Saltu al enhavo

Kardeloj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Kiel legi la taksonomionVikipedio:Kiel legi la taksonomion
Kiel legi la taksonomion
Kardeloj
La Eŭropa kardelo apartenas al grupo de ruĝ- aŭ flav-vizaĝuloj
La Eŭropa kardelo apartenas al grupo de ruĝ- aŭ flav-vizaĝuloj
Biologia klasado
Regno: Animaloj Animalia
Filumo: Ĥorduloj Chordata
Klaso: Birdoj Aves
Ordo: Paseroformaj Passeriformes
Familio: Fringedoj Fringillidae
Genro: Carduelis
Aliaj Vikimediaj projektoj
vdr

La genro Carduelis[1] estas granda grupo de birdoj de la familio de Fringedoj. Ĝi inkludas la subgrupojn de la verdaj fringoj, flamkardeloj, propraj kardeloj, Kanaba kardelo, Flavbeka kardelo kaj la neafrikaj siskinoj. Neniu specio de tiu grupo havas teritoriojn en interno de Afriko (kie ili estas anstataŭataj de la rilata genro Serinus), kaj la centroj de la evoluo estis probable Eŭrazio kaj Nordameriko, kun duaranga radiaĵo en la Novtropikoj.

Sistematiko

[redakti | redakti fonton]

La interrilataro de tiuj specioj estas komplika kaj polemikiga. Preskaŭ certas ke la krucbekuloj devenis fakte el prauloj de flamkardeloj tre ĵuse, kaj oni sugestis, ke ili estu lokitaj en la saman genron, por kiuj la nomo Loxia havu prioritaton. Aliflanke la verdaj kardeloj (kiuj estas ŝajne la plej distinga grupo) kaj la flamkardeloj estis metataj en apartajn genrojn, kio povus esti la plej taŭga sistemo esprimi kaj la faktan evoluan rilataron kaj la evolue signifan distingon de la krucbekuloj. La molekulaj datumoj indikas, ke la plej grandaj stirpoj disiĝis fine de la Mioceno (Tortoniano, antaŭ ĉirkaŭ 9-7 milionoj da jaroj), sed tio ne povas sugesti iun ajn fortikan taksonomian aranĝon, ĉu de la grandaj grupoj, ĉu inter la stirpoj de Carduelis sensu stricto (kardeloj en la malvasta senco), aŭ eĉ inter du apartaj stirpoj de Serinus (Ryan et al., 2004).

Ĉi tie, la specioj de Carduelis sensu lato estas listataj laŭ la nuna kono. La genro Carduelis sensu stricto povus esti poste disigata kaj tiam nur la Eŭropa kardelo kaj la Citronkardelo kaj la Korsika kardelo (denove lokataj en tiu genro) restus en Carduelis.

Verdaj kardeloj

[redakti | redakti fonton]

(Sub)Genro Chloris

Flamkardeloj

[redakti | redakti fonton]

(Sub)Genro Acanthis

Krucbekuloj

[redakti | redakti fonton]

(Sub)Genro Loxia

La taksonomio de Loxia estas komplika, kaj la (sub)genro povus konsisti ĉu el tri specioj aŭ eble dekduoj. La subaj specioj estas nur tiuj almenaŭ provizore akceptataj de plej parto de fakuloj.

grupo Carduelis

grupo Linaria – Kanaba kardelo kaj Flavbeka kardelo

grupo Spinus – Amerikaj kardeloj kaj siskinoj

Amerikaj kardeloj

Nordaj siskinoj

Novtropikaj kardeloj

Fosilia specio

[redakti | redakti fonton]

Eblaj specioj de Carduelis

[redakti | redakti fonton]

Tiuj specioj povus esti rilataj al diversaj grupoj aŭ subgenroj nune klasitaj kiel membroj de Carduelis sed ili ne estis ankoraŭ studataj biokemie:

