą zaadoptował syna Maddoxa Chivana, sierotę z Kambodży, który otrzymał nazwisko Thornton Jolie[9]; po rozstaniu Jolie pozbawiła go praw rodzicielskich do syna[10]. Dla piątej żony napisał dwie piosenki – „Your Blue Shadow” i „Angelina”[11], a także wytatuował sobie jej imię na lewym ramieniu[12]; po rozstaniu przerobił tatuaż na słowo „Angel” i umieścił przy nim rysunek anioła[13]. Spotykał się także z Laurą Dern (1997-2000) i modelką Danielle Dotzenrod (2002-2003)[14]. W 2003 związał się z krawcową Connie Angland, z którą ma córkę Bellę (ur. 22 września 2004). Para wzięła ślub 22 października 2014[15].

Cierpi na lęk przed lataniem samolotem (akrofobię)[16] i lęk przed antykami[8]. Zmaga się z zaburzeniami obsesyjno-kompulsywnymi[8].

Filmografia

edytuj

Filmy fabularne

edytuj
Rok Tytuł Rola Reżyser
1986 Krew łowcy (Hunter’s Blood) Billy Bob Robert C. Hughes
1987 Człowiek, który zerwał 1000 łańcuchów (The Man Who Broke 1,000 Chains, TV-HBO) konduktor Daniel Mann
1988 Na południe od Reno (South of Reno) barman Mark Rezyka
1989 Ahoj dziewczyny (Going Overboard) Dave Valerie Breiman
Zmotoryzowane laski w Krainie Zombich (Chopper Chicks in Zombietown) Tommy Dan Hoskins
1991 Ciemna strona (The Dark Backward) właściciel Sloppy’s Adam Rifkin
Dla naszych chłopców (For the Boys) sierżant Marine w Korei Mark Rydell
Widespread Panic: Live from the Georgia Theatre
(film krótkometrażowy)
Billy Bob Thornton
1992 Jeden fałszywy ruch (One False Move) Ray Malcolm (także scenariusz) Carl Franklin
1993 Kłopotliwy bagaż (Trouble Bound) Coldface Jeffrey Reiner
Tombstone Johnny Tyler George Pan Cosmatos
Ghost Brigade Langston George Hickenlooper
Niemoralna propozycja (Indecent Proposal) Day Tripper Adrian Lyne
Bound by Honor (Blood In Blood Out) Lightning Taylor Hackford
1994 Na zabójczej ziemi (On Deadly Ground) Homer Carlton Steven Seagal
Floundering Gun Clerk Peter McCarthy
Some Folks Call It a Sling Blade
(film krótkometrażowy)
Karl Childers (także scenariusz) George Hickenlooper
1995 Truposz (Dead Man) Big George Drakoulious Jim Jarmusch
Pod niebem Henrietty (The Stars Fell on Henrietta) Roy James Keach
1996 Blizny przeszłości (Sling Blade) Karl Childers Billy Bob Thornton (także scenariusz)
Wygrany (The Winner) Jack Alex Cox
Nie oglądaj się za siebie (Don’t Look Back, TV-HBO) Marshall Geoff Murphy
Wszystko zostaje w rodzinie (A Family Thing) scenarzysta Richard Pearce
1997 Apostoł (The Apostle) Troublemaker Robert Duvall
Droga przez piekło (U Turn) Darrell Oliver Stone
Księżniczka Mononoke (Princess Mononoke) Jigo (głos) Hayao Miyazaki
Spalić Hollywood (Burn Hollywood Burn) w roli samego siebie Alan Smithee
1998 Barwy kampanii (Primary Colors) Richard Jemmons Mike Nichols
Armageddon Dan Truman, administrator NASA Michael Bay
Amatorzy w konopiach (Homegrown) Jack Marsden Stephen Gyllenhaal
Prosty plan (A Simple Plan) Jacob Mitchell Sam Raimi
1999 Zmęczenie materiału (Pushing Tin) Russell Bell Mike Newell
2000 Dotyk przeznaczenia (The Gift) scenarzysta Sam Raimi
The Last Real Cowboys
(film krótkometrażowy)
Tar Jeff Lester
Rącze konie (All the Pretty Horses) Billy Bob Thornton (także producent)
2001 Na południe od nieba, na zachód od piekła (South of Heaven, West of Hell) brygadier Smalls Dwight Yoakam
Zdrowie taty (Daddy and Them) Claude Montgomery Billy Bob Thornton (także scenariusz)
Czekając na wyrok (Monster’s Ball) Hank Grotowski Marc Forster
Włamanie na śniadanie (Bandits) Terry Lee Collins Barry Levinson
Człowiek, którego nie było (The Man Who Wasn’t There) Ed Crane Joel i Ethan Coenowie
Kamuflaż (Camouflage) scenarzysta (jako Reginald Perry) James Keach
2002 Obudzić się w Reno (Waking Up in Reno) Lonnie Earl Dodd Jordan Brady
Odznaka (The Badge) szeryf Darl Hardwick Robby Henson
2003 Zły Mikołaj (Bad Santa) Willie T. Soke Terry Zwigoff
To właśnie miłość (Love Actually) prezydent USA Richard Curtis
Okrucieństwo nie do przyjęcia (Intolerable Cruelty) Howard D. Doyle Joel i Ethan Coenowie
Skazany na wolność (Levity) Manuel Jordan Ed Solomon
2004 Światła stadionów (Friday Night Lights) trener Gary Gaines Peter Berg, Josh Pate
Alamo (The Alamo) Davy Crockett John Lee Hancock
Chrystal Joe Ray McKinnon
2005 Zimne dranie (The Ice Harvest) Vic Cavanaugh Harold Ramis
Drużyna specjalnej troski (Bad News Bears) Morris Buttermaker Richard Linklater
2006 Szkoła dla drani (School for Scoundrels) dr P / Dennis Sherman Todd Phillips
2007 Ranczer w kosmosie (The Astronaut Farmer) Charles Farmer Michael Polish
Facet od WF-u (Mr. Woodcock) Jasper Woodcock Craig Gillespie, David Dobkin
2008 Eagle Eye Thomas Morgan D.J. Caruso
Informers (The Informers) William Gregor Jordan
2009 My Run Narrator (głos) Tim VandeSteeg
Zapach sukcesu (The Smell of Success) Patrick Michael Polish
2010 W pogoni za zemstą (Faster) policjant George Tillman Jr.
2011 Król wojowników (The King of Luck, dokumentalny) Billy Bob Thornton
Nashville Rises Narrator Zac Adams
Kot w butach (Puss in Boots) Jack (głos) Chris Miller
2012 Samochód Jayne Mansfield (Jayne Mansfield’s Car) Skip Caldwell Billy Bob Thornton (także scenariusz)
Bracia Oodie (The Baytown Outlaws) Carlos Barry Battles
2012 Parkland agent tajnych służb Forrest Sorrels Peter Landesman
2014 Miasteczko Cut Bank (Cut Bank) Stan Steeley Matt Shakman
Sędzia (The Judge) Dwight Dickham David Dobkin
2015 Into the Grizzly Maze Douglas David Hackl
Ekipa (Entourage) Larsen McCredle Doug Ellin
Kryzys to nasz pomysł (Our Brand Is Crisis) Pat Candy David Gordon Green
2016 Whiskey Tango Foxtrot Gen Hollanek Glenn Ficarra, John Requa
London Fields Samson Young Mathew Cullen
Zły Mikołaj 2 (Bad Santa 2) Willie T. Soke Mark Waters
2017 Hunter Killer Donovan Marsh

