Wierzba wawrzynkowa
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
wierzba wawrzynkowa |
Nazwa systematyczna | |
Salix daphnoides Vill. Prosp. Hist. pl. Dauphiné 51. 1779 | |
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |
Wierzba wawrzynkowa, wierzba wawrzynkolistna (Salix daphnoides) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny wierzbowatych. Pochodzi z Europy, rozprzestrzenia się też gdzieniegdzie poza Europą[4]. Ze względu na długą historię uprawy i rozprzestrzenianie – ustalenie pierwotnego zasięgu jest trudne. Przyjmuje się, że naturalnie rośnie w rejonie Bałtyku i w górach Środkowej Europy. W Polsce w stanie naturalnym występuje głównie w Karpatach, poza tym na wybrzeżu[5].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Pokrój
- Krzew lub drzewo o wysokości do 18 m. Ma nieregularny pokrój. Posiada krótki pień[6].
- Kora
- Kora ma szarą barwę. Jest relatywnie lekko spękana[6].
- Pędy
- Roczne gałązki obłe i długie, połyskujące, owłosione, koloru od zielonego do brązowego, później fioletowoszarego[6]. Starsze gałęzie grube i kruche, pokryte sinoniebieskim woskowym nalotem. Pąki są wypukłe, duże i zaostrzone. Mają ciemnoczerwoną barwę i są błyszczące (są podobne do pędów wierzby purpurowej)[6].
- Liście
- Wąskolancetowate, zaostrzone, z obu stron nagie (czasami tylko główny nerw jest owłosiony oraz ogonek). Z wierzchu są ciemne i błyszczące, od spodu niebieskoszare[6]. Mają długość do 10[5]–12 cm[6]. Podczas suszenia nie czernieją. Nietrwałe duże przylistki o ukośnie sercowatym kształcie[6].
- Kwiaty
- Roślina dwupienna. Kwiaty zebrane w kotki o dwubarwnych przysadkach; dołem jasnych, lub czerwonawych, górą czarniawych. Kotki bez szypułek, o szerokojajowatych przysadkach, duże, zwykle po kilka razem. W kwiatach żeńskich słupki siedzące, lub na bardzo krótkich trzonkach, zalążnia słupka przylegająco, gęsto owłosiona, znamię dwudzielne, krótsze od szyjki i wyraźnie łukowato rozchylone. Kotki męskie bezszypułkowe, o szerokości ok. 17 mm i długości do 5 cm, o przysadkach owłosionych głównie na brzegach. Młode kotki całkowicie otulone białymi, jedwabistymi włosami. Kwiaty męskie z 1 wydłużonym miodnikiem, o pręcikach różnej długości, z wolnymi nitkami i żółtymi pylnikami.
- Owoc
- Torebka.
- Gatunki podobne
- Wierzba ostrolistna ma cieńsze pędy, także jednoroczne z nalotem woskowym, liście węższe i dłuższe (do 15 cm)[5].
Biologia i ekologia
[edytuj | edytuj kod]Siedlisko: nadmorskie wydmy, brzegi wód. Preferuje gleby piaszczyste. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla związku zespołów (All.) Salicion eleagni[7]. Kwitnie od marca do kwietnia, przed rozwojem liści. Roślina miododajna i owadopylna. Nasiona rozsiewane przez wiatr.
Zmienność
[edytuj | edytuj kod]Tworzy mieszańce z gatunkami: wierzba czerniejąca, w. iwa, w. krucha, w. purpurowa, w. płożąca, w. rokita w. szara, w. siwa, w. wiciowa[8].
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]Czasami uprawiana jako roślina ozdobna, lub do nasadzeń krajobrazowych. Używana również do obsadzania piaszczystych nieużytków (np. żwirowisk).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-12-10] (ang.).
- ↑ Salix daphnoides, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-01].
- ↑ a b c Władysław Danielewicz, Tomasz Maliński: Drzewa i krzewy Ogrodu Dendrologicznego Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, 2011, s. 370. ISBN 978-837160-642-7.
- ↑ a b c d e f g Johnson O., More D.: Drzewa. Warszawa: Multico, 2009, s. 168. ISBN 978-83-7073-643-9.
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- ↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- W. Kulesza: Klucz do oznaczania drzew i krzewów. Warszawa: PWRiL, 1955.
- Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
- BioLib: 38929
- EoL: 480312
- EUNIS: 182605
- Flora of North America: 250095008
- FloraWeb: 5164
- GBIF: 9153437
- identyfikator iNaturalist: 168328
- IPNI: 777425-1
- ITIS: 508044
- NCBI: 470274
- Plant Finder: 286803
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-5001653
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:777425-1
- identyfikator Tropicos: 28300691
- USDA PLANTS: SADA4
- CoL: 6XCD2