  • Montoserino, Serinus estherae – (malklara rilato).
  • Tibeta serino, Serinus thibetanus - (foje Tibeta siskino, Carduelis thibetana estas uzata ĉe Grimmett et al. 1999).
  • Ankobera serino, Serinus ankoberensis - (Carduelis ankoberensis ĉe listo de African Bird Club).
  • la Orflugilaj dikbekuloj, Rhynchostruthus sp. - (rilato kun Carduelis studata ĉe Fry et al. 2004 kaj Martins 1987)

Lastatempaj taksonomiaj ŝanĝoj

[redakti | redakti fonton]

La 18an de decembro, 2009, la Laboratorio Cornell de Ornitologio, laŭ sia fakuleco kiel zorganto de la Listo Clement, faris la jenan aserton: "Laŭ NACC ĉi tie ni disigas la genron Carduelis en kvar genrojn: Carduelis (Kanaba kardelo kaj Flavbeka kardelo), Spinus (siskinoj), Acanthis (flamkardeloj), kaj Chloris (verdaj fringoj). Similaj revizioj necesas pri Carpodacus kaj Serinus, sed ni prokrastas tiajn ŝanĝojn ĝis posta dato."[2]. Tio sekvas similan ŝanĝon kiu estis publikita en la 50a suplemento de la Listo AOU Checklist of American Birds, "La subgenroj Acanthis kaj Spinus estas altigitaj al genroj, kaj la genro Chloris estas disigita el la genro Carduelis."[3]

Referencoj

[redakti | redakti fonton]
  • Alcover, J. A.; Florit, F. 1987. Una nueva especie de Carduelis (Fringillidae) de La Palma. Vieraea 17 : 75-86
  • Arnaiz-Villena, A., Moscoso, J., Ruiz-del-Valle, V., Gonzalez, J., Reguera, R., Wink, M., I. Serrano-Vela, J. 2007. Bayesian phylogeny of Fringillinae birds: status of the singular African oriole finch Linurgus olivaceus and evolution and heterogeneity of the genus Carpodacus. Acta Zoologica Sinica, 53 (5):826 - 834. PDF plena teksto[rompita ligilo]
  • Arnaiz-Villena, A., Ruiz-del-Valle, V., Moscoso, J., Serrano-Vela, J., & Zamora, J. 2007. mtDNA phylogeny of North American Carduelis pinus group. Ardeola, 54(1): p.1-14.
  • Fry, H.; Keith, S.; Urban, E. & Woodcock, M. 2004. The Birds of Africa, Volume 7. Christopher Helm
  • Grimmett, R.; Inskipp,C. & Inskipp, T. 1999. Birds of the Indian Subcontinent . Princeton University Press
  • Martins, R.P. 1987. The Golden-winged Grosbeak in North Yemen. Sandgrouse 9: 106-110
  • Ryan, P.G.; Wright, D.; Oatley, G.; Wakeling, J.; Cohen, C.; Nowell, T.L.; Bowie, R.C.K.; Ward, V. & Crowe, T.M. 2004. Systematics of Serinus canaries and the status of Cape and Yellow-crowned Canaries inferred from mtDNA and morphology. Ostrich 75:288-294.
  • Zamora, Jorge; Lowy, Ernesto; Ruiz-del-Valle, Valentin; Moscoso, Juan; Serrano-Vela, Juan Ignacio; Rivero-de-Aguilar, Juan & Arnaiz-Villena, Antonio (2006): Rhodopechys obsoleta (desert finch): a pale ancestor of greenfinches (Carduelis spp.) according to molecular phylogeny. Journal of Ornithology 147(3): 448–456. COI:10.1007/s10336-005-0036-2 (HTML abstract). Erratum, Journal of Ornithology 147(3): 511–512 COI:10.1007/s10336-006-0072-6
  • Van der Meij, M.A.A.; de Bakker, M.A.G. & Bout, R.G. A phylogeny of finches and their relatives based on nuclear and mitochondrial DNA.
  1. El latina carduus, "kardo". Kardosemoj estas preferata manĝo de multaj specioj.
  2. http://www.birds.cornell.edu/clementschecklist/corrections/updates-corrections-dec-2009
  3. Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2015-02-26. Alirita 2010-10-09.

Eksteraj ligiloj

[redakti | redakti fonton]