5 Pułk Piechoty Obrony Krajowej
Historia | |
Państwo | |
---|---|
Sformowanie |
1889 |
Rozformowanie |
1917 |
Tradycje | |
Kontynuacja |
Pułk Strzelców Nr 5 |
Dowódcy | |
Pierwszy |
płk Rudolf Gall von Gallenstein |
Działania zbrojne | |
I wojna światowa | |
Organizacja | |
Dyslokacja | |
Rodzaj sił zbrojnych | |
Rodzaj wojsk | |
Podległość |
Pułk Piechoty Obrony Krajowej Pola Nr 5 (LIR. Pola Nr 5) – pułk piechoty cesarsko-królewskiej Obrony Krajowej.
Historia pułku
[edytuj | edytuj kod]1 maja 1889 roku został sformowany Kraińsko-pobrzeżny Pułk Piechoty Obrony Krajowej Nr 5 (niem. Krainerisch-küstenländisches Landwehr-Infanterie-Regiment Nr. 5). W skład pułku włączono pięć samodzielnych dotąd batalionów, a mianowicie:
- Kraiński Batalion Strzelców Obrony Krajowej Rudolfswerth Nr 24 w Lublanie (utworzony w 1869 roku w Novo mesto, niem. Rudolfswerth),
- Kraiński Batalion Strzelców Obrony Krajowej Laibach Nr 25 w Lublanie (utworzony w 1869 roku),
- Pobrzeżny Batalion Strzelców Obrony Krajowej Triest Nr 72 w Trieście (utworzony w 1869 roku),
- Pobrzeżny Batalion Strzelców Obrony Krajowej Mitterburg (Pisino) Nr 73 w Poli (utworzony w 1869 roku Pazinie, wł. Pisino),
- Pobrzeżny Batalion Strzelców Obrony Krajowej Görz Nr 74 w Gorycji (utworzony w 1872 roku).
Sztab pułku stacjonował w Lublanie (niem. Laibach). Wszystkie bataliony włączone w skład pułku zachowały dotychczasową numerację i nazwy własne pochodzące od nazw miejscowości, w których zostały utworzone. Bataliony były jednostkami ewidencyjnymi. Na stanowisko komendanta pułku został wyznaczony płk Rudolf Gall von Gallenstein, dotychczasowy komendant Czeskiego Batalionu Piechoty Obrony Krajowej Čáslau Nr 31 w Čáslau. Pełniąc obowiązki komendanta pułku pozostawał oficerem Batalionu Obrony Krajowej Rudolfswerth Nr 24[1][2][3].
W 1894 roku, w związku z wprowadzeniem nowej organizacji c. k. Obrony Krajowej, dokonano następujących zmian organizacyjnych:
- oddział otrzymał nazwę „Pułk Piechoty Obrony Krajowej Triest Nr 5”,
- sztab pułku został przeniesiony z Lublany do Triestu,
- Bataliony Obrony Krajowej Rudolfswerth Nr 24 i Laibach Nr 25, stacjonujące w Lublanie, zostały włączone w skład Pułku Piechoty Obrony Krajowej Klagenfurt Nr 4,
- pozostałe trzy bataliony otrzymały nową numerację, obowiązującą w ramach pułku, a mianowicie: dotychczasowy Batalion Obrony Krajowej Triest Nr 72 został 1. batalionem, Batalion Obrony Krajowej Görz Nr 74 – 2. batalionem, a Batalion Obrony Krajowej Mitterburg (Pisino) Nr 73 – 3. batalionem[4].
Pułk został podporządkowany Komendzie Brygady Piechoty Obrony Krajowej w Grazu (niem. Landwehr-Infanterie-Brigade-Commando in Graz)[5], która w 1900 roku została podporządkowana Komendzie Dywizji Obrony Krajowej w Grazu (niem. Landwehr-Truppen-Divisions-Commando in Graz)[6].
Z dniem 1 października 1905 roku komenda pułku razem z 1. i 3. batalionem została przeniesiona do Poli, drugi batalion pozostał w Gorycji (niem. Görz). Równocześnie oddział został przemianowany na 5. Pułk Piechoty Obrony Krajowej Pola. Pułk był kompletowany w okręgu uzupełnień Obrony Krajowej Pola[7]. W 1908 roku 2. batalion został przeniesiony z Gorycji do Poli[8].
Od 1912 roku pułk był kompletowany w okręgu uzupełnień Obrony Krajowej Triest na terytorium 3 Korpusu[9].
Do 1914 pułk stacjonował w Poli i wchodził w skład 44 Brygady Piechoty Obrony Krajowej należącej do 22 Dywizji Piechoty Obrony Krajowej[10][11].
Kolory pułkowe: trawiasty (grasgrün), guziki srebrne z numer „5”.
W lipcu 1914 roku skład narodowościowy pułku: 45% - Słoweńcy, 27% - Chorwaci i Serbowie, 27% - Włosi[12].
