Pistoia

Pistoia
Komün
Comune di Pistoia
Bayrak Arma
Pistoia
Ülke	İtalya
Bölge	Toskana
İl	Pistoia
İdare
• Belediye Başkanı	Alessandro Tomasi
Yüzölçümü
• Toplam	236,17 km²
Rakım	65 m
Nüfus  (31 Ağustos 2016)
• Toplam	90.363
• Yoğunluk	380/km²
Zaman dilimi	UTC+01.00 (OAS)
• Yaz (YSU)	UTC+02.00 (OAYS)
Posta kodu	51100
Alan kodu	0573
Resmî site www.comune.pistoia.it

Pistoia, Orta İtalya'da Toskana bölgesinde, aynı ismi taşıyan Pistoia ilinin merkezi; idari bakımdan bir komün ve şehirdir. Pistoia şehrinin belediye sınırları içindeki alanı 236,77 km²; nüfusu (30.9.2010 tahmini itibarıyla) 90.239 kişi olup; nüfus yoğunluğu 381,12 kişi/km² olur.

Tarihçe

Pistoa'nın Latince ismi "Pistoria", "Pistorium" veya "Pistoriae" idi. MÖ6. yüzyılda Romalılar idaresine girmeden Kelt'lerin, "Ligurlar"'ın ve Etrüskler'in yerleşkesi olmuştu. Antik Roma döneminde çok önemli bir Roma yolu olan "Via Cassia" şehirden geçtiği için stratejik bir yerleşke olmuştur. Ünlü Romalı tarihçisi Gaius Sallustius Crispus'un incelediği MÖ 62 ortaya çıkan Lucius Sergius Catilina'nın "Catilina Tertibi"'nin merkezi bu şehir olmuştu.

Batı Roma çökmesi ile önemini kaybetmiştir. Sonra Lombardların eline geçmiştir. Lombard krallığı içinde bazı özel imtiyazları olan bir kraliyet şehri idi. 5. yüzyıldan sonra şehir bir başpiskoposluk merkezi olmuştu.

1177'de Pistoia bir bağımsız belde olarak kendini ilan etti. Bundan sonra İtalya'da önemli bir siyasi merkez oldu. Şehir etrafına surlar yapıldı ve şehir içinde çok süslü dinsel ve kamusal binalar yapıldı. Aynı zamanda şehrin önemli aileleri de kendilerine büyük konaklar ve villalar yaptırdılar.

Sonra Pistoia "Toskana Büyük Dükalığı" arazilerine katıldı. Bu dönemde şehrin siyasi ve kültürel hayatı kurulan Akademilerde çok canlı dönemler yaşadı. Özellikle 17. yüzyılda şehrin önemli konaklarında yapılan sosyal toplantılarda edebi şiirler ve nazım eserleri ciddi olarak incelendi ve zamanın ciddi müzik konserleri verildi. 17. yüzyılın sonlarında yapılan bir tiyatro binası bu akademiler için de bir merkez oldu.

Fakat 19. yüzyılda şehrin bu kültürel ve sosyal hareketliği, özellikle İtalya'nın birleştirilmesi ve önemli sosyal ve kültürel hareketlerin merkezi şehirlere kayması dolayısıyla diğer taşra şehirleri gibi Pistoia'da da zayıfladı.

Pistoia 1927'de bir il merkezi yapıldı.

Coğrafi konumu

Pistoia merkezi İtalya'da Apenin Dağları eteklerinde konumlanmıştır. Toskana Bölgesine dahil bir şehirdir. Merkezi olduğu Pistoia ili 1927'de Mussolini ve Faşistler idarede iken şimdi çevresinde bulunan komşu illerden alınan parçalarla kurulmuştur ve bu il günümüzde İtalya'da yüzölçümü bakımdan en küçük ildir.

Pistoia şehrinde çok hızla akan küçük çaylar şeklinde birkaç akarsu bulunur. Bunların başında şehrin batı varoşlarından geçen "Ombrone Pistoiese" gelir ve bu akarsunun temiz ve berrak suları (kahverengi alabalık gibi) kıymetli tatlısu balığı avcılığına elverişlidir.

Şehir deprem merkezlerine yakındır ve tarihi olarak 1196, 1293, 1527 ve 1815 yıllarında büyük deprem afetlerine maruz kalmıştır.

Pistoia iklimi ülkenin kuzeybatısında ve dağlara yakın olmasından özel olarak etkilenmektedir. Yazlar özellikle gündüzleri çok sıcak ve kuru geçmekte ise de yaz fırtınaları dolayısıyla biraz yağış alıp nemlidir. Bu nedenle diğer Toskana şehirlerine nazaran rakımı ve etrafındaki dağlık arazi yüzünden şehirde yazın boğucu sıcak akşamlar olmamaktadır. Kışları ise nispeten pek fazla soğuk geçmemektedir. Derece gündüzleri nadir olarak sıfır altına inmekte ve nadir olarak kar yağsa da hemen eriyip karlı manzaralar yaratmaktadır.

Şehrin İtalya'nın önemli şehirlerinden karayolları ile uzaklığı şu tablodan görülebilir:

Bari	740 km
Prato	15 km
Bologna	120 km
Floransa	30 km
Cenova	200 km
Milano	315 km
Napoli	510 km
Palermo	1220 km
Roma	315 km
Torino	365 km
Venedik	275 km

Demografi

Pistoia şehri İtalya'nın önemli şehirlerinde biri olup nüfusu (30.9.2010 tahmini itibarıyla) 90.239 kişidir. Nüfusun 19. ve 20. yüzyıllardan 2006'ya kadar gelişmesi su gösterimde izlenebilir:

Komşu beldeler

Pistoia komününün şu beldelerle sınırları vardır: Agliana, Cantagallo (PO), Granaglione (BO), Porretta Terme (BO), Lizzano in Belvedere (BO), Marliana, Montale, Piteglio, Quarrata, Sambuca Pistoiese, San Marcello Pistoiese, Serravalle Pistoiese

Kardeş şehirler

Pistoia şu kentlerle kardeş şehir bağlantısı kurmuştur:

• Kruševac, Sırbistan
• Pau, Fransa
• Zittau, Almanya

Resimler

Pistoia

• 
  Pistoia - Vescovi Sarayı
• 
  Pistoia - San Zeno Katedrali
• 
  Pistoia - katedral ve can kulesi
• 
  Pistoia - Katedralin Vaftizhanesi
• 
  Pistoia - Ospedale del Ceppo
• 
  Pistoia Kütüphanesi
• 
  Pistoia Tren Garı
• 
  Pistoia - Manzoni Tiyatrosu
• 
  Pistoia - Tarihsel merkezde tipik bir sokak
• 
  Pistoia - San Paolo kilisesi

Ayrıca bakınız

• Toskana
• Pistoia (il)

Kaynakça

• İtalyanca Vikipedi "Pistoia" maddesi 22 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca)

Dış bağlantılar

• Pistoia Belediyesi resmi webitesi14 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca) (İngilizce)