Қубодиён
| Шаҳраки Қубодиён | |
|---|---|
| |
| Донистаниҳо | |
| Кишвар : |  Тоҷикистон 
|
| Вилоят : | Хатлон |
| Ноҳия : | Қубодиён |
| Замони таъсис : | |
| Шаҳрдор: | |
| Ҷуғрофиёи табиъӣ | |
| Паҳноварӣ : | км² |
| Шумораи шаҳракҳо : | |
| Шумораи ҷамоатҳо : | |
| Мардум | |
| Аҳолӣ (2022) : | 12 500 нафар[1] |
| Забони расмӣ : | тоҷикӣ |
| Забонҳои гуфторӣ : | тоҷикӣ, узбакӣ |
| Мазҳаб : | ҳанафӣ |
| Нишониҳо | |
| Сарвожа : | KA |
| Код ISO : | TJ.KТ.KA |
| Пешшумора : | +992 3551 |
| Нишонии почта : | 735140 |
| Замон : | UTC+5 |
| Вебгоҳ : | .tj |
| Шумораи мошинҳо : | 03TJ |
Қубодиён (форсӣ: قبادیان) — шаҳракест дар ҷануби Ҷумҳурии Тоҷикистон ва маркази идории ноҳияи Қубодиён дар вилояти Хатлон аст.
Ҷойгоҳ
[вироиш | вироиши манбаъ]Шаҳраки Қубодиён дар канори рӯди Кофурниҳон, шохоби рости рӯди Панҷ, 94 км ҷанубу ғарбтар аз Қурғонтеппа ва 2 км дуртар аз истгоҳи роҳи оҳан ҷой дорад.
Аз Қубодиён то Душанбе 198 км роҳ аст. Ин шаҳрак дар солҳои 1930 — 1970 Микоянобод ном дошт ва Анастас Микоян яке аз раҳбарони шӯравӣ буд[2].
Мардум
[вироиш | вироиши манбаъ]Мардуми Қубодиён ба яке аз гӯишҳои забони тоҷикӣ ва узбакӣ сухан мегӯянд.
Таърих
[вироиш | вироиши манбаъ]Номи Қубодиён дар манобеъи садаҳои миёна ба гунаҳои форсӣ: «قبادیان», форсӣ: «قوادیان» ва форсӣ: «قباذیان» омада аст.
Нахустин бор аз Қубодиён ба гунаи форсӣ: «قبادیان» дар «Торихи Табарӣ», навиштаи Муҳаммад ибни Ҷарири Табарӣ, дар замони лашкаркашии Асад ибни Абдуллоҳ ба Хутталон дар соли 725 ёд шудааст[3].
Дар садаи IX м. Қубодиён яке аз шаҳрҳои Хутталон[4], ва дар садаи X м. дар замони аморати Сомониён — аз шаҳрҳои аз вилояти Чағониён[5] будааст.
Бино бар навиштаи ас-Самъонӣ, Қубодиён дар садаи XII м. «шаҳре ободон» аз шаҳрҳои Балх будааст. Қубодиён дар садаҳои миёна яке аз калонтарин шаҳрҳои Мовароуннаҳр буда. Сарзамини Қубодиён чанд шаҳри бузургу ободон доштааст, ки дар миёни кӯҳсор дар поёноби рӯди Кофурниҳон ва начандон дур аз Омударё ҷой доштаанд[6].
Қубодиён зодгоҳи Носир Хусрав, яке аз бузургмардони ториху фарҳангу адаби Тоҷикистон аст.
Номдорон
[вироиш | вироиши манбаъ]Номдортарин зодаи Қубодиён шоиру файласуфу адиб Ҳаким Носир Хусрав аст.
Пайнавиштҳо
[вироиш | вироиши манбаъ]- ↑ Агентии омори назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон. ШУМОРАИ АҲОЛИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН ТО 1 ЯНВАРИ СОЛИ 2022. 22 ноябри 2022 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 10 октябри 2022.
- ↑ Введенский Б.А. Большая советская энциклопедия, Том 27 — Большая Советская Энциклопедия Второе издание. 1 марти 2011 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 7 феврали 2015.
- ↑ Ат-Табари, Абу Джафар Мухаммад ибн Джарир. «История пророков и царей», пер. В. И. Беляева, О. Г. Большакова, А. Б. Халидова. Ташкент. Фан. 1987
- ↑ Abu Аli Ahmad ibn Omar ibn Rosteh. Kitab al-a’lak an-nafisa. Ed. M. J. de Goeje. Bibliotheca geographorum arabicorum. Pars 7. — Lugduni Batavorum: E. J. Brill, 1967. — P. 1—230. — с. 93
- ↑ Shamsaddin Abu Abdullah Mohammad ibn Ahmad al-Moqaddasi. Descriptio Imperii moslemici. Ed. M. J. de Goeje. Bibliotheca geographorum arabicorum. Pars 3. — Lugduni-Batavorum, 1967. — 498 p. — с. 49, 284
- ↑ Камалиддинов Ш. С. Историческая география Южного Согда и Тохаристана по арабоязычным источникам IX — начала XIII вв.
Китобшиносӣ
[вироиш | вироиши манбаъ]- Ат-Табари, Абу Джафар Мухаммад ибн Джарир. «История пророков и царей», пер. В. И. Беляева, О. Г. Большакова, А. Б. Халидова. Ташкент. Фан. 1987
- Abu Аli Ahmad ibn Omar ibn Rosteh. Kitab al-a’lak an-nafisa. Ed. M. J. de Goeje. Bibliotheca geographorum arabicorum. Pars 7. — Lugduni Batavorum: E. J. Brill, 1967.
- Shamsaddin Abu Abdullah Mohammad ibn Ahmad al-Moqaddasi. Descriptio Imperii moslemici. Ed. M. J. de Goeje. Bibliotheca geographorum arabicorum. Pars 3. — Lugduni-Batavorum, 1967.
- Дьяконов М. М. Археологические работы в нижнем течении реки Кафирнигана (Кобадиан). Труды Таджикской археологической экспедиции. Т. 2. — М. — Л.
- Камалиддинов Ш. С. Историческая география Южного Согда и Тохаристана по арабоязычным источникам IX — начала XIII вв. Ташкент: «Узбекистон». 1996.
|
Ин мақолаи нопурра аз ҷуғрофияи Тоҷикистон мебошад. Шумо метавонед бо пурра кардани ин ба Википедия кумак кунед. |
| Маркази маъмурӣ |  | |
|---|---|---|
| Ноҳияҳои тобеи вилоят | Абдураҳмони Ҷомӣ • Балҷувон • Вахш • Восеъ • Данғара • Дӯстӣ • Ёвон • Кӯлоб • Кӯшониён • Қубодиён • Левакант • Мӯъминобод • Мир Сайид Алии Ҳамадонӣ • Носири Хусрав • Норак • Панҷ • Темурмалик • Фархор • Ховалинг • Хуросон • Ҷайҳун • Ҷалолиддини Балхӣ • Шаҳритус • Шамсиддин Шоҳин | |
| Шаҳрҳо | ||
| Пойтахт |  | |
|---|---|---|
| Вилояти мухтор | ||
| Вилоятҳо | ||
| Ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ | ||