Muchołówka amerykańska

Muchołówka amerykańska
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	goździkopodobne
Rząd	goździkowce
Rodzina	rosiczkowate
Rodzaj	muchołówka
Gatunek	muchołówka amerykańska
	Nazwa systematyczna
	Dionaea muscipula J.Ellis; Nova Acta Regiae Soc. Sci. Upsal. 1: 98 (1773)
Synonimy
	Dionaea corymbosa Raf.; Dionaea sensitiva Salisb.; Dionaea sessiliflora Raf.; Dionaea uniflora Raf.; Drosera sessiliflora Raf.; Drosera uniflora Raf.;
	Dionaea corymbosa Raf.; Dionaea sensitiva Salisb.; Dionaea sessiliflora Raf.; Dionaea uniflora Raf.; Drosera sessiliflora Raf.; Drosera uniflora Raf.;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; narażony na wyginięcie
	Zasięg
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Muchołówka amerykańska (Dionaea muscipula) – gatunek z monotypowego rodzaju muchołówka Dionaea z rodziny rosiczkowatych^[5]. Jest to roślina występująca w naturze wyłącznie w Karolinie Północnej i Karolinie Południowej (Ameryka Północna)^[5].

Morfologia

Liście: Przekształcone w pułapki (tzw. liście pułapkowe), wabiące ofiary słodkim nektarem i czerwonym ubarwieniem. Ubarwienie pułapki zależy od nasłonecznienia. Pułapka składa się z blaszki składającej się w połowie, od wewnętrznej strony każdej z połówek blaszki znajdują się trzy włoski czuciowe.
Kwiaty: Drobne o średnicy około 5 mm, nie mają atrakcyjnego wyglądu. Kwitnienie w przypadku osłabionych roślin może prowadzić do obumarcia rośliny.

Biologia i ekologia

Bylina mięsożerna. Siedlisko: tereny bagienne z glebą ubogą w substancje odżywcze. Jeśli potencjalna ofiara potrąci znajdujący się na liściach pułapkowych jeden włosek dwa razy, bądź pojedynczo dwa inne w odstępie mniejszym niż ok. pół minuty, pułapka zamyka się w czasie zwykle krótszym od 1 sekundy. Roślina rozpoczyna wydzielanie enzymów trawiennych. Trawienie trwa kilka dni, w zależności od wielkości ofiary. Po zakończeniu tego procesu pułapka otwiera się i czyha na kolejnego owada (liczba zamknięć pułapki jest ograniczona do około 2-4, czasami do 1). Jeżeli pułapka nie nadaje się już do łapania zdobyczy, usycha, zaś na jej miejsce szybko wyrasta nowa.

Oprócz chwytania owadów podstawowym procesem prowadzonym w liściach jest fotosynteza, będąca źródłem energii dla procesów przemiany materii. Drapieżnictwo pozwala głównie zapewnić wystarczającą ilość azotu, w który ubogie są gleby, na których roślina występuje.

Systematyka

Pozycja systematyczna;

Gatunek z monotypowego rodzaju muchołówka Dionaea Sol. ex Ellis, St.James Chron.Brit.Eve.Post No.1172:4 1768^[5]. Takson według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowane systemy APG) należy do rodziny rosiczkowatych, która wraz z kilkoma rodzinami roślin owadożernych tworzy klad bazalny w obrębie rzędu goździkowców (Caryophyllales) należących do dwuliściennych właściwych^[2].

Zmienność

Znanych jest ponad 400 odmian wyhodowanych sztucznie (kultywarów), są to między innymi^[6]:

Dionaea 'Akai Ryu' {R. Gagliardo}
Dionaea 'Alien' {G. Bily}
Dionaea 'B52' {B. Rice}
Dionaea 'Big Mouth' {T. Camilleri}
Dionaea 'Bohemian Garnet' {M. Srba}
Dionaea 'Clayton's Red Sunset' {C. Clayton}
Dionaea 'Clumping Cultivar' {D'Amato}
Dionaea 'Coquillage' {G. Bily}
Dionaea 'Cupped Trap' {S. Stewart}
Dionaea 'Dentate Traps' {B. Rice}
Dionaea 'Dentate' {D'Amato}
Dionaea 'Dente' {D'Amato}
Dionaea 'Fondue' {G. Bily}
Dionaea 'Fused Tooth' {D'Amato}
Dionaea 'Green Dragon' {M. Erbacher & M. Stoeckl}
Dionaea 'Holland Red' {M. Erbacher & M. Stoeckl}
Dionaea 'JA1' {J. A. Gonzalez Dominguez}
Dionaea 'Jaws' {L. Song}
Dionaea 'Justina Davis' {B. Rice}
Dionaea 'Kinchyaku' {K. Kondo}
Dionaea 'Korean Melody Shark' {G. W. Jang & W. H. Yoon}
Dionaea 'Korrigans' {G. Bily}
Dionaea 'Louchapates' {R. Anfraix}
Dionaea 'Microdent' {Quenon}
Dionaea 'Mirror' {D. Blancquaert}
Dionaea 'Petite Dragon' {R. Ziemer}
Dionaea 'Red Burgundy' {M. Erbacher & M. Stoeckl}
Dionaea 'Red Piranha' {E. Read}
Dionaea 'Red Rosetted' {D'Amato}
Dionaea 'Royal Red' {AUPBR 464}
Dionaea 'Sawtooth' {B. Rice}
Dionaea 'Scarlet Bristle' {R. Keehn}
Dionaea 'Wacky Traps' {B. Rice}

Galeria

Kwiat
Owad w liściu pułapkowym
Nektar na obrzeżu pułapki
Pokrój rośliny
Liść pułapkowy z włoskami czuciowymi

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-10-07] (ang.).
↑ ^a ^b Dionaea muscipula J.Ellis. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-03-28].
↑ Dionaea muscipula, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b ^c Dionaea muscipula information from NPGS/GRIN:. [dostęp 2013-07-20].
↑ Venus Fly Trap Registered Cultivar List. [dostęp 2013-07-20].

Bibliografia

Zbigniew Podbielkowski, Barbara Sudnik-Wójcikowska: Rośliny mięsożerne – zwane też owadożernymi. Warszawa: Multico, 2003. ISBN 83-7073-3379.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-10-07] (ang.).

[powo-3] Dionaea muscipula J.Ellis. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-03-28].

[iucn-4] Dionaea muscipula, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[grin-5] Dionaea muscipula information from NPGS/GRIN:. [dostęp 2013-07-20].

[6] Venus Fly Trap Registered Cultivar List. [dostęp 2013-07-20].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Ogólne	aldrowanda Brocchinia byblis Catopsis cefalotus darlingtonia dzbanecznik genlisea heliamfora kapturnica muchołówka Philcoxia pływacz rosiczka rosolistnik tłustosz Triphyophyllum tuliłezka
Pseudoowadożerne	Aracamunia bodziszek Colura Drymocallis Ibicella łuskiewnik męczennica ołownica Paepalanthus Proboscidea Stylidium szczeć tasznik
Wymarłe	Archaeamphora Droserapites Droserapollis Droseridites Fischeripollis Palaeoaldrovanda Saxonipollis