Aeroporto de Madrid-Barajas

aeroporto en Madrid


O aeroporto Adolfo Suárez Madrid–Barajas,[2][3][4] antes coñecido como aeroporto de Madrid-Barajas, é un aeroporto público español xestionado por AENA, situado nas inmediacións da cidade de Madrid, a capital de España. É o primeiro aeroporto español por tráfico de pasaxeiros, carga aérea e operacións,[5] así como o cuarto de Europa por número de pasaxeiros e undécimo do mundo.[6]

Aeroporto Adolfo Suárez Madrid–Barajas
Aeropuerto Adolfo Suárez Madrid–Barajas


Vista aérea do aeroporto

IATA: MAD – ICAO: LEMD
Sumario
Tipo Público
Operador Aena
Cidade/Illa Madrid
Elevación (msnm) 610 metros / 2.000 pés
Web aena-aeropuertos.es
Pista(s)
Dirección Longo Superficie
pés metros
18R/36L 14.272 4.350 asfalto
18L/36R 11.483 3.500 asfalto
14L/32R 11.483 3.500 asfalto
14R/32L 13.451 4.100 asfalto
Estatísticas (2017)
Pasaxeiros 53 402 506
Aumento pasaxeiros Crecente (crecemento) 5,9%
Operacións 387 566
Aumento operacións Crecente (crecemento) 2,5%
Carga (ton.) 470 795
Aumento carga Crecente (crecemento) 13,1%
Fonte: AENA[1]

As terminais localízanse no termo municipal de Madrid, pero o campo de voos esténdese tamén por Alcobendas, San Sebastián de los Reyes e Paracuellos de Jarama. Construído sobre un campo de leitugas, entrou en servizo o 22 de abril de 1931, aínda que houbo voos de proba nos terreos onde se asentaría o aeroporto desde 1928.

É o principal aeroporto de España e o que ten o maior número de voos directos a Hispanoamérica de todos os aeroportos europeos. A ruta aérea Madrid-Barcelona, coñecida como "ponte aérea" e que ten un dos seus extremos en Madrid–Barajas e no outro en Barcelona–El Prat, é a que ten maior número de voos á semana de todo o mundo.

En 2007 viaxaron polo aeroporto 52,1 millóns de pasaxeiros, situándose no décimo posto a nivel mundial e o cuarto de Europa por número de pasaxeiros.

O día 24 de marzo de 2014, o aeroporto pasa a ter o nome de aeroporto Adolfo Suárez Madrid–Barajas, en homenaxe ao antigo presidente do Goberno de España Adolfo Suárez, finado un día antes.[7][8]

Localización e comunicacións

editar
 
Zona preembarque Terminal 4 e galería comercial
 
Aeroporto Adolfo Suárez, Madrid-Barajas
Situación do aeroporto na Comunidade de Madrid.

O aeroporto sitúase ao nordeste de Madrid, no distrito de Barajas, aínda que o sistema aeroportuario esténdese tamén polos municipios de Alcobendas, San Sebastián de los Reyes e Paracuellos de Jarama. A T4, a máis recente, está separada máis de 2 quilómetros das terminais T1, T2 e T3. Para a comunicación entre todas as terminais, AENA dispuxo un servizo de balde de autobús (Airport Shuttle).

Á súa vez, os dous edificios dos que se compón a Terminal 4: a principal e a satélite, ao estar separadas por máis dun quilómetro e ter entre elas unha das pistas, están comunicados por un tren pneumático eléctrico sen condutor que realiza o percorrido por unha galería subterránea.

Acceso en taxi

editar
 
Terminal 4
 
Boeing 767 de American Airlines no aeroporto.

Todas as terminais dispoñen de paradas de taxi no exterior das áreas de chegadas correctamente sinalizadas. En xaneiro de 2014 implantouse unha tarifa fixa de 30 para os traxectos con orixe desde ou ata o aeroporto ata o interior da M-30.[9]

Acceso en autobús

editar
 
Entrada Planta Superior. Saída Planta Inferior

A forma máis barata e cómoda de acceder ao aeroporto desde a cidade é en autobús. A liña 200 da EMT conecta o Intercambiador de Avenida de América con Canillejas e as terminais T1-T2-T3 e T4, respectivamente. Os autobuses que operan a liña 200 están deseñados especificamente para este traxecto, dispoñen de portavultos e operan entre as 05:00 e as 24:00 h, un horario moito máis amplo que o resto de liñas da EMT. A liña 101 une as terminais 1,2 e 3 do aeroporto co Centro histórico de Barajas por un extremo e co intercambiador de Canillejas polo outro. As tarifas das liñas 200 e 101 son as mesmas que para o resto da rede da EMT (1,5€ o billete sinxelo que baixa a 1,20€ con metrobús).

Anteriormente existía unha liña (a 89) de autobús que comunicaba o aeroporto coa praza de Colón en Madrid, pero foi eliminada pouco despois de que a liña que parte desde Avenida de América comezase a prestar servizo.

Desde novembro de 2010, existe unha nova liña de EMT, a Liña Exprés Aeroporto, que sae da estación de Atocha, con paradas en: Praza de Cibeles e O'Donnell. Desde alí vai directamente ao aeroporto de Barajas con parada nas terminais 1, 2 e 4. A liña funciona 24h ao día, 365 días ao ano cunha tarifa de 5 euros por persoa (non son válidos nesta liña nin os metrobús nin os abonos transporte ou turísticos). De noite, a cabeceira está na Praza de Cibeles, conectando con todas as liñas de autobuses nocturnos de Madrid.

Outras liñas do Consorcio Rexional de Transportes conectan as distintas terminais con municipios próximos:

Acceso en metro

editar
Artigo principal: Estación de Aeroporto T4.
 
T1
 
Zona de embarque da T3

A Liña 8 do Metro de Madrid (Nuevos Ministerios-Aeroporto T4) une a estación de Novos Ministerios coas terminais do aeroporto en 20 min.

Existen 2 estacións no aeroporto, a que dá servizo ás terminais antigas (aeroporto T1-T2-T3, situada no Terminal T3) e a da nova área terminal (aeroporto T4). Para entrar ou saír de calquera das dúas estacións é necesario un suplemento de 3€ que pode comprarse por separado ou engadirse ao abono correspondente. Os usuarios de Abono Transportes non pagan suplemento.

Barajas, do mesmo xeito que o aeroporto de Heathrow (Londres), é un dos dous únicos aeroportos europeos con varias estacións de metro, no caso de Barajas, con dúas, no de Heathrow, tres.

No caso da ampliación do metro ata a T4, existiu unha disputa política entre a Comunidade de Madrid e o Ministerio de Fomento sobre quen era a administración competente para levar a cabo esta ampliación da liña 8, estando no fondo a discrepancia sobre quen debía financiar as obras. Finalmente, a Comunidade de Madrid decidiu recorrer ao financiamento privado e sacou a concurso as obras en febreiro de 2006, sendo adxudicadas en abril de 2006. Así, a explotación e construción do novo tramo adxudicouse a unha concesión privada durante vinte anos, inaugurándose o 3 de maio de 2007 e incorporando o suplemento antes citado para chegar á nova terminal neste medio de transporte. Para que os viaxeiros das catro terminais estean en igualdade de condicións, os viaxeiros que suban na parada das T1-T2-T3 tamén pagan o suplemento.

Acceso por ferrocarril

editar

Desde o día 23 de setembro de 2011, a Terminal 4 ten estación de Renfe. Pertence á liña C-1, a cal conecta a T4 coa Estación de Chamartín e que xa conta con parada en Fuente de la Mora (conexión coa liña de Metro de Madrid ML1, xa en servizo) e continúa ata a Estación de Príncipe Pío efectuando parada, ademais de nas estacións xa mencionadas (Fuente de la Mora e Chamartín), en Nuevos Ministerios, Recoletos, na Estación de Atocha, Méndez Álvaro (con conexión coa Estación Sur de autobuses de Madrid), Delicias, Pirámides e Príncipe Pío. O percorrido completo de toda a liña é de 40 minutos. Nun futuro, se planea levar o AVE ao aeroporto.

Desta forma, o Aeroporto de Barajas quedará integrado, non só na rede de Proximidades Madrid, senón tamén nas redes AVE e de Longo Percorrido de RENFE.

