Bogdan Suchodolski
Data i miejsce urodzenia |
27 grudnia 1903 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
2 października 1992 |
Poseł IX kadencji Sejmu PRL | |
Okres |
od 13 października 1985 |
Przynależność polityczna |
poseł bezpartyjny |
Odznaczenia | |
Bogdan Suchodolski (ur. 27 grudnia 1903 w Sosnowcu, zm. 2 października 1992 w Konstancinie-Jeziornie) – polski filozof, historyk nauki i kultury, pedagog, od 1938 profesor Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, od 1946 profesor Uniwersytetu Warszawskiego, w latach 1958–1974 dyrektor Zakładu Historii Nauki i Techniki Polskiej Akademii Nauk; poseł na Sejm PRL IX kadencji, członek Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu[1] oraz Rady Krajowej PRON[2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Przed wojną był nauczycielem w I Gimnazjum Męskim im. Sowińskiego w Warszawie[3]. Od 24 lipca 1938 był profesorem nadzwyczajnym pedagogiki na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie[4]. W latach 1946–1970 profesorem Uniwersytetu Warszawskiego, w latach 1958–1968 dyrektorem Instytutu Nauk Pedagogicznych na tym uniwersytecie.
Był członkiem PAU od 1946, a od 1952 PAN. W latach 1965–1970 pracował jako zastępca sekretarza naukowego Polskiej Akademii Nauk. W latach 1958–1974 przewodniczący Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN. W czerwcu 1968 wszedł w skład Komitetu Honorowego obchodów 500. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika[5].
Od 20 grudnia 1982 przewodniczący Narodowej Rady Kultury, od 12 czerwca 1986 jej II kadencji[6]. Od 1985 do 1989 poseł na Sejm (otworzył pierwsze obrady jako marszałek senior). W latach 1988–1990 był członkiem Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa[7].
Doktor honoris causa Uniwersytetu w Berlinie, Uniwersytetu im. Łomonosowa w Moskwie, Uniwersytetu w Padwie, Akademii Nauk Pedagogicznych w Berlinie, Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu, Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach[8] oraz Uniwersytetu Warszawskiego.
22 lipca 1964 z okazji 20-lecia Polski Ludowej otrzymał nagrodę państwową II stopnia[9]. W 1989 otrzymał honorowe obywatelstwo Sosnowca[10].
Autor prac naukowych z zakresu pedagogiki, historii nauki polskiej i filozofii.
Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera T-1-6)[11].
Księgozbiór profesora Bogdana Suchodolskiego
[edytuj | edytuj kod]W 1993 Biblioteka Uniwersytetu Śląskiego otrzymała księgozbiór profesora Bogdana Suchodolskiego, który zgodnie z jego wolą został umieszczony w Czytelni Ogólnej. 10 kwietnia 1997 w czasie uroczystej sesji poświęconej profesorowi Czytelni Ogólnej nadano jego imię i odsłonięto tablicę pamiątkową[12].
W styczniu 2023 w bibliotece CINiBA prezentowano wystawę „Księgozbiór profesora Bogdana Suchodolskiego”. Wystawa podzielona została na cztery działy: „Kalendarium życia i działalności naukowej Bogdana Suchodolskiego”, „Biblioteka domowa”, „Darowizna księgozbioru”, „Opracowanie kolekcji w BUŚ”[13].
Ważniejsze prace
[edytuj | edytuj kod]- Wychowanie moralno-społeczne (1936)
- Uspołecznienie kultury (1937)
- Skąd i dokąd idziemy? Przewodnik po zagadnieniach kultury współczesnej (1943/1999), pierwsze wydanie pod pseudonimem R. Jadźwing.
- Dusza niemiecka w świetle filozofii (1947)
- Wychowanie dla przyszłości (1947/1968)
- O pedagogikę na miarę naszych czasów (1958)
- Narodziny nowożytnej filozofii człowieka (1963)
- Rozwój nowożytnej filozofii człowieka (1967)
- Trzy pedagogiki (1970)
- Komisja Edukacji Narodowej (1972)
- Problemy wychowania w cywilizacji współczesnej (1974)
- Komeński (1979)
- Kim jest człowiek?, tom 273 serii wydawniczej Omega, Warszawa 1974; Wiedza Powszechna, Warszawa 1985, s. 284, ISBN 83-214-0438-3.
- Przekład: Bogdan Suchodolski: Co je člověk?. Praga: Mladá fronta, 1978, seria: Prameny, sv. 27. (cz.).
- Wychowanie mimo wszystko (1990)
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Order Budowniczych Polski Ludowej (1984)[14]
- Order Sztandaru Pracy I klasy (dwukrotnie)
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski[15]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (16 lipca 1954)[16]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (14 stycznia 1955)[17]
- Medal Komisji Edukacji Narodowej
- Srebrny Wawrzyn Akademicki (5 listopada 1935)[18]
- Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej”
- Odznaka honorowa Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich (1968)[19]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ „Trybuna Robotnicza”, nr 133 (7571), 5 czerwca 1968, s. 2.
