Wieńczysław Barański

Wieńczysław Barański
	1 1/15 zwycięstwo
	podpułkownik pilot
Data i miejsce urodzenia	19 września 1908 ; Solec nad Wisłą
Data i miejsce śmierci	8 sierpnia 1970 ; Maindenhead Berk's, Wielka Brytania
	Przebieg służby
Lata służby	od 1933
Siły zbrojne	Wojsko Polskie; Polskie Siły Zbrojne
Formacja	Lotnictwo Wojska Polskiego,; Armée de l’air,; RAF
Jednostki	113 eskadra myśliwska; 607 dywizjon myśliwski RAF; 303 dywizjon myśliwski; 316 dywizjon myśliwski; 308 dywizjon myśliwski; 302 dywizjon myśliwski
Stanowiska	dowódca eskadry; dowódca dywizjonu
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa; kampania wrześniowa; kampania francuska 1940; bitwa o Anglię
	Odznaczenia
	;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Wieńczysław Barański (ur. 19 września 1908 w Solcu nad Wisłą, zm. 8 sierpnia 1970 w Maindenhead Berk's w Wielkiej Brytanii^[1]) – major pilot Polskich Sił Powietrznych, kawaler Krzyża Srebrnego Orderu Wojennego Virtuti Militari. Awansowany do stopnia podpułkownika przez władze emigracyjne po 1947 roku.

Życiorys

Syn Stanisława i Zofii z Pierzchalskich. W 1929 ukończył Gimnazjum Państwowe im. Ks. Adama Czartoryskiego w Puławach i 14 października wstąpił do Wojska Polskiego i rozpoczął służbę w 25. pułku piechoty^[2]. W 1930 ukończył z wynikiem bardzo dobrym Szkołę Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej (39 promocja). W 1932 ukończył Szkołę Podchorążych Lotnictwa jako obserwator z 10 lokatą, a w 1933 kurs pilotażu w Dęblinie^[3]. Z wyróżnieniem zaliczył wyższy kurs pilotażu w Grudziądzu^[4].

Od 1933 pilot 113 eskadry myśliwskiej, a następnie od 14 grudnia 1938 jej dowódca w 1 pułku lotniczym w Warszawie^[5]. Przed wybuchem wojny został zakwalifikowany na kurs do Wyższej Szkoły Lotniczej, ale niemiecki atak na Polskę uniemożliwił rozpoczęcie nauki^[6].

W wojnie obronnej Polski 1939 dowodził w/w eskadrą w ramach Brygady Pościgowej. 6 września zestrzelił zespołowo 2 samoloty nieprzyjaciela – 1 He 111 i 1 Ju 87^[7] oraz prawdopodobnie kolejny He-111 (brak potwierdzenia). Po zakończeniu walk 18 września, wraz z rzutem kołowym eskadry, ewakuował się do Rumunii, a stamtąd do Francji^[8].

W 1940 we Francji był dowódcą klucza myśliwskiego (Klucz Frontowy „Ba” przy GC III/6), wspólnie z ppor. Jerzym Radomskim 1 czerwca odniósł kolejne zwycięstwo powietrzne nad He 111^[9]. Po klęsce Francji przeleciał samolotem do Północnej Afryki i przez Gibraltar przedostał się do Wielkiej Brytanii, gdzie wstąpił do Polskich Sił Powietrznych i otrzymał numer służbowy RAF P-0249^[10], przeszedł szkolenie w do 5 OTU (Operational Training Unit) w Aston Down^[11]. Walczył od 9 października 1940 w 607 dywizjonie myśliwskim RAF^[12], a następnie 12 listopada został przydzielony do polskiego 303 dywizjonu myśliwskiego^[13]. 23 lutego 1941 roku został przydzielony do 316 dywizjonu myśliwskiego na stanowisko dowódcy eskadry „A”^[14]. 19 sierpnia brał udział w osłanianiu rajdu na Dieppe^[15]. W lipcu 1941 objął stanowisko oficera naprowadzania na naziemnym stanowisku dowodzenia dywizjonu 316. W lipcu 1942 został przeniesiony na takie samo stanowisko w 308 dywizjonie myśliwskim. 25 sierpnia 1942 został mianowany dowódcą eskadry „A” w 302 dywizjonie myśliwskim^[11].

Jako kapitan pilot od 17 maja 1943 dowodził 302 dywizjonem myśliwskim^[a]. 17 października 1943 zdał stanowisko dowódcy dywizjonu i został oficerem łącznikowym w 12 Grupie Myśliwskiej RAF. 1 kwietnia 1944 rozpoczął studia na V kursie Wyższej Szkoły Lotniczej, które ukończył w listopadzie tego samego roku. Następnie został na tej uczelni wykładowcą taktyki w katedrze lotnictwa myśliwskiego^[11]. Wojnę zakończył w stopniu majora. W następnym okresie awansowany do stopnia podpułkownika.

Po rozformowaniu Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii, gdzie zmarł 8 sierpnia 1970 roku. Został pochowany na cmentarzu Braywick^[17].

Sklasyfikowany na Liście Bajana na pozycji 219^[18].