Tráfico e estatísticas

editar

O número de pasaxeiros

editar

Apréciase nos últimos anos un incremento considerable no número de pasaxeiros de voos internacionais, permanecendo esa cifra estable de 2007 a 2009 e incrementándose novamente en 2010 e 2011 con incrementos porcentuais dun 6,1 % e un 4,6%, respectivamente. Con todo, desde 2007 reduciuse o número de viaxeiros de traxectos nacionais, coincidindo coa progresiva posta en servizo de liñas ferroviarias de alta velocidade (LAV) a Málaga, Barcelona e Valencia. En 2010 o número de viaxeiros nacionais descendeu un 1,4 % e en 2011 reduciuse de novo nun 9 %.[10][11]

A cifra máis alta de pasaxeiros nun mes no aeroporto de Barajas rexistrouse en xullo de 2007, con 5 011 924 pasaxeiros (2 145 349 en traxectos nacionais e 2 866 575 en traxectos internacionais). Xaneiro e febreiro adoitan ser os meses cun menor número de viaxeiros, con 3 412 101 pasaxeiros en xaneiro de 2010 e 3 107 963 en xaneiro de 2009.

Na táboa seguinte detállase o número de pasaxeiros en Barajas, segundo datos do Ministerio de Fomento:[12]

Exercicio Total Pasaxeiros Trax. nacionais Trax. internacionais
2013 39 661 478 11 952 232 27 709 246
2012 45 102 128 14 486 737 30 615 391
2011 49 542 117 17 095 150 32 446 967
2010 49 632 904 18 702 156 30 930 748
2009 47 950 995 18 884 879 29 066 116
2008 50 501 156 20 714 149 29 787 007
2007 52 789 619 22 767 156 29 022 463
2006 45 158 242 20 589 801 24 568 441
2005 41 560 552 19 567 545 21 993 007
2004 38 121 423 18 168 317 19 953 106
2003 35 359 101 17 218 633 18 140 468
2002 33 677 304 16 437 685 17 239 619

Estatísticas da ruta

editar
Rutas internacionais máis transitadas Madrid-Barajas (2011)[13]
Posto Cidade Pasaxeiros Compañías Aéreas
1   Roma–Fiumicino (Italia) 1 282 044 Alitalia, Iberia, Air Europa, EasyJet
2   Londres–Heathrow (Reino Unido) 1 190 486 British Airways, Iberia.
3   París–Orly (Francia) 1 182 049 Iberia, Air France, Air Europa.
4   Lisboa (Portugal) 1 178 818 Iberia, EasyJet, TAP, Air Europa.
5   Ámsterdam (Países Baixos) 1 115 446 EasyJet, Iberia, KLM, Korean Air Lines, Air Europa.
6   París–Charles de Gaulle (Francia) 1 084 650 EasyJet, Vueling, Air France, Air Europa.
7   Frankfurt (Alemaña) 950.205 Iberia, LAN Airlines, Lufthansa.
8   Bos Aires–Ezeiza (Arxentina) 831.528 Iberia, Aerolíneas Argentinas, Air Europa.
9   Londres–Gatwick (Reino Unido) 796.856 Air Europa, EasyJet, Ryanair
10   Nova York–JFK (Estados Unidos) 716.540 Air Europa, American Airlines, Delta Air Lines, Iberia.
11   Múnic (Alemaña) 674.383 Iberia, Lufthansa.
12   Bruxelas (Bélxica) 580.076 Brussels Airlines, Iberia.
13   Xenebra (Suíza) 576.344 EasyJet, Swiss, Air Europa, Iberia.
14   Milán–Malpensa (Italia) 566.429. Iberia, Easyjet, Air Europa.
15   Lima (Perú) 542.098. Air Europa, Iberia, LAN Perú.
16   São Paulo–Guarulhos (Brasil) 514.803. Air China, Iberia, TAM Airlines.
17   Caracas (Venezuela) 507.419. Air Europa, Iberia, Conviasa, SBA Airlines
18   Cidade de México (México) 498.256 Aeroméxico, Iberia, Air Europa.
19   Zürich (Suíza) 498.044 Iberia, Swiss, Air Berlin
20   Miami (Estados Unidos) 475.249 Air Europa, Iberia, American Airlines
21   Porto (Portugal) 443.789 Air Europa, Iberia, TAP, Ryanair
22   Venecia (Italia) 436.816. Air Europa, Iberia, Alitalia.
23   Bogota (Colombia) 387.731 . Avianca, Iberia.
24   A Habana (Cuba) 374.075. Air Europa, Cubana de Aviación.
25   Atenas (Grecia) 358.865 Iberia, Aegean Airlines.
26   Santiago de Chile (Chile) 358.381. Iberia, LAN Airlines.
27   Santo Domingo (República Dominicana) 337.897. Air Europa.
28   Milán–Linate (Italia) 330.353. Iberia, Alitalia.
29   Dublín (Irlanda) 321.924. Iberia Express, Ryanair, Aer Lingus.
30   Istambul–Atatürk (Turquía) 321.418. Turkish Airlines.
31   Tel-Aviv (Israel) 308.485. Iberia, El-Al.
32   Charleroi (Bélxica) 307.658 Ryanair
33   Copenhague–Kastrup (Dinamarca) 307.003 Iberia, SAS, Norwegian Air Shuttle
34   Boloña (Italia) 286.117. Iberia, Ryanair.
35   Düsseldorf (Alemaña) 284.923. Iberia, Germanwings.
36   Berlín–Tegel (Alemaña) 278.762. Iberia, Lufthansa, Air Berlin, EasyJet.
37   Praga (República Checa) 277.752. CSA, Wizzair.
38   Cancún (México) 264.168 Air Pullmantur, Air Europa, Orbest Orizonia Airlines
39   Casablanca (Marrocos) 259.506 Iberia, Royal Air Maroc, EasyJet, Ryanair
40   Guayaquil (Ecuador) 251.873 Iberia, LAN Ecuador

Características técnicas

editar

Operativas

editar

O aeroporto de Madrid-Barajas é un aeroporto H24 (aberto 24 horas) pero as operacións nel sofren algunhas restricións. Está prohibido o seu uso por aeronaves sen radiocomunicación e helicópteros. As aeronaves de aviación xeral lixeiras de menos de 70 pasaxeiros (excepto cargueiros) non poden operar entre as 6:00 e as 22:00, operando, polo xeral, no aeroporto de Madrid-Torrejón.

Ademais prohíbese a operación de engalaxe e aterraxe de aeronaves clasificadas a partir de CR-4 (é dicir, cunha cota de ruído de nivel 4 ou máis). Á súa vez existen restricións parciais para outras aeronaves entre as 23:00 e as 7:00.

Algunhas aeronaves teñen restricións nocturnas no uso das APU: Ilyushin (todos os modelos), DC-8 (todos os modelos), Fokker 50, MD-80 (todos os modelos), MD-11, B-747 (todos os modelos), CRJ200, Embraer 120, Boeing 717 e Boeing 727. As seguintes teñen ademais restricións nos procedementos de saída: An-72, An-124, Airbus 340-600, Boeing 727-100, B-727-200, B-737-100, B-737-200, B-747, DC-8, DC-10, Ilyushin 62, Lockheed 1011, MD-11, Tupolev 134, British Aerospace BAe 125, North American Sabreliner e Yakovlev 42.

 
Vista do Aeroporto
 
Airbus A340-600 de Iberia estacionado.

Aeródromo

editar
 
Avión de Iberia no aeroporto de Barajas. Setembro de 2011

Edificios

editar
 
Airbus A319 estacionado na T4

O aeroporto de Barajas consta de tres edificios terminales, un edificio satélite e dous diques (un dos cales pode case considerarse unha terminal), ademais dunha terminal dedicada exclusivamente a carga. A división espacial utilizada na nomenclatura do aeroporto (T1, T2, T3, T4 e T4-S) non coincide exactamente coa división real arquitectónica do aeroporto.

