14 Pułk Piechoty Ziemi Kujawskiej

14 Pułk Piechoty
	Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1919
Rozformowanie	1939
	Tradycje
Święto	15 maja, 27 października
Rodowód	c. i k. 90 Pułk Piechoty; 1 pułk strzelców Ziemi Jarosławskiej
Kontynuacja	14 Pułk Zmechanizowany; 14 Brygada OT
	Dowódcy
Pierwszy	kpt. Ignacy Misiąg
Ostatni	mjr Jan Łobza
	Działania zbrojne
	wojna polsko-ukraińska; wojna polsko-bolszewicka; bitwa pod Borowicą Małą (13 VIII 1919); bitwa pod Łysowem (6 VIII 1920); bitwa nad Niemnem (20–26 IX 1920); kampania wrześniowa; bitwa o Pomorze (1–3 IX 1939); bitwa pod Mełnem (1–3 IX 1939); bitwa nad Bzurą (9–18 IX 1939); natarcie na Skierniewice (14 IX 1939)
	Organizacja
Dyslokacja	Włocławek
Rodzaj sił zbrojnych	wojsko
Rodzaj wojsk	piechota
Podległość	4 Dywizja Piechoty
	Multimedia w Wikimedia Commons

Oficerowie i chorążowie 14 pułku piechoty.

Kpt. Władysław Wyczółkowski – oficer 14 pp w latach 1937–1939.

Chor. Aleksander Sidor – wieloletni podoficer 14 pp.

Chor. Dymitr Lek – podoficer 14 pp w latach 1919–1939.

Chor. Błażej Huk – wieloletni podoficer 14 pp.

Obsada stanowisk dowódczych 14 pp w kampanii wrześniowej 1939 roku.

Ppor. piech. Franciszek Walewski – już w randze porucznika zajmował stanowisko II adiutanta 14 pp w wojnie obronnej, ciężko ranny 18.09.1939 r.

Kpt. piech. Józef Rodzeń – już w randze majora dowódca III batalionu 14 pp, poległ 19.09.1939 r. pod wsią Kromnów.

Ppor. Franciszek Karabanik – we wrześniu 1939 r. dowodził I plutonem 5 kompanii strzeleckiej 14 pp. Poległ nad Bzurą.

14 Pułk Piechoty (14 pp) – oddział piechoty Wojska Polskiego II RP.

Formowanie i zmiany organizacyjne

26 października 1918 roku w garnizonie Jiczyn Polacy - żołnierze Batalionu Zapasowego c. i k. 90 pułku piechoty – na czele z porucznikiem Pieniążkiem wypowiedzieli posłuszeństwo władzom zwierzchnim i przejęli komendę nad oddziałem.

27 października 1918 roku w Krzywym Rogu Polacy - żołnierze c. i k. 90 pułku piechoty - na czele z porucznikiem Jakubem Sternem przejęli dowództwo nad jednostką z zamiarem powrotu z frontu do macierzystego garnizonu Jarosław. W nocy z 10 na 11 listopada 1918 roku na stacji kolejowej w Chodorowie Polacy stoczyli zwycięską potyczkę z Ukraińcami. W czasie walki poległo trzynastu żołnierzy. Kilkunastu zostało rannych.

6 listopada 1918 roku batalion zapasowy 90 pp powrócił do Jarosławia, gdzie połączył się z oddziałem, który powrócił z frontu. Dowództwo nad polskim 90 pułkiem piechoty objął por. Ignacy Misiąg.

W tym samym czasie w garnizonie Jarosław stacjonowała Kadra c. i k. 34 pułku piechoty. Dowództwo tego oddziału przejął por. Cieśliński. W listopadzie 1918 roku komendant garnizonu Jarosław, ppłk Wiktor Jarosz-Kamionka, przystąpił, na bazie kadry 34 pp, do organizacji 1 pułku piechoty Ziemi Jarosławskiej.

Ograniczony napływ ochotników do dwóch tworzących się oddziałów piechoty oraz rozpoczęta wojna z Ukraińcami zmusiła ppłk. Jarosza-Kamionkę do połączenia wysiłków organizacyjnych. W miejsce dotychczasowych dwóch jednostek został sformowany jeden oddział, któremu została nadana nazwa i numer – „9 Pułk Piechoty”^[1]. I batalion został zorganizowany z żołnierzy 1 pułku piechoty Ziemi Jarosławskiej, III batalion z żołnierzy 90 pułku piechoty, natomiast II batalion został sformowany z ochotników^[1]. W lutym 1919 roku jednostka została przemianowana na 14 pułk piechoty, a wiosną tego roku włączona w skład VII Brygady Piechoty^[2]. W grudniu 1919 batalion zapasowy pułku stacjonował w Aleksandrowie^[3].

Osobny artykuł: Organizacja pułku piechoty Wojska Polskiego II RP.

Pułk na wojnie polsko-ukraińskiej

Osobny artykuł: Wojna polsko-ukraińska.

14 maja 1919 roku dowództwo pułku oraz I i III batalion piechoty stacjonowało w Mościskach, a II batalion w Trzcieńcu. Ofensywa armii polskich pod dowództwem marszałka Józefa Piłsudskiego prowadziła pułk zwycięsko przez Sambor, Drohobycz, Stryj, Stanisławów do Niżniowa. Pod Niżniowem pułk stoczył walkę ze wzmocnionym artylerią ciężką i pociągiem pancernym batalionem ukraińskim. Po zwycięstwie pułk pozostał w Niżniowie i likwidował w okolicy niedobitki oddziałów ukraińskich^[4].

Załamanie się ofensywy majowej spowodowało odwrót oddziałów polskich. Pułk wycofując się kolejno obsadził linię rzeki Złota Lipa na odcinku Baranów-Holeszów do Kamiennej Góry. Dalej, prowadząc działania opóźniające, przeszedł nad Gniłą Lipę. Tam obsadził odcinek Bursztyn-Kominki. 18 czerwca 1919 roku pułk wziął udział w przeciwnatarciu i wyszedł na linię rzeki Narajówka. Po krótkotrwałym sukcesie pułk cofał się dalej. Obsadził ponownie obronę nad Gniłą Lipą, a następnie za rzeką Świrz^[4].

28 czerwca 1919 roku, w ramach ogólnej kontrofensywy Armii Polskiej, pułk maszerował w straży przedniej 4 Dywizji Piechoty na Buczacz, zdobył miejscowość, a po minięciu Strypy pododdziały pułku obsadziły linię dawnych okopów austriackich z I wojny światowej w rejonie Dżuryna. Tam pozostawały do 12 lipca 1919 roku^[4].

W sierpniu 1919 roku pułk uczestniczył w jeszcze jednej ofensywie na froncie wołyńskim. Atakując z rejonu Brodów, zdobył Ostróg i obsadził odcinek Ostróg–Międzyrzecz. Potem przemaszerował do Łucka, a następnie do Sarn i zajął rubież obrony nad Uborcią. Tam pozostawał aż do ofensywy kwietniowej 1920 roku. Z rubieży tej organizował wypady na Łuhiny, Kremno, Bolerkę, Kołocko, Zamysłowice^[5].

25 kwietnia armie polskie rozpoczęły ofensywę kwietniową. W jej ramach pułk, wraz z 10 pp, stosując oskrzydlenie zdobył Korosteń. Tu zakończył swój szlak bojowy w ofensywnej części wyprawy kijowskiej. Będąc w odwodzie operacyjnym dowództwa frontu przebywał w rejonie Korostenia do 18 maja^[5].

Pułk na wojnie z bolszewikami

Osobny artykuł: Wojna polsko-bolszewicka.

14 maja 1920 roku nastąpiła ofensywa Frontu Zachodniego Armii Czerwonej. 14 pułk piechoty bez III baonu z 3/4 pac skierowano 23 maja na Zamostocze i Wołodutę. Pułk Wołodutę zdobył. 25 maja zaatakował Niechonicze, a 27 maja doszedł bez walki do Berezyny. III batalion przerzucony został do Mińska i włączony do grupy dowódcy 10 pułku piechoty mjr. Kazimierza Topolińskiego. 25 czerwca dołączył do pułku. 4 lipca rozpoczęła się ofensywa radziecka. 14 pp znalazł się w odwrocie. 9 lipca, współdziałając z 4 pułkiem ułanów, walczył w bitwie pod Hrebionką^[5]. Następnie pułk wycofał się na Baranowicze i dalej na Słonim – Wołkowysk – Świsłocz. Podczas przeprawy przez Bug w rejonie Drohiczyna doszło do zwycięskiej bitwy z oddziałami sowieckimi. Pozostający w ciągłym kontakcie z nieprzyjacielem pułk dotarł do Góry Kalwarii i przeprawił się na lewy brzeg Wisły. Tam pułk obsadził odcinek od Holendrów do ujścia Radomki. 16 sierpnia pułk został przesunięty do Jabłonny i dalej do Modlina. 19 sierpnia dotarł do Zakroczymia, gdzie przebywał do 28 sierpnia^[6].

29 sierpnia pułk przewieziono transportem kolejowym do Lwowa z zadaniem osłony miasta z kierunku Bełza i Krystynopola. Pododdziały pułku na froncie lwowskim, w Reklińcu, rozbiły 215 pułk strzelecki ACz. We wrześniu 1920 roku pułk obsadził rejon Przemyślan, a następnie przesunięty został pod Rohatyn. 13 września przeszedł do natarcia kierunku na Dunajowce, Sborów, Zbaraż, Aleksiniec, Wiśniowiec. Szlak bojowy zakończył w Łanowcach^[6].

Z Łanowiec pułk transportami kolejowymi przewieziony został do Sokółki i Kuźnicy, skąd marszem pieszym przeszedł do Grodna. Z Grodna pułk odmaszerował na odcinek Rondomańce – Druskienniki, zabezpieczając tyły wojsk polskich i uczestnicząc w utarczkach z patrolami litewskimi^[1].

Osobny artykuł: Obrona Włocławka.

We Włocławku stacjonował Batalion Zapasowy 14 pp. W sierpniu 1920 roku żołnierze batalionu odznaczyli się w obronie miasta^[1]. 15 sierpnia 1921 roku we Włocławku został wmurowany kamień węgielny, a 15 grudnia 1923 roku odsłonięty pomnik Poległym obrońcom Wisły w roku 1920.

Pułk w okresie pokoju

Po zawieszeniu broni pułk przybył do Zambrowa, a w 1921 roku do Włocławka.

W okresie międzywojennym 14 pułk piechoty stacjonował na terenie Okręgu Korpusu Nr VIII^[7] w garnizonie Włocławek^[8]. Wchodził w skład 4 Dywizji Piechoty^[7].

Do Włocławka pułk przybył w dniu 1 maja 1921 roku. Zajął porosyjskie koszary przy ul. Żytniej 83. W tym też roku założono w pułku spółdzielnię. Wybudowano kasyno oﬁcerskie przy koszarach na ul. Żytniej. W 1926 roku oddano do użytku letnie kasyno nad Wisłą. Przy ul. Żytniej 49 zamieszkali podoficerowie zawodowi. W roku 1928 jednostka otrzymała oświetlenie elektryczne. W 1929 roku wybudowano magazyny przy ul. Toruńskiej. Tam też stacjonował I batalion piechoty. W następnym roku żołnierze wybudowali strzelnicę bojową i rzutnię granatów. Powstała też strzelnica przykoszarowa. Strzelnica szkolna oddana została do użytku w 1932 roku. W tym też roku przeprowadzono kapitalny remont koszar. W 1934 roku zorganizowano przystań na Wiśle i basen kąpielowy na jeziorze Czarnym^[9].

Na podstawie rozkazu wykonawczego Ministerstwa Spraw Wojskowych do Departamentu Piechoty o wprowadzeniu organizacji piechoty na stopie pokojowej PS 10-50 z 1930 roku, w Wojsku Polskim wprowadzono trzy typy pułków piechoty. 14 pułk piechoty zaliczony został do typu I pułków piechoty (tzw. „normalnych”). W każdym roku otrzymywał około 610 rekrutów. Stan osobowy pułku wynosił 56 oficerów oraz 1500 podoficerów i szeregowców. W okresie zimowym posiadał batalion starszego rocznika, batalion szkolny i skadrowany, w okresie letnim zaś batalion starszego rocznika i dwa bataliony poborowych^[10].

Kadra oﬁcerska pułku wywodziła się głównie z armii austriackiej. W większości byli to oficerowie i podchorążowie rezerwy^[11]. Zdecydowaną większość kadry podoﬁcerskiej stanowili żołnierze o długim stażu, pamiętający jeszcze pierwszą wojnę światową^[12].

W 1928 roku na terenie koszar wybudowano pomnik „Poległym żołnierzom 14 pp”, a w 1930 roku ufundowano tablicę upamiętniającą walki 14 pułku piechoty liniowej w powstaniu listopadowym^[13].

Osobny artykuł: Święta wojskowe w Polsce.

Początkowo dzień święta pułkowego wyznaczono na 27 października – na pamiątkę dnia, w którym c. i k. 90 pułk piechoty ogłosił się oddziałem polskim^[14]. 19 maja 1927 roku Minister Spraw Wojskowych marszałek Polski Józef Piłsudski ustalił i zatwierdził dzień 15 maja, jako datę święta pułkowego^[15]. Od tego roku pułk obchodził swoje święto w rocznicę walk stoczonych w czasie ofensywy majowej spod Lwowa w 1919 roku^[16]. 24 kwietnia 1934 roku Minister Spraw Wojskowych marszałek Polski Józef Piłsudski zmienił datę święta pułkowego 14 pp z dnia 15 maja na dzień 27 października^[17]. Święto pułkowe obchodzono bardzo uroczyście – zarówno w koszarach, jak i w mieście^[18].

Od sierpnia 1935 do sierpnia 1939 opiekę duszpasterską nad żołnierzami włocławskiego pułku sprawował ks. starszy kapelan / proboszcz Franciszek Juszczyk.

Pułk w operacji zajęcia Zaolzia

W skład Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Śląsk”, improwizowanej we wrześniu 1938 w celu rewindykacji Zaolzia, wszedł również zbiorczy pułk wystawiony przez 4 Dywizję Piechoty. Poszczególne bataliony tegoż pułku zostały wystawione przez 14, 63 i 67 pułki piechoty. W dowództwie zbiorczego pułku znaleźli się następujący oficerowie 14 pułku piechoty:

dowódca pułku – płk Franciszek Sudoł
adiutant – kpt. Józef Rodzeń
kwatermistrz – kpt. Ignacy Alejski

W skład zbiorczego batalionu wystawionego przez 14 pp weszli:

dowódca batalionu – mjr Juliusz Ulatowski
adiutant – ppor. Antoni Krawczyk
dowódca 1 kompanii – kpt. Mieczysław Teodorczyk
dowódca 2 kompanii – por. Feliks Stawicki
zastępca dowódcy 2 kompanii – ppor. Bolesław Meres
dowódca 3 kompanii – ppor. Mieczysław Nejman
zastępca dowódcy 3 kompanii – ppor. Kazimierz Załęski
dowódca kompanii ckm – por. Czesław Rolecki
zastępca dowódcy kompanii ckm – ppor. Franciszek Walewski
dowódca plutonu ppanc – por. rez. Brunon Groszewski^[a]
dowódca plutonu łączności – ppor. rez. Stanisław Lewicki^[b]
zastępca dowódcy plutonu łączności i szef plutonu – plut. Wacław Baurski^[c]

Na Zaolzie wyjechała również orkiestra 14 pułku piechoty z kapelmistrzem – kpt. st. sp. Piotrem Wittmanem i tamburmajorem – st. sierż. Alojzym Popelką^[d].

14 pp w kampanii wrześniowej

Osobny artykuł: Kampania wrześniowa.

Mobilizacja

Ze względu na zagrożenie wojenne, zgodnie z planem „Z” podjęto działania w rejonie przyszłych działań 4 Dywizji Piechoty. W tym celu 10 sierpnia 1939 wzmocniony batalion I/14 pp został skierowany do wsi Buk Pomorski, a następnie do Jabłonowa Pomorskiego, celem wykonania prac inżynieryjno-saperskich^[19]. Na ten odcinek przybył 20 sierpnia, jako dowódca zgrupowania, ppłk dypl. Włodzimierz Brayczewski. Na podstawie rozkazu Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych marsz. Edwarda Śmigłego-Rydza z dnia 23 sierpnia 1939, wydanego dowódcy Okręgu Korpusu nr VIII, od godz. 4.00 dnia 24 sierpnia rozpoczął mobilizację 14 pułk piechoty. Odprawę inicjującą te działania przeprowadził zastępca dowódcy pułku ppłk Władysław Dzióbek^[20]. 14 pp mobilizował:

14 pułk piechoty mobilizował się do organizacji wojennej i etatów wojennych L. 3001/mob./org., L.4001/mob./AR, L.5000/org./mat.^[21], w ramach mobilizacji alarmowej, w grupie niebieskiej, w garnizonie Włocławek, w czasie od A+24 do A+48,
samodzielną kompanię karabinów maszynowych i broni towarzyszących nr 81, w czasie A+48,
kolumnę taborową parokonną nr 801, w czasie A+48.

W ramach I rzutu mobilizacji powszechnej od dnia 31 sierpnia do 3 września zmobilizował:

II i III bataliony 144 pułku piechoty rez.
batalion marszowy 14 pp.
uzupełnienie marszowe dla 81 sam. kompanii km i br. tow. do 4 września^[22].

Po wstępnych czynnościach mobilizacyjnych w koszarach, część pododdziałów pułku mobilizowała się w obiektach i kwaterach w mieście. Do przebywającego na pozycji osłonowej I batalionu pułku wysłano transportem kolejowym uzupełnienia osobowe, konie, broń i etatowy sprzęt. 26 sierpnia po odebraniu przysięgi i przeglądzie pułku przez ppłk. Władysława Dzióbka, 14 pp wraz z 81 sam. komp. km i br. tow. wieczorem wymaszerował, pod dowództwem mjr. Jana Łobzy, do rejonu Lipna^[23]. Rano 27 sierpnia pułk dotarł do lasów na zachód od Lipna. Po odpoczynku, nocą 27/28 sierpnia podjęto marsz przez Kikół w kierunku Golubia Dobrzynia. Rano 28 sierpnia pułk doszedł do lasów w rejonie wsi Nowogród, Węgiersk i Paliwodzizna. Kolejnej nocy pułk osiągnął, już bez 81 samodzielnej kompanii km i br. tow., rejon gajówki Dębowa Łąka na południowy wschód od Wąbrzeźna. Nocą 29/30 sierpnia pułk wraz z 4 DP zajął ugrupowanie bojowe w lasach w pobliżu wsi Tomki, Konojady i Czekanowo. W tej ostatniej miejscowości znajdowało się dowództwo 14 pp z ppłk. dypl. Włodzimierzem Brayczewskim. I batalion znajdował się jeszcze w składzie Oddziału Wydzielonego „Jabłonowo”, do czasu zluzowania przez batalion ON „Grudziądz”. 14 pp znajdował się w składzie sił głównych 4 DP, która stanowiła odwód Grupy Operacyjnej „Wschód”. Jednocześnie 31 sierpnia wydzielono 4 kompanię strzelecką, do osłony stanowisk ogniowych artylerii dywizyjnej w rejonie wsi Górale i Góraliki^[24]. Tego dnia dowódca pułku udał się do garnizonu we Włocławku i dokonał przeglądu obiektów koszarowych. Stan pułku na dzień 31 sierpnia 1939 roku wynosił: 108 oficerów, 370 podoficerów i 3700 strzelców^[25].

Działania bojowe

W kampanii wrześniowej 1939 pułk walczył w składzie macierzystej 4 Dywizji Piechoty, w GO „Wschód” Armii „Pomorze"^[19].