Zwycięstwa powietrzne

6 września 1939 – ¹/₃ Heinkel He 111
6 września 1939 – ¹/₅ Junkers Ju 87
1 czerwca 1940 – ¹/₂ Heinkel He 111

Ordery i odznaczenia

Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 8522
Krzyż Walecznych (nadany trzykrotnie)
Medal Lotniczy (nadany trzykrotnie)
Polowa Odznaka Pilota

Uwagi

↑ Wacław Król podaje, że objęcie dowództwa nastąpiło 29 kwietnia^[16]

Przypisy

↑ Barański Wieńczysław. listakrzystka.pl. [dostęp 2019-07-23].
↑ Śliżewski 2018 ↓, s. 29.
↑ Pawlak 2009 ↓, s. 109.
↑ Konrad RYDOŁOWSKI: Wieńczysław Barański. samoloty.pl. [dostęp 2019-07-23].
↑ Pawlak 1989 ↓, s. 84.
↑ Śliżewski 2010 ↓, s. 285.
↑ Pawlak 1991 ↓, s. 15-16.
↑ Zieliński, Matusiak, Gretzyngier 2015 ↓, s. 17.
↑ Śliżewski 2010 ↓, s. 220.
↑ Krzystek 2012 ↓, s. 615.
↑ ^a ^b ^c Zieliński, Matusiak, Gretzyngier 2015 ↓, s. 18.
↑ Król 1990 ↓, s. 50.
↑ Zieliński 2003 ↓, s. 18.
↑ Zieliński 2003 ↓, s. 22.
↑ Śliżewski 2018 ↓, s. 116.
↑ Król 1990 ↓, s. 122.
↑ Konrad RYDOŁOWSKI: Wieńczysław Barański. niebieskaeskadra.pl. [dostęp 2019-07-23].
↑ Lista Bajana. Polskie Siły Powietrzne w II wojnie światowej. [dostęp 2021-08-25]. (pol.).

Bibliografia

Wacław Król: Polskie dywizjony lotnicze w Wielkiej Brytanii 1940-1945. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1990. ISBN 83-11-07695-2. OCLC 834110269.
Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940-1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.
„Pilot Wojenny”. 2(5)/2000, s. 136, 04.2000. Warszawa: ECHO.
Jerzy Pawlak: Absolwenci Szkoły Orląt: 1925-1939. Warszawa: Retro-Art, 2009. ISBN 83-87992-22-4. OCLC 69472829.
Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w latach 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1989. ISBN 83-206-0760-4. OCLC 69601095.
Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w Wojnie Obronnej 1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1991. ISBN 83-206-0795-7. OCLC 830072566.
Grzegorz Śliżewski: Gorzka słodycz Francji : polscy piloci myśliwscy wiosny 1940. Warszawa ; Piekary Śląskie: ZP Wydawnictwo - ZP Grupa, 2010. ISBN 978-83-61529-42-2. OCLC 750525221.
Grzegorz Śliżewski: Nad krwawiącymi liśćmi klonu : polscy piloci myśliwscy w operacji „Jubilee” (Dieppe, 19 sierpnia 1942 roku). Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon, 2018. ISBN 978-83-7889-850-4. OCLC 1114493876.
Józef Zieliński, Wojtek Matusiak, Robert Gretzyngier: Lotnicy polscy w Bitwie o Anglię. Poznań: Bellona SA, 2015. ISBN 978-83-11-13984-8. OCLC 924759692.
Józef Zieliński: 303 Dywizjon Myśliwski Warszawski im. Tadeusza Kościuszki. Warszawa: Bellona, 2003. ISBN 83-11-09630-9. OCLC 830493548.

[17] Wacław Król podaje, że objęcie dowództwa nastąpiło 29 kwietnia^[16]

[krzy-1] Barański Wieńczysław. listakrzystka.pl. [dostęp 2019-07-23].

[CITEREFŚliżewski201829-2] Śliżewski 2018 ↓, s. 29.

[CITEREFPawlak2009109-3] Pawlak 2009 ↓, s. 109.

[sam-4] Konrad RYDOŁOWSKI: Wieńczysław Barański. samoloty.pl. [dostęp 2019-07-23].

[CITEREFPawlak198984-5] Pawlak 1989 ↓, s. 84.

[CITEREFŚliżewski2010285-6] Śliżewski 2010 ↓, s. 285.

[CITEREFPawlak199115-16-7] Pawlak 1991 ↓, s. 15-16.

[CITEREFZieliński,_Matusiak,_Gretzyngier201517-8] Zieliński, Matusiak, Gretzyngier 2015 ↓, s. 17.

[CITEREFŚliżewski2010220-9] Śliżewski 2010 ↓, s. 220.

[CITEREFKrzystek2012615-10] Krzystek 2012 ↓, s. 615.

[CITEREFZieliński,_Matusiak,_Gretzyngier201518-11] Zieliński, Matusiak, Gretzyngier 2015 ↓, s. 18.

[CITEREFKról199050-12] Król 1990 ↓, s. 50.

[CITEREFZieliński200318-13] Zieliński 2003 ↓, s. 18.

[CITEREFZieliński200322-14] Zieliński 2003 ↓, s. 22.

[CITEREFŚliżewski2018116-15] Śliżewski 2018 ↓, s. 116.

[CITEREFKról1990122-16] Król 1990 ↓, s. 122.

[18] Konrad RYDOŁOWSKI: Wieńczysław Barański. niebieskaeskadra.pl. [dostęp 2019-07-23].

[19] Lista Bajana. Polskie Siły Powietrzne w II wojnie światowej. [dostęp 2021-08-25]. (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[a]

[17]

[18]

[16]