Athletic Bilbao

Athletic Bilbao
	; Przedmeczowa oprawa na stadionie San Mamés w Bilbao (2007)
Pełna nazwa	Athletic Club
Przydomek	Rojiblancos (Czerwono-Biali); Los Leones (Lwy)
Barwy	; czerwono-białe
Data założenia	1898
Liga	Primera División
Państwo	Hiszpania
Wspólnota autonomiczna	Kraj Basków
Siedziba	Bilbao
Adres	Ibaigane, Alameda de Mazarredo 23, 48009 Bilbao
Stadion	San Mamés (La Catedral)
Prezes	Jon Uriarte
Trener	Ernesto Valverde
Stroje; domowe	Stroje; wyjazdowe
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Athletic Club, znany także jako Athletic Bilbao (bask. Bilboko Athletic Kluba) – baskijski klub piłkarski założony w 1898 roku i mający siedzibę w Bilbao, największym mieście Kraju Basków. Od 2013 roku występuje na nowym stadionie San Mamés.

Jest to jeden z najstarszych i najbardziej utytułowanych klubów w hiszpańskiej piłce nożnej oraz jeden z trzech, który nigdy nie spadł z najwyższej klasy rozgrywek od chwili ich powstania. Klub znany jest ze swojej konserwatywnej polityki, która dopuszcza zatrudnianie piłkarzy wyłącznie o baskijskim pochodzeniu (jego motto brzmi „z wychowankami i lokalnym wsparciem, nie potrzeba obcokrajowców”^[2]). Na przestrzeni dziejów Athletic Bilbao był jedną z najważniejszych instytucji kształtujących baskijską świadomość narodową^[3]^[4].

Historia

Historia klubu sięga końca XIX wieku, kiedy to marynarze angielscy zatrzymujący się w porcie Bilbao grali w futbol. Nowa gra spodobała się mieszkańcom Bilbao, którzy założyli w 1898 roku klub z nazwą w angielskiej wersji. W 1903 roku studenci z Bilbao powołali w Madrycie filię klubu, później znaną jako Atlético Madryt (odejście od nazwy „Athletic” w 1947)^[5].

Athletic ośmiokrotnie został mistrzem Hiszpanii. Ostatni raz trofeum to klub zdobył w 1984 roku. 24-krotnie wywalczył Puchar Króla, a 13 razy brał udział w finale. W 1977 roku Athletic dotarł do finału Pucharu UEFA, a w 1985 zdobył Superpuchar Hiszpanii. W 2012 roku doszedł po raz drugi do finału Ligi Europy, ulegając innemu hiszpańskiemu klubowi Atletico Madryt 0:3. Wcześniej wyeliminował takie kluby jak: Manchester United i FC Schalke 04^[6]. W tamtym okresie jednym z liderów zespołu był Fernando Llorente.

W sezonie 2013/14 po 16 latach zespół Basków wywalczył awans do eliminacji Ligi Mistrzów^[7]. W 2015 roku Baskowie zdobyli Superpuchar Hiszpanii, pierwsze trofeum od 1984 roku^[8].

Sukcesy i rekordy

Sukcesy

Zdobyte trofea w rozgrywkach Hiszpanii (stan na: 17-04-2021)

Rozgrywki

Osiągnięcie

Razy

Sezon(y)

Mistrzostwo

I miejsce

8

1930, 1931, 1934, 1936, 1943, 1956, 1983, 1984

II miejsce

7

1932, 1933, 1941, 1947, 1952, 1970, 1998

III miejsce

10

1929, 1940, 1946, 1955, 1959, 1960, 1977, 1978, 1985, 1986

Puchar

zdobywca

24

1903, 1904, 1910, 1911, 1914, 1915, 1916, 1921, 1923, 1930, 1931, 1932, 1933, 1943, 1944, 1945, 1950, 1955, 1956, 1958, 1969, 1973, 1984, 2024

finalista

16

1905, 1906, 1913, 1920, 1942, 1949, 1953, 1966, 1967, 1977, 1985, 2009, 2012, 2015, 2020, 2021

Superpuchar

zdobywca

3

1984, 2015, 2020/21

finalista

–

Finalista Pucharu UEFA/Ligi Europejskiej (2 razy):

1976/77, 2011/12.

