Jaz Farny
53°07′23″N 17°59′56″E/53,123056 17,998889 Widok z lotu ptaka | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Droga wodna | |
| Stopień wodny |
Hydrowęzeł Bydgoszcz |
| Budowa | |
| Lata budowy |
XV wiek, 1899, 1929, 1970, 1996 |
| Dane techniczne | |
| Różnica poziomów |
3,36 m |
Położenie na mapie Bydgoszczy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
| 53°07′23″N 17°59′56″E/53,123056 17,998889
| |
Jaz Farny (Młyński) – jaz pomiędzy rzeką Młynówką a Brdą w Bydgoszczy. Stanowi jedną z budowli hydrotechnicznych Hydrowęzła Bydgoszcz zarządzanego przez Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gdańsku.
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Jaz Farny znajduje się w północno-wschodniej części Wyspy Młyńskiej w Bydgoszczy w bezpośredniej bliskości katedry bydgoskiej, od której wziął swoją nazwę (dawna fara).
Obok jazu znajduje się Mała Elektrownia Wodna „Kujawska” w Bydgoszczy.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Jaz znajduje się w miejscu, gdzie już w XIV wieku – po lokacji miasta zbudowano pierwszy jaz z kołem wodnym, napędzającym młyny zbożowe.
Obecną konstrukcję wybudowano w roku 1899, zaś przebudowano w 1929 r. (zamiana konstrukcji na metalową), 1970 r. i w roku 1996. W latach 2014–2015 przeprowadzono remont kapitalny jazu, którego koszt oszacowano na 6 mln zł. Objął on m.in. konserwację elementów stalowych i betonowych, regenerację lub wymianę zużytych elementów, zainstalowanie instalacji do rozmrażania prowadnic zasuw, remont ubezpieczeń brzegowych, dojazdu i ogrodzeń[1][2].
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Zadaniem jazu jest przepuszczanie wód Młynówki do Brdy, przy różnicy poziomów wody 3,36 m. Jaz posiada konstrukcję betonową dokową dwuprzęsłową. Światło poziome przęseł wynosi 2 × 6,40 m[3]. Zamknięcie stanowią dwie stalowe zasuwy dwudzielne o napędzie mechaniczno-elektrycznym oraz ręcznym. Nad jazem znajduje się stalowa kładka technologiczna służąca do jego obsługi[3].
Tor kajakarstwa górskiego
[edytuj | edytuj kod]Podczas przebudowy w 1996 r., w prawym przęśle jazu ujście Młynówki pogłębiono i wzbogacono w skaliste przeszkody, wskutek czego powstał tor kajakowego slalomu górskiego. Jest to jedyny w Polsce i w Europie tor kajakarstwa górskiego zbudowany w ścisłym centrum miasta. Podczas zawodów prawe przęsło jazu zostaje w pełni otwarte, dzięki czemu następuje gwałtowny przepływ wody będący imitacją nurtu górskiej rzeki.
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Jaz z katedrą bydgoską -
Zbliżenie -
Wieczorem -
Skaliste przeszkody na torze kajakarstwa górskiego
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Jaz Ulgowy
- Śluza Miejska w Bydgoszczy
- Młynówka (Bydgoszcz)
- Wyspa Młyńska w Bydgoszczy
- Katedra św. Marcina i Mikołaja w Bydgoszczy
- Stare Miasto w Bydgoszczy
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ http://www.rzgw.gda.pl/?mod=content&path=2,694,690 dostęp 18-03-2014.
- ↑ Jaz Farny jak nowy. Zobacz, jak wygląda po remoncie. Wyborcza.pl, 2016-01-04. [dostęp 2016-01-04].
- ↑ a b Monografia mostów województwa kujawsko-pomorskiego. Brda i Kanał Bydgoski. Tom II z serii: Mosty z biegiem rzek pod red. Krzysztofa Dudka. Bydgoszcz – Grudziądz 2012. Wydawca: Związek Mostowców Rzeczypospolitej Polskiej Oddział Pomorsko-Kujawski. ISBN 978-83-934160-2-8.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Umiński Janusz: Bydgoszcz. Przewodnik: Bydgoszcz: Regionalny Oddział PTTK „Szlak Brdy”, 1996
- RZGW w Gdańsku
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Wirtualna Wyspa Młyńska
- M.E.W Kujawska w Bydgoszczy. mew.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-08-02)].
- Hydrowęzeł Bydgoszcz
| cieki i akweny | |
|---|---|
| kanały historyczne | |
| wyspy | |
| śluzy czynne | |
| śluzy nieczynne zabytkowe | |
| śluzy nieistniejące | |
| jazy | |
| kaskady | |
| tamy | |
| mosty i kładki | |
| elektrownie wodne | |
| porty | |
| mariny | |
| obiekty sportowe | |
| tereny zieleni |