- ↑ „Trybuna Robotnicza”, nr 109 (12 961), 10 maja 1983, s. 6.
- ↑ Sebastian Pawlina , Uczył Gajcego i Bartoszewskiego. Zostało po nim jedno opowiadanie, dziesiątki konspiracyjnych dokumentów i zapowiedź przerwanej przez powstanie kariery [online], wyborcza.pl, 26 kwietnia 2018 [dostęp 2024-06-29] .
- ↑ Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 9, s. 360, 10 września 1938.
- ↑ „Urania”, miesięcznik Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii, nr 3, marzec 1969, s. 84.
- ↑ Inauguracja II kadencji Narodowej Rady Kultury. „Nowiny”, s. 1, Nr 137 z 13 czerwca 1986.
- ↑ Skład Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa 1988–2011. radaopwim.gov.pl.
- ↑ Doktorzy honoris causa Uniwersytetu Śląskiego. us.edu.pl. [dostęp 2015-04-20].
- ↑ „Dziennik Polski”, rok XX, nr 171 (6363), s. 1.
- ↑ Piotr Dudała: Bogdan Suchodolski. WikiZagłębie. [dostęp 2024-01-12].
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: KAZIMIERZ SUCHODOLSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-12-18] .
- ↑ BIBLIOTEKA OTWARTA. Wczoraj i jutro Biblioteki Uniwersytetu Śląskiego.
- ↑ Wystawa „Księgozbiór profesora Bogdana Suchodolskiego...”.
- ↑ Stefan Oberleitner, Polskie ordery, odznaczenia i niektóre wyróżnienia zaszczytne 1705–1990: vademecum dla kolekcjonerów. Polska Rzeczpospolita Ludowa, 1944–1990, Wydawnictwo Kanion, 1992, s. 25.
- ↑ Kto jest kim w Polsce 1989, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1989, s. 1270–1271.
- ↑ M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1566 („za wybitne zasługi w dziedzinie nauki”).
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 112, poz. 1450 – na wniosek prezesa Polskiej Akademii Nauk, s. 1789.
- ↑ M.P. z 1935 r. nr 257, poz. 306 („za szerzenie zamiłowania do literatury polskiej”).
- ↑ Jadwiga Kołodziejska, Księga VI Zjazdu Bibliotekarzy Polskich, 12–14 lutego 1968, Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich, 1969, s. 2.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Prof. zw. dr czł. rz Bogdan Suchodolski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2009-08-25] .
- ISNI: 0000000118101975
- VIAF: 100181038
- LCCN: n50012318
- GND: 119301059
- BnF: 120279768
- SUDOC: 028446143
- SBN: IEIV012757
- NKC: jn20010601030
- BNE: XX1001277
- NTA: 067550959
- BIBSYS: 90233236
- CiNii: DA0219591X
- PLWABN: 9810566606305606
- NUKAT: n94000961
- J9U: 987007463498905171
- PTBNP: 33559
- LNB: 000208685
- NSK: 000186885
- CONOR: 73913443
- ΕΒΕ: 77056
- BLBNB: 000347552
- KRNLK: KAC2018N6107
- LIH: LNB:V*41800;=1A
- Członkowie Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN
- Członkowie Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu
- Członkowie Polskiej Akademii Umiejętności
- Członkowie Rady Krajowej PRON
- Członkowie rzeczywiści PAN
- Doktorzy honoris causa Moskiewskiego Uniwersytetu Państwowego im. M.W. Łomonosowa
- Doktorzy honoris causa Uniwersytetu Śląskiego
- Doktorzy honoris causa Uniwersytetu w Padwie
- Doktorzy honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego
- Dyrektorzy Instytutu Historii Nauki PAN
- Honorowi obywatele Sosnowca
- Ludzie urodzeni w Sosnowcu
- Ludzie związani z Gimnazjum i Liceum im. gen. Józefa Sowińskiego w Warszawie
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Medalem 10-lecia Polski Ludowej
- Odznaczeni Medalem Komisji Edukacji Narodowej
- Odznaczeni Odznaką Nagrody Państwowej
- Odznaczeni odznaką tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel PRL”
- Odznaczeni Orderem Budowniczych Polski Ludowej
- Odznaczeni Orderem Sztandaru Pracy I klasy
- Odznaczeni Srebrnym Wawrzynem Akademickim
- Pochowani na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie
- Polscy doktorzy honoris causa uczelni w Niemczech
- Polscy doktorzy honoris causa uczelni w Rosji
- Polscy doktorzy honoris causa uczelni we Włoszech
- Polscy historycy
- Polscy pedagodzy
- Posłowie z Listy Krajowej (PRL)
- Urodzeni w 1903
- Wykładowcy Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie
- Wykładowcy Wydziału Pedagogicznego Uniwersytetu Warszawskiego
- Zmarli w 1992