Rekordowe zwycięstwa

Najwyższe zwycięstwo w lidze: Athletic 12–1 FC Barcelona (08.02.1931).
Najwyższe zwycięstwo wyjazdowe w lidze: CA Osasuna 1–8 Athletic (11.01.1959).
Najwyższe zwycięstwo w Pucharze Hiszpanii: Athletic 12–1 Celta Vigo (18.05.1947).
Najwyższe zwycięstwo w europejskich pucharach: Standard Liège 1–7 Athletic (w Pucharze UEFA 16.12.2004).

Europejskie puchary

Osobny artykuł: Athletic Bilbao w europejskich pucharach.

Sezon po sezonie

Sezon	Liga	Pozycja	Punkty	Bramki	Uwagi
1928/1929	La Liga	3	20	43:33
1929/1930	La Liga	1	30	63:28
1930/1931	La Liga	1	22	73:33
1931/1932	La Liga	2	25	47:23
1932/1933	La Liga	2	26	63:30
1933/1934	La Liga	1	24	61:27
1934/1935	La Liga	4	25	60:37
1935/1936	La Liga	1	31	59:33
1936/39					wojna domowa w Hiszpanii
1939/1940	La Liga	3	26	57:44
1940/1941	La Liga	2	31	49:24
1941/1942	La Liga	7	27	55:41
1942/1943	La Liga	1	36	73:38
1943/1944	La Liga	10	25	47:51
1944/1945	La Liga	6	30	54:41
1945/1946	La Liga	3	33	63:38
1946/1947	La Liga	2	34	72:38
1947/1948	La Liga	6	28	56:44
1948/1949	La Liga	6	24	61:63
1949/1950	La Liga	6	29	72:66
1950/1951	La Liga	7	33	88:56
1951/1952	La Liga	2	40	78:46
1952/1953	La Liga	6	32	83:52
1953/1954	La Liga	6	32	54:44
1954/1955	La Liga	3	39	78:39
1955/1956	La Liga	1	48	79:31
1956/1957	La Liga	4	37	59:45
1957/1958	La Liga	6	32	56:48
1958/1959	La Liga	3	36	72:33
1959/1960	La Liga	3	39	74:45
1960/1961	La Liga	7	30	42:41
1961/1962	La Liga	5	32	52:38
1962/1963	La Liga	10	28	41:40
1963/1964	La Liga	8	29	43:40
1964/1965	La Liga	7	32	36:41
1965/1966	La Liga	5	34	43:32	kwalifikacja do Pucharu Miast Targowych 1966/67
1966/1967	La Liga	7	31	43:36	kwalifikacja do Pucharu Miast Targowych 1967/68
1967/1968	La Liga	7	32	51:28	kwalifikacja do Pucharu Miast Targowych 1968/69
1968/1969	La Liga	11	28	42:46	kwalifikacja do Pucharu Zdobywców Pucharów 1969/70
1969/1970	La Liga	2	41	44:20	kwalifikacja do Pucharu Miast Targowych 1970/71
1970/1971	La Liga	5	35	40:31	kwalifikacja do Pucharu UEFA 1971/72
1971/1972	La Liga	9	34	39:32
1972/1973	La Liga	9	33	41:38	kwalifikacja do Pucharu Zdobywców Pucharów 1973/74
1973/1974	La Liga	5	37	35:31
1974/1975	La Liga	10	33	40:42
1975/1976	La Liga	5	39	43:38	kwalifikacja do Pucharu UEFA 1976/77
1976/1977	La Liga	3	38	55:45	kwalifikacja do Pucharu UEFA 1977/78
1977/1978	La Liga	3	40	62:36	kwalifikacja do Pucharu UEFA 1978/79
