Wikipedia:Antropocentryzm

Skocz poniżej nawigacji.

W polskojęzycznej Wikipedii w artykułach dotyczących anatomii, fizjologii, patologii itp. często dominują lub znajdują się wyłącznie informacje dotyczące człowieka, marginalizowany lub pomijany jest ich kontekst zoologiczny lub weterynaryjny (taką mamy sytuację w końcu 2011 roku). Przez analogię do polonocentryzmu tego rodzaju „antropocentryzm” może być uznany za naruszanie neutralnego punktu widzenia. W celu uwzględnienia nie tylko antropologicznych i medycznych znaczeń różnych terminów zaleca się uwzględnienie podanych niżej zaleceń.

Struktura artykułów

1. Artykuł definiujący ogólnie narząd, proces, właściwość (np.: „serce”) zawierać powinien ogólną definicję w najszerszym znaczeniu danego terminu. Analiza jego znaczenia w odniesieniu do różnych grup systematycznych powinna znaleźć się w kolejnych sekcjach hasła, przy czym sugerowane jest najpierw opisywanie najpierwotniejszych form struktury/narządu/funkcji, a na końcu najbardziej wyspecjalizowanych (np. serce płazów, gadów, ptaków, ssaków, w tym człowieka).
2. Odrębne hasła poświęcone różnym terminom w odniesieniu do wybranej grupy systematycznej tworzyć należy, gdy sekcja na ten temat wyraźnie przytłacza pozostałą część hasła (spodziewać się należy, że sytuacja taka dotyczyć będzie najczęściej człowieka). W takim przypadku:
   • w haśle definiującym termin w znaczeniu ogólnym pozostawia się szablon {{Szablon:Osobny artykuł}} ze streszczeniem wyodrębnianego hasła,
   • w artykule szczegółowym zaleca się linkowanie do terminu w znaczeniu ogólnym w pierwszych słowach definicji (zbędne jest wstawianie szablonów odsyłających do ogólnego pojęcia).

Nazewnictwo

1. Artykułom definiującym termin w znaczeniu ogólnym nadaje się nazwę zgodnie z następującym schematem: nazwa struktury lub funkcji (np. „mięsień naramienny”), a jeśli to niemożliwe ze względu na ujednoznacznienie, dodaje się w nawiasach nazwę odpowiedniej nauki (np. „mostek (anatomia)”).
2. Artykułom definiującym termin w ujęciu systematycznym (szczegółowym) nadaje się nazwę zgodnie z następującym schematem: nazwa struktury lub funkcji taksonu (np.: „łopatka człowieka", „serce gadów”).
   • Jeśli w tytule artykułu opisującego dany takson znajduje się nazwa polska, wpisuje się jej odmianę w dopełniaczu (w tej samej liczbie, co w tytule artykułu), np. „czaszka ssaków”, „czaszka kota domowego”. Wyjątek: w artykułach dotyczących człowieka jako gatunku opisanego w artykule człowiek rozumny pomija się epitet rozumny.
   • Jeśli stanowi go nazwa naukowa, stosuje się mianownik (również z zachowaniem liczby) np. „czaszka Laurasiatheria”, „czaszka Sciurus”.
   • Jeśli artykułu o taksonie jeszcze nie ma, nie należy tworzyć artykułów o anatomii taksonu przed opisaniem samego taksonu.
3. Nie stosuje się nawiasu (anatomia/fizjologia zwierząt), chyba że może powstać analogiczny artykuł z zakresu anatomii/fizjologii roślin.

Linkowanie

Tworząc linki, pamiętać należy o rozróżnianiu artykułów definiujących znaczenie ogólne i szczegółowe. Linki odnoszące się do znaczenia ogólnego lub stricte zwierzęcego, jeśli nie są wyodrębnione, powinny kierować do nazwy podstawowej, natomiast wszystko to, co dotyczy struktury/narządu/funkcji ludzkiej (lub ew. innej wyodrębnionej), należy kierować do hasła szczegółowego.