Udział w bitwie nad Osą

1 września o świcie I batalion wraz z dwoma armatami przeciwpancernymi i plutonem artylerii piechoty 14 pp, w składzie OW „Jabłonowo”, zajmował obronę na odcinku od jeziora Płowęż do rzeki Lutryna, z zadaniem zamknięcia kierunku szosy z Lisnowa-Zamek do Świecia nad Osą. Większość pułku przebywała w odwodzie, w składzie zgrupowania 4 DP, w lesie w rejonie Dworu Czekanów i wsi Tomki. Obrona I/14 pp została o 5.20 ostrzelana przez niemiecką artylerię. W trakcie dnia odcinek batalionu nie był atakowany przez nieprzyjaciela. Pod wieczór stanowiska 2 kompanii strzeleckiej zostały zaatakowane przez niemiecki pododdział, który został wyparty przez 2 kompanię strzelecką za rzekę Osę, przy wsparciu ogniowym baterii 4/4 pułku artylerii lekkiej^[26]. Zgodnie z rozkazem gen. bryg. Mikołaja Bołtucia, 14 pp (bez wzmocnionego I batalionu) wykonał marsz do stacji kolejowej Konojady. Stąd, po załadowaniu się na transport kolejowy (najpierw III, a potem II batalion), został przetransportowany w dwóch rzutach do st. Mełno^[27]. Z uwagi na niedostatek taboru kolejowego kompania przeciwpancerna, kompania zwiadowców, pluton artylerii piechoty i tabory, pod dowództwem kpt. Antoniego Bergera, wykonały marsz pieszy do Mełna. Oba bataliony były podczas rozładunku niegroźnie ostrzeliwane przez artylerię niemiecką. 14 pp skoncentrował się do rana 2 września. Do godz. 11.00 zajął stanowiska obronne za liniami obronnymi oddziałów 16 Dywizji Piechoty, w II rzucie obrony. II batalion, wzmocniony plutonem ppanc. i plutonem artylerii piechoty, zajął stanowiska obronne w lesie na południe od stacji kolejowej Mełno i w oparciu o cukrownię. III batalion, wzmocniony plutonem ppanc., zajął stanowiska w rejonie dworu Mełno. Reszta pododdziałów pułkowych rozmieściła się za batalionami, w odwodzie dowódcy 14 pp.

Zadaniem pułku miało być przeprowadzenie przeciwnatarcia w kierunku Gruty i dworu Orle^[28]. Około godz. 12.00 niemiecka artyleria ciężka rozpoczęła ostrzał pozycji 14 pp. Około godz. 13.00, pod naporem niemieckiej 21 DP i batalionu I/10 pułku pancernego, odwrót z pierwszej linii obrony rozpoczęły pułki 16 DP. Od godz. 14.00 pozycje III batalionu zostały zaatakowane przez oddziały niemieckiej 228 DP, a II batalionu przez oddziały 21 DP. 14 pp pomimo zaangażowania w bój kompanii zwiadowców na prawym skrzydle obrony, po godz. 15.00 został rozkazem dowódcy pułku wycofany ze stanowisk obronnych. II/14 pp wycofał się do dworu Zakrzewo, a 5 kompania strzelecka do dworu Gołębiewko. III/14 pp wycofał się do dworu Kitnowo. Kompania zwiadowców stawiała opór na swoim odcinku do godz. 17.00, a następnie dołączyła do 5 kompanii w dworze Gołębiewko. Po południu oddziały 228 DP uderzyły na odcinku OW „Jabłonowo”. Z I/14 pp kontratakowała odwodowa 1 kompania strzelecka, powstrzymując niemieckie natarcie^[29]. W godzinach przedwieczornych ppłk. dypl. Włodzimierz Brayczewski otrzymał od dowódcy 4 DP rozkaz wykonania natarcia na dwór Mełno i m. Gruta. O zmroku oba bataliony w I rzucie natarcia podjęły ruch do przodu opanowując Mełno, opuszczone przez niemiecką piechotę. II batalion wraz z dowódcą pułku o godz. 20.00 wykonał natarcie w kierunku Gruty. III batalion chwilowo zatrzymał się w Mełnie. Pluton pionierów na prawym skrzydle natarcia stoczył walkę z patrolami niemieckimi, tracąc 1/4 swojego stanu. Ok. godz. 22.00 II batalion mjr. Łobzy wykonał natarcie na Grutę, w trakcie którego doszło do potyczki ogniowej z batalionem I/63 pułku piechoty, który pomylił obiekt natarcia. Po wyjaśnieniu sytuacji, oba bataliony o godz. 23.00 wykonały natarcie i po ciężkiej walce, również wręcz, opanowały wieś. Po północy dołączył III batalion, który zajął obronę na wzgórzu 98 i w lesie na południowy wschód od Gruty. Natarcie 14 pp wykonano bez wsparcia artylerii^[30]. Na osiągniętych stanowiskach, zgodnie z rozkazem dowódcy 4 DP – płk. dypl. Tadeusza Lubicz-Niezabitowskiego, 14 pp zorganizował obronę. II/14 pp w rejonie Gruty, III/14 pp (bez 9 komp. strz.) na wcześniej zajętych stanowiskach, 9 kompania w lesie na północ od dworu Mełno, a kompania zwiadowców na południe od dworu Mełno. W godzinach nocnych 3 września kompania zwiadu ustaliła, że dwór Mełno został zajęty przez niemiecką piechotę. W trakcie potyczki kompania poniosła straty w poległych, wśród nich był ppor. rez. kaw. Stefan Halweg (dowódca plutonu konnego w kompanii zwiadowczej), i rannych.

O świcie 3 września I/14 pp został zluzowany przez batalion szturmowy 16 DP „Grudziądz” i podjął marsz w kierunku dworu Mełno. Od świtu 4 dywizjon artylerii ciężkiej został przydzielony do wsparcia 14 pp. Po silnym ostrzale niemieckiej artylerii na pozycje obronne 14 pp, o godz. 8.00 natarcie wykonała niemiecka 228 DP wsparta czołgami batalionu I/ 10 pułku pancernego. Oba bataliony utrzymały swoje stanowiska, ponosząc jednakże znaczne straty. Po godz. 10.00 ze względu na przenikanie oddziałów niemieckich na tyły pułku, na rozkaz ppłk. Brayczewskiego 14 pp wycofał się: III batalion na wzgórze ok. 400 m od stacji kolejowej Mełno, a II batalion do cukrowni Mełno. Ok. godz. 12.00 wychodzący do kontrnatarcia w kierunku dworu Mełno III batalion został zaatakowany przez ok. 60 niemieckich samolotów w rejonie stacji Mełno, a II batalion na swoich stanowiskach obronnych. Atak lotniczy doprowadził do rozproszenia się pułku. Do godz. 14.00 zdołano zebrać tylko część III batalionu, a do godz. 22.00 w pobliżu kolonii Mazanki koło Radzynia Pomorskiego większość pułku. 14 pp po odtworzeniu pododdziałów stanowił odwód 4 DP^[31]. Batalion I/14 pp po przybyciu w rejon Boguszewa, patrolami stwierdził obecność niemieckiego oddziału w dworze Mełno. Nie mając łączności z dowódcą pułku i dywizji, o godz. 15.00 podjął natarcie na dwór Mełno i obsadzone przez piechotę niemiecką okoliczne wzgórza. W walce opanował wzgórze 98 i drugie na wschód od dworu Mełno. Batalion powstrzymał niemieckie kontrnatarcie i dotarł do dworu Mełno. Po godz. 16.00 na rozkaz gen. Bołtucia na dwór Mełno spadła nawała artyleryjska wykonana przez pięć dywizjonów ze składu artylerii dywizyjnej 4 i 16 DP. Wspólne natarcie batalionów I/14 pp i II/67 pułku piechoty doprowadziło do zdobycia dworu Mełno. Do zmroku oba bataliony broniły dworu Mełno przed niemieckimi kontratakami. Z uwagi na zajęcie przez oddziały niemieckie stacji i cukrowni Mełno, po godz. 18.00 rozkazem dowódcy 4 DP batalion I/14 pp został wycofany z dworu Mełno i poprzez Boguszewo i dwór Zakrzewo, pomaszerował do lasu Wronie na południowy zachód od Wąbrzeźna. Tam w godzinach rannych 4 września organizował obronę wspólnie z batalionem III/67 pp. Kompania zwiadowców 14 pp w rejonie dworu Zakrzewo pozostawała w styczności z oddziałami niemieckimi. Reszta 14 pp odpoczywała i odtwarzała zdolność bojową w kolonii Mazanki. O godz. 11.00 pułk podjął marsz do lasu Wronie, gdzie dołączył do I batalionu (wkrótce dotarła tam również kompania zwiadowców)^[32]. W trakcie walk od 1 do 4 września pułk utracił: poległych 9 oficerów, 11 podoficerów i 97 szeregowych, rannych 7 oficerów, 13 podoficerów i 169 szeregowych, do niewoli dostało się 4 oficerów, 7 podoficerów i 64 szeregowych. Utracono 25% zaprzęgów konnych^[33].

Odwrót przez Kujawy

4 września w godzinach wieczornych 14 pp zgodnie z rozkazem dowódcy 4 DP, płk. dypl. Mieczysława Rawicz-Mysłowskiego, wykonał marsz nocny poprzez Ryńsk i Srebrniki do lasu Elgiszewo nad rzeką Drwęcą (niedaleko Golubia). Rano 5 września zajął tam obronę przejściową I i III batalionem, a II batalionem w odwodzie i kompanią zwiadowców na przedpolu, rozpoznającą kierunek na Wąbrzeźno. Nocą 5/6 września pułk wykonał dalszy marsz odwrotowy. Rano 6 września 14 pp przeprawił się przez most kolejowy na Wiśle w Toruniu i w lesie Stawki zatrzymał się na odpoczynek^[33]. Nocą 6/7 września pułk rozpoczął marsz poprzez Brzozę i Brzeźno, by nad ranem 7 września osiągnąć wieś Toporzyszczewo. Rozlokowano się w okolicznych wsiach: Gawronki, Klonowiec i folwark Klonowiec. Kompania zwiadowców w dniu 7 września zaciągnęła placówki koło Brzezia i Kruszyna. Nocnym marszem 7/8 września 14 pp został przegrupowany poprzez Wieniec, Stary Brześć, Pikutkowo do lasów na zachód od Włocławka. Rano 8 września pułk dotarł do gajówki Józefowo i zgodnie z rozkazem dowódcy dywizji zajął obronę na skraju lasu Józefowo. I/14 pp zajął obronę na lewo od szosy Pikutkowo-Włocławek, II/14 pp na prawo od tej szosy, III/14 pp znalazł się w odwodzie pułku, w rejonie młyna Józefowo, po obu stronach rzeki Lubieńki. 8 września, ze swojego garnizonu Włocławek, pułk uzyskał uzupełnienia osobowe w ilości 150 ochotników^[34] oraz sprzętowe^[35]. Tego dnia do 14 pp dołączył II dywizjon 4 pal. Kolejnym nocnym marszem pułk wraz z II/4 pal, poprzez Kruszyn, Kowal, Bogusławice, Modlibórz, Lubień Kujawski, nad ranem 9 września dotarł na postój we wsi Czaple. Zorganizował obronę przejściową na odcinku jezioro Lubieńskie-dwór Czaple. Tu do pułku włączono kolejne uzupełnienia w ilości 50 oficerów i 300 szeregowych^[34]. Nocą 9/10 września forsownym marszem po zatłoczonych drogach, poprzez Łanięta, Niedrzew, Strzelce, Mariankę, Skórzewę, Mnich, Kamienną, po ponad 40 km marszu, pułk osiągnął dwór Ruszki (ok. 10 km od Żychlina). Zajął stanowiska obronne I batalionem we wsi Wieszczyce, III batalionem we wsi Wyrów, a II batalion z plutonami specjalnymi oraz dowództwo pułku ulokowały się we dworze Ruszki. II/4 pal zajął stanowiska ogniowe w pobliżu dworu Ruszki, wysuwając 4 baterię do bezpośredniego wsparcia III/14 pp. Kompania zwiadowców zaciągnęła czatę w rejonie dworu Bedlno. W godzinach popołudniowych pozycje 14 pp były silnie bombardowane przez lotnictwo niemieckie, poniesiono duże straty w poległych i rannych (poległ wówczas por. art. Wirgiliusz Lemański, dowódca plutonu artylerii piechoty). Po odprawie 10 września podjęto przygotowania do wykonania nocnego marszu ubezpieczonego w kierunku rzeki Bzury, w bocznej kolumnie 4 DP, i wejścia pułku do walki^[36].

Udział w bitwie nad Bzurą

Zgrupowanie ppłk. dypl. Brayczewskiego ok. godz. 22.30 podjęło marsz w dwóch kolumnach w kierunku przeprawy przez Bzurę we wsi Sobota. Jako rozpoznanie osi marszu kolumn pułku maszerowała kompania zwiadowców 14 pp. W kolumnie głównej pułku: III/14 pp, I/14 pp i II/4 pal. W kolumnie bocznej: II/14 pp, pułk Obrony Narodowej ppłk. Bohdana Sołtysa (w składzie batalionu ON „Brodnica” i batalionu ON „Jabłonowo” z baterią 7/4 pal), 81 komp. km i br. tow., 4 dac i 4 batalion saperów^[37]^[38]. 11 września ok. godz. 5.00 kompania zwiadowców rozpoznawała rejon dworu Sobota i folwarku Przesławice, o godz. 6.30 została ostrzelana silnym ogniem broni maszynowej z dworu Walewice. Obie kolumny zgrupowania ppłk. dypl. Brayczewskiego dotarły do Soboty i do północnego brzegu Bzury. Rozkazem dowódcy 4 DP ppłk dypl. Włodzimierz Brayczewski otrzymał zadanie opanowania dworu Walewice. O godz. 7.30 batalion III/14 pp, ze wsparciem baterii 4/4 pal, na wysokości dworu Sobota sforsował Bzurę i podjął natarcie na dwór Walewice. O godz. 8.00 natarcie III batalionu zaległo w ostrzale broni maszynowej ze wsi Walewice, a batalion poniósł duże straty osobowe. Na wysokości dworu Zakrzew sforsował Bzurę I/14 pp, który zajął podstawy wyjściowe do natarcia we wsi Marywil Dolny. O godz. 10.00 4 i 6 baterie 4 pal dokonały ześrodkowania ogniowego na wieś i dwór Walewice. Oba bataliony wykonały natarcie, w wyniku którego zdobyły wieś Walewice. Dalsze natarcie w kierunku dworu Walewice z dużymi stratami zaległo nad rzeczką Mrogą. Ppłk dypl. Brayczewski wprowadził do walki bataliony: II/14 pp, ON „Brodnica” i 81 samodz. komp. km i br. tow. Dywizjony: 4 dac i II/4 pal, ze stanowisk ogniowych w rejonie lasu Sobota, wykonały artyleryjskie przygotowanie natarcia. O godz. 12.00 I/14 pp i batalion ON „Brodnica” z 81 samodz. komp. km i br. tow. sforsowały Bzurę w rejonie dworu Sobota i przeszły po groblach stawów Przesławice. Następnie zaatakowały folwarki Przesławice i Piotrowice i po walce zdobyły je. Natarcie oskrzydlające obu batalionów i batalionu I/67 pp (wprowadzonego z odwodu dowódcy piechoty dywizyjnej 4 DP) wyszło na tyły obrony niemieckiej we dworze Walewice (od strony Bielaw), powodując polepszenie sytuacji atakujących oddziałów. Broniący dworu Walewice niemiecki II batalion 20 pp w walce wycofał się. O godz. 14.00 I i III bataliony 14 pp zajęły dwór Walewice. Podczas walki o folwark Przesławice ranny w nogę został dowódca 14 pp ppłk dypl. Włodzimierz Brayczewski, poległo też 80 żołnierzy pułku^[39]. Po ewakuacji ppłk. Brayczewskiego do szpitala na dowódcę pułku wyznaczony został, rozkazem dowódcy dywizji, ppłk Bohdan Sołtys. 14 pp podjął dalsze natarcie w kierunku wsi Gaj i Piotrowice. Zatrzymał się wieczorem i zajął pozycje obronne: I batalion i kompania zwiadowców we wsi Gaj, II batalion we wsi Wojewodza, III batalion i batalion ON „Jabłonowo” na północnym skraju wsi Gaj, batalion ON „Brodnica” w pobliżu wsi Chruślin, a 81 samodz. kompania km i br. tow. w rejonie wsi Bielawy^[40].

12 września o godz. 5.00, zgodnie z rozkazem dowódcy 4 DP, 14 pp przegrupował się w kierunku lasu Stanisławów, gdzie zajął o godz. 7.00 stanowiska obronne: II/14 pp południowy skraj lasu Stanisławów, III/14 pp wschodni skraj lasu Stanisławów, batalion ON „Jabłonowo” północno-wschodni skraj lasu Stanisławów. I/14 pp, batalion ON „Brodnica” oraz plutony specjalne stały jako odwód w folwarku Stanisławów. W rejonie wsi Podlas III batalion stoczył potyczkę z pododdziałem niemieckiej piechoty, wykonującym stanowiska obronne 400 m od pozycji batalionu, który w wyniku wymiany ognia wycofał się. Kompania zwiadowców rozpoznawała w kierunku wsi Domaniewice. O godz. 19.30 do dalszego natarcia przystąpił 14 pp siłami II i I batalionów ze wsparciem II/4 pal. Natarcie pułku po dojściu w rejon wsi Sapy i Strzebieszew nawiązało kontakt ogniowy z oddziałami niemieckiej piechoty. III batalion z dwoma batalionami ON pozostał na stanowiskach wyjściowych na skraju lasu Stanisławów. Z uwagi na zmianę planów operacyjnych w dowództwach Armii „Poznań” i Armii „Pomorze”, natarcie 4 DP wstrzymano. Wracający od dowódcy zgrupowania uderzeniowego dywizji płk dypl. Rawicz-Mysłowski, wraz z szefem sztabu, kpt. dypl. Łado Macharadze, zginęli w samochodzie po wjechaniu na minę. Rozkaz do powrotu otrzymał I/14 pp i zawrócił do lasu Stanisławów. Rozkaz nie dotarł do II/14 pp, który związał się walką i zdobył wsie Sapy i Strzebieszew. Celem powiadomienia batalionu o odwrocie, wyjechał do niego ppłk Bohdan Sołtys, który poległ zastrzelony przez niemieckiego dywersanta we wsi Sapy. Około północy, walczący bez wsparcia, II batalion wycofał się z walki i dołączył do reszty pułku, ponosząc w samotnej walce duże straty^[41].

Rano 13 września dowodzenie 14 pp przejął mjr Jan Łobza, a dowództwo II batalionu objął kpt. Antoni Berger. 14 pułk piechoty wraz z batalionem ON „Brodnica”, II oraz III dywizjonami 4 pal, pomaszerował na przeprawę przez Bzurę w Sobocie, którą osiągnął o godz. 12.00. Po krótkim odpoczynku w lesie Ostoja, pułk zajął obronę północnego brzegu Bzury na odcinku Sobocka Wieś-Sobota. Obronę nad rzeką objęły II i III bataliony oraz batalion ON „Brodnica” dodatkowo wzmocniony 3 kompanią strzelecką. Odwód stanowił I batalion i plutony pułkowe. Przed północą dowództwo 4 DP objął płk Józef Werobej, a funkcję szefa sztabu kpt. dypl. Jan Pękalski. W nocy 13/14 września I batalion wykonał marsz przez Strugienice do wsi Ostrów, gdzie dołączył do 67 pp, który miał prowadzić natarcie przez Bzurę. O godz. 8.00 14 września I/14 pp wykonał natarcie na wieś Pilaszków, którą zdobył. Następnie podjął dalsze natarcie na Jamno, które o godz. 17.30 przyniosło powodzenie i doprowadziło do zdobycia również Łowicza Podduchownego. Wieczorem 14 pp bez I batalionu, z batalionem ON „Brodnica” i ze wsparciem I i II dywizjonów 4 pal zorganizował obronę północnego brzegu Bzury od Sobockiej Wsi do Strugienic^[42]. Z uwagi na rezygnację z dalszej walki na zachód od Łowicza 4 DP, batalion I/14 pp i batalion ON „Jabłonowo” nocą 14/15 września wycofano za Bzurę do odwodu dowódcy 14 pp. 15 września pułk przebywał w obronie, znajdując się pod ciągłym ostrzałem artylerii niemieckiej. Przed wieczorem nad Bzurą stanowiska obronne 63 pp, na odcinku Szymanowice-Małszyce, przejął wprowadzony do I rzutu obrony I batalion 14 pp.