1978/1979	La Liga	9	34	56:46
1979/1980	La Liga	7	35	52:44
1980/1981	La Liga	9	35	64:53
1981/1982	La Liga	4	40	63:41	kwalifikacja do Pucharu UEFA 1982/83
1982/1983	La Liga	1	50	71:36	kwalifikacja do Pucharu Europy Mistrzów Klubowych 1983/84
1983/1984	La Liga	1	49	53:30	kwalifikacja do Pucharu Europy Mistrzów Klubowych 1984/85
1984/1985	La Liga	3	41	39:26	kwalifikacja do Pucharu UEFA 1985/86
1985/1986	La Liga	3	43	44:31	kwalifikacja do Pucharu UEFA 1986/87
1986/1987	La Liga	13	42	51:50
1987/1988	La Liga	4	46	50:43	kwalifikacja do Pucharu UEFA 1988/89
1988/1989	La Liga	7	42	45:35
1989/1990	La Liga	12	37	37:39
1990/1991	La Liga	12	36	41:50
1991/1992	La Liga	14	33	38:58
1992/1993	La Liga	8	40	53:49
1993/1994	La Liga	5	43	61:47	kwalifikacja do Pucharu UEFA 1994/95
1994/1995	La Liga	8	42	39:42
1995/1996	La Liga	15	48	44:55
1996/1997	La Liga	6	64	72:57	kwalifikacja do Pucharu UEFA 1997/98
1997/1998	La Liga	2	65	52:42	kwalifikacja do Ligi Mistrzów 1998/99
1998/1999	La Liga	8	60	53:47
1999/2000	La Liga	11	50	47:57
2000/2001	La Liga	12	43	44:60
2001/2002	La Liga	9	53	54:66
2002/2003	La Liga	7	55	63:61
2003/2004	La Liga	5	56	53:49	kwalifikacja do Pucharu UEFA 2004/05
2004/2005	La Liga	9	51	59:54	kwalifikacja do Pucharu Intertoto 2005
2005/2006	La Liga	12	45	40:46
2006/2007	La Liga	17	40	44:62
2007/2008	La Liga	11	50	40:43
2008/2009	La Liga	13	44	47:62	kwalifikacja do Ligi Europy 2009/10
2009/2010	La Liga	8	54	50:53
2010/2011	La Liga	6	58	59:55	kwalifikacja do Ligi Europy 2011/2012
2011/2012	La Liga	10	49	49:52	kwalifikacja do Ligi Europy 2012/2013
2012/2013	La Liga	12	45	44:65
2013/2014	La Liga	4	70	66:39	kwalifikacja do eliminacji Ligi Mistrzów 2014/2015
2014/2015	La Liga	7	55	42:41	kwalifikacja do eliminacji Ligi Europy 2015/2016
2015/2016	La Liga	5	62	58:45	kwalifikacja do Ligi Europy 2016/2017
2016/2017	La Liga	7	63	53:43	kwalifikacja do eliminacji Ligi Europy 2017/2018
2017/2018	La Liga	16	43	41:49
2018/2019	La Liga	8	53	41:45
2019/2020	La Liga	11	51	41:38
2020/2021	La Liga	10	46	46:42
2021/2022	La Liga	8	55	43-36
2022/2023	La Liga	8	51	47-43	kwalifikacja do eliminacji Ligi Konferencji Europy 2023/2024^[9]

Legenda
Oznaczenie kolorami
I poziom ligowy
brak rozgrywek

Największa liczba rozegranych meczów dla klubu

Liczba rozegranych oficjalnych meczów w barwach klubu:

Joseba Etxeberria rozegrał 514 meczów w Bilbao.