W czasie I wojny światowej pułk walczył z Rosjanami w końcu 1914 i na początku 1915 roku w Galicji, głównie w okolicach Brzeska.
W 1917 roku oddział został przemianowany na Pułk Strzelców Nr 5 (niem. Schützenregiment Nr. 5).
Żołnierze
[edytuj | edytuj kod]- Komendanci pułku
- płk Rudolf Gall von Gallenstein (1889[13] – 1894 → komendant 94 Brygady Piechoty)
- ppłk / płk Camillo Obermayer von Marnach (1894[4] – 1900 → komendant 60 Brygady Piechoty)
- ppłk / płk Alois Zobel (1900 – 1904)
- płk Georg Klikiċ (1904 – 1906 → stan spoczynku)
- płk Maximilian Guilleaume (1906)
- płk August Hajeck (1906-1911 → komendant 51 Brygady Piechoty Obrony Krajowej)
- płk Richard Keki (1911 – 1915[3] → komendant 41 Brygady Piechoty Obrony Krajowej)
- Oficerowie
- ppor. rez. Franciszek Uhrynowicz
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rocznik oficerski c. k. Obrony Krajowej i Żandarmerii 1889 ↓, s. 156, 158, 170, 252, 254, 256.
- ↑ Rocznik oficerski c. k. Obrony Krajowej i Żandarmerii 1890 ↓, s. 120, 174, 176, 270, 272, 274.
- ↑ a b Rocznik oficerski c. k. Obrony Krajowej i Żandarmerii 1914 ↓, s. 230.
- ↑ a b Rocznik oficerski c. k. Obrony Krajowej i Żandarmerii 1895 ↓, s. 205.
- ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1895 ↓, s. 28.
- ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1901 ↓, s. 47.
- ↑ Rocznik oficerski c. k. Obrony Krajowej i Żandarmerii 1906 ↓, s. 257.
- ↑ Rocznik oficerski c. k. Obrony Krajowej i Żandarmerii 1909 ↓, s. 279.
- ↑ Rocznik oficerski c. k. Obrony Krajowej i Żandarmerii 1913 ↓, s. 261.
- ↑ Rocznik oficerski c. k. Obrony Krajowej i Żandarmerii 1914 ↓, s. 51, 230.
- ↑ Tomasz Nowakowski, Armia Austro - Węgierska 1908 - 1918, Warszawa 1992, s. 16.
- ↑ Landwehr-Infanterie-Regimenter as at July 1914.. [dostęp 2010-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-10)].
- ↑ Rocznik oficerski c. k. Obrony Krajowej i Żandarmerii 1890 ↓, s. 120.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Schematismus der k.k. Landwehr und der k.k. Gendarmerie der im Reichsrathe Vertretenen Königreiche une Länder für 1889. Wiedeń: luty 1889.
- Schematismus der k.k. Landwehr und der k.k. Gendarmerie der im Reichsrathe Vertretenen Königreiche une Länder für 1890. Wiedeń: luty 1890.
- Schematismus der k.k. Landwehr und der k.k. Gendarmerie der im Reichsrathe Vertretenen Königreiche une Länder für 1895. Wiedeń: luty 1895.
- Schematismus für das Kaiserliche und Königliche Heer und für das Kaiserliche und Königliche Kriege-Marine für 1900. Wiedeń: K. K. Hof- und Staatsdruckerei, 1889. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1901. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1900.
- Schematismus der k.k. Landwehr und der k.k. Gendarmerie der im Reichsrathe Vertretenen Königreiche une Länder für 1906. Wiedeń: styczeń 1906.
- Schematismus der k.k. Landwehr und der k.k. Gendarmerie der im Reichsrathe Vertretenen Königreiche une Länder für 1909. Wiedeń: styczeń 1909.
- Schematismus der k.k. Landwehr und der k.k. Gendarmerie der im Reichsrat Vertretenen Königreiche une Länder für 1913. Wiedeń: styczeń 1913.
- Schematismus der k.k. Landwehr und der k.k. Gendarmerie der im Reichsrat Vertretenen Königreiche une Länder für 1914. Wiedeń: styczeń 1914.
- Österreich-Ungarns bewaffnete Macht 1900 - 1914
- Austro-Hungarian Land Forces 1848-1918 By Glenn Jewison & Jörg C. Steiner
- Polegli na ziemiach polskich z K.K. Landwehr-Infanterieregiment Nr 5. polegli.forgen.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-17)].
- Pułki piechoty cesarsko-królewskiej Obrony Krajowej
- Cesarska i królewska Armia w Gorycji
- Cesarska i królewska Armia w Lublanie
- Cesarska i królewska Armia w Poli
- Cesarska i Królewska Armia w Trieście
- Austro-węgierskie jednostki organizacyjne wojska utworzone w 1889
- Austro-węgierskie jednostki organizacyjne wojska rozwiązane w 1917