Dimenhydrynat
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ogólne informacje | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Wzór sumaryczny |
C24H28ClN5O3 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Inne wzory |
C17H21NO•C7H7ClN4O2 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Masa molowa |
469,96 g/mol | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Wygląd |
biały lub prawie biały, krystaliczny proszek lub bezbarwne kryształy[1] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Identyfikacja | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Numer CAS | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| PubChem | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| DrugBank | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Klasyfikacja medyczna | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ATC | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Legalność w Polsce |
substancja niesklasyfikowana | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Stosowanie w ciąży |
kategoria B | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Dimenhydrynat (łac. Dimenhydrinatum) – złożony organiczny związek chemiczny, sól difenhydramoniowa 8-chloroteofiliny (chlorowej pochodnej teofiliny). Stosowany jako lek przeciwhistaminowy; wykazuje działanie przeciwwymiotne i antycholinergiczne. Stosowany głównie jako środek przeciwko chorobie lokomocyjnej w celu zapobiegania nudnościom i wymiotom.
Użycie medyczne
[edytuj | edytuj kod]Dimenhydrynat stosowany jest w celu zapobiegania nudnościom, w zaburzeniach błędnikowych (m.in. choroba lokomocyjna) oraz po znieczuleniu ogólnym i elektroterapii. Podawany doustnie lub domięśniowo. Maksymalna dawka dobowa nie powinna przekroczyć 400 mg[6]. Wchodzi w interakcje z alkoholem i innymi substancjami działającymi depresyjnie na OUN, wykazując synergizm.
Do działań niepożądanych zalicza się zawroty, bóle głowy, senność lub bezsenność, biegunkę lub zaparcie, zmęczenie, trudności w oddawaniu moczu, suchość w ustach, nudności, wymioty, zaburzenia widzenia, halucynacje.
Po przyjęciu dimenhydrynatu nie wolno kierować pojazdami mechanicznymi.
Użycie pozamedyczne
[edytuj | edytuj kod]Dimenhydrynat przekracza barierę krew-mózg i działa depresyjnie na ośrodkowy układ nerwowy, powodując w dawkach od 400 mg majaczenie i omamy. Wykazuje działanie typowe dla deliriantów. Po zażyciu wspomnianej dawki możliwe jest zapadnięcie w długi sen, trwający nawet dobę. Skutki uboczne są jednak na tyle nieprzyjemne, że duża część użytkowników deklaruje niechęć wobec substancji.
Z powodu nadużywania dimenhydrynatu, polskie Ministerstwo Zdrowia w roku 2009 zaproponowało wycofanie ze sprzedaży poza aptekami preparatu Aviomarin[7].
Preparaty zawierające dimenhydrynat
[edytuj | edytuj kod]Preparaty dostępne w Polsce (stan na 2023 r.)[8]:
- Preparaty proste: Aviomarin i Mobillek
- Preparaty złożone:
- dimenhydrynat + cynaryzyna: Arlevert, Artigo i Symtiver
- dimenhydrynat + kofeina: Aviorexan
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Farmakopea Polska VIII, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2008, s. 3491, ISBN 978-83-88157-53-0.
- ↑ Farmakopea Polska VI, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2002, s. 1176, ISBN 83-88157-18-3.
- ↑ Dimenhydrinate, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine [dostęp 2012-07-29] (ang.).
- ↑ Dimenhydrinate, [w:] DrugBank [online], University of Alberta, DB00985 (ang.).
- ↑ Dimenhydrynat (nr D2396) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski.
- ↑ mp.pl: Dimenhydrynat (dimenhydrinate). [dostęp 2015-03-15].
- ↑ MZ: Aviomarin tylko w aptekach. money.pl, 2009-02-20. [dostęp 2020-05-17].
- ↑ Urzędowy Wykaz Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Załącznik nr 1 [online], Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 28 listopada 2022 [dostęp 2023-08-18].