1. José Ángel Iribar – 614 występów
2. Txetxu Rojo – 541
3. Joseba Etxeberria – 514
4. Agustín Gaínza – 494
5. José Orúe – 481
6. Aitor Larrazábal – 445
7. Nicanor Sagarduy – 435
8. Julen Guerrero – 430
9. Estanislao Argote – 427
10. Ismael Urzaiz – 419

Największa liczba strzelonych bramek dla klubu

Liczba strzelonych bramek w oficjalnych meczach w barwach klubu:

1. Telmo Zarra – 333 bramki
2. Agustín Sauto Arana – 216
3. Guillermo Gorostiza – 199
4. Daniel Ruiz – 199
5. José Iraragorri – 178
6. Eneko Arieta – 170
7. José Luis Panizo – 169
8. Agustín Gaínza – 151
9. Víctor Unamuno – 138
10. José Luis Artetxe – 133

Zawodnicy klubu – królowie strzelców Primera División

Zawodnicy Athletic Club 12 razy zdobywali tytuł króla strzelców Primera División (Trofeo Pichichi):

Telmo Zarra – 6 razy (1945, 1946, 1947, 1950, 1951, 1953)
Guillermo Gorostiza – 2 razy (1930, 1932)
Agustín Sauto Arana – 1 raz (1931)
Víctor Unamuno – 1 raz (1940)
Fidel Uriarte – 1 raz (1968)
Carlos Ruiz Herrero – 1 raz (1975)

Bramkarze klubu – zdobywcy Trofeo Zamora

Trofeo Zamora przyznawane jest bramkarzowi, który uzyskał najniższy wskaźnik liczby straconych bramek przez liczbę występów w Primera División.

Bramkarze Athleticu zdobywali to trofeum sześciokrotnie:

Gregorio Blasco – 3 razy (1930, 1934, 1936)
José María Etxebarria – 1 raz (1941)
Raimundo Pérez Lezama – 1 raz (1947)
José Ángel Iribar – 1 raz (1970)

Trenerzy

Lp.	Imię i nazwisko	Okres urzędowania
1.	Mr. Shepherd	1910	1911
2.	Billy Barnes	1914	1921
3.	Mr. Burton	1921	1921
4.	Juan Arzuaga	1921	1922
5.	Fred Pentland	1922	1925
6.	Ralph Kirby	1925	1926
7.	Lippo Hertzka	1926	1928
8.	Máximo Royo	1928	1929
9.	Fred Pentland	1929	1933
10.	Patricio Caicedo	1933	1935
11.	José María Olabarría	1935	1936
12.	William Garbutt	1936	1936
13.	Pedro Birichinaga	1938	1939
14.	Roberto Etxebarria	1939	1940
15.	Juan Urquizu	1940	1947
16.	Harry Bagge	1947	1949
17.	José Iraragorri	1949	1952
18.	Antonio Barrios	1952	1954
19.	Ferdinand Daučík	1954	1957
20.	Baltasar Albéniz	1957	1958
21.	Martim Francisco	1958	1960

Lp.	Imię i nazwisko	Okres urzędowania
22.	Juan Antonio Ipiña	1960	1962
23.	Ángel Zubieta	1962	1963
24.	Juan Otxoantezana	1963	1964
25.	Antonio Barrios	1964	1965
26.	Agustín Gaínza	1965	1968
27.	Rafael Iriondo	1968	1969
28.	Ronnie Allen	1969	1971
29.	Salvador Artigas	1971	1972
30.	Milorad Pavić	1972	1974
31.	Rafael Iriondo	1974	1976
32.	Koldo Aguirre	1976	1979
33.	Helmut Senekowitsch	1979	1980
34.	Iñaki Sáez	1980	1981
35.	Javier Clemente	1981	1986
36.	Iñaki Sáez	1986	1986
37.	José Ángel Iribar	1986	1987
38.	Howard Kendall	1987	1989
39.	Txetxu Rojo	1989	1990
40.	Javier Clemente	1990	1991
41.	Iñaki Sáez	1991	1992
42.	Jesús Aranguren	1992	1992

Lp.	Imię i nazwisko	Okres urzędowania
43.	Jupp Heynckes	1992	1994
44.	Javier Irureta	1994	1995
45.	José María Amorrortu	1995	1995
46.	Dragoslav Stepanović	1995	1996
47.	José María Amorrortu	1996	1996
48.	Luis Fernández	1996	2000
49.	Txetxu Rojo	2000	2001
50.	Jupp Heynckes	2001	2003
51.	Ernesto Valverde	2003	2005
52.	José Luis Mendilibar	2005	2005
53.	Javier Clemente	2005	2006
54.	Félix Sarriugarte	2006	2006
55.	José Manuel Esnal	2006	2007
56.	Joaquín Caparrós	2007	2011
57.	Marcelo Bielsa	2011	2013
58.	Ernesto Valverde	2013	2017
59.	José Ángel Ziganda	2017	2018
60.	Eduardo Berizzo	2018	2018
61.	Gaizka Garitano	2018	2021
62.	Marcelino García Toral	2021	2022
63.	Ernesto Valverde	2022	obecnie

Prezesi

Lp.	Imię i nazwisko	Okres urzędowania
1.	Luis Márquez Marmolejo	1900	1901
2.	Juan Astorquia Landabaso	1902	1903
3.	Enrique González de Careaga	1903	1906
4.	Ramón Aras	1906	1908
5.	Alberto Zarraoa Gazaga	1908	1910
6.	Pedro de Astigarraga Amézola	1910	1911
7.	Alejandro de la Sota	1911	1917
8.	Pedro de Astigarraga Amézola	1917	1919
9.	Ricardo de Irezabal Goti	1919	1921
10.	Ernesto Bourgeaud Arana	1921	1922
11.	José María Vilallonga Medina	1922	1923
12.	Ricardo de Irezabal Goti	1923	1926
13.	Manuel de la Sota Aburto	1926	1929
14.	Manuel Castellanos Jaquet	1929	1933
15.	José María Olabarría	1933	1935
16.	Luis Casajuana Curiel	1935	1943
17.	Roberto de Artetxe Angulo	1943	1946

Lp.	Imię i nazwisko	Okres urzędowania
18.	José María Larrea Urrutia	1946	1950
19.	Enrique Guzmán Martínez	1950	1959
20.	Javier Prado Urquijo	1959	1965
21.	Julio Eguskiza Etxabe	1965	1968
22.	Féliz Oraá San Martín	1969	1973
23.	José Antonio Egidazu Allende	1973	1977
24.	Jesús María Duñabeitia Vidal	1977	1982
25.	Pedro Aurtenetxe Viñegra	1982	1990
26.	José Julian Lertxundi Larrauri	1990	1994
27.	José María Arrate Llosa	1994	2001
28.	Javier Uría	2001	2003
29.	Ignacio Ugartetxe	2003	2004
30.	Fernando Lamikiz Garai	2004	2006
31.	Ana Urkijo Elorriaga	2006	2007
32.	Fernando García Macua	2007	2011
33.	Josu Urrutia Telleria	2011	2018
34.	Aitor Elizegi Alberdi	2018

Obecny skład

Aktualny na 2 lutego 2024^[10].

Nr	Poz.	Piłkarz
1	1 bramkarzBR	Unai Simón
3	2 obrońcaOB	Daniel Vivian
4	2 obrońcaOB	Aitor Paredes
5	2 obrońcaOB	Yeray Álvarez
6	3 pomocnikPO	Mikel Vesga
7	4 napastnikNA	Alejandro Berenguer
8	3 pomocnikPO	Oihan Sancet
9	4 napastnikNA	Iñaki Williams
10	4 napastnikNA	Iker Muniain (kapitan)
11	4 napastnikNA	Nico Williams
12	4 napastnikNA	Gorka Guruzeta
13	1 bramkarzBR	Julen Agirrezabala
14	3 pomocnikPO	Dani García

Nr	Poz.	Piłkarz
15	2 obrońcaOB	Iñigo Lekue
16	3 pomocnikPO	Iñigo de Galarreta
17	2 obrońcaOB	Yuri Berchiche
18	2 obrońcaOB	Óscar de Marcos (wicekapitan)
19	2 obrońcaOB	Imanol García de Albéniz
20	4 napastnikNA	Asier Villalibre
21	3 pomocnikPO	Ander Herrera
22	4 napastnikNA	Raúl García
24	3 pomocnikPO	Beñat Prados
27	2 obrońcaOB	Unai Egiluz
29	4 napastnikNA	Adu Ares
30	3 pomocnikPO	Unai Gómez
31	3 pomocnikPO	Mikel Jauregizar