16 września o godz. 5.00 ubezpieczenia III batalionu i batalionu ON „Brodnica” zostały odrzucone z południowego brzegu Bzury, przez oddziały niemieckiej 24 DP. O godz. 6.00 piechota niemiecka ze wsparciem artylerii prowadziła natarcie na odcinku od Urzecza do Strugienic. Natarcie niemieckie przełamało obronę 8 kompanii strzeleckiej i uchwyciło przyczółek na północnym brzegu Bzury, zajmując zachodni skraj wsi Urzecze. Podczas walki zaginął dowódca 8 kompanii kpt. Wacław Fabijanowski. Dalsze natarcie niemieckie opanowało wieś Wierznowice, wypierając z niej batalion ON „Brodnica”, który wycofał się do Bogorii Dolnej. III/14 pp zmuszony był wycofać się do Bogorii Górnej. Efektywnego wsparcia udzielił w walce dywizjon II/4 pal. O godz. 9.00 do wykonania kontrataku z rejonu Bogorii wyznaczono odwodowy batalion ON „Jabłonowo” oraz oba dotychczas walczące w Bogoriach bataliony. Kontratak pomimo wsparcia artylerii doszedł do wzg. 95 i zaległ w ogniu niemieckiej obrony. Po nieudanym kontrataku bataliony wycofały się na stanowiska obronne w Bogorii Dolnej. Bataliony poniosły duże straty w poległych i rannych^[43]. Natarcie niemieckich 31 i 32 pułków piechoty z 24 DP na pododdziały 14 pp doprowadziło do zdobycia i obsadzenia przyczółku oraz poszerzenia wyłomu. Po godz. 7.00 została wyparta placówka II batalionu ze Strugienickiego Młyna, a następnie 5 kompania strzelecka na południowe skraje wsi Strugienice. W trakcie tej walki poległ por. Henryk Karasiewicz. Następnie niemiecka piechota o godz. 9.00 w natarciu osiągnęła część Starej Wsi, na styku obrony I i II batalionu. Broniąca tego rejonu 1 kompania strzelecka wycofała się do wsi Zagaj. Zdobycie przez niemiecką piechotę z 31 pp drugiego przyczółka, doprowadziło do dwustronnego oskrzydlenia II batalionu i otwarcia luki w kierunku wsi Wyborów i Ruszki koło Zdun. Pomimo wsparcia I/4 pal w godzinach popołudniowych piechota niemiecka wyparła 5 kompanię ze Strugienic, która wycofała się do Jackowic. Pozostała część II batalionu zmuszona została do wycofania się do Zdun. W Zdunach II batalion wzmocniła 81 samodz. kompania km i br. tow., ostatni odwód dowódcy PD 4 DP – płk. dypl. Tadeusza Lubicz-Niezabitowskiego. W tym samym czasie I batalion został przez pododdziały niemieckiego 31 pp zepchnięty do toru kolejowego w rejonie Szymanowic. Po godz. 14.30 wyłom w obronie 4 DP i wypartego ze swojej linii obrony 14 pp, zamknął 67 pp z odwodu GO gen. Bołtucia, wsparty przez 4 dac i I/4 pal. Dodatkowo wprowadzone zostały do walki, jako wsparcie piechoty, z odwodu armii dwa pociągi pancerne: nr 14 „Paderewski” i nr 11 „Danuta”^[44]. Silny ostrzał obu pociągów pancernych w sposób znaczący powstrzymał pościg oddziałów z niemieckiej 24 DP, za 14 pp. Pod osłoną 67 pp i I/4 pal, resztki II i III batalionów 14 pp i batalionów ON „Brodnica” oraz ON „Jabłonowo” sforsowały pod ostrzałem niemieckim rzekę Słudwię i ok. godz. 20.00 zbierały się w rejonie Złakowa Borowego. Koncentrację pozostałości 14 pp osłaniała kawaleria dywizyjna 4 DP. W trakcie walk 16 września pułk poniósł ciężkie straty osobowe i w uzbrojeniu. Poległo ponad 120 żołnierzy, rannych na polu walki zostało ponad 200 żołnierzy. Duża grupa odłączyła się od pułku, po czym dostała się do niewoli (między innymi dowódca II batalionu kpt. Antoni Berger i dowódca 2 kompanii ckm por. Zygmunt Buczyński). W momencie wymarszu sam pułk liczył ok. 500 żołnierzy^[45]. W nocy 16/17 września pozostałości 14 pp (bez I batalionu) wraz z batalionami ON, na rozkaz gen. dyw. Władysława Bortnowskiego, podjęły marsz z siłami głównymi 4 DP przez Sokołów, Kochanków i Wituszę, w rejon wsi Brzezia i Aleksandrów^[46].

17 września rano pułk i batalion ON „Jabłonowo” dotarły do Wituszy-Poprzeczki, gdzie nastąpił odpoczynek. W trakcie postoju pułk znajdował się pod ciągłym ostrzałem nękającym artylerii niemieckiej oraz był celem nalotów lotnictwa niemieckiego. Ok. godz. 13.00 pozostałość 14 pp przeszła do lasów Aleksandrów, gdzie ponownie stała się obiektem ataków lotnictwa niemieckiego, ponosząc dalsze straty. Część pododdziałów rozproszyła się i nie dołączyła do macierzystego pułku. W lesie Aleksandrów, gdzie miała nastąpić reorganizacja armii „Pomorze"^[47], dokonano reorganizacji resztek pułku, które liczyły ok. 370-400 żołnierzy. Rozwiązano II batalion, a wszystkich dostępnych żołnierzy włączono w skład III batalionu. O godz. 18.00 14 pułk piechoty (praktycznie III batalion) z resztkami batalionu ON „Jabłonowo”, jako straż przednia 4 DP, rozpoczął marsz w kierunku lasów na północ od Białej Góry. Maszerowano przez wsie Brzeziny, Jamno i Iłów, który palący się i zatłoczony taborami pułk przekroczył przed północą. Za Iłowem dołączył do pułku I batalion, który wycofał się inną trasą, tracąc w walkach odwrotowych, bombardowaniach i marszu kolejnych żołnierzy. Liczył on tylko 150 żołnierzy. Dalszy marsz poprzez Miękinki, Łaziska, Budy Stare, gajówkę Radziwiłka doprowadził pułk do celu, o godz. 6.00 18 września. Od Iłowa pułk był bombardowany i poniósł następne straty osobowe (poległ wówczas ppor. Franciszek Karabanik, dowódca I plutonu 5 kompanii strzeleckiej). O godz. 7.00 14 pp otrzymał rozkaz przeprowadzenia natarcia na niemiecki oddział, który pojawił się na skraju lasu majątku Ruszki. Natarcie pułku doprowadziło do zdobycia wzgórza na południowy wschód od Bud Starych oraz odrzucenia niemieckiego oddziału za szosę Sochaczew-Wyszogród. O godz. 8.00 niemiecka piechota ze wsparciem artylerii wykonała kontratak, odparty przez 14 pp. Silny ogień niemieckiej artylerii i broni maszynowej zmusił resztki pułku do wycofania się w rejon gajówki Radziwiłka. Wówczas nastąpił podział i rozproszenie się resztek 14 pp, poległ wtedy por. Kazimierz Szmelcer (dowódca plutonu pionierów). Do gajówki dotarła większość pozostałości 14 pp z mjr. Józefem Rodzeniem, reszta wraz z mjr. Janem Łobzą i mjr. Piotrem Kundą oddaliła się w nieznanym kierunku. Resztki grupy mjr. Rodzenia pozostały w północno-zachodniej części lasu zbierając rozproszonych żołnierzy, wyznaczone patrole toczyły potyczki z niemieckimi patrolami oraz rozpoznawały okoliczny teren^[48]. O godz. 19.00 18 września resztki 14 pp wraz z resztkami 4 DP, pod dowództwem płk. Werobeja, podjęły marsz w stronę wsi Kamion poprzez Radziwiłkę i Młodzieszynek.

19 września o godz. 4.30 pozostałości 4 DP osiągnęły Kamion, a o godz. 5.00 67 pp podjął natarcie pomiędzy Witkowicami a wsią Łaźnia. Za nim przez Bzurę przeprawiły się pozostałości 63 pp. Resztki 14 pp stanowiły odwód. Po sforsowaniu Bzury natarcie doszło na wysokość wsi Piaseczno i Górki, gdzie utknęło w silnym ostrzale. Gen. Bołtuć poprowadził natarcie części resztek 14 pp na południe od Górek. Natarcie to przyniosło powodzenie i resztki 14 pp z gen. Botuciem przedarły się do Puszczy Kampinoskiej, pomiędzy wsiami Górki a Hilarów. Druga część resztek 14 pp z mjr. Rodzeniem dołączyła ok. godz. 9.00 do grupy płk. dypl. Lubicz-Niezabitowskiego, z którą usiłowała przebić się do puszczy pod wsią Kromnów. Jej natarcie zatrzymało się jednak w silnym ostrzale niemieckiej broni maszynowej. Poległ mjr Józef Rodzeń, a pozostali żołnierze grupy wraz płk. Lubicz-Niezabitowskim dostali się do niemieckiej niewoli. Grupa żołnierzy 14 pp z mjr. Piotrem Kundą, po walce pod Budami Starymi, przedarła się do puszczy wraz z pułkiem zbiorczym Pomorskiej Brygady Kawalerii i dywizjonem I/16 pułku artylerii lekkiej^[49].

Walki w Puszczy Kampinoskiej

20 września w nocy mjr Piotr Kunda wraz ze swoją grupą 14 pp i I dywizjonem 16 pal odłączył się od pomorskich kawalerzystów. O świcie dołączył do grupy gen. Bołtucia, gdzie podporządkował sobie grupę żołnierzy 14 pp. O godz. 8.00 podjął marsz do Kazunia, wraz z kolumną gen. Mikołaja Bołtucia. W rejonie Kazunia gen. Bołtuć wieczorem rozpoczął tworzenie Zgrupowania „Palmiry”, w którym pododdział piechoty z żołnierzy 14 pp i innych rozbitków organizował mjr Piotr Kunda. W nocy 20/21 września przeprawił się przez Bzurę mjr Jan Łobza z grupą żołnierzy 14 pułku piechoty i innych rozbitków zebranych w ciągu dnia. Przed świtem 21 września na wschodnim brzegu Bzury, wraz z całą grupą mjr Łobza dostał się do niewoli niemieckiej. Tego dnia mjr Kunda odtworzył z rozbitków 4 DP batalion zbiorczy 14 pp. 22 września Zgrupowanie „Palmiry” pod dowództwem gen. bryg. Mikołaja Bołtucia podjęło próbę przebicia się do Warszawy. Szosą Palmiry-Łomianki-Warszawa przebijała się kolumna złożona z resztek 4 DP z batalionem zbiorczym 14 pp na czele. Batalion 14 pułku piechoty przełamał pierwszą linię obrony niemieckiej 18 DP w Łomiankach i dotarł w rejon kościoła w środku wsi. W trakcie dalszej walki całe zgrupowanie zostało otoczone. Doszło do ciężkich walk, w tym wręcz. Zmasowany ogień niemieckiej broni maszynowej, moździerzy i artylerii przyczynił się do wielkich strat zgrupowania. Zacięte walki trwały do późnych godzin popołudniowych. Poległ gen. bryg. Mikołaj Bołtuć, mjr Piotr Kunda i wielu żołnierzy, w tym z 14 pp. Pozostali dostali się do niewoli^[50].

Według Jerzego Wultańskiego, 17 września 1939 r. dowódcą pułku został mianowany mjr Michał Lipcsey-Steiner^[51].

Oddział Zbierania Nadwyżek 14 pułku piechoty w kampanii wrześniowej

Zgodnie z planem mobilizacyjnym dowódcą Oddziału Zbierania Nadwyżek 14 pp został mjr Ludwik Wlazełko, pokojowy kwatermistrz (II zastępca dowódcy) pułku. Po wybuchu wojny nadwyżki 14 pp (liczące wówczas 17 oficerów i 868 szeregowców) pozostały początkowo w koszarach. Było to wynikiem decyzji gen. bryg. Mikołaja Bołtucia, popartej przez Sztab Główny WP (zgodnie z planem mobilizacyjnym nadwyżki te miały być bowiem odesłane do Ośrodka Zapasowego 4 DP w Rzeszowie). W dniu 6 września 1939 r. na czele OZN 14 pp liczącego 2000 ludzi^[e] mjr Wlazełko wyruszył do Warszawy (wymarsz nastąpił o godzinie 21:00). Maszerujący oddział podzielony został na dwa bataliony – dowódcą pierwszego został kpt. Józef Tkaczyk, a dowódcą drugiego kpt. Antoni Bogucki (obydwaj byli komendantami Przysposobienia Wojskowego)^[f]. Oddział maszerował po trasie Duninów, Łąck, Gąbin, Sanniki, Iłów do Kazunia, który osiągnięto 12 września. Po przejściu Wisły przez most w Modlinie, dalszy marsz kontynuowano przez Nowy Dwór do Zielonki. W trakcie marszu kolumna oddziału kilkakrotnie była atakowana przez lotnictwo niemieckie. Z Zielonki oddział pomaszerował do Mińska Mazowieckiego, skąd z uwagi na groźbę ataku wojsk niemieckich podjęto marsz w kierunku Garwolina. Przed miastem ubezpieczenia oddziału zostały ostrzelane przez niemieckie patrole. OZN 14 pp zawrócił do Warszawy. Do stolicy zgrupowanie dotarło w dniu 15 września. Na miejscu z grupy tej zorganizowano Oddział Pozostałości 14 pp, którego dowódcą został mjr Ludwik Wlazełko. Oddział ten wszedł w skład Armii „Warszawa” i brał udział w obronie stolicy aż do jej kapitulacji (stacjonował jeden dzień w Cytadeli, a następnie w Szkole Żeńskiej przy ul. Nowolipki). 20 września żołnierzy z tego oddziału przydzielono do różnych jednostek, większość z nich trafiła do 79 pułku piechoty z 20 Dywizji Piechoty^[52] (wśród nich byli ppor. Józef Karasiński, ppor. rez. Apolinary Jędrzejewski i ppor. rez. Zygmunt Kopczyński)^[53]^[54]. Na dzień 29 września 1939 r. stanowisko dowódcy Oddziału Zbierającego Nadwyżki 14 pułku piechoty piastował kpt. Józef Tkaczyk.

W składzie OZ 4 DP

30 sierpnia 1939 r. wyjechał z Włocławka do Rzeszowa por. rez. Dominik Radecki z zadaniem przyjmowania oficerów rezerwy i przygotowania kwater dla nadwyżek 14 pułku piechoty. Był on najstarszym rangą oficerem włocławskiego pułku, który znalazł się w tym zapasowym (rzeszowskim) garnizonie 14 pp. W Rzeszowie zebrało się wkrótce około 55 oficerów, podchorążych, podoficerów i strzelców mających przydział mobilizacyjny do 14 pułku piechoty (w tym podporucznicy rezerwy: Bogusław Ojrzyński, Roman Paradowski i Czesław Trybulski). Zajęli oni opuszczone koszary przy dworcu. Żołnierze byli nieuzbrojeni i nieumundurowani albowiem, w myśl wydanych we Włocławku wytycznych, wyposażenie miała zapewnić komenda garnizonu Rzeszów. Z kolei w Rzeszowie twierdzono, że wyposażenie nadejdzie wraz z nadwyżkami z Włocławka (III rzut pułku), który nigdy jednakże do miasta nad Wisłokiem nie dotarł. Przez ten czas wyżywienie „czternastakom” zapewniał Ośrodek Zapasowy 4 DP wywodzący się z 67 pułku piechoty pod dowództwem mjr. Jana Wrony (jego zastępcą był major Henryk Krajewski – dowódca OZN 67 pp)^[55]. Zgromadzone w Rzeszowie grupy żołnierzy z 14 pp i 63 pułku piechoty złączone zostały, przez ppor. Kowalczyka działającego z rozkazu dywizji jako kwatermistrz, w ramach Ośrodka Zapasowego 4 Dywizji Piechoty. W dniu 10 września nastąpił załadunek i oddziały skierowane zostały transportem kolejowym przez Jarosław, w kierunku na Przemyśl. Po dotarciu do Przemyśla oddział żołnierzy z 14 pp (około 50 osób) został uzbrojony i umundurowany, a po trzydniowym odpoczynku otrzymał rozkaz wymarszu przez Lwów do Nadwórnej. Poprzez Janów dotarł w dniu 16 września do wsi Rzęsna Ruska, którą zdobyto po ataku znajdujących się w tej okolicy wojsk polskich, zorganizowanych doraźnie w bataliony. Udział w tym natarciu wziął również oddział z 14 pułku piechoty pod dowództwem por. rez. Dominika Radeckiego. 18 września zgrupowanie 14 pp osiągnęło Brzuchowice, gdzie napotkano gen. broni Kazimierza Sosnkowskiego, który wydał oficerom rozkaz prowadzenia regulacji ruchu (wykonali go por. rez. Radecki, ppor. rez. Ojrzyński oraz ppor. rez. Warych). Tutaj też otrzymano nakaz zaprzestania dalszych zorganizowanych działań (od tej pory należało podejmować próby przebicia się do Lwowa na własną rękę). Sześcioosobowa grupa żołnierzy (por. rez. Radecki, ppor. Kowalczyk, ppor. rez. Ojrzyński, ppor. rez. Warych i dwóch strzelców) skierowała się zatem na Lwów, jednakże wobec nasycenia terenu wojskami nieprzyjaciela zmuszona została do zmiany obranego kierunku. Zdecydowano się wówczas na próbę przekroczenia południowej granicy Polski, lecz w dniu 23 września 1939 r. w okolicach Janowa, ta grupka żołnierzy 14 pułku piechoty dostała się do niemieckiej niewoli^[56].

Komenda Przysposobienia Wojskowego przy 14 pułku piechoty w kampanii wrześniowej^[g]

W początkowych dniach września 1939 roku Komenda Przysposobienia Wojskowego we Włocławku sformowała ze zgłaszających się ochotników – junaków batalion PW, który przeznaczony został do służby pomocniczej. Batalion zakwaterowano w budynku przy ulicy Łęgskiej 20, w którym przed wojną swoją siedzibę miały Szkoła Podstawowa Nr 5 i Szkoła Zawodowa Dokształcająca. Dowódcą batalionu został major w st. sp. Aleksander Zabłocki, adiutantem por. rez. Mieczysław Sławiński^[h], a dowódcami kompanii por. rez. Stanisław Lewicki i por. rez. Józef Mielczarek^[i]. Stanowiska dowódców plutonów w kompanii por. Lewińskiego zajmowali por. rez. Jan Domanowski^[j] i ppor. rez. Kazimierz Sypniewski^[k]. Początkowo kompania por. Lewickiego odbywała ćwiczenia przy ulicy Dobiegniewskiej. 6 września kompania por. Mielczarka odeszła z zadaniem eskortowania podejrzanych osobników, a dzień później kompania por. Lewickiego wymaszerowała z miasta do Ośrodka Zapasowego w Sannikach, celem odprowadzenia 100 koni pobranych do wojska. Kompania ta kierując się na Kowal, Łąck i Gąbin dotarła do Sannik, gdzie jednakże nie napotkano już żadnych jednostek Wojska Polskiego. Następnie przez Sochaczew, Tułowice, Kazuń, Modlin i Nowy Dwór oddział ten podążył do Jabłonny. Ochotniczy batalion włocławskiego Przysposobienia Wojskowego dotarł do Warszawy i wziął udział w jej obronie.

Kampania wrześniowa 1939 roku położyła kres istnieniu pułku, ponieważ ani w Polskich Siłach Zbrojnych, ani w Armii Krajowej pułku nie odtworzono^[57].

Żołnierze pułku

Z tym tematem związana jest kategoria: oficerowie 14 Pułku Piechoty Ziemi Kujawskiej.