  • Terminal Internacional: É o máis antigo dos que se atopan en operación no aeroporto. Foi unido ao terminal nacional por un edificio de interconexión, que lle permitiu aumentar en 4 novas portas de embarque. Conta con 22 portas de embarque (portas C43 a C50 e D53 a D66).
  • Terminal Nacional: En canto á área de embarque, conta con 16 portas de embarque, pero áchase dividido entre o T1 (portas B20 a B33, correspondentes á zona internacional) e T2 (portas C34 a C43, correspondente á zona Schengen).
  • Dique Norte: O T3 é un terminal integrado no edificio do Dique Norte, pero que só se trata dunha área de facturación separada (sen operacións na actualidade), posto que tanto as salas de embarque como de recolleita de equipaxes están integradas no T2. O dique norte suscitouse como unha extensión do terminal nacional, ao cal achegaba once mostradores de facturación, cinco cintas de recolleita de equipaxes e 20 portas de embarque.
  • Dique Sur: É un edificio anexo á Terminal Internacional. Conta con 10 portas de embarque (portas A1 a A14), 5 delas con fingers. Incluído integramente dentro do T1.
  • Terminal 4: Denominado T4, conta con 6 plantas, 3 sobre rasante e 3 baixo rasante. Na primeira planta conta con 22 cintas de recolleita de equipaxes divididas entre 2 salas, 10 e 11, a primeira destinada a voos de chegada internacionais e a segunda a voos de chegada nacionais. Conta con 2 cintas dobres e 2 cintas para recolleita de equipaxes especiais. A primeira planta conta con 76 portas de embarque.
  • Satélite: Denominado T4-S. Conta con tres plantas sobre rasante. A primeira está dedicada a saídas Schengen e conta con 19 portas de embarque. A segunda está dedicada a saídas internacionais, conta con 48 portas de embarque. A terceira está dedicada a recibir os voos de chegadas internacionais polo que conta cos filtros de seguridade adecuados para tal fin.

Terminais

editar
Características das terminais
Terminal Portas Mostradores de
facturación
Portas de
embarque
Pasarelas Cintas de
recollida de
equipaxes
Superficie
útil[14]
        170[15] 43[16] 17 15 90.110
      99[17] 20[18] 11 12 85.165
      20[19] 21[20] 12 5 23.046
        185[21] 76[22] 38[23] 22 470.000
          0 67[24] 26[25] 0 286.984
Total 474 227 104 54
  • T1: Portas A, B e C, esta última ata a C42. Conta con 170 mostradores de facturación, incluíndo as automáticas, e dispón dun total de 43 portas de embarque. Conta así mesmo con dúas salas de chegadas cada unha con oito e sete cintas de recolleita de equipaxes respectivamente. Está formada por parte do antigo Terminal Internacional e o novo Dique Sur.
  • T2: Portas C, desde a C43 en diante, e D. Ademais dos 99 mostradores de facturación posúe algúns máis na pasarela de entrada ao aeroporto, os cales non foron sinalados. Dispón de 20 portas de embarque e para a recolleita de equipaxes de dúas salas de chegadas con seis cintas de equipaxe cada unha. Correspóndese co antigo Terminal Nacional máis parte do antigo Terminal Internacional.
  • T3: Portas E e F. Conta con vinte mostradores de facturación (fóra de servizo na actualidade), cinco cintas de recolleita de equipaxes (nunha sala anexa á da T2) e 21 portas de embarque (da E68 á E82 e da F90 á F94, estas últimas destinadas exclusivamente a voos rexionais). A T3 correspóndese ao Dique Norte e na actualidade utilízase exclusivamente como unha extensión da T2 e non como terminal independente.
  • T4: Portas H, J e K. Na primeira planta conta con 22 cintas de recolleita de equipaxes divididas entre 2 salas, 10 e 11, a primeira destinada a voos de chegada internacionais e a segunda a voos de chegada nacionais. Conta con 2 cintas dobres e 2 cintas para recolleita de equipaxes especiais. A primeira planta conta con 76 portas de embarque (da H1 á H37, da J40 á J59 e da K62 a K98). Na segunda planta atópanse os mostradores de facturación e os filtros principais de seguridade.
  • T4-S: Portas M, R, S e Ou. Conta con 19 portas de embarque (portas M22 a M48) na zona Schengen. A segunda planta está dedicada a saídas internacionais, contando con 48 portas de embarque (portas R1 a R18, S20 a S51, e U55 a U74). A terceira está dedicada a recibir os voos de chegadas internacionais polo que conta cos filtros de seguridade adecuados para tal fin.

Hangares

editar

Barajas conta con dúas zonas principais de hangares, por unha banda, a Antiga Área Industrial, entre o T3 e o T4, e doutra banda a Área Industrial da Muñoza. Iberia ten hangares de mantemento en ambas áreas, aínda que teñen máis actividade os da segunda zona.

Pistas

editar

Madrid-Barajas conta con catro pistas físicas paralelas dúas a dúas: as 18L/36R - 18R/36L e as 14L/32R - 14R/32L. En terminoloxía aeronáutica considérase que ten 8 pistas diferentes, e que só se usan simultaneamente catro delas segundo as configuracións de operación, norte ou sur. O ATC elixe unha ou outra configuración en función da meteoroloxía.

  • Configuración norte: durante o día (07:00-23:00), as pistas 36L e 36R utilizaranse para engalaxes e as pistas 32L e 32R para aterraxes. Durante a noite (23:00-07:00) utilizarase a pista 36L para engalaxes e a pista 32R para aterraxes. Non se autorizan engalaxes polas pistas 14L/14R.
  • Configuración sur: durante o día (07:00-23:00), as pistas 14L e 14R utilizaranse para engalaxes e as pistas 18L e 18R para aterraxes. Durante a noite (23:00-07:00) utilizarase a pista 14L para engalaxes e a pista 18L para aterraxes. Non se autorizarán engalaxes polas pistas 32L/32R.
  • Ademais existe unha pista máis (18C/36C, antes 18-36 e 18L-36R) que foi a primeira que posuíu o aeroporto. Úsase como pista de estacionamento e discorre entre o Terminal T4s-Terminal 1. A pista está cortada á altura do seu cruzamento coa pista 14R/32L e preto do seu extremo norte é cruzada por unha estrada de vehículos do aeroporto, o que impide que agora mesmo se poidan realizar operacións de engalaxe e aterraxe. Atópase sen uso desde a inauguración das pistas 18R/36L e 14L/32R, a mediados da década de 2000.

O 20 de setembro de 2012, coincidindo co cambio de ciclo AIRAC, as antigas pistas 15R/33L e 15L/33R cambiaron a súa denominación e pasaron a chamarse 14R/32L e 14L/32R, debido aos cambios na declinación magnética local.[26]

editar

Torres de control

editar

O aeroporto conta con tres torres de control:

  • A Torre Norte, situada xunto ao edificio satélite. Comezou a funcionar o 31 de outubro de 1998.[27]
  • A Torre Oeste, emprazada xunto ao edificio terminal T4.
  • A Torre Sur, situada encastada dentro do edificio terminal T2.

Calquera das tres torres ten capacidade para controlar calquera aspecto do tráfico aéreo e o movemento de aeronaves no aeroporto, pero en condicións de funcionamento normal as tarefas están repartidas entre as tres.

A Torre Norte é a torre de control principal do aeroporto e a máis grande de todas coas que conta. Foi inaugurada en 1998 e substituíu a actual Torre Sur como principal do aeroporto.

A Torre Oeste foi a última torre de control en construírse no aeroporto. Inaugurouse en 2006 á vez que o Terminal T4. Encárgase de xestionar o movemento de rodadura das aeronaves en terra en torno ao terminal T4.

A Torre Sur é a antiga torre de control do aeroporto. Sitúase dentro do terminal T2, aínda que cando foi construída estaba emprazada no Terminal Nacional. Ata 1998 era a única torre de control do aeroporto, pero desde ese momento só xestiona as operacións de rodadura das aeronaves en torno aos edificios terminal T1, T2 e T3, así como co terminal de carga. Malia esta redución de funcións a torre segue contando con capacidades operativas plenas.

Axudas á navegación

editar

O aeroporto conta con diferentes axudas á navegación.

En canto a axudas para o aterraxe, o aeroporto conta con ILS de Categoría III, PAPI e de Sistemas de Iluminación de Aproximación de Precisión CAT II/III (900 m), nas pistas 32L, 32R, 18L e 18R (que son as que se destinan a aterraxes). As características dos ILS son as seguintes:

Conta á súa vez con catro VOR,[28] todos eles asociados a un DME. Dous deles nas proximidades do aeroporto (xestionados directamente polo aeroporto) e outros dous na contorna de Madrid, xestionados pola Dirección de Navegación Aérea da Rexión Centro:

Sistemas de vixilancia

editar
  • O aeroporto conta con dous radares de Superficie (SMR), que vixían os movementos de aeronaves así como de calquera vehículo na área de manobras. Están situados no campo de antenas da torre Norte (xunto á T4 Satélite) e no da torre Sur (xunto á T2).
  • Tamén conta, desde marzo do 2011, cun sistema de multilateración,[29] capaz de detectar brancos cooperativos (dotados de trasponder) na área de manobras.

Enerxía

editar

O aeroporto ten unha central térmica de ciclo combinado propia que o abastece de enerxía eléctrica, calefacción e outras necesidades.

Historia

editar

Inicios

editar

O 23 de marzo de 1929 publicouse o prego de condicións para a realización dun concurso de elección dos terreos para desenvolver o aeroporto civil de Madrid.[30] O concurso pechouse o 15 de abril e a el presentáronse catro propostas: Carabanchel Alto, Xetafe, Vallecas e Barajas, aceptándose finalmente esta última proposta realizada por Rogelio Sol Mestre. Os terreos seleccionados consistían nunha extensión de 493 fanegas situadas a 12 km de Madrid. A compra dos terreos asinouse o 30 de xullo de 1930 por un valor de 730.000 pesetas.

O 23 de xullo convocouse un concurso para a redacción do proxecto do novo aeroporto, ao que se presentaron sete proxectos distintos. O xurado do concurso (composto por diferentes profesionais civís e militares) seleccionou a proposta do enxeñeiro marqués de los Álamos e do arquitecto Luis Gutiérrez de Soto. As obras comezaron nada máis ter dispoñibles os terreos, empezando pola habilitación da zona de aterraxe e a instalación dun aerofado de recalada (primeira axuda á navegación aérea coa que contou o aeroporto). O 14 de abril de 1930 autorizouse ás compañías CLASSA, CETFA, CASA e CEA a instalarse no aeroporto. Abriuse ao tráfico aéreo nacional e internacional o 22 de abril de 1931, aínda que as operacións comerciais regulares tardaron dous anos en comezar a realizarse, pois o aeroporto aínda seguía en obras. Xunto ao campo de voos construír unha pequena terminal, cunha capacidade para 30.000 pasaxeiros anuais, ademais de varios hangares e o edificio do Avión Club.

O primeiro director do aeroporto foi Jacobo Armijo y Fernández de Alarcón.[31]

O aeroporto proxectouse para substituír os de Alcalá, Carabanchel e Xetafe, e para iso seleccionouse unha pradera baldía no nordeste da capital no entón municipio de Barajas (que posteriormente foi absorbido por Madrid) de 500 fanegas, con boas comunicacións coa capital a través da estrada de Francia (a actual A-2) e nunha zona deshabitada e libre de obstáculos. O proxecto encargouse ao arquitecto Luis Gutiérrez Soto e ao enxeñeiro Marqués de los Álamos.

O aeroporto empezouse a construír en 1927. A primeira liña regular estableceuna a compañía Líneas Aéreas Postales Españolas (LAPE) coa súa liña a Barcelona. Nos anos 30 créanse os voos internacionais. Ao estalar a guerra civil española, LAPE suspende o seu plan de voos. Durante a contenda realízanse servizos bélicos e de transporte civil con París, Barcelona e a zona norte. Unha vez terminada a guerra, Barajas recupera a súa condición de aeroporto civil, co aterraxe o 12 de abril de 1939 dun avión alemán de compañía Lufthansa,[32] o 1 de maio de 1939 Iberia trasladou os seus equipos desde Salamanca a Madrid-Barajas.[33]

Originalmente, o campo de voos era un gran círculo bordeado de branco co nome de Madrid no seu interior, sen pavimentar, formado por chan natural cuberto de herba. Finalizada a guerra civil, iníciase o programa de expansión do aeroporto nos anos 40, coa creación da sociedade Aeroportos Transoceánicos Españois (ATE). Se pavimenta o campo de voos e deséñanse novas pistas, a primeira das cales entra en funcionamento en 1944 (a 15-33) e contaba con 1,4 km de lonxitude e 48 metros de ancho. Ao finalizar a década o aeroporto posúe tres pistas, ningunha das cales existe na actualidade.

Era da aviación comercial

editar
 
Vista desde o miradoiro de Paracuellos de Jarama. Ao fondo, o norte de Madrid, cos seus característicos rañaceos. Máis adiante, o Aeroporto de Madrid-Barajas. A proximidade do municipio ao aeroporto xerou continuos conflitos pola molestia que supón o ruído dos avións.[34]

A apertura do réxime autárquico permitiu unha engalaxe do número de pasaxeiros así como das infraestruturas do aeroporto. En xullo de 1946, Barajas queda aberto ao tráfico internacional.[35] En 1948 prolóngase a pista 15-33 ata os 3.050 m. de lonxitude e 90 de anchura, instalándose á súa vez un sistema de aterraxe instrumental SCS-51.[35] Nos anos 50 o aeroporto supera o medio millón de pasaxeiros, aumenta a 5 o número de pistas e inícianse as liñas regulares con Nova York. En 1951 inaugúrase a pista 01-19 de 2.600x61 m. En 1953 iníciase a construción dun novo edificio terminal, situado ao norte do anterior, pero que finalmente non inclúe a estación de ferrocarril que estaba proxectada. No Plan de Aeroporto de 1957 Barajas é clasificado como aeroporto internacional de primeira categoría.[35] En 1959 instálanse no aeroporto as compañías ESSO e Campsa para o fornezo de combustible.

Os grandes reactores aterran en Madrid-Barajas nos anos sesenta e o crecemento de tráfico, como consecuencia do turismo principalmente, desborda as previsións. A principios do decenio, alcánzase o millón douscentos mil pasaxeiros, o dobre do previsto no Plan de aeroportos de 1957, o que obriga a reformalo en profundidade. A Terminal Nacional, actual T2, que se comezou a construír en 1953 inaugúrase nestas datas, e modifícanse as pistas, creándose unha disposición de dúas pistas únicas cruzadas, a primeira das cales, de 4,1 km de lonxitude entra en servizo en 1965. En setembro dese ano cámbiase o nome do aeroporto, pasando a adoptar o actual: aeroporto de Madrid-Barajas.[35] Tamén se instalan as primeiras axudas radioeléctricas.

En 1969 introdúcese un sistema pioneiro de control da avifauna mediante falcóns perdigueiros adestrados, que evitan que as aves se acheguen ao aeroporto e causen estragos nos avións nas engalaxes e aterraxes. O primeiro equipo de falcoeiros foi adestrado polo famoso zoólogo e xornalista Félix Rodríguez de la Fuente. Tamén se inaugura ese mesmo ano a terminal de carga e a plataforma de estacionamento de avións cargueiros.[35]

Nos anos 70, co auxe do turismo e a chegada do Boeing 747, o aeroporto alcanza os 4 millóns de pasaxeiros, e iníciase a construción da terminal internacional (actual T1). En 1974, Iberia introduce a ponte aérea entre Madrid e Barcelona, un servizo con múltiples frecuencias diarias cada pouco tempo sen reserva previa.

O mundial de fútbol de 1982 trae consigo importantes reformas para o aeroporto, coa ampliación e reforma das dúas terminais existentes.

Saturación e ampliación

editar

As ampliacións dos anos 80 fixéronse pensando que non se saturarían ata o ano 2000, con todo, o crecemento sostido do tráfico trala liberación do mercado aéreo xa fai pensar en 1989 na necesidade de facer algo para evitar que o aeroporto colápsese completamente en 1992.[36] Proponse como solución crear un novo aeroporto en Campo Real e pechar o de Barajas.[37] Xa en 1988 presentou problemas graves de saturación ante a incapacidade da Dirección Xeral de Aviación Civil (quen entón xestionaba o aeroporto) para resolvela.[38] O debate vira en torno a dúas solucións distintas: ampliación das instalacións existentes, ou ben a construción dun novo aeroporto. Optouse pola primeira solución e en 1991 redáctase un Plan Director do aeroporto de Madrid-Barajas, cun Plan de Infraestruturas ata un horizonte de quince anos e un plan de acción inmediato para responder ás insuficiencias detectadas en 1990. En 1992, acórdase a ampliación do aeroporto co denominado «Plan Barajas», que recollía a primeira fase proposta polo Plan Director cun horizonte de capacidade para o ano 2010, e que incluía entre outras a construción dunha nova pista, unha nova torre de control, un novo edificio terminal, plataformas e sistemas de transporte.