Kategoryzacja

Artykuły kategoryzowane są według schematu:

1. struktura/funkcja leży w kategorii ogólnej np. jelito grube w kat. „Układ pokarmowy”
2. struktura/funkcja człowieka leży w kategorii ludzkiej np. jelito grube człowieka w kat. „Układ pokarmowy człowieka”. W kategorii ludzkiej znajdują się tylko artykuły typu struktura/funkcja człowieka
3. struktura/funkcja taksonu innego niż człowiek leży: w (1) kategorii związanej z anatomią danego taksonu, a jeśli takowej nie ma, to w (2) kategorii związanej z konkretną nauką; leży również w (3) kat. ogólnej, o ile nie jest ona kat. nadrzędną dla kat. z pkt. (1) np. jelito grube kręgowców leży w (1) kat. „Anatomia kręgowców” i w (3) kat. „Układ pokarmowy”, jelito grube ssaków w (2) kat. „Teriologia” i w (3) kat. „Układ pokarmowy”. Nie należy umieszczać artykułu o strukturze/funkcji w kategorii systematycznej np. serce kręgowców nie leży w kat. „Kręgowce”
4. kat. ludzka, jak również kat. typu anatomia taksonu, leży w kat. ogólnej np. kat. „Układ pokarmowy człowieka” w kat. „Układ pokarmowy”
5. drzewa kategorii w każdym równorzędnym taksonie rozwijają się analogicznie, tzn. zmierza się ku temu, by w kat. „Anatomia ptaków” i kat. „Anatomia ssaków” leżały odpowiadające sobie podkategorie, np. kat. „Anatomia ptaków (ssaków) według okolic ciała”, kat. „Anatomia kończyny górnej ptaków (ssaków)” i obok kat. „Czaszka ptaków (ssaków)”. W praktyce tworzenie analogicznych kat. ogranicza liczba artykułów spełniających ich kryteria: podkategorię wydziela się, gdy istnieją co najmniej 3 artykuły do niej pasujące.
   Ogólnie optymalne jest A1→A2→A3 i B1→B2→B3, ale dopuszczalne A1→A2→A3 i B1→B2, niedopuszczalne natomiast A1→A3 i B1→B2→B3

Odpowiedz na zarzuty

• WP:WAGA „jeśli wszyscy (łącznie z poważnymi źródłami) zajmują się 100 razy więcej wpływem choroby X na ludzi niż wpływem tej choroby na ważki, to właśnie poświęcanie tyle samo uwagi ważkom i ludziom w haśle na ten temat będzie POV-em”
  • WAGA dotyczy sprzecznych poglądów, a nie uzupełniających się punków widzenia przedstawicieli różnych nauk
    • „Neutralność wymaga by każdy artykuł lub strona w przestrzeni głównej wiernie reprezentował wszystkie istotne punkty widzenia, które zostały opublikowane w wiarygodnych źródłach w proporcjach oddających znaczenie każdego punktu widzenia z zachowaniem „należnej wagi”.” – te punkty widzenia nie muszą koniecznie być sprzeczne i ta zasada stosuje się też w takiej sytuacji -- Bulwersator (dyskusja) 13:32, 6 lut 2012 (CET)

Osoby popierające

Jeśli zgadzasz się z powyższym, tu jest miejsce na podpis (~~~~):

1. Marek Mazurkiewicz (dyskusja) 21:59, 1 gru 2011 (CET)
2. Mpn (dyskusja) 15:57, 2 gru 2011 (CET)
3. ~~ Vinne2 [czyt. "winetu"] ✉! 20:33, 2 gru 2011 (CET)
4. The boss (dyskusja) 13:16, 8 gru 2011 (CET)
5. Karol007dyskusja 00:20, 9 gru 2011 (CET)
6. Panek (dyskusja) 22:47, 11 gru 2011 (CET)
7. raziel (dyskusja) 23:09, 11 gru 2011 (CET)
8. Kenraiz (dyskusja) 23:11, 11 gru 2011 (CET)
9. Lukasz2 (dyskusja) 19:55, 29 lip 2020 (CEST)
10. Rosewood (dyskusja) 12:22, 7 kwi 2021 (CEST)
11. Gower (dyskusja) 14:50, 24 mar 2023 (CET)
12. Lowersilesian (dyskusja) 14:15, 15 wrz 2024 (CEST)