Dowódcy pułku

Dowódca pułku kierował osobiście szkoleniem oficerów i był odpowiedzialny za gotowość bojową, całokształt wyszkolenia, służbę gospodarczą i wewnętrzną pułku^[58].

por. Ignacy Misiąg (27 X – 1 XI 1918^[59])
ppłk Wiktor Jarosz-Kamionka (1 XI 1918 – 7 VII 1919^[59] → dowódca VII BP)
ppłk Wacław Fara (8 VII 1919 – 1 IV 1920^[59] → dowódca II Brygady Górskiej)
mjr Alfred Kawecki (2 IV – 2 VIII 1920^[59])
mjr Ignacy Misiąg (3 VIII – 28 IX 1920^[59])
ppłk Stefan Iwanowski (29 IX – 26 X 1920^[59])
mjr / płk piech. Ignacy Misiąg (27 X 1920 – 20 VI 1933 → szef Biura Personalnego MSWojsk^[60].)
ppłk / płk piech. Franciszek Sudoł (20 VI 1933^[60] – V 1939 → dowódca Kaliskiej Brygady ON)
ppłk piech. Władysław Dzióbek (p.o. 17 V 1939 – VII 1939)^[61]
ppłk dypl. Włodzimierz Brayczewski (VII – 11 IX 1939^[57])
ppłk Bohdan Sołtys (11 – 12 IX 1939^[57])
mjr Jan Łobza (13 – 18 IX 1939^[57])

Zastępcy dowódcy pułku

13 czerwca 1922 roku Minister Spraw Wojskowych zniósł dotychczasowe stanowisko referenta wyszkolenia pułku piechoty i ustanowił etatowe stanowisko zastępcy dowódcy pułku zaszeregowanego do stopnia podpułkownika, wyznaczanego przez Ministra Spraw Wojskowych. Zakres działania zastępcy dowódcy określał dowódca pułku, przed którym był on całkowicie odpowiedzialny^[62]. W 1938 roku zmieniona została nazwa stanowiska na „I zastępca dowódcy”. W organizacji wojennej pułku nie było stanowiska zastępcy dowódcy.

mjr piech. Józef Kozieradzki^[l] (p.o. 22 VII 1922 – 23 I 1925 → zastępca dowódcy 10 pp^[63])
ppłk Leon Grot (15 VIII 1925 – 20 II 1928 → dowódca 31 pp)
ppłk Franciszek Sudoł (1928 – 22 VI 1933 → dowódca 14 pp)
ppłk piech. Hugo Korneliusz Mijakowski (23 VI 1933^[64] – X 1935)^[65]^[66]
ppłk dypl. Adam Werschner (X 1935 – 20 VII 1937 → dowódca 50 pp)
ppłk piech. Władysław Dzióbek (14 VIII 1937 – 31 VIII 1939 → dowódca 144 pp rez.)

Kwatermistrzowie

W latach 1921–1923 zastępcą dowódcy pułku i jego pomocnikiem w zakresie służby administracyjno-gospodarczej był dowódca batalionu sztabowego^[58]. W 1924 roku w nowej organizacji pokojowej pułku piechoty, utworzono stanowisko kwatermistrza, a zlikwidowano batalion sztabowy i stanowisko dowódcy tego pododdziału. 1 kwietnia 1938 roku stanowisko kwatermistrza zostało zamienione na stanowisko II zastępcy dowódcy (zastępcy dowódcy do spraw gospodarczych)^[67]. W 1939 roku w organizacji wojennej pułku było ponownie stanowiskiem kwatermistrza.

mjr piech. Bogumił Brzeziński^[m] (10 VII 1922 – 18 II 1927 → praktyka poborowa w PKU Bydgoszcz^[68]^[69]^[70]^[71])
mjr piech. Józef Kostko^[n] (23 V 1927^[72] – 1928)
mjr piech. Mikołaj Świderski (6 VII 1929^[73] – 31 III 1930 → kierownik I Referatu PKU Sambor^[74])
mjr piech. Stanisław Pietrzyk (31 III 1930 – 9 XII 1932 → dowódca baonu^[75])
mjr piech. Aleksander Fiszer (9 XII 1932^[75] – 7 VI 1934 → dowódca baonu^[76])
mjr piech. Aleksander I Zabłocki (od 7 VI 1934^[76] – 23 IV 1938)
mjr Ludwik Franciszek Wlazełko (24 IV 1938 – VIII 1939 → dowódca Ośrodka Zapasowego 14 pp)
kpt. Ignacy Alejski (1-2 IX 1939)
kpt. Stefan Spychalski (2-8 IX i od 17 IX 1939)^[77]
kpt. adm. (piech.) Jan Alfred Wojciech Fleischmann (8-17 IX 1939)

Oficerowie i żołnierze

ppłk lek. Ewaryst Wąsowski
mjr dypl. Jan Radoliński
mjr Adam Wilczyński
mjr Julian Czubryt
mjr Stefan Dwornik
mjr Władysław Żwański
mjr Marian Dzierzbicki
mjr Bronisław Brągiel
kpt. dypl. Józef Olędzki
kpt. Mieczysław Czyżewicz
kpt. Antoni Iglewski
kpt. Kazimierz Sablik
kpt. Tadeusz Czeszejko-Sochacki
kpt. Eugeniusz Maskowicz
kpt. rez. Juliusz Kaden-Bandrowski
kpt. Mieczysław Tubilewicz^[o]
por. Aleksander Janisz
por. Wacław Miciński
por. Jan Herman
por. Stanisław Miro Maskowicz
por. Jan II Stroiński^[p]
por. lek. Karol Zawisza^[q]
ppor. rez. Feliks Steinhagen
ppor. rez. Leon Wiewiórski
chor. Jan Zarębski
st. sierż. Kazimierz Domeradzki
st. sierż. Jan Stasiak
st. sierż. Jan Urbański

Obsada dowódców batalionów i dowódców kadr w dniu 10 lipca 1922 roku

Obsada zatwierdzona rozporządzeniem Ministra Spraw Wojskowych gen. dyw. Kazimierza Sosnkowskiego^[r]Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 22 z 22 VII 1922, s. 546.

mjr Adam Haberling (komendant Kadry Batalionu Zapasowego)
mjr Bogumił Brzeziński (dowódca batalionu sztabowego)
p.o. kpt. Mikołaj Świderski (dowódca II batalionu)
p.o. kpt. Henryk Skokowski^[s] (dowódca III batalionu)
p.o. kpt. Władysław Feliks Kański (dowódca I batalionu)

Obsada stanowisk dowódczych pułku w maju 1925 roku

Obsada zatwierdzona rozporządzeniem Ministra Spraw Wojskowych gen. dyw. Władysława Sikorskiego^[t]^[78].

dowódca pułku – ppłk Ignacy Misiąg^[79]
zastępca dowódcy pułku – vacat
kwatermistrz – mjr Bogumił Brzeziński
dowódca I batalionu – mjr Julian Czubryt
dowódca II batalionu – mjr Mikołaj Świderski
dowódca III batalionu – mjr Adolf Runc^[u]

Obsada personalna w 1930 roku

Obsada personalna i struktura organizacyjna na dzień 16 września 1930 roku^[80]:

Dowództwo

dowódca pułku – płk Ignacy Misiąg
zastępca dowódcy – ppłk Franciszek Sudoł
adiutant – kpt. Marian Matera
oficer mobilizacyjny – kpt. Ludwik Wlazełko
oficer taborowy – kpt. Jan Kowalczuk
kapelmistrz – kpt. Piotr Wittman
naczelny lekarz – por. lek. Zygmunt Pukianiec

Kwatermistrzostwo

kwatermistrz – mjr Stanisław Pietrzyk
oficer materiałowy – kpt. Józef Tkaczyk
zastępca oficera materiałowego – chor. Jan Zarębski
oficer ewidencyjny – kpt. Ignacy Alejski
oficer płatnik – por. Kazimierz Łukomski^[v]
oficer żywnościowy – por. Czesław Majewski

Batalion szkolny

dowódca – mjr dypl. Leon Bączkiewicz
dowódca kompanii szkolnej i strzeleckiej – kpt. Stanisław Trojan (na szkoleniu), p.o. – por. Walenty Węgrzyn
młodszy oficer – ppor. Stefan Wójcik
młodszy oficer – ppor. Józef Stawicki^[w]
młodszy oficer – ppor. Dyonizy Puliński
dowódca kompanii szkolnej k.m. – kpt. Mieczysław Sanak
młodszy oficer – por. Wacław Fabijanowski
młodszy oficer – ppor. Józef Minkina
dowódca 1 kompanii KOP – por. Konstanty Biesiekierski^[x]
młodszy oficer – ppor. Teodor Laskowski^[y]
młodszy oficer – ppor. Jan Wiśniewski^[z]
dowódca 2 kompanii KOP – por. Władysław II Stefanowicz^[aa]
młodszy oficer – ppor. Władysław Szelepin
młodszy oficer – ppor. Kazimierz Jaklewicz
młodszy oficer – chor. Józef Motyka

I batalion

dowódca batalionu – mjr Aleksander Fiszer
adiutant – por. Czesław Majewski (niezależnie od dotychczasowych funkcji)
dowódca 1 kompanii strzeleckiej – kpt. Jan Wilczak
dowódca 2 kompanii strzeleckiej – por. Wiktor Jarocki
dowódca 3 kompanii strzeleckiej – por. Józef Bańczak^[ab]
młodszy oficer – por. Franciszek Ptaszyński
dowódca 1 kompanii ckm – kpt. Emil Zawisza
młodszy oficer – por. Stefan Pawłowicz^[ac]

II batalion

dowódca batalionu – mjr Stanisław Brzeziński
adiutant – por. Wacław Fabijanowski (niezależnie od dotychczasowych funkcji)
dowódca 4 kompanii strzeleckiej – por. Bazyli Iwanuszka
dowódca 5 kompanii strzeleckiej – por. Franciszek Kretkowski^[ad]
dowódca 6 kompanii strzeleckiej – kpt. Walenty Węgrzyn^[ae]
dowódca 2 kompanii ckm – kpt. Mieczysław Sanak (niezależnie od dowództwa kompanii szkolnej k.m.)

Pododdziały specjalne

dowódca plutonu łączności – por. Roman Zawarczyński
młodszy oficer – ppor. Józef Koziński
dowódca plutonu pionierów – por. Antoni Bogucki
dowódca plutonu artylerii piechoty – por. Józef Rodzeń

Drużyna dowódcy pułku

dowódca drużyny – kpt. Jan Kowalczuk (jednocześnie oficer taborowy pułku)

Przysposobienie Wojskowe

komendant obwodowy PW przy 14 pp – mjr Aleksander Zabłocki
komendant miejski PW na miasto Włocławek – por. Zygmunt Beliczyński^[af]
komendant powiatowy PW na powiat Lipno – por. Artur Lamecki
komendant powiatowy PW na powiat Nieszawa – kpt. Mikołaj Pietrasz^[ag]

Na kursie

ppor. Adam Kostrzewa^[ah] (kurs aplikacyjny w Centrum Wyszkolenia Żandarmerii)^[81]

Obsada personalna w 1934 roku

Obsada personalna i struktura organizacyjna na dzień 17 września 1934 roku^[82]:

Dowództwo

dowódca pułku – ppłk Franciszek Sudoł
zastępca dowódcy – ppłk Hugo Mijakowski
adiutant – kpt. Marian Matera^[ai]
starszy lekarz – kpt. Zygmunt Pukianiec
młodszy lekarz – por. Stefan Żabicki^[aj]
kapelmistrz – kpt. Piotr Wittman

Kwatermistrzostwo

kwatermistrz – mjr Aleksander Zabłocki
oficer mobilizacyjny – kpt. Jan Fleischmann
oficer materiałowy – kpt. Wiktor Jarocki
płatnik – por. Stefan Spychalski
zastępca oficera materiałowego – por. Franciszek Ptaszyński
oficer żywnościowy – chor. Stanisław Pytel
zastępca oficera mobilizacyjnego – chor. Jan Zarębski

Pododdziały specjalne

dowódca kompanii administracyjnej – kpt. Emil Zawisza
dowódca plutonu artylerii piechoty – por. Wacław Fabijanowski
dowódca plutonu łączności – por. Józef Koziński
dowódca plutonu pionierów – por. Stefan Wójcik

I batalion

dowódca batalionu – mjr dypl. Wilhelm Paszkiewicz
dowódca 1 kompanii strzeleckiej – kpt. Ignacy Alejski
dowódca 2 kompanii strzeleckiej – por. Karol Holly
młodszy oficer – por. Władysław Stepokura
młodszy oficer – ppor. Zygmunt Buczyński
dowódca 3 kompanii strzeleckiej – kpt. Michał Naziembło
młodszy oficer – ppor. Stanisław Domagalski
dowódca 1 kompanii km – por. Władysław Szelepin
młodszy oficer – ppor. Czesław Omielanowicz

II batalion

dowódca batalionu – mjr Aleksander Fiszer
dowódca 4 kompanii strzeleckiej – por. Tadeusz Wroński^[ak]
dowódca 5 kompanii strzeleckiej – kpt. Józef Rodzeń
młodszy oficer – ppor. Leonard Królak
młodszy oficer – ppor. Marian Bartosiński
młodszy oficer – ppor. Feliks Stawicki
dowódca 6 kompanii strzeleckiej – kpt. Stanisław Kulik
młodszy oficer – ppor. Mieczysław Kłosiński
dowódca 2 kompanii km – kpt. Jan Stefan Witkowski
młodszy oficer – por. Ryszard Jagiełło
młodszy oficer – ppor. Lucjan Smolarczyk

III batalion

dowódca batalionu – mjr Stanisław Pietrzyk
dowódca 7 kompanii strzeleckiej – kpt. Mieczysław Teodorczyk
młodszy oficer – ppor. Kazimierz Szmelcer
młodszy oficer – ppor. Kazimierz Bączkowski
młodszy oficer – ppor. Jan Kowalczyk
młodszy oficer – ppor. Stanisław Straub
dowódca 8 kompanii strzeleckiej – kpt. kontr. Bazyli Budzyłło
młodszy oficer – por. Jan Grabiński^[al]
młodszy oficer – ppor. Franciszek Iwański
młodszy oficer – ppor. Edward Dorszewski
młodszy oficer – ppor. Czesław Rolecki
dowódca 9 kompanii strzeleckiej – por. Artur Lamecki
dowódca 3 kompanii km – por. Józef Minkina

Na kursie

por. Czesław Łabęcki (kurs w dęblińskim Centrum Wyszkolenia Oficerów Lotnictwa)^[83]

Obsada personalna w 1938 roku

Obsada personalna i struktura organizacyjna na dzień 16 marca 1938 roku^[84]:

Dowództwo

dowódca pułku – ppłk Franciszek Sudoł
zastępca dowódcy – ppłk Władysław Dzióbek
adiutant – kpt. Antoni Berger
naczelny lekarz – kpt. lek. Zygmunt Pukianiec
młodszy lekarz – ppor. lek. Henryk Ługowski
kapelmistrz – kpt. st. sp. Piotr Wittman^[am]

Kwatermistrzostwo

kwatermistrz – mjr Aleksander Zabłocki^[an]
oficer mobilizacyjny – kpt. Jan Fleischmann
oficer administracyjno-materiałowy – kpt. Ignacy Alejski
zastępca oficera mobilizacyjnego – kpt. Franciszek Ptaszyński
płatnik – por. int. Stefan Spychalski
oficer żywnościowy – chor. Stanisław Pytel

Pododdziały specjalne

dowódca kompanii gospodarczej – por. tab. Franciszek Janusz Niesiołowski
dowódca plutonu artylerii – kpt. Wacław Fabijanowski
dowódca plutonu pionierów – kpt. Stefan Wójcik^[ao] (na kursie), p.o. – por. Lucjan Smolarczyk
dowódca plutonu łączności – kpt. Karol Holly^[ap]
dowódca oddziału zwiadu – ppor. Antoni Krawczyk

I batalion

dowódca batalionu – mjr Piotr Kunda
dowódca 1 kompanii – por. Władysław Szelepin
dowódca plutonu – ppor. Edward Dorszewski
dowódca plutonu – ppor. Kazimierz Załęski
dowódca 2 kompanii – kpt. Mieczysław Teodorczyk
dowódca plutonu – ppor. Wojciech Balcerkiewicz
dowódca plutonu – chor. Dymitr Lek
dowódca 3 kompanii – por. Franciszek Iwański
dowódca plutonu – ppor. Marian Bartosiński (na kursie)
dowódca plutonu – ppor. Józef Gumiński
dowódca 1 kompanii ckm – por. Stanisław Domagalski^[aq]
dowódca plutonu – por. Kazimierz Bączkowski (na kursie)
dowódca plutonu – ppor. Franciszek Walewski

II batalion

dowódca batalionu – kpt. Józef Rodzeń
dowódca 4 kompanii – por. Dyonizy Puliński
dowódca plutonu – ppor. Mieczysław Nejman
dowódca plutonu – ppor. Wiktor Grotowski
dowódca 5 kompanii – ppor. Feliks Stawicki (w zastępstwie od 25.01.1938 r.)
dowódca plutonu – ppor. Feliks Matczyński
dowódca 6 kompanii – kpt. Michał Naziembło
dowódca plutonu – ppor. Stanisław Straub^[ar]
dowódca plutonu – ppor. Bolesław Meres
dowódca 2 kompanii ckm – por. Władysław Wyczółkowski
dowódca plutonu – por. Kazimierz Szmelcer (na kursie)
dowódca plutonu – ppor. Czesław Rolecki

III batalion

dowódca batalionu – kpt. Juliusz Ulatowski (p.o.)
dowódca 7 kompanii – por. Mieczysław Zimnal
dowódca plutonu – ppor. Jan Serafin
dowódca plutonu – chor. Józef Motyka^[as]
dowódca 8 kompanii – kpt. Bazyli Budzyłło^[at]
dowódca plutonu – ppor. Henryk Karasiewicz
dowódca plutonu – ppor. Józef Karasiński
dowódca 9 kompanii – kpt. Gerard Nowicki^[au] (na kursie), p.o. – por. Zygmunt Buczyński
dowódca plutonu – por. Jan Kowalczyk^[av]
dowódca 3 kompanii ckm – kpt. Józef Koziński
dowódca plutonu – por. Czesław Omielanowicz^[aw] (na kursie)
dowódca plutonu – ppor. Jan Przedlacki

Przysposobienie Wojskowe

obwodowy komendant PW – kpt. Józef Tkaczyk
powiatowy komendant PW Włocławek – kpt. Wiktor Jarocki
powiatowy komendant PW Lipno – kpt. Antoni Bogucki
powiatowy komendant PW Nieszawa – kpt. Artur Lamecki