Nos anos 90 o aeroporto sofre máis ampliacións. En 1994 constrúese a terminal de carga, o edificio de interconexión entre a Terminal Internacional e a Terminal Nacional, e a reforma da torre de control.

En 1997 inaugúrase o «Dique Norte», que é usado como terminal exclusivo de Iberia para voos Schengen. En 1998 inaugúrase a nova torre de control, de 71 m de altura, e en 1999 o novo «Dique Sur», que supón unha ampliación da terminal internacional. Por estas datas cámbiase a distribución das terminais: O dique sur e a maior parte da Terminal Internacional pasan a chamarse T1; o resto da Terminal Internacional e a Terminal Nacional denomínanse agora T2 e o dique norte denomínase T3.

 
Configuración de pistas do aeroporto trala apertura da pista 18R-36L en 1998.

O 31 de outubro de 1998 inaugúrase a nova pista 18R-36L,[27] que substitúe á anterior 18-36, que queda fóra de servizo), de 4400 m de lonxitude x 60 de ancho, o que a converte na máis longa de Europa.[27] A pista entra en servizo real o 5 de novembro dese ano.[39]

En 1999 o Metro de Madrid enlaza o aeroporto con Mar de Cristal a través da Liña 8, chegando a Nuevos Ministerios en 2002. Isto é o resultado dun vello proxecto anunciado desde 1989 de unir Barajas e o centro de Madrid cun tren de luxo,[40] que trala presión do empresariado madrileño converteuse nunha liña de metro convencional.[41]

O "Plan Barajas"

editar

No ano 2000, o aeroporto atópase ao bordo da saturación tras anos de intenso crecemento do tráfico que soporta. Nese ano iníciase a execución da ampliación do aeroporto, na forma dun macroproxecto coñecido como "Plan Barajas". O plan consistía basicamente en construír un edificio terminal, un edificio satélite dependente da nova terminal, dúas novas pistas (paralelas ás existentes nese momento), dúas grandes plataformas en torno aos novos edificios terminais, novos aparcadoiros e vías de acceso ao aeroporto, soterramento da M-111 por baixo das pistas, un tren automático para a conexión entre o terminal e o satélite dentro dun túnel de servizos aeroportuarios, así como un sistema de tratamento automatizado de equipaxes nos novos terminais. Asociado levaba a ampliación da central eléctrica do aeroporto, o desvío do río Jarama, rúas de rodadura nas novas infraestruturas, novas axudas á navegación aérea e unha nova torre de control.[42]

Nova área terminal: Consistiu na construción dos novos terminais T4 e o seu satélite, a T4S, proxectadas polos arquitectos Antonio Lamela e Richard Rogers (gañador este último do Premio Stirling de 2006[43] por este proxecto), e os enxeñeiros Carillion (ganadores do Premio IStructE de Estruturas Comerciais de 2006 por este proxecto)[44] foi construído por Ferrovial.[45] Inclúe un sistema automatizado de tratamento de equipaxes, un tren subterráneo para o traslado de pasaxeiros, equipaxes e equipos aeroportuarios entre o terminal e o seu satélite. A Terminal 4 conta con 470.000 m², 38 posicións de contacto e capacidade para 35 millóns de pasaxeiros ao ano, mentres que o edificio satélite conta con 290.000 m², 26 posicións de contacto e capacidade para 15 millóns de pasaxeiros ao ano.[27] Ambos edificios están separados 2'5 km.

Novas pistas: Construíronse dúas novas pistas paralelas ás existentes, que se denominaron 15L/33R (na actualidade 14L/32R) e 18L/36R, co que se conseguiu incrementar a capacidade do campo de voos ata 120 operacións á hora.[27]

No ano 2002, inaugúranse os servizos de facturación na estación de metro de Nuevos Ministerios,[46] no corazón do centro financeiro da cidade (AZCA) e a pouca distancia do centro histórico (apenas un par de paradas en metro); este servizo foi clausurado en 2005.[47] Era un complemento á liña 8 do metro. As novas terminais e as pistas complétanse en 2004, pero atrasos administrativos e de equipamento, así como a polémica sobre a redistribución das terminais provocan que non entren en servizo ata o 5 de febreiro de 2006.[48]

 
Vista nocturna

En outubro de 2006 saíu a concurso o proxecto para construír unha liña de Cercanías Renfe que unise o aeroporto coas estacións de Chamartín e con ela a de Atocha-Cercanías con data de terminación inicialmente prevista para 2009 (en 2010 a previsión é de inaugurarse en 2011).[49]

Con esta nova ampliación, Madrid-Barajas alcanza unha capacidade máxima de 70 millóns de pasaxeiros anuais, unha superficie dispoñible en terminais de 940.000 m², 104 posicións de estacionamento de contacto para aeronaves e de 21.800 prazas de aparcadoiro.[27] En 2007, o aeroporto cruzou a barreira dos 50 millóns de pasaxeiros que viaxaron a través del. A cifra concreta foi de 52 143 275 persoas.

Historia recente

editar
Véxase tamén: Atentado da T4.
 
Columna de fume no aeroporto trala explosión dun coche bomba o 30 de decembro de 2006.

O 30 de decembro de 2006 houbo un atentado terrorista en Barajas. Unha furgoneta bomba estalou no módulo D do estacionamento da T4, causando o colapso de devandito módulo e innumerables danos materiais, así como unha vintena de feridos e dous mortos, Carlos Alonso Palate e Diego Armando Estacio, ambos de orixe ecuatoriano. O atentado foi reivindicado polo grupo terrorista ETA.

O aeroporto foi elixido mellor aeroporto do ano 2008 polos lectores da revista Condé Nast Traveller[50] O 9 de xaneiro de 2009 o aeroporto tivo que ser pechado durante 5 horas a consecuencia da neve caída esa mañá.[51] Aos problemas causados pola neve sumáronse os conflitos laborais dos pilotos da compañía Iberia e a dos controladores de AENA, causando certo caos durante varios días no aeroporto.

Cambio de nome en 2014

editar

O 24 de marzo de 2014 o Ministerio de Fomento anuncia usando unha nota de prensa que proximamente aprobará unha orde ministerial[52] coa que o aeroporto pasará a chamarse Aeroporto Adolfo Suárez Madrid-Barajas, indicando tamén que se trata dunha iniciativa do presidente do Goberno, Mariano Rajoy. O renomeamento busca homenaxear a Adolfo Suárez González, primeiro presidente do goberno de España trala restauración da democrática que seguiu a 40 anos de ditadura franquista, e amplamente recoñecido como un dos principais artífices da Transición Española[53][54][55][56][57][58].

Aeroliñas e destinos

editar

As principais aeroliñas do aeroporto son Iberia e Air Europa. Madrid-Barajas é o aeroporto europeo con máis voos con Latinoamérica, ten enlaces frecuentes con case todos os aeroportos españois e posúe boas conexións coas capitais europeas, ademais de ter algunhas conexións de menor importancia con África, Asia e Norteamérica.[59]

