Μετάβαση στο περιεχόμενο

Πύλη:Κύρια/Επιλεγμένο λήμμα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια


Τα επιλεγμένα λήμματα είναι αυτά που επιλέγονται να παρουσιαστούν στην Κύρια Πύλη της Βικιπαίδειας. Επί του παρόντος επιλέγονται μεταξύ τον κατάλογο των αξιόλογων λημμάτων.

Το κείμενο του επιλεγμένου λήμματος της τρέχουσας ημέρας (27 Οκτώβριος) είναι το παρακάτω:

Ροή RSS με το επιλεγμένο λήμμα κάθε ημέρας.
Ροή RSS με το επιλεγμένο λήμμα κάθε ημέρας.

Η ιστορία της Βόρειας Ηπείρου την περίοδο 1913-1921 σημαδεύτηκε από την επιθυμία του τοπικού ελληνικού στοιχείου για ένωση με το Βασίλειο της Ελλάδας, καθώς και την αλυτρωτική επιθυμία της ελληνικής πολιτικής για προσάρτηση της συγκεκριμένης περιοχής, η οποία τελικά επιδικάστηκε στο Πριγκιπάτο της Αλβανίας.

Κατά τη διάρκεια του Α΄ Βαλκανικού Πολέμου, η Βόρεια Ήπειρος, η οποία φιλοξενούσε μια σημαντική μειονότητα Ορθοδόξων που μιλούσαν είτε Ελληνικά είτε Αλβανικά, βρέθηκε, ταυτόχρονα με τη Νότια Ήπειρο, υπό τον έλεγχο του ελληνικού στρατού, ο οποίος είχε προηγουμένως απωθήσει τις οθωμανικές δυνάμεις. Η Αθήνα επιθυμούσε την προσάρτηση αυτών των εδαφών. Όμως, η Ιταλία και η Αυστροουγγαρία ήταν αντίθετες σε αυτό το ενδεχόμενο, ενώ το Σύμφωνο της Φλωρεντίας του 1913 παραχωρούσε την Βόρεια Ήπειρο στο νεοσυσταθέν Πριγκιπάτο της Αλβανίας, η πλειοψηφία των κατοίκων του οποίου ήταν μουσουλμάνοι στο θρήσκευμα. Έτσι, ο ελληνικός στρατός αποχώρησε από την περιοχή, όμως οι Χριστιανοί Ηπειρώτες, αρνούμενοι τη διεθνή συγκυρία, αποφασίζουν, με την κρυφή στήριξη του ελληνικού κράτους, τη δημιουργία ενός αυτόνομου καθεστώτος, με έδρα το Αργυρόκαστρο.

(Διαβάστε το υπόλοιπο λήμμα...)


Η εξελικτική σκέψη, η αντίληψη ότι τα είδη αλλάζουν με την πάροδο του χρόνου έχει τις ρίζες της στην αρχαιότητα, στις ιδέες των αρχαίων Ελλήνων, των Ρωμαίων, και των Κινέζων καθώς και στη μεσαιωνική ισλαμική επιστήμη. Εντούτοις, μέχρι τον 18ο αιώνα, η δυτική βιολογική σκέψη κυριαρχούνταν από την ουσιοκρατία, την πεποίθηση ότι κάθε είδος έχει ουσιώδη χαρακτηριστικά που δεν αλλάζουν. Η αντίληψη αυτή άρχισε να αμφισβητείται κατά τον Διαφωτισμό, όταν η εξελικτική κοσμολογία και η μηχανική φιλοσοφία επεκτάθηκαν από τις φυσικές επιστήμες στη φυσική ιστορία. Οι φυσιοδίφες άρχισαν να εστιάζουν την προσοχή τους στην ποικιλότητα των ειδών. Η εμφάνιση της παλαιοντολογίας και της έννοιας της εξαφάνισης υπονόμευσαν περαιτέρω την στατική αντίληψη της φύσης. Στις αρχές του 19ου αιώνα, ο Ζαν Μπατίστ Λαμάρκ πρότεινε τη θεωρία της μεταλλαγής των ειδών, την πρώτη πλήρως μορφοποιημένη επιστημονική θεωρία για την εξέλιξη.

Το 1858, ο Κάρολος Δαρβίνος και ο Άλφρεντ Ράσελ Γουάλας δημοσίευσαν μια νέα εξελικτική θεωρία, η οποία εξηγούνταν λεπτομερώς στο έργο του Δαρβίνου, Καταγωγή των Ειδών (On the Origin of Species) (1859). Αντίθετα από τον Λαμάρκ, ο Δαρβίνος πρότεινε κοινή καταγωγή και διακλαδιζόμενο δέντρο της ζωής. Η θεωρία βασιζόταν στην ιδέα της φυσικής επιλογής, και συνέθετε ένα ευρύ φάσμα στοιχείων από την κτηνοτροφία, τη βιογεωγραφία, τη γεωλογία, τη μορφολογία και την εμβρυολογία.

(Διαβάστε το υπόλοιπο λήμμα...)


Ο χρονικός προγραμματισμός γίνεται στην Πύλη:Κύρια/Επιλεγμένο λήμμα/Πρόγραμμα.