Obsada personalna w 1939 roku

Obsada personalna i struktura organizacyjna na dzień 23 marca 1939 roku^[85]^[ax]:
Stanowisko	Stopień, imię i nazwisko	Przydział we wrześniu 1939
Dowództwo i kwatermistrzostwo
dowódca pułku	płk Franciszek Sudoł	dowódca Kaliskiej Brygady ON
I zastępca dowódcy	ppłk Władysław Dzióbek	dowódca 144 pułku piechoty
adiutant	kpt. Antoni Berger	dowódca kppanc 14 pp
starszy lekarz	mjr dr Zygmunt Pukianiec	naczelny lekarz 14 pp
młodszy lekarz	vacat
II zastępca dowódcy	mjr Ludwik Wlazełko	dowódca OZN 14 pp
oficer mobilizacyjny	kpt. adm. (piech.) Jan Alfred Fleischmann	oficer OZN 14 pp, I rzut 14 pp – kwatermistrz
zastępca oficera mobilizacyjnego	kpt. Franciszek Ptaszyński^[ay]	oficer OZN 14 pp
oficer administracyjno-materiałowy	kpt. Ignacy Alejski	kwatermistrz 14 pp
oficer gospodarczy	kpt. int. Stefan Spychalski	oficer płatnik 14 pp
oficer żywnościowy	chor. Stanisław Pytel^[az]	chorąży OZN 14 pp (?)
Bataliony piechoty
dowódca I batalionu	mjr Piotr Kunda	dowódca I/14 pp
dowódca 1 kompanii	por. Władysław Teofil Szelepin	oficer OZN 14 pp (?)
dowódca plutonu	por. Edward Dorszewski	oficer II/1 pp KOP „Karpaty”
dowódca plutonu	ppor. Kazimierz Załęski	dowódca 1 kompanii 14 pp
dowódca 2 kompanii	kpt. Mieczysław Roman Teodorczyk	dowódca 2 kompanii bON „Starogard”
dowódca plutonu	chor. Dymitr Lek^[ba]^[86]	dowódca plutonu ckm bON „Świecie”
dowódca 3 kompanii	kpt. Mieczysław Marian Józef Zimnal	dowódca 3 kompanii 14 pp
dowódca plutonu	ppor. Ziemowit Antoni Kuniński^[bb]	oficer OZN 14 pp (?)
dowódca 1 kompanii ckm	por. Lucjan Smolarczyk	dowódca 1 kompanii ckm 14 pp
dowódca plutonu	ppor. Wiktor Marian Grotowski	dowódca plutonu 2 kompanii ckm 14 pp
dowódca II batalionu	mjr Jan Piotr Łobza	dowódca II/14 pp
dowódca 4 kompanii	kpt. Dyonizy Puliński	dowódca 4 kompanii 14 pp
dowódca plutonu	por. Mieczysław Nejman	dowódca 6 kompanii 14 pp
dowódca plutonu	ppor. Jan Wojciech Balcerkiewicz^[bc]	oficer OZN 14 pp, d-ca 4 k. ckm 360 pp
dowódca 5 kompanii	mjr Józef Rodzeń	dowódca III/14 pp
dowódca plutonu	por. Henryk Karasiewicz	dowódca 5 kompanii 14 pp
dowódca plutonu	ppor. Feliks Matczyński	dowódca 2 kompanii 14 pp
dowódca 6 kompanii	kpt. Michał Naziembło^[bd]
dowódca plutonu	ppor. Bolesław Wiktor Meres^[be]	oficer OZN 14 pp
dowódca plutonu	ppor. Jan Serafin	oficer 144 pułku piechoty
dowódca 2 kompanii ckm	kpt. Władysław Walerian Wyczółkowski^[bf]	dowódca 81 kompanii km i broni towarzyszących
dowódca plutonu	por. Czesław Franciszek Rolecki	dowódca 3 kompanii ckm 14 pp
dowódca plutonu	por. Franciszek Walewski	II adiutant 14 pp
dowódca III batalionu	mjr Juliusz Leon Ulatowski	dowódca III/36 pp
dowódca 7 kompanii	kpt. Mieczysław Czyżewicz	oficer sztabu piechoty dywizyjnej 44 DP Rez.
dowódca plutonu	ppor. Andrzej Jerzy Blomberg	dowódca 7 kompanii 14 pp
dowódca 8 kompanii	por. Zygmunt Buczyński	dowódca 2 kompanii ckm 14 pp
dowódca plutonu	ppor. Józef Karasiński^[bg]	oficer OZN 14 pp, d-ca 3 k. strzel. 79 pp
dowódca 9 kompanii	por. Franciszek Edward Iwański	dowódca 9 kompanii 14 pp
dowódca plutonu	ppor. Franciszek Antoni Karabanik	dowódca I plutonu 5 kompanii 14 pp
dowódca 3 kompanii ckm	kpt. Józef Koziński	I adiutant 14 pp
dowódca plutonu	por. Jan Przedlacki^[bh]	dowódca 3 kompanii ckm 144 pułku piechoty

na kursie	por. Feliks Czesław Stawicki	dowódca kompanii zwiadowczej 14 pp
Pododdziały specjalne^[87]
dowódca kompanii gospodarczej i oficer taborowy	por. tab. Franciszek Janusz Niesiołowski
dowódca plutonu łączności	por. Kazimierz Bączkowski	oficer łączności 14 pp
dowódca plutonu pionierów	por. Kazimierz Szmelcer	dowódca plutonu pionierów
dowódca plutonu artylerii piechoty	por. art. Wirgiliusz Lemański	dowódca plutonu artylerii piechoty
dowódca plutonu ppanc.	ppor. Józef Gumiński^[bi]	oficer II/144 pp
dowódca oddziału zwiadu	ppor. Antoni Krawczyk^[bj]	oficer OZN 14 pp (?)
14 obwód przysposobienia wojskowego „Włocławek”
komendant obwodowy PW	kpt. adm. (piech.) Józef Tkaczyk^[bk]	dowódca batalionu w OZN 14 pp
komendant miejski PW Włocławek	kpt. piech. Wacław Fabijanowski	dowódca 8 kompanii 14 pp
komendant pow. PW Włocławek	kpt. adm. (piech.) Wiktor Jarocki^[bl]
komendant pow. PW Lipno	kpt. adm. (piech.) Antoni Bogucki^[bm]	dowódca batalionu w OZN 14 pp
komendant pow. PW Nieszawa [m.p. Aleksandrów]	por. kaw. kontr. Leon Feliks Ike-Duninowski^[bn]

Obsada personalna pułku w kampanii wrześniowej 1939 roku^[88]^[89]^[90]^[91]^[bo]
Stanowisko	Stopień, imię i nazwisko	Dalsze losy
Dowództwo, organa kwatermistrzowskie jednostek pozabatalionowych i kompania gospodarcza
dowódca pułku	ppłk dypl. Włodzimierz Brayczewski do 11 IX 1939	ranny, jeniec oflagów, po wyzwoleniu w PSZ
	ppłk Bohdan Stanisław Sołtys 11-12 IX 1939	poległ 12 IX 1939 pod wsią Sapy
	mjr Jan Łobza 13-18 IX 1939	jeniec oflagów: XI A Osterode, IV A Hohnstein, IV C Colditz, II A Prenzlau, II E Neubrandenburg i VII A Murnau
I adiutant	kpt. Józef Koziński	jeniec oflagów: IV A Hohnstein, IV C Colditz i oflagu II C Woldenberg
II adiutant	por. Franciszek Walewski	ciężko ranny w dniu 18 IX 1939, działał w AK
oficer informacyjny	ppor. rez. Stanisław Giziński^[bp]	poległ 2 IX 1939 pod dworem Mełno
oficer łączności	por. Kazimierz Bączkowski^[bq]	jeniec oflagów: IV A Hohnstein i II C Woldenberg
kwatermistrz	kpt. Ignacy Alejski do 2 IX 1939	jeniec oflagów: XI B Braunschweig i II C Woldenberg
	kpt. int. Stefan Spychalski 2-8 IX i od 17 IX 1939	jeniec oflagu VII A Murnau
	kpt. adm. (piech.) Jan Alfred Wojciech Fleischmann 8-17 IX 1939	poległ 17 IX 1939 pod Przęsławicami
oficer płatnik	kpt. int. Stefan Spychalski^[br]	jeniec oflagu VII A Murnau
oficer żywnościowy	ppor. rez. Wiktor Michalski^[bs]	jeniec oflagów: XI B Braunschweig, II C Woldenberg i VII A Murnau
naczelny lekarz	mjr dr med. Zygmunt Pukianiec	jeniec stalagu I B Hohenstein oraz oflagów: II B Arnswalde i II C Woldenberg
naczelny lekarz	por. rez. lek. med. Antoni Puzyrewicz^[bt] od 3 IX	działał w AK
kapelan	kap. rez. ks. Józef Gołąb^[bu]	jeniec obozów oficerskich: Riesenburg, Lienz i Rottenburg n. Fuldą oraz obozów koncentracyjnych
kapelan	ks. Stanisław Piotrowski^[bv] od 8 IX	jeniec obozów w Sochaczewie, Żyradowie, Grudziadzu, Stutthofie i Elblągu
dowódca kompanii gospodarczej	ppor. rez. Wiktor Penkala^[bw]
I batalion
dowódca I batalionu	mjr Piotr Kunda	poległ 22 IX 1939 pod Łomiankami
adiutant batalionu	ppor. rez. Feliks Steinhagen^[bx]	ciężko ranny w dniu 16 IX 1939 pod Maurzycami, zmarł z ran 12 X 1939 we Włocławku
oficer żywnościowy	ppor. rez. Jan Cichocki^[by]	jeniec oflagu VII A Murnau
oficer łączności	ppor. rez. Stanisław Rybicki^[bz]	jeniec oflagu VII A Murnau, zwolniony z niemieckiej niewoli
dowódca 1 kompanii strzeleckiej	ppor. Kazimierz Załęski	ciężko ranny w dniu 3 IX 1939 pod Mełnem, działał w AK
dowódca 2 kompanii strzeleckiej	ppor. Feliks Matczyński^[ca]	ranny, jeniec oflagu VII A Murnau
dowódca 3 kompanii strzeleckiej	kpt. Mieczysław Zimnal^[cb]	trzykrotnie ranny, jeniec oflagu VII A Murnau, po wyzwoleniu w PSZ
dowódca 1 kompanii ckm	por. Lucjan Smolarczyk^[cc]	dwukrotnie ranny, jeniec oflagu VII A Murnau, po wyzwoleniu w PSZ
II batalion
dowódca II batalionu	mjr Jan Łobza	od 13 IX 1939 dowódca pułku, jeniec niemieckich obozów oraz oflagów
adiutant II batalionu	ppor. rez. Piotr Krawczyk^[cd]	jeniec oflagów: VII B Eichstätt i VII A Murnau
oficer żywnościowy	ppor. rez. Alojzy Gaszak^[ce]	jeniec oflagu XI A Osterode
oficer łączności	ppor. rez. Eugeniusz Frąckiewicz^[92]^[cf]	jeniec stalagu XI A Altengrabow oraz oflagów: XI A Osterode i II C Woldenberg
dowódca 4 kompanii strzeleckiej	kpt. Dyonizy Puliński^[cg]	jeniec stalagu I B Hohenstein oraz oflagów: IV C Colditz, II A Prenzlau, IV A Hohnstein, II C Woldenberg i X C Lubeka
dowódca 5 kompanii strzeleckiej	por. Henryk Karasiewicz	poległ 16 IX 1939 pod Strugienicami
dowódca I plutonu	ppor. Franciszek Karabanik^[ch]	poległ 17 IX 1939 pod Iłowem
dowódca 6 kompanii strzeleckiej	por. Mieczysław Nejman^[ci]	jeniec oflagów: XVIII A Lienz / Drau i II C Woldenberg
dowódca 2 kompanii ckm	por. Zygmunt Buczyński^[cj]	jeniec stalagu VII B Memmingen i oflagu VII A Murnau, po wyzwoleniu w PSZ
dowódca pluton ckm na taczankach	ppor. Wiktor Grotowski^[ck]	jeniec oflagów: XI A Osterode i II C Woldenberg
III batalion
dowódca III batalionu	mjr Józef Rodzeń	poległ 19 IX 1939 pod Kromnowem
adiutant batalionu	ppor. rez. Antoni Stankiewicz^[cl]	poległ 3 IX 1939 pod Mełnem
oficer żywnościowy	ppor. rez. Paweł Penno^[cm]	jeniec oflagu VII A Murnau
oficer łączności	ppor. rez. Jerzy Giziński^[cn]	jeniec oflagów: XI Osterode i II C Woldenberg
dowódca 7 kompanii strzeleckiej	ppor. Andrzej Blomberg^[co]	jeniec oflagów: IX A Spangenberg, IX B Weilburg, XI A Osterode i II C Woldenberg
dowódca 8 kompanii strzeleckiej	kpt. Wacław Fabijanowski	jeniec oflagów: IV A Hohnstein, II A Prenzlau i II C Woldenberg
dowódca 9 kompanii strzeleckiej	por. Franciszek Iwański^[cp]	jeniec oflagów: IV A Hohnstein, IV C Colditz, II A Prenzlau, II E Neubrandenburg i II D Gross Born, w którym zmarł dnia 28 I 1944
dowódca 3 kompanii ckm	por. Czesław Rolecki^[cq]	jeniec oflagu VII A Murnau, po wyzwoleniu w PSZ
Pododdziały specjalne
dowódca kompanii zwiadowczej	por. Feliks Czesław Stawicki	ranny, jeniec oflagów, po wyzwoleniu w PSZ
dowódca kompanii przeciwpancernej	kpt. Antoni Berger	jeniec oflagu VII A Murnau
dowódca plutonu artylerii piechoty	por. art. Wirgiliusz Lemański^[cr]	poległ 10 IX 1939 pod dworem Ruszki
dowódca plutonu pionierów	por. Kazimierz Szmelcer^[cs]	poległ 19 IX 1939 w Budach Starych
dowódca plutonu przeciwgazowego	NN
dowódca plutonu łączności	sierż. zaw. Wojciech Guzowski^[ct]	od 18 IX 1939 w niewoli niemieckiej

Kawalerowie Virtuti Militari


Żołnierze pułku odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari za wojnę 1918–1920^[93]^[94]:
kpt. Antoni Chruściel nr 2371	plut. Władysław Jasielski^[cu] nr 2379	ppor. Jan Naworol^[cv] nr 2466	kpt. Mikołaj Świderski nr 4617
mjr Otton Czuruk nr 2375	st. szer. Michał Kasia^[cw] nr 2380	sierż. Józef Nykiel^[cx] nr 4210	st. szer. Feliks Tarnówka^[cy] nr 2381
mjr Stanisław Dąbek nr 4616	sierż. Piotr Konieczny^[cz] nr 4418	ks. kpl. Stanisław Sinkowski nr 4615	kpr. Adam Winter nr 3899
kpt. Michał Drzystek^[da] nr 1858	kpr. Stanisław Kulpa^[db]^[dc] nr 2370	st. szer. Ludwik Skotnicki^[dd] nr 3469	kpr. Mieczysław Wojciechowski^[de] nr 2278
kpt. Zygmunt Fila nr 4618	kpt. Franciszek Lewcio nr 2374	chor. Stanisław Stasiaczek nr 2488	chor. Jan Zarębski nr 2376
plut. Władysław Hader^[df] nr 2486	mjr Ignacy Misiąg nr 1553	st. sierż. Jan Stawarski nr 2377	kpt. Władysław Żwański nr 2373


Żołnierze pułku odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari za kampanię wrześniową 1939 roku^[96]:
mjr Piotr Kunda nr 11900	mjr Józef Rodzeń nr 11969	por. Henryk Karasiewicz nr 11873

Losy kadry zawodowej 14 pp podczas II wojny światowej

Oficerowie służący w 14 pułku piechoty na różnych etapach swojej kariery wojskowej i w różnych okresach czasu, podczas II wojny światowej daniną własnej krwi i poświęceniem zaświadczyli o miłości i przywiązaniu do ojczyzny.

W czasie kampanii wrześniowej polegli między innymi: płk Stanisław Dąbek (dowódca Lądowej Obrony Wybrzeża), mjr Piotr Kunda (dowódca I/14 pp), mjr Józef Rodzeń (dowódca III/14 pp), mjr Aleksander Fiszer (dowódca I/60 pp), mjr Jan Wilczak (dowódca II/6 pspodh.), mjr Jan Stefan Witkowski (dowódca IV/73 pp), kpt. Jan Herman (dowódca II/74 pp), kpt. Jan Fleischmann (wojenny kwatermistrz 14 pp) i ppor. Zbigniew Czerniak^[dg] (dowódca 6 kompanii 68 pp).

Ofiarami zbrodni katyńskiej, zgładzonymi przez funkcjonariuszy NKWD byli: płk Franciszek Sudoł (były dowódca 14 pp, wrześniowy dowódca Kaliskiej Brygady Obrony Narodowej), ppłk Hugo Mijakowski (były I zastępca dowódcy 14 pp, we wrześniu 1939 r. komendant Szkoły Podoficerów Piechoty dla Małoletnich Nr 1 w Koninie), ppłk Wilhelm Paszkiewicz (dowódca zgrupowania „Jasiołda”), ppłk Stanisław Brzeziński (we wrześniu 1939 r. w Ośrodku Zapasowym 5 Dywizji Piechoty, dowódca jednego z odcinków obrony Lwowa), mjr Mikołaj Świderski (od 1933 r. w stanie spoczynku), mjr Stanisław Trojan (komendant Rejonu Uzupełnień Siedlce), kpt. Artur Lamecki (komendant powiatowy Przysposobienia Wojskowego w Kostopolu), kpt. Ryszard Jagiełło (dowódca 1 kompanii strzeleckiej 4 batalionu strzelców), kpt. Mieczysław Czyżewicz (oficer sztabu piechoty dywizyjnej 44 Dywizji Piechoty Rezerwowej), kpt. Stanisław Kulik (adiutant batalionu KOP „Krasne”), kpt. Wacław Miciński (dowódca II/116 pp rez.), kpt. Eugeniusz Maskowicz (oficer materiałowy batalionu KOP „Żytyń”), kpt. Jan Kowalczuk (od 1931 roku w stanie spoczynku, we wrześniu 1939 r. obrońca twierdzy brzeskiej), kpt. st. sp. Tadeusz Czeszejko-Sochacki, por. Edward Dorszewski (Korpus Ochrony Pogranicza), por. Bazyli Iwanuszka (od 1931 roku w stanie spoczynku), por. lek. Henryk Ługowski (lekarz 6 batalionu saperów). W Charkowie został zamordowany kapitan Stefan Wierzyński, autor „Zarysu historii wojennej pułku”, który w czasie kampanii wrześniowej był zastępcą oficera informacyjnego 41 DP. Na mocy wyroku sądu wojskowego^[dh], w dniu 21 kwietnia 1941 roku na Białorusi stracony został mjr dypl. Józef Olędzki.

Walczyli w krajowym ruchu oporu i zamordowani zostali przez hitlerowskiego okupanta: mjr Mieczysław Teodorczyk i kpt. Józef Minkina. Podczas skoku do okupowanego kraju śmiercią spadochroniarza zginął kpt. Jan Serafin – cichociemny. We wrześniu 1939 roku uniknęli niewoli i walczyli w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie, broniąc w 1940 r. Francji: kpt. Karol Holly i kpt. Michał Naziembło. Kapitan Leonard Królak walczył pod Monte Cassino, gdzie został trzykrotnie ranny (odznaczono go Orderem Virtuti Militari). Kapitan Marian Bartosiński walczył w 1 Dywizji Pancernej i poległ pod Bredą 29 października 1944 r. (już w stopniu majora). Porucznik Mieczysław Kłosiński został internowany na Litwie, następnie przebywał w sowieckich obozach, a w roku 1941 wstąpił do armii gen. Andersa tworzonej w ZSRR. Przeniesiony do korpusu oficerów broni pancernych, mianowany został pierwszym komendantem Szkoły Podchorążych Rezerwy Broni Pancernej, pełnił obowiązki zastępcy dowódcy Pułku 7 Pancernego. Kapitan Roman Zawarczyński (awansowany następnie na stopień majora) działał w konspiracji, a od sierpnia 1944 r. był dowódcą 120 pułku piechoty AK Ziemi Pińczowskiej (kryptonim „Kawiarnia”), wchodzącego w skład 106 Dywizji Piechoty AK^[97]. Porucznik Władysław Stepokura (awansowany w toku służby do stopnia kapitana) dowodził II batalionem 116 pułku piechoty AK Ziemi Olkuskiej (kryptonim „Winiarnia”), a po wojnie odbywał karę wieloletniego więzienia z mocy wyroku stalinowskiego sądu (początkowo skazany został na karę podwójnego dożywocia). Komendantami Armii Krajowej byli Franciszek Walewski i Kazimierz Załęski, zastępcą komendanta obwodu AK był zaś Czesław Majewski. Major Władysław Żwański poległ w lipcu 1948 roku w zasadzce zorganizowanej przez UB i KBW, jako komendant Okręgu Białystok Narodowego Zjednoczenia Wojskowego. Również niektórzy podoficerowie 14 pułku piechoty po zakończeniu kampanii wrześniowej nie złożyli broni i przyłączyli się do frontu walki z niemieckim najeźdźcą – st. sierż. zawodowy Jan Stasiak działał w ruchu oporu, został aresztowany, osadzony w więzieniu i zamordowany przez hitlerowców nocą z 17 na 18 stycznia 1945 roku podczas masakry w Radogoszczu. Starszy sierżant Kazimierz Domeradzki działał w wielu organizacjach konspiracyjnych na terenie Włocławka i okolic (za co po wojnie był szykanowany). Chorąży Jan Zarębski zajmował stanowisko komendanta organizacji konspiracyjnych działających we Włocławku (w tym ZWZ-AK) – zmarł z wycieńczenia po wyzwoleniu z obozu koncentracyjnego.