Pasaxeiros

editar
Aeroliñas Destinos
Aegean Airlines Atenas
Aer Lingus Dublín
Aeroflot Moscova-Sheremetyevo
Aerolíneas Argentinas Buenos Aires-Ezeiza
Aeroméxico Cidade de México
airBaltic Estacional: Riga
Air Algérie Alxer
Air Arabia Maroc Tánxer
Air Canada Toronto-Pearson
Air China Pequín-Capital, São Paulo-Guarulhos
Air Europa A Coruña, Alacant, Almería, Ámsterdam, Asunción, Barcelona, Bilbao, Bogotá, Bruxelas, Buenos Aires-Ezeiza, Cancún, Caracas, Córdoba, Frankfurt, Fuerteventura, Gran Canaria, Guayaquil, A Habana, Eivisa, Lanzarote, Lima, Londres-Gatwick, Málaga, Miami, Milán-Malpensa, Montevideo, Múnic, Nova York-JFK, Palma de Mallorca, París-Orly, Punta Cana, Recife,[60] Roma-Fiumicino, Salvador da Baía, San Xoán, San Pedro Sula, Santa Cruz de la Sierra-Viru Viru, Santo Domingo-Las Américas, São Paulo-Guarulhos, Sevilla, Tel Aviv-Ben Gurion, Tenerife-Norte, Vigo, Zürich
Estacional: Boston, Aeropuerto Internacional de Funafuti[61]
Air Europa
operado por Privilege Style
Lisboa, Porto
Air Europa
operado por Swiftair
Bilbao, Málaga, Valencia, Vigo
Air France París-Charles de Gaulle
Air India Delhi
Air Moldova Chișinău
Air Transat Estacional: Montreal-Trudeau
Alitalia Roma-Fiumicino
American Airlines Dallas/Fort Worth, Miami, Nova York-JFK, Filadelfia
Estacional: Charlotte
Avianca Bogotá, Cali, Medellín
Beijing Capital Airlines Chengdu, Hangzhou
Blue Air Bacău, Bucarest, Turín
Boliviana de Aviación Santa Cruz de la Sierra-Viru Viru
Estacional: Cochabamba
British Airways Londres-Heathrow
Brussels Airlines Bruxelas
Bulgaria Air Sofía
Cathay Pacific Hong Kong
Ceiba Intercontinental Airlines
operado por White Airways
Malabo
China Eastern Airlines Shanghai-Pudong
Cobalt Air Larnaca
Cubana de Aviación A Habana, Santiago de Cuba
Czech Airlines Praga
Delta Air Lines Atlanta, Nova York-JFK
easyJet Bristol, Edimburgo, Lisboa, Liverpool, Londres-Gatwick, Londres-Luton, Lión, Milán-Malpensa, París-Charles de Gaulle
easyJet Switzerland Basilea/Mulhouse, Xenebra
EgyptAir O Cairo
El Al Tel Aviv-Ben Gurion
Emirates Dubai-Internacional
Ethiopian Airlines Adís Abeba
Etihad Airways Abu Zabi
Eurowings Viena
Evelop Airlines Cancún, A Habana, Punta Cana
Estacional: Mauricio
Finnair Helsinqui
Iberia A Coruña, Alxer, Atenas, Barcelona, Basilea/Mulhouse, Bilbao, Bogotá, Bruxelas, Budapest, Buenos Aires-Ezeiza, Caracas, Casablanca, Chicago-O'Hare, Dakar, Düsseldorf, Florencia, Frankfurt, Xenebra, Granada, Cidade de Guatemala, Hamburgo, A Habana, Xerez da Fronteira, Xohanesburgo-OR Tambo, Lima, Lisboa, Londres-Heathrow, Malabo, Marrakech, Medellín, Cidade de México, Miami, Milán-Linate, Milán-Malpensa, Montevideo, Moscova–Domodedovo, Múnic, Nova York-JFK, Orán, Oviedo, Cidade de Panamá-Tocumen, París-Orly, Praga, Quito, Río de Janeiro-Galeão, Roma-Fiumicino, San Xosé, San Salvador, Santander, Santiago de Chile, Santo Domingo-Las Américas, São Paulo-Guarulhos, Shanghai-Pudong, Estocolmo-Arlanda, Tel Aviv-Ben Gurion, Toquio-Narita, Venecia, Viena, Vigo, Zürich
Estacional: Boston, Dubrovnik, Os Ánxeles, San Xoán, Zagreb
Iberia Express Ámsterdam, Berlín-Tegel, Bordeos, Birmingham, Copenhague, Dublín, Fuerteventura, Gran Canaria, La Palma, Lanzarote, Londres-Gatwick, Lión, Málaga, Manchester, Nantes, Nápoles, Niza, Palma de Mallorca, París-Charles de Gaulle, Rennes, Santiago de Compostela, Tenerife-Norte, Tenerife-Sur, Sevilla, Stuttgart
Estacional: Bucarest, Cagliari,[62] Cardiff, Cork, Edimburgo, Eivisa, Cracovia, Malta, Menorca, Oslo-Gardermoen, Reiquiavik-Keflavík, Santorini, Tolosa (comeza en outubro de 2017)
Iberia Regional
operado por Air Nostrum
Alacant, Almería, Badaxoz-Mérida, Boloña, Bordeos, Frankfurt, Granada, Eivisa, Xerez da Fronteira, Lisboa, Logroño, Lión, Marrakech, Marsella, Melilla, Menorca, Murcia, Nantes, Niza, Oviedo, Palma de Mallorca, Pamplona, Porto, San Sebastián, Santander, Estrasburgo, Tánxer, Tolosa, Turín, Valencia, Vigo
Estacional: Biarritz, Faro, Funchal, Malta, Olbia, Perpignan, Split
Icelandair Estacional: Reiquiavik-Keflavík
Israir Airlines Tel Aviv-Ben Gurion
KLM Ámsterdam
Korean Air Seul-Incheon
LATAM Brasil São Paulo-Guarulhos
LATAM Chile Frankfurt, Santiago de Chile
LATAM Ecuador Guayaquil
LATAM Perú Lima
LOT Polish Airlines Varsovia-Chopin
Lufthansa Frankfurt, Múnic
Luxair Luxemburgo
Meridiana Nápoles
Estacional: Olbia
Norwegian Air Shuttle
operado por Norwegian Air International
Copenhague, Gran Canaria, Helsinqui, Londres-Gatwick, Oslo-Gardermoen, Palma de Mallorca, Estocolmo-Arlanda, Tenerife-Norte
Estacional: Catania, Dubrovnik, Gotemburgo, Malta, Marrakesh, Reiquiavik-Keflavík, Varsovia-Chopin
Pegasus Airlines Istanbul-Sabiha Gökçen
Plus Ultra Líneas Aéreas Lima, Santiago de Chile,[63] Santo Domingo-Las Américas
Qatar Airways Doha
Royal Air Maroc Casablanca
Royal Jordanian Amán-Raíña Alia
Ryanair Bari (reanúdase en outubro de 2017),[64] Beauvais, Bérgamo, Berlín-Schönefeld, Birmingham, Boloña, Bratislava, Bruxelas, Bucarest, Budapest, Cagliari, Catania, Charleroi, Colonia /Bonn, Copenhague, Dublín, Eindhoven, Fez, Frankfurt, Fuerteventura, Glasgow (comeza en outubro de 2017),[64] Gran Canaria, Hamburgo, Eivisa, Cracovia, Lanzarote, Lamezia Terme, Londres-Stansted, Luxemburgo, Malta, Manchester, Marrakech, Marsella, Nápoles, Newcastle upon Tyne, Nürnberg, Palermo, Palma de Mallorca, Pisa, Porto, Poznań (reanúdase en outubro de 2017), Praga (comeza en outubro de 2017),[64] Rabat, Roma-Ciampino, Santiago de Compostela, Sofía, Tánxer, Tenerife-Norte, Tenerife-Sur, Tolosa, Verona, Vilnius, Varsovia-Modlin, Wrocław
Estacional: Menorca
Saudia Jeddah, Riad
Swiss International Air Lines Xenebra, Zürich
TAP Portugal Lisboa, Porto
TAP Portugal
operado por TAP Express
Lisboa
TAROM Bucarest, Iași
Transavia France París-Orly
Tunisair Tunes
Turkish Airlines Istanbul-Atatürk
Ukraine International Airlines Kíiv-Boryspil
Estacional: Lviv
United Airlines Newark
Estacional: Washington-Dulles
Volotea Bordeos, Nantes
Vueling Barcelona, Florencia, París-Charles de Gaulle, Roma-Fiumicino
Estacional: Eivisa, Menorca
Wamos Air Cancún, Cidade de Guatemala,[65] Punta Cana, Varadero
Chárter: Aruba, Atenas, Bogotá, Boloña, Helsinqui, Malmö, Santa Cruz de la Sierra-Viru Viru, Santo Domingo-Las Américas, Talín, Trondheim
Chárter estacional: Miami
Wizz Air Bucarest, Budapest, Cluj-Napoca, Craiova, Sibiu, Sofía, Târgu Mureș, Timișoara
Aeroliñas Destinos
ASL Airlines Belgium Bruxelas, Liexa
Atlantic Airlines Liexa
Cygnus Air Frankfurt, Gran Canaria, Tenerife-Norte
DHL Aviation Pequín-Capital, Casablanca, Copenhague, East Midlands, Frankfurt, Leipzig/Halle, Londres-Heathrow, Miami, Milán-Malpensa, París-Charles de Gaulle
Emirates Sky Cargo Dubai-Al Maktoum
DHL Aviation
operado por European Air Transport Leipzig
Leipzig/Halle
FedEx Feeder
operado por ASL Airlines Ireland
Dublín, París-Charles de Gaulle
MASkargo Frankfurt, Kuala Lumpur–International
Qatar Airways Cargo Doha
Swiftair Alxer, Atenas, Barcelona, Bilbao Casablanca, Gran Canaria, Larnaca, Lisboa, Milán-Malpensa, Palma de Mallorca, París-Charles de Gaulle, Estocolmo-Arlanda, Tenerife-Norte[66]
Turkish Airlines Cargo Alxer, Belgrado, Casablanca, Istanbul-Atatürk
UPS Airlines Casablanca, Chicago-O'Hare, Colonia/Bonn, Londres-Stansted