Seriale TV

edytuj
Rok Film Rola
1987 Matlock Pawnshop clerk
1990 Miasteczko Evening Shade (Evening Shade) ogrodnik
1992 Knots Landing Timberman
1992–1995 John, Georgie i cała reszta (Hearts Afire) Billy Bob Davis
2000–2005 Kotopies (CatDog) ojciec kotopsa
2014 Fargo Lorne Malvo
2014 Robot Chicken dziadek Shlorp (głos)
2014 Teoria wielkiego podrywu (The Big Bang Theory) doktor Oliver Lorvis
2016 Amerykański tata (American Dad!) w roli samego siebie (głos)
2016- Goliath Billy McBride
2017 Fargo narrator

Przypisy

edytuj
  1. Billy Bob Thornton Biography (1955?-). Film Reference. [dostęp 2016-08-04]. (ang.).
  2. Billy Bob Thornton What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs. [dostęp 2020-10-11]. (ang.).
  3. Billy Bob Thornton. TV.com. [dostęp 2016-08-04]. (ang.).
  4. Billy Bob Thornton. MYmovies. [dostęp 2016-08-04]. (wł.).
  5. Billy Bob Thornton – Actor. CineMagia.ro. [dostęp 2016-08-04]. (rum.).
  6. Rhona Mercer: Angelina Jolie. Portret supergwiazdy. G+J Gruner+Jahr Polska, 2013, s. 82–83. ISBN 978-83-7778-331-3.
  7. „Rącze konie” złamały Thorntona. WiK. [dostęp 2012-09-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-22)]. (pol.).
  8. a b c Rhona Mercer: Angelina Jolie. Portret supergwiazdy. G+J Gruner+Jahr Polska, 2013, s. 79, 80. ISBN 978-83-7778-331-3.
  9. Rhona Mercer: Angelina Jolie. Portret supergwiazdy. G+J Gruner+Jahr Polska, 2013, s. 126. ISBN 978-83-7778-331-3.
  10. Rhona Mercer: Angelina Jolie. Portret supergwiazdy. G+J Gruner+Jahr Polska, 2013, s. 128–229. ISBN 978-83-7778-331-3.
  11. Rhona Mercer: Angelina Jolie. Portret supergwiazdy. G+J Gruner+Jahr Polska, 2013, s. 82. ISBN 978-83-7778-331-3.
  12. Rhona Mercer: Angelina Jolie. Portret supergwiazdy. G+J Gruner+Jahr Polska, 2013, s. 91. ISBN 978-83-7778-331-3.
  13. Rhona Mercer: Angelina Jolie. Portret supergwiazdy. G+J Gruner+Jahr Polska, 2013, s. 133. ISBN 978-83-7778-331-3.
  14. Rhona Mercer: Angelina Jolie. Portret supergwiazdy. G+J Gruner+Jahr Polska, 2013, s. 78, 132. ISBN 978-83-7778-331-3.
  15. Billy Bob Thornton Dated History. FamousFix. [dostęp 2016-08-04]. (ang.).
  16. Mercer 2013 ↓, s. 102.

Bibliografia

edytuj