Żołnierze 14 pułku piechoty – ofiary zbrodni katyńskiej

Osobny artykuł: Zbrodnia katyńska.

Biogramy zamordowanych oficerów znajdują się na stronie internetowej Muzeum Katyńskiego^[98]

Nazwisko i imię	stopień	zawód	miejsce pracy przed mobilizacją	zamordowany
Chodkowski Józef	ppor. rez.	nauczyciel	szkoła w Działyniu	Katyń
Czyżewicz Mieczysław^[99]	kapitan	żołnierz zawodowy	(III) dca7/14 pp; (IX) oficer 44 DP Rez.	Charków
Gałecki Stanisław	ppor. rez.		inspektor PW i WF w Mogilnie	Katyń
Gerliński Zdzisław	ppor. rez.	nauczyciel	Szkoła Powszechna w m. Kabat	Katyń
Gołębiewski Longin^[100]	ppor. rez.	nauczyciel	szkoła we Włocławku	Katyń
Gołębiowski Roman	por. rez.	nauczyciel		Charków
Koperski Tadeusz	ppor. rez.	urzędnik	Towarzystwo „Warta” w Warszawie	Katyń
Kulesza Leon	ppor. rez.	nauczyciel	Szkoła Powszechna w Skoczylasach	Katyń
Ławrzel Józef	ppor. rez.	nauczyciel	szkoła w Tomaszowie Mazowieckim	Katyń
Olszewski Hieronim	ppor. rez.	prawnik	komisarz rządowy w fabryce K. Eiserta	Katyń
Polituło Jerzy^[101]	ppor. rez.	urzędnik	bank we Włocławku	Charków
Welnitz Alojzy Alfred	ppor. rez.			Katyń
Wikiera Tadeusz^[102]	chorąży	żołnierz zawodowy		Charków
Zaleski Leon^[103]	ppor. rez.	nauczyciel	szkoła we Włocławku	Katyń

Parafia garnizonowa

W okresie międzywojennym funkcjonowała we Włocławku parafia garnizonowa pw. św. Michała Archanioła. Została ona utworzona z dniem 24 kwietnia 1926 roku, na mocy rozporządzenia Polowej Kurii Biskupiej (ale już wcześniej żołnierze garnizonu włocławskiego mieli zapewnioną opiekę duchowną ze strony stałego kapelana wojskowego wywodzącego się z miejscowych księży)^[104]. Swoją opiekę duszpasterską roztaczała ona nad żołnierzami i ich rodzinami zamieszkałymi na terenie powiatów: lipnowskiego, rypińskiego, nieszawskiego i włocławskiego. Parafia garnizonowa działała przy kościele parafialnym pw. św. Jana Chrzciciela^[105].

Administratorami parafii garnizonowej byli kolejno:

ks. kpt. Stanisław Murasik^[di] (od 24.IV.1926 do X-XI.1928)
ks. kpt. Antoni Kosiba^[dj] (od X-XI.1928 do IV.1932)
ks. mjr Józef Wiśniewski^[dk] (od IV.1932 do VIII-IX.1935)
ks. mjr Franciszek Juszczyk (od VIII-IX.1935 do XII.1936)

Symbole pułkowe

Sztandar

Osobny artykuł: Polskie sztandary wojskowe.

15 października 1923 roku Prezydent RP Stanisław Wojciechowski zatwierdził wzór chorągwi 14 pp^[106].

Uroczystości związane z wręczeniem sztandaru rozpoczęły się w dniu 27 października 1923 r. capstrzykiem wykonanym przez orkiestrę 14 pułku piechoty. 28 października 1923 roku we Włocławku Prezydent RP Stanisław Wojciechowski wręczył dowódcy pułku chorągiew ufundowaną przez społeczeństwo Włocławka^[107]^[108]. Sztandar ten obecnie przechowywany jest w Muzeum WP w Warszawie^[107].

Płat sztandaru o wymiarach 93 × 96 cm wykonany według wzoru z 1919 roku, z trzech stron obszyty złotymi frędzlami o długości 4,5 cm. Wzdłuż brzegów naszyty z obu stron złoty galon. Do połączenia z drzewcem przyszyte do jednego boku 11 karabińczyków^[11]

Strona prawa to czerwony Krzyż Kawalerski, między ramionami pola białe. Pośrodku haftowany biało-szarą nicią orzeł w złotej koronie. Otok orła stanowi wieniec laurowy haftowany złotą nitką. Między ramionami na białym polu W otoku z wieńca laurowego cyfra 14 haftowana złotą nitką^[109].

Strona lewa to czerwony Krzyż Kawalerski, między ramionami pola białe, pośrodku w otoku z wieńca laurowego napis: Honor i Ojczyzna. W prawym górnym i lewym dolnym rogu białego pola herb Ziemi kujawskiej. W lewym górnym i prawym dolnym rogu białego pola herb Włocławka^[109].

Odznaka pamiątkowa

Osobny artykuł: Odznaka pamiątkowa jednostki wojskowej.

18 maja 1929 roku Minister Spraw Wojskowych Marszałek Polski Józef Piłsudski zatwierdził wzór i regulamin odznaki pamiątkowej 14 pp^[110]. Odznaka o wymiarach 41×41 mm ma kształt krzyża nawiązującego w formie do Krzyża Walecznych. Na ramionach krzyża połączonego wieńcem laurowym wpisano numer i inicjały „14 PP” oraz rok powstania pułku „1918” i rok ustanowienia odznaki pamiątkowej „1929”. W centrum krzyża umieszczony orzeł państwowy według wzoru z 1927 roku. Odznaka jednoczęściowa – oficerska, wykonana w srebrze lub w tombaku srebrzonym, podoficerska i żołnierska – w tombaku. Wykonawcą odznaki był Chaim Rubin z Włocławka^[8].