Accidentes e incidentes notables

editar
  • O 30 de setembro de 1972, o Douglas C-47 da compañía Spantax de matrícula EC-AQE estrelouse durante a engalaxe, durante un voo de adestramento. Morreu 1 dos 6 ocupantes do avión.[67]
  • O 27 de novembro de 1983, o B-747-200 HK-2910 de Avianca, que operaba o voo AV 011 procedente de París,[68] estrelouse en Mejorada del Campo durante as manobras de aproximación para aterrar no aeroporto. O avión chocou contra un outeiro e quedou partido en 5 anacos. Só 11 dos 169 pasaxeiros sobreviviron, e non houbo superviventes entre os 23 tripulantes.[69]
Artigo principal: Voo 11 de Avianca.
  • O 7 de decembro de 1983 o Boeing 727 EC-CFJ que operaba o voo IB 350 de Iberia con destino Roma-Fiumicino colidiu durante a engalaxe co DC-9 EC-CGS de Aviaco que operaba o voo AO 134 con destino Santander. O DC9 de Aviaco entrara por equivocación na pista mentres o voo de Iberia estaba engalando. No voo de Iberia viaxaban 93 persoas das que 51 faleceron. Non houbo superviventes entre as 42 persoas do avión de Aviaco.
Artigo principal: Colisión de 1983 en Barajas.
  • O 20 de agosto de 2008 ás 14:25 h, o voo JK 5022 de Spanair (operado por un MD-82) con destino Gran Canaria estrelouse durante a manobra de engalaxe. A aeronave ía case chea, con 166 pasaxeiros e 6 tripulantes a bordo. De feito, só 11 asentos, dos 175 que constituían a configuración total do Sunbreeze,[70] quedaron baleiros.[71] Houbo 154 falecidos e 18 superviventes, todos eles feridos.
Artigo principal: Voo 5022 de Spanair.
  1. AENA (ed.). "Estadísticas de tráfico aéreo" (PDF). Arquivado dende o orixinal (PDF) o 13 de xaneiro de 2018. Consultado o 13 de xaneiro de 2018. 
  2. "Barajas ya es el aeropuerto «Adolfo Suárez Madrid Barajas» según el BOE". Diario ABC. 26 de marzo de 2014. 
  3. Gobierno de España (ed.). "Orden FOM/480/2014, de 24 de marzo, por la que se modifica la denominación oficial del aeropuerto de Madrid-Barajas." (PDF). Boletín Oficial del Estado nº 74 de 26 de marzo de 2014 (en castelán). ISSN 0212-033X. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 27 de marzo de 2014. Consultado o 27 de marzo de 2014. 
  4. Páxina do aeroporto en AENA. Consultada o 25 de marzo de 2014
  5. AENA (2009). "Tráfico de pasaxeiros, operacións e carga nos aeroportos españois (2009)." (PDF) (en español). Arquivado dende o orixinal (PDF) o 25 de febreiro de 2021. Consultado o 22 de xullo de 2010. 
  6. Airports Council International (29 de xullo de 2008). "ACI passenger statistics for 2009" (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 29 de abril de 2012. Consultado o 15 de novembro de 2010. 
  7. http://www.elmundo.es/madrid/2014/03/24/5330191522601db47e8b4574.html
  8. "El aeropuerto de Madrid- Barajas pasará a denominarse Adolfo Suárez, Madrid- Barajas". Arquivado dende o orixinal o 24 de marzo de 2014. Consultado o 24 de marzo de 2014. 
  9. Nova tarifa de taxi ata o aeroporto.
  10. "eleconomista.es (axencia EFE) Barajas creció un 2,9% en pasajeros en 2010, pero perdió 0,3% tráfico aéreo".  Barajas creció un 2,9% en pasajeros en 2010, pero perdió 0,3% tráfico aéreo.
  11. "abc.es (axencia EFE) Barajas perdió en 2011 un 0,4 % en pasajeros y un 1 % de vuelos, pero creció en carga.". Arquivado dende o orixinal o 31 de marzo de 2014. Consultado o 24 de marzo de 2014.  Barajas perdió en 2011 un 0,4 % en pasajeros y un 1 % de vuelos, pero creció en carga.
  12. "Ministerio de Fomento".  Tráfico por aeroportos
  13. "Estadísticas aena-aeropuertos.". Arquivado dende o orixinal o 16 de xaneiro de 2019. Consultado o 24 de marzo de 2014. 
  14. AENA (2 de abril de 2011). "Características" (PDF) (en castelán). Consultado o 2 de abril de 2011. 'Plan Director del Aeropuerto de Madrid-Barajas' 
  15. AENA (2 de abril de 2011). "Facturación T1" (en castelán). Arquivado dende o orixinal o 05 de abril de 2011. Consultado o 2 de abril de 2011. 
  16. AENA (2 de abril de 2011). "Embarque T1" (en castelán). Arquivado dende o orixinal o 05 de abril de 2011. Consultado o 2 de abril de 2011. 
  17. AENA (2 de abril de 2011). "Facturación T2" (en castelán). Arquivado dende o orixinal o 05 de abril de 2011. Consultado o 2 de abril de 2011. 
  18. AENA (2 de abril de 2011). "Embarque T2" (en castelán). Arquivado dende o orixinal o 05 de abril de 2011. Consultado o 2 de abril de 2011. 
  19. AENA (2 de abril de 2011). "Facturación T3" (en castelán). Arquivado dende o orixinal o 05 de abril de 2011. Consultado o 2 de abril de 2011. 
  20. AENA (2 de abril de 2011). "Embarque T3" (en castelán). Arquivado dende o orixinal o 05 de abril de 2011. Consultado o 2 de abril de 2011. 
  21. AENA (2 de abril de 2011). "Facturación T4" (en español). Arquivado dende o orixinal o 05 de abril de 2011. Consultado o 2 de abril de 2011. 
  22. AENA (2 de abril de 2011). "Embarque T4" (en castelán). Arquivado dende o orixinal o 05 de abril de 2011. Consultado o 2 de abril de 2011. 
  23. AENA (2 de abril de 2011). "Embarque T4" (en castelán). Arquivado dende o orixinal o 21 de abril de 2012. Consultado o 2 de abril de 2011. 
  24. AENA (2 de abril de 2011). "Embarque T4S" (en castelán). Arquivado dende o orixinal o 05 de abril de 2011. Consultado o 2 de abril de 2011. 
  25. AENA (2 de abril de 2011). "Embarque T4S" (en castelán). Arquivado dende o orixinal o 21 de abril de 2012. Consultado o 2 de abril de 2011. 
  26. AIRAC0912
  27. 27,0 27,1 27,2 27,3 27,4 27,5 (2003). Madrid: Aeropuertos Españoles y Navegación Aérea. Madrid-Barajas, historia de un futuro (folleto informativo). Disponible en Scribd
  28. AIS ESPAÑA, AIP de aeródromo: LE AD 2 - LEMD Arquivado 29 de setembro de 2007 en Wayback Machine., de 9 de abril de 2009. Navegación Aérea de España.
  29. ERA International, Inc. "Era Surface System Operational in Madrid" (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 24 de marzo de 2014. Consultado o 19 de xullo de 2012. 
  30. Gaceta de Madrid nº87, de 28 de marzo de 1929. Junta del Aeropuerto de Madrid.
  31. Gaceta de Madrid nº112 (22 de abril de 1931). "Orden nombrando provisionalmente Jefe y Subjefe del Aeropuerto de Madrid (sito en Barajas) a D. Jacobo Armijo y Fernández de Alarcón y D. Rafael Huidobro Polanco." (en castelán). Consultado o 10 de maio de 2009. ... el Gobierno Provisional de la República Española dispone que sean nombrados provisionalmente, Jefe y Subjefe del Aeropuerto de Madrid [...] don Jacobo Armijo y Fernández de Alarcón [...] y don Rafael Huidobro Polanco [...] .
  32. Luis Utrilla Navarro, "Un aeropuerto en Barajas" en AA. VV.: Madrid-Barajas, 75 de historia, Décimas Jornadas de Estudios Históricos Aeronáuticos. Madrid: Fundación Aena, 2007, pp 32-33.
