Jurysdykcja
Jurysdykcja (z łac. iurisdictio, dosł. „orzekam o prawie”) – prawo sądzenia, posiadane przez dany podmiot (organ) uprawnienie (kompetencja) do rozpoznawania i rozstrzygania danych spraw, tj. orzekania w danej sprawie. Aby sąd mógł rozstrzygać w danej sprawie, muszą zostać spełnione określone warunki rozpatrywane osobno dla każdej konkretnej sprawy. Szczegółowo określają je ustawy, a w szczególności kodeksy postępowania (cywilnego, karnego, administracyjnego)[1]. Zawsze należy sprawdzać, czy zakres działania sądu jest odpowiedni w danym przypadku, a także jego kompetencje oraz właściwości: rzeczową i miejscową.
W prawie pojęcie jurysdykcja wyznacza zakres spraw podlegających rozpoznawaniu pod względem ich cech przedmiotowych i podmiotowych.
W doktrynie wyróżnia się kilka rodzajów jurysdykcji. Można ją podzielić w zależności od podmiotu rozstrzygającego w sprawie na karną, cywilną, administracyjną. Wyróżnia się także pojęcie jurysdykcji krajowej, która oznacza właściwość sądów tylko konkretnego państwa do rozstrzygania sporów z zakresu prawa cywilnego.
Jurysdykcja krajowa
edytujJurysdykcja krajowa w prawie cywilnym jest to ogólna właściwość sądów powszechnych danego państwa do rozstrzygania spraw cywilnych na jego terytorium[2][3]. Natomiast właściwość sądu to pojęcie, które ogranicza się do ustalenia, który z konkretnych sądów na terytorium danego państwa jest kompetentny, właściwy do rozpoznania konkretnej sprawy[4]. Wprost wyróżnia się dwa rodzaje właściwości: właściwość rzeczową oraz miejscową[5].
Zobacz też
edytuj
Przypisy
edytuj- ↑ Kamila Latosińska: Jurysdykcja. [dostęp 2013-05-27].
- ↑ Jurysdykcja krajowa w postępowaniu cywilnym. [dostęp 2013-05-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-11)].
- ↑ Gabor Gościński: Jurysdykcja krajowa sądów cywilnych – wprowadzenie. [dostęp 2013-05-27].
- ↑ Art. 1097-11104 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 2021 r. poz. 1805).
- ↑ Art. 17 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego.