Uwagi

↑ Brunon Bronisław Groszewski – ur. 20 kwietnia 1907 r. w Grudziądzu. Ppor. rez. piech. z dniem 1 stycznia 1934 r. (lokata 3456), por. rez. piech. z dniem 1 stycznia 1938 r. (lokata 459). Zmarł 6 marca 1984 r. w Warszawie i spoczął na włocławskim cmentarzu komunalnym.
↑ Stanisław Apolinary Lewicki – ur. 30 lipca 1898 r. w Ryszkowej Woli koło Jarosławia (parafia Laszki), syn Jana i Jadwigi ze Świątkiewiczów. Żołnierz Legionów Polskich – od listopada 1916 r. w 2 pułku piechoty LP. Po kryzysie przysięgowym w 9 kompanii 2 pułku piechoty Polskiego Korpusu Posiłkowego. Od listopada 1918 r. do końca maja 1919 roku internowany w Kosaczowie. Potem w 4 pułku piechoty Legionów i III lwowskim Batalionie Etapowym. Ranny w dniu 17 lipca 1920 r. nad Zbruczem, od 19 lipca 1920 r. do końca maja 1921 roku w sowieckiej niewoli. Po uwolnieniu przeniesiony do 46 pułku piechoty. W toku walk awansowany do rangi podchorążego. Od 1922 roku mieszkał we Włocławku i pracował jako nauczyciel w szkole powszechnej. Ppor. rez. piech. z dniem 1 lipca 1925 r. (lokata 1130), por. rez. piech. z dniem 19 marca 1939 r. (lokata 573). Uczestnik kampanii wrześniowej. Początkowo na stanowisku dowódcy kompanii w batalionie PW sformowanym z ochotników – junaków przez Komendę Przysposobienia Wojskowego we Włocławku. Odłączył się od oddziału podczas marszu, następnie brał udział w obronie stolicy, a swój udział w wojnie obronnej 1939 roku zakończył w Modlinie (dowodził plutonem w 132 pułku piechoty). Jeniec oflagów II B Arnswalde i (od 17 września 1940 r.) II C Woldenberg, numer jeniecki 15376. Po wyzwoleniu z niewoli powrócił do Włocławka, pracował jako inspektor szkolny. Zmarł 21 lutego 1990 r. i spoczął na włocławskim cmentarzu komunalnym. Był żonaty z Aurelią z domu Szmidt, z którą miał synów Adama (prawnika) i Zbigniewa (filmowca). Odznaczony Medalem Niepodległości, Srebrnym Krzyżem Zasługi, Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości, Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921, Srebrnym Medalem za Długoletnią Służbę i Brązowym Medalem za Długoletnią Służbę.
↑ Wacław Wiktor Baurski – ur. 12 kwietnia 1906 r. w Brześciu Kujawskim, syn Konstantego (stolarza) i Leokadii Arkuszewskiej. Żonaty z Idą z domu Witt. Uczestnik kampanii wrześniowej w randze sierżanta, jeniec stalagu III A Luckenwalde (numer jeniecki 7022), zwolniony w dniu 12 października 1939 r. Zmarł 18 listopada 1946 r. we Włocławku i spoczął na tamtejszym cmentarzu komunalnym.
↑ Odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi za pracę pokojową. Według części źródeł jego nazwisko pisało się jako Popełko.
↑ Z dokumentów udostępnionych przez Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego (Ośrodek Zapasowy 4 Dywizji Piechoty.) wynika, że stan liczebny Ośrodka Zapasowego wynosił wówczas około 3000 ludzi, w tym 700 ochotnikówIPiM im. gen. Sikorskiego ↓, s. 19.
↑ Przydział mobilizacyjny do Ośrodka Zbierania Nadwyżek 14 pułku piechoty mieli również kpt. sł. st. Franciszek Ptaszyński oraz podporucznicy służby stałej piechoty: Józef Karasiński, Bolesław Meres i Jan Balcerkiewicz. Prawdopodobnie do OZN 14 pp należeli również: por. sł. st. Władysław Szelepin, ppor. sł. st. Ziemowit Kuniński i Antoni Krawczyk oraz chor. sł. st. Stanisław Pytel.
↑ Opracowano na podstawie maszynopisu wspomnień Stanisława Lewickiego pt. „Przez Warszawę, Modlin i Działdowo”.
↑ Mieczysław Feliks Sławiński ur. 28 marca 1902 r. we Włocławku, syn Antoniego i Feliksy Nowakowskiej. Ppor. rez. piech. z 1 stycznia 1933 r. (lokata 566), por. rez. piech. z 19 marca 1939 roku (lokata 1708). Żonaty z Marią Drążkiewicz. W 1934 r. przynależał ewidencyjnie do Powiatowej Komendy Uzupełnień we Włocławku i posiadał, jako oficer rezerwy, przydział do 14 pułku piechoty. Jeniec oflagów XI A Osterode i II C Woldenberg. Po wojnie zatrudniony jako pracownik umysłowy. Zmarł we Włocławku 11 października 1973 roku.
↑ Józef Mielczarek ur. 24 października 1901 r. w Chełmicy, syn Antoniego i Stanisławy Nowackiej. Ppor. rez. piech. z 1 września 1929 r. (lokata 1181), por. rez. piech. z 19 marca 1939 roku (lokata 1084). Żonaty z Heleną Rzegocką. W 1934 r. przynależał ewidencyjnie do Powiatowej Komendy Uzupełnień we Włocławku i posiadał, jako oficer rezerwy, przydział do 14 pułku piechoty. Odnotowany jako jeniec niemiecki (nr jeniecki 15694). Po wojnie pracował jako nauczyciel. Zmarł we Włocławku 27 lutego 1981 roku.
↑ Jan Domanowski ur. 31 sierpnia 1900 r. we Włocławku, syn Wojciecha i Józefy Kulińskiej. Uczestnik wojny polsko-bolszewickiej. Ppor. rez. piech. z 1 lipca 1925 r. (lokata 2398), por. rez. piech. z 19 marca 1939 roku (lokata 834). W 1934 r. przynależał ewidencyjnie do Powiatowej Komendy Uzupełnień we Włocławku i posiadał, jako oficer rezerwy, przydział do 14 pułku piechoty. Przed wojną pracował jako nauczyciel w Szkole Powszechnej Nr 3 we Włocławku. Żonaty z Janiną Wujcińską. Obrońca Warszawy w 1939 roku. Jeniec stalagu I A Stablack, zwolniony, powrócił do Włocławka. Aresztowany w trzeciej dekadzie października 1939 r. wraz z ponad 200-osobową grupą nauczycieli i księży uczących w szkołach Włocławka i powiatu włocławskiego. Wywieziony do obozu pracy przymusowej w Rudau II (Rudawa k. Królewca), gdzie zaginął. Po wojnie postanowieniem Sądu Grodzkiego we Włocławku z 16 grudnia 1947 r. został uznany za zmarłego, a dzień jego śmierci określono na 10 maja 1946 roku.
↑ Kazimierz Józef Sypniewski ur. 17 marca 1901 r. w Tuliszkowie, syn Kazimierza i Marii Mierzejewskiej vel Mirzejewskiej. Ppor. rez. piech. z 1 stycznia 1934 r. (lokata 2725). Przed wojną pracował jako nauczyciel w Szkole Powszechnej Nr 3 we Włocławku. Jeniec stalagu I A Stablack, zwolniony, powrócił do Włocławka. Aresztowany przez Gestapo w trzeciej dekadzie października 1939 r. kiedy to, na wezwanie władz niemieckich, stawił się wraz z innymi nauczycielami na konferencję w Inspektoracie Szkolnym we Włocławku. Wywieziony do obozu koncentracyjnego Hohenbruch, następnie w obozie pracy przymusowej w Rudau, gdzie zaginął. Ostatnią wiadomość rodzina otrzymała w grudniu 1939 r. Po wojnie postanowieniem Sądu Grodzkiego we Włocławku ustalono datę jego śmierci na styczeń 1940 roku.
↑ Mjr piech. Józef Kozieradzki – urodzony 4.03.1885 r. we wsi Wańtuchy (powiat Sokołów Podlaski). Służył w armii rosyjskiej i Wojsku Polskim (w roku 1920 posiadał stopień porucznika). W czerwcu 1921 r., już w randze majora, pełnił służbę w Centrum Wyszkolenia D.O.G. Lwów, pozostając w tym czasie oficerem 50 pułku piechoty. W maju 1922 r. został zweryfikowany, jako oficer 50 pp, w stopniu majora ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku. Następnie pełnił obowiązki zastępcy dowódcy pułku w 14 pułku piechoty i 10 pułku piechoty. W maju 1925 r. przeniesiony na stanowisko kwatermistrza w 34 pułku piechoty. Od maja 1927 roku zastępca dowódcy 50 pułku piechoty, w listopadzie 1928 r. objął stanowisko dowódcy Batalionu Podchorążych Rezerwy Piechoty Nr 2. W marcu 1929 r. zwolniony z zajmowanego stanowiska i pozostawiony bez przynależności służbowej z jednoczesnym oddaniem do dyspozycji właściwego dowódcy Okręgu Korpusu. Przeniesiony z dyspozycji dowódcy OK Nr II w stan spoczynku z dniem 31.08.1929 r. W roku 1934 jako major stanu spoczynku przynależał do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr IX i znajdował się na ewidencji PKU Łuniniec. W kampanii wrześniowej wziął udział jako dowódca improwizowanego batalionu 86 pułku piechoty, wchodzącego w skład 19 Brygady Piechoty w kombinowanej Dywizji Piechoty gen. Wołkowickiego. Jeniec oflagów II A i II C.
↑ Mjr Bogumił Doliwa Brzeziński – urodzony 27.08.1887 r. w Łańcucie, syn Stanisława. Żołnierz 90 pułku piechoty c. i k. armii. Podporucznik rezerwy z 1 lipca 1915 r., porucznik rezerwy z dnia 1 sierpnia 1917 r. Obrońca Lwowa i Kresów Wschodnich podczas walk o niepodległość 1918–1920. W odrodzonym Wojsku Polskim oficer 14 pułku piechoty, w szeregach którego bronił Włocławka przed bolszewicką nawałą w sierpniu 1920 roku. Zweryfikowany w stopniu majora z dniem 1.06.1919 r. Służąc w 14 pp zajmował stanowiska dowódcy batalionu sztabowego i kwatermistrza pułku. Od końca 1927 r. kierownik Referatu I w PKU Łuków. Przeniesiony w stan spoczynku przed 1930 rokiem. Zmarł w 1935 r. i spoczywa na cmentarzu komunalnym w Łańcucie. Odznaczony cesarskimi: Krzyżem Zasługi Wojskowej 3 klasy (z dekoracją wojenną i z mieczami), Brązowym Medalem Zasługi Wojskowej na wstędze Krzyża Zasługi Wojskowej i z mieczami oraz Krzyżem Pamiątkowym Mobilizacji 1912–1913.
↑ Mjr Józef Kostko – urodzony 03.02.1893 r. Służył w armii rosyjskiej i Korpusach Wschodnich. Zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku, major od 1 lipca 1925 r. W Wojsku Polskim pełnił służbę w batalionie marszowym Nowogródzkiego Pułku Strzelców (80 pp), Grodzieńskim Pułku Piechoty (81 pp), 74 pułku piechoty i 14 pułku piechoty. Piastował stanowiska dowódcy kompanii, dowódcy batalionu i kwatermistrza pułku. Na przełomie lat 1927/1928 roku został zawieszony w czynnościach. W marcu 1929 r. ogłoszono jego zwolnienie z zajmowanego stanowiska i oddanie do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr VIII. Wyrokiem Wojskowego Sądu Oficerskiego Nr VIII w Grudziądzu za podanie fałszywych dat personalnych został skazany na trzy miesiące więzienia i wydalenie z korpusu oficerskiego. Odznaczony dwukrotnie Krzyżem Walecznych i Krzyżem Zasługi Wojsk Litwy Środkowej. Po 1 września 1939 r. mieszkał w Wilnie i pracował jako główny buchalter Litewskich Kolei Państwowych. Na dzień 23 września 1946 r., jako major LWP, zajmował stanowisko prezesa Związku Osadników Wojskowych w Świebodzinie. W tym samym miesiącu został członkiem świebodzińskiej Powiatowej Rady Narodowej. W okresie od października 1949 r. do maja 1950 r. piastował funkcję starosty słubickiego. Następnie kierownik Wydziału Ogólnego Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Zielonej Górze. Zmarł w dniu 23 marca 1958 r. w Sulechowie.
↑ Kpt. Mieczysław Tubilewicz – urodzony 09.12.1890 w Wilnie, syn Dominika i Ewy. W czasie I wojny światowej żołnierz armii carskiej, ranny w 1915 (posiadał wówczas stopień chorążego). Następnie w Wojsku Polskim, jako podporucznik został przydzielony 11 września 1919 do 1 pułku strzelców podhalańskich. Zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem od 1 czerwca 1919, kapitan od 1 lipca 1925. Służył w 62 pułku piechoty, Korpusie Ochrony Pogranicza, 14 pułku piechoty i 79 pułku piechoty. Przeniesiony w stan spoczynku z dniem 30 września 1932. W roku 1934 podlegał pod PKU Słonim i przynależał do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr IX. W roku 1941 został osadzony w więzieniu w Mińsku, po wyroku pracował w łagrze, w okolicach Workuty. Dnia 18 września 1941 wstąpił w Buzułuku do armii gen. Władysława Andersa, otrzymał przydział do Oddziału II dowództwa 8 Dywizji Piechoty. Po przybyciu na Bliski Wschód zdemobilizowany, razem z żoną Barbarą przebywał w polskiej osadzie Koja w Ugandzie (Afryka Wschodnia). Po wojnie powrócili do kraju, zmarł 2 lutego 1959 i spoczywa na Cmentarzu Bródnowskim w Warszawie. Odznaczony Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921, Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości oraz odznaką pamiątkową KOP „Za służbę graniczną”.
↑ Por. Jan II Stroiński – urodzony 08.12.1900 w Szamotułach, syn Leona i Anny Bajer. Uczestnik powstania wielkopolskiego, słuchacz II kursu poznańskiej Wielkopolskiej Szkoły Podchorążych Piechoty. Podchorąży od 5 lipca 1920, zweryfikowany w stopniu podporucznika ze starszeństwem od dnia 1 czerwca 1919, porucznik od 1 stycznia 1921. Służył w 57 pp, 14 pp, Ekspozyturze Oddziału II Sztabu Głównego i 79 pp. Z dniem 31 stycznia 1932 przeniesiony w stan spoczynku. W roku 1934 podlegał pod PKU Poznań Miasto i przynależał do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr VII. Zmarł 1 października 1938 w szpitalu miejskim w Obornikach, po długich i ciężkich cierpieniach. Spoczął na tamtejszym cmentarzu. Odznaczony Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921 i Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości.
↑ Kpt. lek. Karol Zawisza – urodzony 13.08.1905 r., syn Piotra i Teresy Landzberg. Absolwent IV promocji Szkoły Podchorążych Sanitarnych (1925-1931). Mianowany na stopień podporucznika w korpusie oficerów sanitarnych (grupa lekarzy) ze starszeństwem z dniem 1 marca 1931 r. oraz wcielony do Centrum Wyszkolenia Sanitarnego na staż. W okresie od 20 września 1932 r. do 14 kwietnia 1933 r. służył w 14 pułku piechoty, po czym przeniesiono go do 85 pułku piechoty. Następnie pełnił służbę w 5 pp Legionów i batalionie KOP „Snów”, a w maju 1938 r. został przeniesiony do 4 baonu saperów. Porucznik z dniem 1 stycznia 1933 r., awansowany do stopnia kapitana z dniem 1 stycznia 1936 r. W marcu 1939 r. piastował stanowisko lekarza medycyny w 4 pułku saperów z Przemyśla, z którym wyruszył na wojnę. Uniknął niewoli i po zaprzestaniu walk przedostał się do Wilna. W styczniu 1941 r. aresztowany przez NKWD i osadzony w więzieniu Łukiszki, a w marcu 1941 r. zesłany do Kazachstanu. Zwolniony po układzie Sikorski-Majski, wstąpił do armii Andersa. Przeszedł jej szlak, biorąc udział w bitwie pod Monte Cassino (jako lekarz w szpitalu polowym). W 1945 r. przybył do Wielkiej Brytanii i służył jako oficer medyczny w Polskim Korpusie Rozmieszczenia i Przysposobienia. We wrześniu 1947 r. został zarejestrowany w londyńskiej Naczelnej Radzie Lekarskiej. Do 1969 r. pracował w brytyjskiej Narodowej Służbie Zdrowia. Mieszkał w Newcastle, gdzie zmarł 27 czerwca 1971 r. Jego prochy spoczęły na cmentarzu parafii św. Wacława w Radomiu.
↑ Rozporządzenie o sygnaturze L. 7963/I. Pers. Dep. I.
↑ Kpt. piech. Henryk Skokowski – ur. 15 lipca 1893 r. Zweryfikowany w stopniu kapitana z dniem 1 czerwca 1919 roku. Służbę pełnił w 14 pułku piechoty. Zmarł 2 marca 1923 r.
↑ Rozporządzenie o sygnaturze O.V.L. 9586.E.25.
↑ Mjr piech. Adolf Runc – ur. 22 czerwca 1890 r. w Lidzie jako syn Macieja i Aleksandry Juszkiewicz. Zweryfikowany w stopniu kapitana z dniem 1 czerwca 1919 roku, major od 15 sierpnia 1924 r. Służbę pełnił w 86 pułku piechoty, 14 pułku piechoty i 65 pułku piechoty. Następnie w dyspozycji Dowódcy Okręgu Korpusu Nr VIII (etatowo przynależał wówczas do kadry oficerów piechoty). Przeniesiony w stan spoczynku z dniem 31 sierpnia 1929 r. wskutek zupełnej i trwałej niezdolności do służby wojskowej zawodowej, na mocy orzeczenia komisji wojskowo-lekarskiej O.K. Nr VII z 28 maja 1929 roku, zatwierdzonego rozkazem Ministra Spraw Wojskowych z dnia 15 lipca t.r. Przed przejściem w stan spoczynku, od 10 czerwca 1929 r., przebywał na urlopie wypoczynkowym (dane na podstawie Rozkazów Nr 24, 26 i 28 Dowództwa Okręgu Korpusu Nr VIII z 1929 roku). W roku 1934 przynależał do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr III i przewidziany był do użycia w czasie wojny. Podlegał wówczas pod Powiatową Komendę Uzupełnień w Lidzie. Zamordowany w kwietniu 1940 r. w Charkowie, pośmiertnie awansowany do rangi podpułkownika.
↑ Por. piech. Kazimierz Łukomski – urodzony 19.05.1902 r., syn Józefa. Podporucznik od 31.08.1924 r., porucznik od 31.08.1926 r., oficer 14 pułku piechoty. Zajmował między innymi stanowiska płatnika pułku i powiatowego komendanta PW na powiat Nieszawa, pełnił również funkcję prezesa zarządu Spółdzielni Wojskowej przy 14 pp. W 1935 roku zwolniony z zajmowanego stanowiska, z pozostawieniem bez przynależności służbowej i równoczesnym oddaniem do dyspozycji właściwego dowódcy Okręgu Korpusu. Zmarł w dniu 14 maja 1976 r. i spoczywa na Cmentarzu Komunalnym przy ul. Panewnickiej w Katowicach.
↑ Kpt. piech. Józef Stawicki – urodzony 3.03.1906 r. we Włocławku, syn Mariana i Katarzyny Walczak. Podporucznik od 15.08.1929 r., porucznik od 1.01.1932 r., awansowany do stopnia kapitana od 19.03.1938 r. Służbę pełnił w 14 pułku piechoty oraz Szkole Podchorążych Piechoty w Komorowie (w marcu 1939 r. zajmował stanowisko wykładowcy broni chemicznej). Zamordowany 31 stycznia 1942 roku w siedzibie Gestapo przy Alei Szucha w Warszawie.
↑ Kpt. piech. Konstanty Biesiekierski – urodzony 09.09.1901 r. w miejscowości Wójtowce na Podolu, syn Włodzimierza. Podporucznik od 15.08.1927 r., porucznik od 15.08.1929 r., awansowany do stopnia kapitana od 01.01.1936 r. Długoletni oficer 14 pułku piechoty. W kampanii wrześniowej dowodził 6 kompanią 63 pułku piechoty. W dniu 03.09.1939 r. został ranny pod Mełnem. Leczony w szpitalu wojskowym w Toruniu, a potem w Chełmie, skąd wyjechał do Torunia. Aresztowany w październiku 1939 r. Jeniec oflagów II B Arnswalde i II C Woldenberg. Po wyzwoleniu powrócił do Polski, zmarł najprawdopodobniej w Ostrołęce.
↑ Por. piech. Teodor Julian Laskowski – urodzony 7.11.1903 r. w Nieszawie, syn Teodora i Marianny Krygier. Podporucznik od 15.08.1930 r., awansowany do stopnia porucznika od 1.01.1933 r. Służbę pełnił w 14 pułku piechoty, Korpusie Ochrony Pogranicza (batalion „Skałat”) oraz 71 pułku piechoty (między innymi jako zastępca oficera mobilizacyjnego). We wrześniu 1939 r. na stanowisku szefa sztabu Ośrodka Zapasowego 18 Dywizji Piechoty. Jeniec oflagów II B Arnswalde i II C Woldenberg. Zmarł 22 czerwca 1951 r. w Nieszawie i spoczął na tamtejszym cmentarzu parafialnym.
↑ Kpt. piech. Jan Henryk Wiśniewski – urodzony 05.04.1908 r. w parafii Naruszewo (powiat płoński), syn Wojciecha i Anieli Tomaszewskiej. Mianowany podporucznikiem ze starszeństwem od dnia 15.08.1930 r., awansowany do stopnia porucznika od 01.01.1933 r., kapitan ze starszeństwem od dnia 19.03.1939 r. W latach 1930–1934 służbę wojskową pełnił w 14 pułku piechoty – między innymi na stanowisku dowódcy 4 kompanii strzeleckiej. 10.09.1934 r. został przeniesiony do Szkoły Podchorążych Piechoty (w marcu 1939 r. piastował funkcję instruktora WF). Od 3 września 1939 r. na stanowisku dowódcy 6 kompanii w II batalionie 2 Pułku Piechoty „Obrony Pragi” (przemianowanego w dniu 12.09.1939 r. na 336 pułk piechoty rez.). Jeniec oflagów XI A Osterode i II C Woldenberg. Zmarł w Ciechanowie dnia 30.11.1969 r. i spoczywa na tamtejszym cmentarzu komunalnym przy ulicy Gostkowskiej.
↑ Kpt. piech. Władysław II Stefanowicz – urodzony 19.07.1902 r. lub 23.09.1902 r. w Wilnie, syn Konstantego i Domiceli. Podporucznik od 1.07.1923 r., porucznik od 1.07.1925 r., awansowany do stopnia kapitana od 19.03.1938 r. Służbę pełnił w 33 pułku piechoty, 14 pułku piechoty (dowódca kompanii), Korpusie Ochrony Pogranicza (batalion „Podświle” – oficer żywnościowy, pułk „Głębokie” – oficer administracyjny) oraz 66 pułku piechoty (oficer administracyjno-materiałowy). We wrześniu 1939 r. na stanowisku kwatermistrza w I rzucie 66 pułku piechoty. 18.09.1939 r. dostał się nad Bzurą do niemieckiej niewoli. Przebywał w niej w oflagach IV A Hohnstein, IV B Königstein, II B Arnswalde i II C Woldenberg. Zmarł 17.03.1980 r. we Wrocławiu i spoczął na tamtejszym Cmentarzu Osobowickim. Odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi i odznaką pamiątkową KOP „Za służbę graniczną ”.
↑ Kpt. piech. Józef Bańczak – urodzony 14.01.1898 r. w Porażu (gmina Zagórz), syn Jana. Porucznik od 1.06.1920 r., awansowany do stopnia kapitana 1.01.1934 r. Wieloletni oficer 14 pułku piechoty, w roku 1930 odbył 5-miesięczny kurs specjalistów broni chemicznej przy Szkole Gazowej w Warszawie. Następnie przeniesiony do Batalionu Podchorążych Rezerwy Piechoty nr 7 w Śremie. Dalszy etap kariery wojskowej to służba w Szkole Podoficerów Piechoty dla Małoletnich Nr 2. W roku 1933 powrócił do włocławskiego 14 pp, w którym zajmował między innymi stanowisko powiatowego komendanta PW. W listopadzie 1935 r. przeniesiony został do Korpusu Ochrony Pogranicza na stanowisko dowódcy kompanii KOP „Wiżajny” (w batalionie KOP „Sejny”). Zmarł w Toruniu 21.02.1936 r. i spoczął na włocławskim cmentarzu komunalnym.
↑ Por. piech. Stefan Pawłowicz – urodzony 4.04.1899 r. w Krakowie, syn Michała i Karoliny Czyżewicz. Żołnierz 2 pułku piechoty Legionów Polskich, pseudonim „Różyc”. Podporucznik od 31.08.1924 r., porucznik od 31.08.1926 r. Służbę pełnił w 65 pułku piechoty, 2 Batalionie Strzelców ze Starogardu oraz 14 pułku piechoty. Z dniem 31.03.1931 r. przeniesiony w stan spoczynku. Uczestnik kampanii wrześniowej, jeniec oflagów II A Prenzlau i II E Neubrandenburg. Zmarł 13.11.1954 r. we Włocławku i spoczął na tamtejszym cmentarzu komunalnym. Odznaczony Krzyżem Niepodległości.
↑ Kpt. piech. Franciszek Kretkowski – urodzony 5.02.1897 r. w Jaksicach, syn Antoniego. Porucznik ze starszeństwem od 1.12.1920 r., awansowany do stopnia kapitana od 1.01.1936 r. Służbę pełnił w 66 pułku piechoty, Korpusie Ochrony Pogranicza (batalion „Łużki”), 14 pułku piechoty (dowódca kompanii strzeleckiej), Departamencie Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych oraz Sztabie Głównym (kierownik Referatu Ochrony Wydziału II w Oddziale II Sztabu Głównego). Zmarł 21.12.1955 r. i spoczywał na Cmentarzu Centralnym w Gliwicach (grób został zlikwidowany w 1984 roku). Odznaczony Krzyżem Walecznych, Srebrnym Krzyżem Zasługi, Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921, Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości oraz Odznaką Pamiątkową KOP „Za służbę graniczną”.
↑ Kpt. piech. Walenty Węgrzyn – urodzony 04.02.1897 r. w Komornikach (powiat myślenicki), syn Jana. Zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem 1.06.1919 r., awansowany do stopnia kapitana 01.01.1931 r. Jako oficer Wojska Polskiego służył w 5 pułku strzelców podhalańskich, 61 pułku piechoty, 14 pułku piechoty i 6 pułku strzelców podhalańskich. Zmarł w Warszawie 16.11.1933 r. i spoczął na cmentarzu powązkowskim. Odznaczony był Krzyżem Walecznych oraz Medalem Niepodległości.