  33. "AENA", ed. (1999). "Plan Director del Aeropuerto de Madrid Barajas" (en español). Madrid. 
  34. "Los vecinos de Paracuellos se unen contra el ruido de Barajas". Consultado o 17 de xaneiro de 2008. 
  35. 35,0 35,1 35,2 35,3 35,4 Ministerio de Fomento, en el BOE (16 de decembro de 1999). "ORDEN de 19 noviembre de 1999 por la que se aprueba el Plan director del Aeropuerto de Madrid-Barajas." (PDF) (en español). Consultado o 23 de maio de 2009. 
  36. «El aeropuerto de Barajas quedará colapsado en tres años por el espectacular aumento del tráfico aéreo» El País, de 25/05/1989
  37. «Dos peor que uno» El País de 23/05/1989
  38. «Aviación Civil reconoce su incapacidad para resolver el colapso de varios aeropuertos» El País de 09/08/1988
  39. «Barajas estrenó anoche la pista más larga de Europa» El Mundo de 5/11/1998
  40. «Leguina y Barranco anuncian la creación de un tren de lujo entre Barajas y Nuevos Ministerios» El País de 09/06/1989
  41. «Los empresarios proponen que se amplíe el 'metro' hasta Barajas» El País de 10/12/1986
  42. Aeropuertos Españoles y Navegación Aérea, S.A. - AENA. "Presentación del Plan Barajas" (en castelán). Arquivado dende o orixinal o 04 de abril de 2010. Consultado o 7 de maio de 2009. 
  43. El Periódico de Catalunya (15 de outubro de 2006). "La nueva terminal de Barajas gana el prestigioso premio Stirling de arquitectura" (en español). Arquivado dende o orixinal o 25 de setembro de 2019. Consultado o 7 de maio de 2009. 
  44. "TPS expertise recognised at Madrid Terminal 4" (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 17 de xaneiro de 2009. Consultado o 7 de maio de 2009. TPS has won a prestigious award for its role in the Terminal 4 project at Barajas Airport in Madrid. It received the IStructE (Institution of Structural Engineering) Award for commercial or retail structures during a ceremony at the East Wintergarden in Canary Wharf .
  45. "Grupo Ferrovial. History 200-2004" (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 07 de febreiro de 2009. Consultado o 7 de maio de 2009. On 3 April 2000, the Ferrovial-Agromán joint venture officially obtained a contract worth 104 billion pesetas to build the new terminal at Madrid Barajas Airport .
  46. Inaugurado el intercambiador de Nuevos Ministerios en Madrid con servicio directo de metro al aeropuerto Arquivado 27 de setembro de 2007 en Wayback Machine., Vía Libre, N° 454, xuño de 2002
  47. ABC (copia del original en SEPLA) (24 de xullo de 2007). "Las aerolíneas descartan retomar la facturación en Nuevos Ministerios" (en español). Arquivado dende o orixinal o 06 de febreiro de 2009. Consultado o 7 de maio de 2009. 
  48. N. Junquera, N. Tesón en El País (4 de febreiro de 2006). "El 'gran Barajas' que se inaugura hoy aumenta en un 50% la capacidad aeroportuaria de Madrid" (en castelán). Consultado o 7 de maio de 2009. 
  49. EFE en Actualidad terra (27 de decembro de 2007). "Cercanías que unirá Chamartín y aeropuerto Barajas funcionará en 2010" (en castelán). Arquivado dende o orixinal o 19 de xuño de 2010. Consultado o 7 de maio de 2009. 
  50. CondéNet UK Ltd (2009). "Readers' Travel Awards 2008 - Airports" (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 16 de outubro de 2009. Consultado o 23 de maio de 2009. Singapore and Madrid have the cleanest airports in the world (both 93.33), but the new terminal at Madrid Barajas helped it edge ahead for design/layout (91.25) 
  51. Avion Revue - Microsiervos (9 de enero de 2009). "El aeropuerto de Madrid - Barajas cerrado cinco horas por una fuerte nevada" (en español). Arquivado dende o orixinal o 01 de febreiro de 2009. Consultado o 7 de maio de 2009. 
  52. "El aeropuerto de Madrid- Barajas pasará a denominarse Adolfo Suárez Madrid- Barajas". Ministerio de Fomento de España. 24 de marzo de 2014. Arquivado dende o orixinal o 24 de marzo de 2014. Consultado o 24 de marzo de 2014. 
  53. "Presidente de la Transición". El País. 24 de marzo de 2014. Consultado o 24 de marzo de 2014. 
  54. "Adolfo Suarez, artisan de la transition post-franquiste, est mort". Le Monde. 23 de marzo de 2014. Consultado o 24 de marzo de 2014. 
  55. "Murió Adolfo Suárez, el piloto de la Transición española". BBC. 23 de marzo de 2014. Arquivado dende o orixinal o 25 de setembro de 2019. Consultado o 24 de marzo de 2014. 
  56. "España llora a Adolfo Suárez, el hombre de la Transición". BBC. 23 de marzo de 2014. Consultado o 24 de marzo de 2014. 
  57. "El último adiós a Adolfo Suárez, el piloto de la transición". BBC. 23 de marzo de 2014. Consultado o 24 de marzo de 2014. 
  58. "Muere Adolfo Suárez, el presidente de la Transición". BBC. 23 de marzo de 2014. Consultado o 24 de marzo de 2014. 
  59. AENA Aeropuertos Españoles y Navegación Aérea
  60. OK diario (ed.). "Air Europa conectará a partir de diciembre Madrid y la ciudad brasileña de Recife". Consultado o 7 de marzo de 2018. 
  61. Routes Online (ed.). "Air Europa revises planned Boston service in S17". Consultado o 7 de marzo de 2018. 
  62. Iberia Express (ed.). "Nuestros destinos 2018". Consultado o 15 de maio de 2018. 
  63. Ocio Latino (ed.). "Plus Ultra Líneas Aéreas volará a Chile desde el 15 junio con precios desde 703 euros". Consultado o 15 de maio de 2018. 
  64. 64,0 64,1 64,2 "Ryanair W17 new routes as of 05MAR17". Routes Online. Consultado o 6 March 2017. 
  65. "Wamos Air confirma vuelos directos entre Guatemala y Madrid" [Wamos Air confirms direct flights between Guatemala and Madrid]. Perspectiva. 22 February 2017. Arquivado dende o orixinal o 25 de agosto de 2017. Consultado o 30 June 2017. 
  66. "Routes". Swiftair. Arquivado dende o orixinal o 23 de abril de 2015. Consultado o 30 June 2017. 
  67. Aviation Safety Network (2009). "ASN Aircraft accident Douglas C-47B-1-DK EC-AQE Madrid-Barajas Airport (MAD)" (en inglés). Consultado o 23 de maio de 2009. 
  68. "Reseña del vuelo. Ministerio de Fomento". Arquivado dende o orixinal o 18 de setembro de 2010. Consultado o 24 de marzo de 2014. 
  69. Comisión de Investigación de Accidentes e Incidentes de Aviación Civil (1983). "A-042/1983 Informe Técnico del Accidente Sufrido por la Aeronave Boeing 747-283B, Matrícula HK-2910, a 12 KM. del Aeropuerto de Madrid-Barajas el día 27 de noviembre de 1983, "Lesiones a personas"" (en español). Arquivado dende o orixinal o 12 de febreiro de 2009. Consultado o 7 de maio de 2009. 
  70. El Mundo. "Anatomía del Sunbreeze" (en español). Consultado o 7 de maio de 2009. 
  71. Matías Guadalupe Cruz en El País (19 de setembro de 2009). "Accidente aéreo en Barajas" (en español). Consultado o 7 de maio de 2009. 

Véxase tamén

editar

Ligazóns externas

editar