Wypożyczeni

Nr	Poz.	Piłkarz
	2 obrońcaOB	Unai Núñez (w Celta Vigo do 30 czerwca 2024)
	3 pomocnikPO	Unai Vencedor (w SD Eibar do 30 czerwca 2024)
	4 napastnikNA	Juan Artola (w AD Alcorcón do 30 czerwca 2024)

Nr	Poz.	Piłkarz
	4 napastnikNA	Javier Martón (w CD Mirandés do 30 czerwca 2024)
	4 napastnikNA	Jon Morcillo (w SD Amorebieta do 30 czerwca 2024)
	4 napastnikNA	Nico Serrano (w Racing de Ferrol do 30 czerwca 2024)

Przypisy

↑ About the club. athletic-club.eus. [dostęp 2019-12-08]. (ang.).
↑ Virtues and consequences of being a club fielding only homegrown talent. athletic-club.eus. [dostęp 2019-12-08]. (ang.).
↑ Dominik Senkowski: Samotny okręt na piłkarskim morzu. Athletic Bilbao – narodowościowa duma Basków. 29 kwietnia 2012. s. naTemat. [dostęp 2018-08-06]. (pol.).
↑ Neil Stacey: This is Athletic Bilbao: the club whose loyalty to local talent is not negotiable. 15 stycznia 2016. s. The Guardian. [dostęp 2018-06-15]. (ang.).
↑ History. athletic-club.eus. [dostęp 2019-12-08]. (ang.).
↑ Atlético-Athletic Club 2012 History. uefa.com. [dostęp 2019-12-08]. (ang.).
↑ La Liga: Rayo Vallecano 0 Athletic Bilbao 3. fourfourtwo.com. [dostęp 2014-06-02]. (hiszp.).
↑ Athletic Bilbao hold off Barcelona to claim Spanish Super Cup. theguardian.com, 17.08.2015. (ang.).
↑ OFICJALNIE: Osasuna wykluczona z Ligi Konferencji Europy. Wszystko przez sprawę z 2014 roku [online], Transfery.info, 23 czerwca 2023 [dostęp 2023-06-25] (pol.).
↑ Athletic Club: team’s players. athletic-club.eus. [dostęp 2024-03-02]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Oficjalna strona Athleticu Bilbao

[1] About the club. athletic-club.eus. [dostęp 2019-12-08]. (ang.).

[2] Virtues and consequences of being a club fielding only homegrown talent. athletic-club.eus. [dostęp 2019-12-08]. (ang.).

[3] Dominik Senkowski: Samotny okręt na piłkarskim morzu. Athletic Bilbao – narodowościowa duma Basków. 29 kwietnia 2012. s. naTemat. [dostęp 2018-08-06]. (pol.).

[4] Neil Stacey: This is Athletic Bilbao: the club whose loyalty to local talent is not negotiable. 15 stycznia 2016. s. The Guardian. [dostęp 2018-06-15]. (ang.).

[5] History. athletic-club.eus. [dostęp 2019-12-08]. (ang.).

[6] Atlético-Athletic Club 2012 History. uefa.com. [dostęp 2019-12-08]. (ang.).

[7] La Liga: Rayo Vallecano 0 Athletic Bilbao 3. fourfourtwo.com. [dostęp 2014-06-02]. (hiszp.).

[8] Athletic Bilbao hold off Barcelona to claim Spanish Super Cup. theguardian.com, 17.08.2015. (ang.).

[9] OFICJALNIE: Osasuna wykluczona z Ligi Konferencji Europy. Wszystko przez sprawę z 2014 roku [online], Transfery.info, 23 czerwca 2023 [dostęp 2023-06-25] (pol.).

[10] Athletic Club: team’s players. athletic-club.eus. [dostęp 2024-03-02]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]