↑ Kpt. piech. Zygmunt Alfons Beliczyński – urodzony 9.02.1905 r. Podporucznik od 15.08.1927 r., porucznik od 15.08.1929 r., awansowany do stopnia kapitana 19.03.1937 r. Długoletni oficer 14 pułku piechoty. W kampanii wrześniowej dowodził 8 kompanią 84 pułku piechoty. W dniu 06.09.1939 r. jako dowódca czaty „Górki” wyróżnił się w walce (zawrócił wycofujących się żołnierzy i osobiście poprowadził przeciwnatarcie). Ranny 8.09.1939 r. przedostał się do Warszawy, skąd odszedł (jako dowódca uzupełnień) do 28 DP w Modlinie i uczestniczył w jego obronie. Po kapitulacji w niewoli niemieckiej (według części źródeł odznaczony został za walki w kampanii wrześniowej orderem Virtuti Militari 5 kl. oraz Krzyżem Walecznych). Po wojnie pracował jako inżynier metalurg, zmarł w Poznaniu 3.07.1978 r. Spoczywa na poznańskim cmentarzu Junikowo.
↑ Kpt. adm. piech. Mikołaj Pietrasz – urodzony 5.01.1894 r. w miejscowości Wasylkowce (województwo tarnopolskie), syn Michała. Żołnierz armii austro-węgierskiej i Wojska Polskiego. Z dniem 1.04.1920 r. zatwierdzony w stopniu porucznika, w maju 1922 r. został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1.06.1919 r. Służbę pełnił w 39 pułku piechoty, 14 pułku piechoty (między innymi na stanowisku komendanta powiatowego PW na powiat Nieszawa) oraz 16 pułku piechoty (dowódca 16 kompanii wartowniczej "Kłaj", przeznaczonej do służby przy Filii Składnicy Uzbrojenia Nr 5 w Kłaju). We wrześniu 1939 r. dowódca batalionu marszowego nr II sformowanego przez 16 pp. W dniu 27.09.1939 r. batalion ten wszedł w skład zgrupowania płk. Leona Koca, a następnie walczył w grupie ppłk. Aleksandra Kiszkowskiego. Batalion skapitulował tuż po północy dnia 1.10.1939 roku. Kapitan Mikołaj Pietrasz zmarł 11.08.1968 r. i spoczywa na Centralnym Cmentarzu Komunalnym przy ulicy Kozielskiej w Gliwicach. Odznaczony był Odznaką Pamiątkową Więźniów Ideowych.
↑ Por. żand. Adam Kostrzewa – urodzony 13.04.1903 r., syn Franciszka i Teofili Jarzębskiej. Podporucznik piech. z 15.08.1928 r., awansowany do rangi porucznika piech. od 1.01.1931 r. Początkowo służył w 14 pułku piechoty, ukończył kurs aplikacyjny w Centrum Wyszkolenia Żandarmerii, a z dniem 1.02.1931 r. został przeniesiony do grudziądzkiego Centrum Wyszkolenia Żandarmerii. Następnie przeniesiono go z korpusu oficerów piechoty do korpusu oficerów żandarmerii. Pełnił służbę w 10 dywizjonie żandarmerii i 7 dywizjonie żandarmerii, zajmując stanowiska dowódcy plutonu żandarmerii, oficera śledczego i adiutanta dywizjonu. Na dzień 1.09.1939 r. zajmował stanowisko dowódcy Plutonu Konnego Żandarmerii Nr 7 w dowództwie i sztabie Wielkopolskiej Brygady Kawalerii. Uczestnik obrony Warszawy. Jeniec oflagów XI B Braunschweig i II C Woldenberg.
↑ Kpt. adm. piech. Marian Matera – urodzony 17.08.1893 r. w Bażnikowie (powiat Brzeżany). W czerwcu 1921 r. jako porucznik 4 Dyonu Żandarmerii Wojskowej pełnił służbę w 6 Dyonie Żandarmerii Polowej Etapowym. W maju 1922 r. został zweryfikowany w stopniu porucznika, ze starszeństwem od 1.06.1919 r., pełnił wówczas służbę w 8 Dywizjonie Żandarmerii. W marcu 1924 r. przeniesiony do korpusu oficerów piechoty i skierowany do 63 pułku piechoty, po kilku miesiącach służył już w 14 pułku piechoty. Do stopnia kapitana piechoty awansowany ze starszeństwem od 1.07.1925 r. W I połowie lat 30-tych zajmował stanowisko adiutanta 14 pp. Następnie przeniesiony do korpusu oficerów administracji, w marcu 1939 r. zajmował stanowisko kierownika Referatu Ewidencji Wydawnictw w Wydziale Ogólno-Mobilizacyjnym Oddziału I Sztabu Głównego. Po kampanii wrześniowej przedostał się na Zachód, w sierpniu 1941 r. dowodził 2 kompanią w Oddziale Wartowniczym Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich (oddział ten pełnił służbę w rejonie Aleksandrii, a potem podlegał bezpośrednio dowództwu brytyjskiemu). Zmarł w II kwartale 1951 r. w okręgu Plymouth (hrabstwo Devon). Odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi.
↑ Kpt. lek. Stefan Żabicki – urodzony 2.06.1904 r. w Warszawie, syn Władysława i Bronisławy Szałwińskiej. Absolwent państwowego Gimnazjum im. Władysława IV w Warszawie, Szkoły Podchorążych Sanitarnych w Warszawie (III promocja) oraz Uniwersytetu Warszawskiego (studiował medycynę w latach 1924 – 1932, w dniu 3.06.1932 r. uzyskał dyplom lekarza). Podporucznik w korpusie oficerów sanitarnych (grupa lekarzy) ze starszeństwem od dnia 1.07.1932 r., wcielony do kadry zapasowej 1 Szpitala Okręgowego z równoczesnym przydziałem do Centrum Wyszkolenia Sanitarnego na staż. Następnie służył w 14 pułku piechoty (od 15 kwietnia 1933 r. do grudnia 1934 r.) na stanowisku młodszego lekarza. Awansowany do stopnia porucznika (korpus oficerów sanitarnych) ze starszeństwem od dnia 1.01.1934 roku. W grudniu 1934 r. został przeniesiony do 21 pułku piechoty na stanowisko lekarza. Pełnił również funkcję ordynatora oddziału zakaźnego w szpitalu wojskowym przy ulicy Zakroczymskiej. Odkomenderowany do Zakładu Biologii Ogólnej na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie i dołączony (jako asystent) do zespołu prof. Rudolfa Weigla, celem zapoznawania się z techniką produkcji szczepionki przeciw tyfusowi. Kapitan (w korpusie oficerów służby zdrowia) od dnia 19.03.1937 r. W roku 1938 specjalizował się w zakresie bakteriologii w Pracowni Bakteriologicznej Centrum Wyszkolenia Sanitarnego w Warszawie. W marcu 1939 r. posiadał przydział do Centrum Wyszkolenia Sanitarnego i przebywał wówczas na praktyce szpitalnej w Szpitalu Szkolnym. Wybuch wojny zastał go we Lwowie, gdzie otrzymał rozkaz ewakuacji. Wraz ze swoją jednostką przekroczył granicę i został internowany w Rumunii, w obozie Babadag. Po kilku miesiącach przedostał się do Francji – do obozu Coëtquidan. Został lekarzem w 1 pułku grenadierów Warszawy. Ranny w kampanii francuskiej 1940 roku (pod Dieuze), dostał się do niewoli i resztę wojny spędził w obozach jenieckich. Był jeńcem oflagu VI D Münster oraz lekarzem w międzynarodowym Stalagu VII A w Moosburgu. Jesienią 1944 r. został aresztowany przez Gestapo za działalność konspiracyjną i osadzony w więzieniu w Monachium. Wyniszczony głodem i długotrwałym śledztwem został wyzwolony przez wojska amerykańskie oraz przewieziony na leczenie do Anglii. Potem pracował w Polskim Szpitalu Wojennym Nr 1 w Taymouth Castle koło Aberfeldy (szkockie hrabstwo Perthshire). Do Polski powrócił w 1946 r. i pracował w społecznej służbie zdrowia. W roku 1951, karnym zarządzeniem Ministra Bezpieczeństwa Publicznego, został przeniesiony na okres 2 lat do Opola. Zmarł nagle w dniu 13 kwietnia 1958 r. i spoczął na Cmentarzu Bródnowskim w Warszawie. Żonaty z Jadwigą z domu Łągwa (1901–1988), z którą miał syna Wojciecha – lekarza medycyny, epidemiologa, doradcę Światowej Organizacji Zdrowia przy ONZ (1933-2020).
↑ Kpt. piech. Tadeusz Wroński – urodzony 4.09.1906 r. w parafii Czeladź, syn Tomasza i Karoliny Konarzewskiej. Podporucznik z 15.08.1931 r., porucznik od 1.01.1934 r., awansowany do rangi kapitana ze starszeństwem od 19.03.1939 r. Pełnił służbę w 14 pułku piechoty (dowódca kompanii strzeleckiej), Korpusie Ochrony Pogranicza (batalion „Kleck”) i 78 pułku piechoty (od sierpnia 1938 r.). W marcu 1939 r. zajmował stanowisko dowódcy 4 kompanii strzeleckiej 78 pp, którą dowodził również we wrześniu 1939 roku. Walczył pod Mławą (ranny), następnie w odwrocie przez Płock, Modlin i Puszczę Kampinoską – do lasów Nieporęt. Następnie walczył nad Narwią, wraz z pułkiem przedarł się do Warszawy, w której obronie uczestniczył aż do kapitulacji. Jeniec stalagu XI A Altengrabow i oflagu IV C Colditz. Po wyzwoleniu przebywał (pod koniec października 1945 r.) w Polskim Obozie Wojskowym na wyspie Sylt (koszary im. gen. Władysława Sikorskiego).
↑ Kpt. piech. Jan Witold Grabiński – urodzony 23.03.1906 r. w Wieluniu, syn Witolda i Stefanii z Parnowskich. Podporucznik od 15.08.1931 r., porucznik od 1.01.1934 r., awansowany do stopnia kapitana 19.03.1939 r. W 1934 roku ukończył 6-tygodniowy kurs dowódców plutonów chemicznych. Służył w 14 pułku piechoty z Włocławka, Korpusie Ochrony Pogranicza (batalion „Żytyń”) i 57 pp z Poznania. W kampanii wrześniowej 1939 wziął udział jako oficer 57 pp, walczył nad Bzurą, przebił się do Warszawy gdzie został oficerem Oddziału I Sztabu Dowództwa Obrony Warszawy. Jeniec oflagów: XI B Braunschweig, II C Woldenberg, XI A Osterode i VII A Murnau. Po oswobodzeniu przydzielony do 2 Batalionu Strzelców Karpackich. Zmarł w roku 1989 w walijskim Mid Glamorgan. Został pochowany w kolumbarium na cmentarzu przy kościele pw. św. Andrzeja Boboli w Londynie.
↑ Kpt. kapelmistrz Piotr Wittman – urodzony 27.08.1883 r. w Begaszentgyőrgy. Przyjęty do Wojska Polskiego od 30.08.1921 r. w charakterze urzędnika wojskowego X rangi, następnie przydzielony jako kapelmistrz w piechocie do 14 pułku piechoty. Mianowany kapitanem ze starszeństwem od 1.12.1920 r. i 31. lokatą w korpusie oficerów administracji – grupie kapelmistrzów. Przez cały okres swej służby wojskowej zajmował stanowisko kapelmistrza w 14 pułku piechoty. od 31 sierpnia 1935 r. przeniesiony w stan spoczynku. Zmarł 29.07.1939 r. i spoczywa na cmentarzu komunalnym we Włocławku.
↑ Mjr. piech. Aleksander Zabłocki – urodzony 26.10.1890 r. w Pułtusku, syn Piotra i Heleny Darankowskiej. Podczas I wojny światowej służył w armii rosyjskiej, w której ukończył oficerską szkołę piechoty. Od 1918 r. w Wojsku Polskim, początkowo w stopniu podporucznika. Porucznik od 1.01.1919 r., zweryfikowany w stopniu kapitana 1.06.1919 r., awansowany do stopnia majora 1.01.1930 r. Wieloletni oficer 14 pułku piechoty – dowódca kompanii podczas wojny polsko-bolszewickiej, obwodowy komendant PW przy 14 pp i kwatermistrz pułku. 23.04.1938 r. przeniesiony w stan spoczynku. We wrześniu 1939 r. na stanowisku dowódcy batalionu PW sformowanego z ochotników – junaków przez Komendę Przysposobienia Wojskowego we Włocławku. Następnie w obronie Warszawy jako komendant ochotniczego batalionu. Zmarł we Włocławku 12.05.1972 r. i spoczął na tamtejszym cmentarzu komunalnym. Odznaczony był Krzyżem Walecznych, Medalem Niepodległości, Medalem Międzysojuszniczym oraz Medalem Dziesięciolecia Odzyskania Niepodległości.
↑ Kpt. piech. Stefan Wójcik – urodzony 14.03.1905 r. w Gągolinie (gmina Siennica), syn Marcina i Ewy z domu Antosiewicz. Podporucznik od 15.08.1928 r., awansowany do stopnia porucznika 1.01.1931 r., kapitan ze starszeństwem od 19.03.1937 r. Przez całą swą karierę wojskową służył w 14 pułku piechoty. W roku 1933 ukończył 4-miesięczny kurs pionierów w modlińskim Centrum Wyszkolenia Saperów, a w I półroczu 1936 r. ukończył kurs dowódców kompanii w rembertowskim Centrum Wyszkolenia Piechoty. W październiku 1937 r. został skierowany na kurs przygotowawczy do Wyższej Szkoły Intendentury, a następnie przebywał na kursie w tejże szkole (kurs 1938 – 1940). Jeniec oflagów IV C Colditz, II A Prenzlau i II E Neubrandenburg. Po wojnie pracował jako pracownik umysłowy, zmarł 1.02.1955 r. we Włocławku i spoczywa na tamtejszym cmentarzu komunalnym.
↑ Kpt. piech. Karol Marian Holly urodzony 2 lipca 1898 r. we Lwowie, w rodzinie Stanisława i Stanisławy. Od 1 kwietnia 1917 r., w stopniu chorążego piechoty, był wykładowcą musztry podczas miesięcznego szkolenia na Wyższym Kursie Szkoły Żandarmerii. 1 czerwca 1921 r., w randze podporucznika, służył w 72 pułku piechoty. W kolejnych latach, jako podporucznik rezerwy ze starszeństwem od dnia 1 czerwca 1919 r. posiadał przydział do 72 pp, a następnie do 79 pp. Awansowany do stopnia porucznika został 1 grudnia 1924 r. Następnie, już jako oficer służby stałej, pełnił służbę w 79 pułku piechoty oraz w 14 pułku piechoty. 27 czerwca 1935 prezydent RP nadał mu stopień kapitana z dniem 1 stycznia 1935 i 96. lokatą w korpusie oficerów piechotyDz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 28 czerwca 1935, s. 74. 26 czerwca 1938 r. został przeniesiony do Biura Szyfrów Oddziału II Sztabu Głównego. W marcu 1939 r. zajmował stanowisko kierownika referatu szyfrów Wydziału III Informacyjnego Oddziału II Sztabu Głównego. Podczas kampanii wrześniowej pełnił służbę w Referacie Szyfrów I Rzutu Oddziału II Sztabu Naczelnego Wodza (był mobilizacyjnym kierownikiem tegoż referatu). Po wojnie obronnej 1939 roku przedostał się na Zachód. Podczas walk kampanii francuskiej 1940 roku dowodził 11 kompanią 3 Pułku Grenadierów Śląskich. Powrócił do Polski, zmarł 29 maja 1991 r. w Warszawie i spoczął na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. Odznaczony był Srebrnym Krzyżem Zasługi.
↑ Por. piech. Stanisław Domagalski – urodzony 03.02.1907 r. w miejscowości Babiec Piaseczny (powiat sierpecki), syn Józefa i Władysławy Ostrowskiej. Podporucznik od 15.08.1932 r., awansowany do stopnia porucznika 1.01.1935 r. Oficer 14 pułku piechoty, po ukończeniu kursu dowódców kompanii w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie (1938) przeniesiony do Szkoły Podchorążych Piechoty. W marcu 1939 r. pełnił funkcję dowódcy plutonu w 8 kompanii tejże szkoły. W kampanii wrześniowej dowódca plutonu przeciwgazowego i kompanii strzeleckiej (od 9 września) w 116 pułku piechoty rez. Uczestnik walk pod Wyszkowem, Włodawą, Chełmem Lubelskim i Tereszpolem. W niewoli niemieckiej od 27 września 1939. Jeniec oflagów II B Arnswalde i II C Woldenberg. Po wojnie dowódca kompanii w Oficerskiej Szkole Piechoty Nr 3 w Inowrocławiu. Zmarł w Bydgoszczy w dniu 11 marca 1967 roku.
↑ Por. piech. Stanisław Straub – urodzony 03.05.1910 r. we Lwowie, syn Ferdynanda. Podporucznik od 15.08.1934 r., porucznik od 19.03.1938 r. Oficer 14 pułku piechoty i (od czerwca 1938 r.) batalionu KOP „Czortków”. W czerwcu 1945 r. piastował stanowisko oficera wywiadowczego w 26 Poznańskim Batalionie Piechoty. Zmarł 14.11.1971 r. w Szkocji i pochowany został na cmentarzu Carriden Cemetery & Churchyard. Na nagrobku wskazano, że posiadał stopień kapitana Wojska Polskiego.
↑ Chor. Józef Motyka – urodzony 16.08.1890 r. w Jarosławiu, syn Ignacego. Żołnierz c. i k. armii oraz Wojska Polskiego. Rozkazem z 9.09.1920 r. zatwierdzony w stopniu chorążego w piechocie. Wieloletni podoficer 14 pułku piechoty, odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi, Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości, Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921 oraz Odznaką za Rany i Kontuzje (dwukrotnie ranny).
↑ Kpt. kontr. WP Bazyli Budzyłło – urodzony w 1894 r. w miejscowości Mazepińce na Podolu, syn Gawryła (Gabriela). Oficer kontraktowy Wojska Polskiego, kapitan od 1.10.1930 r. Służbę pełnił w 68, 14 i 42 pułkach piechoty. Podczas wojny obronnej we wrześniu 1939 r. dowodził prawdopodobnie kompanią szkolną batalionu zapasowego 42 pp w Ośrodku Zapasowym 18 DP. Posiadał Odznakę Za Rany i Kontuzje (jednokrotnie ranny).
↑ Kpt. tab. Gerard Nowicki – urodzony 10.04.1895 r., syn Michała. Zweryfikowany w stopniu porucznika 1.06.1919 r., awansowany do stopnia kapitana piechoty 1.01.1933 r. Oficer 77 pp, 85 pp, 63 pp, 14 pułku piechoty oraz 86 pułku piechoty. Przeniesiony do korpusu oficerów taborowych. W marcu 1939 r. zajmował stanowisko oficera taborowego i dowódcy kompanii gospodarczej 86 pp. Jeniec oflagów II B Arnswalde i II C Woldenberg. Zmarł 2.06.1949 r. i spoczywa na cmentarzu komunalnym w Sopocie. Odznaczony Krzyżem Walecznych, Medalem Niepodległości, Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921 i Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości.
↑ Por. piech. Jan Kowalczyk – urodzony 22.01.1905 r. Podporucznik piechoty od 15.08.1932 r., porucznik piech. od 1.01.1935 r. W latach 1932–1938 służył w 14 pułku piechoty na stanowisku dowódcy plutonu w kompanii strzeleckiej. W marcu 1939 r. nie występował już wśród oficerów służby czynnej Wojska Polskiego.
↑ Por. piech. Czesław Władysław Omielanowicz – urodzony 17.06.1909 r. Podporucznik piechoty od 15.08.1933 r., porucznik piech. od 19.03.1937 r., następnie przeniesiony do korpusu osobowego broni pancernych. Początkowo służył w 14 pułku piechoty. We wrześniu 1939 r. dowódca plutonu techniczno-gospodarczego 82 Samodzielnej Kompanii Czołgów Rozpoznawczych. Jeniec oflagów: II A Prenzlau, XI A Osterode i II C Woldenberg. Po wyzwoleniu przebywał na emigracji w Kanadzie. Zmarł dnia 19 sierpnia 1975 r. w miejscowości Wilno w Kanadzie (prowincja Ontario) i spoczywa na tamtejszym cmentarzu Św. Marii.
↑ Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.
↑ Kpt. piech. Franciszek Ptaszyński – urodzony 16.08.1899 r. w Wiźnie (powiat łomżyński), syn Franciszka i Aleksandry. Mianowany podporucznikiem ze starszeństwem 1.07.1923 r., awansowany do stopnia porucznika 1.07.1925 r., kapitan ze starszeństwem od dnia 19.03.1937 r. Służbę wojskową pełnił początkowo w 25 pułku piechoty i Korpusie Ochrony Pogranicza. Od listopada 1928 r. w 14 pułku piechoty – dowódca kompanii strzeleckiej, dowódca kompanii administracyjnej i zastępca oficera mobilizacyjnego. Jeniec oflagów: X A Sandbostel, X B Nienburg i II C Woldenberg. Zmarł w dniu 12.05.1965 r. we Włocławku i pochowany został na tamtejszym cmentarzu komunalnym.
↑ Chor. Stanisław Pytel – urodzony 7.02.1890 r. w Grodzisku Górnym (powiat Łańcut), syn Antoniego i Marianny Kot. Żołnierz c. i k. armii oraz Wojska Polskiego, uczestnik I wojny światowej (walczył między innymi na Węgrzech), wojny polsko-ukraińskiej (dowódca oddziału ckm-ów podczas obrony Lubaczowa) i polsko-bolszewickiej (wyróżnił się 23 maja 1920 r. podczas walk pod Wołonutą, kiedy to wraz z kilkoma strzelcami zdobył nieprzyjacielski karabin maszynowy, po czym skierował jego ogień na bolszewików – za co odznaczony został Krzyżem Walecznych. Ranny w dniu 7 lipca 1920 r. w czasie odwrotu znad Berezyny, wskutek czego przez dłuższy czas przebywał w szpitalu na leczeniu). Rozkazem z 9.09.1920 r. zatwierdzony w stopniu chorążego w piechocie. Słuchacz III. kursu doszkolenia chorążych w Centralnej Szkole Podoficerów Zawodowych Piechoty Nr 1 w Chełmnie, który ukończył z lokatą 60/240. W 14 pułku piechoty służył przez cały okres jego istnienia, zajmując między innymi stanowisko szefa kompanii i (przez wiele lat) stanowisko oficera żywnościowego. Uczestnik obrony Warszawy w 1939 roku. Odznaczony również Brązowym Krzyżem Zasługi, Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości, Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921, Brązowym i Srebrnym Medalami za Długoletnią Służbę. Zmarł 4.05.1954 i spoczął na włocławskim cmentarzu komunalnym.
↑ Chor. piech. Dymitr Lek – urodzony 01.10.1889 w Starym Siole, syn Jakuba i Anny Borysek. Zatwierdzony w stopniu chorążego 1.10.1922 r. Służbę wojskową pełnił w 14 pułku piechoty. W lipcu 1939 r. przeniesiony do batalionu ON Świecie na stanowisko dowódcy plutonu ckm. Zmarł 23.08.1977 r. we Włocławku i pochowany został na tamtejszym cmentarzu komunalnym.
↑ Podporucznik Ziemowit Antoni Kuniński, urodzony 21.09.1916 r. w Helsinkach, syn Tomasza. Podporucznik piechoty ze starszeństwem od 1.10.1938 r. Oficer 14 pułku piechoty, dowódca plutonu w 3 kompanii strzeleckiej. Jeniec oflagów IV A Hohnstein, IV C Colditz, II A Prenzlau i II E Neubrandenburg. Po wojnie zajął się twórczością satyryczną i kabaretową, autor tekstów i książek, pracownik Polskiego Radia. Uchwałą Rady Państwa w dniu 16.07.1955 r. odznaczony został Srebrnym Krzyżem Zasługi. Zmarł w dniu 12.06.1981 r. i spoczywa na Starych Powązkach w Warszawie.
↑ Podporucznik Jan Wojciech Balcerkiewicz, urodzony 19.02.1916 r. w Kijowie. Podporucznik piechoty ze starszeństwem od 15.10.1936 r. Oficer 14 pułku piechoty, we wrześniu 1939 r. w Ośrodku Zbierania Nadwyżek 14 pp, następnie w obronie Warszawy w szeregach 360 pp. Ranny, leczony w Szpitalu Ujazdowskim, uciekł i przedostał się do Francji. Ponownie w Wojsku Polskim, walczył jako oficer 7 pułku piechoty 3 Dywizji Piechoty. Ewakuował się do Anglii. Dowódca 2 plutonu 8 kompanii 3 Batalionu Strzelców w 1 Brygadzie Strzelców (Szkocja), dowódca 3 kompanii 1 Batalionu Grenadierów (Kadrowego), dowódca kompanii podchorążych w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Crieff. Pozostał w Anglii na emigracji, w styczniu 1958 r. uzyskał obywatelstwo brytyjskie. Zmarł w Londynie w dniu 26 stycznia 2005 r., jego prochy spoczęły w kolumbarium przy kościele św. Andrzeja Boboli. Posiadał stopień kapitana Wojska Polskiego.
↑ Kpt. piech. Michał Naziembło – urodzony 17.10.1901 r. w Częstochowie, syn Wacława i Olgi Litke. Zweryfikowany w stopniu podporucznika ze starszeństwem od dnia 01.06.1919 r., awansowany do stopnia porucznika 1.11.1920 r., kapitan ze starszeństwem od 1.01.1933 r. Służbę wojskową pełnił w 9 pułku piechoty Legionów, Korpusie Ochrony Pogranicza oraz w 14 pułku piechoty. Po wojnie obronnej 1939 roku przedostał się na Zachód. Podczas walk kampanii francuskiej 1940 roku dowodził 10 kompanią 3 Pułku Grenadierów Śląskich. Od dnia 01.03.1946 r. pełnił funkcję dowódcy kompanii dowodzenia w 4 Batalionie CKM, wchodzącym w skład 4 Dywizji Piechoty. Powrócił do Polski, zmarł 23.11.1953 r. w Karpaczu. Odznaczony był Medalem Niepodległości i Srebrnym Krzyżem Zasługi.
↑ Ppor. piech. Bolesław Wiktor Meres – urodzony 31.01.1915 r. w Żywcu, syn Wiktora i Rozalii z domu Lachowskiej. Podporucznik od 15.10.1936 r., wcielony do 14 pułku piechoty, dowódca plutonu w 6 kompanii strzeleckiej. We wrześniu 1939 r. znajdował się w Ośrodku Zbierania Nadwyżek 14 pp, wzięty do niewoli 29.09.1939 r. w Warszawie. Jeniec oflagów: X B Nienburg, XVIII C Spittal / Drau, X C Lubeka i II C Woldenberg. Zmarł 14.11.1983 r. i spoczywa na Cmentarzu Komunalnym we Włocławku.
↑ Kpt. piech. Władysław Walerian Wyczółkowski – urodzony 03.06.1906 r. w Warszawie, syn Waleriana i Stefanii. Podporucznik od 15.08.1930 r., porucznik od 1.01.1933 r., awansowany do stopnia kapitana 19.03.1938 r. Służbę wojskową pełnił w 25 pułku piechoty, Korpusie Ochrony Pogranicza (batalion „Krasne”) oraz 14 pułku piechoty. Po ogłoszeniu mobilizacji objął dowództwo nad 81 kompanią karabinów maszynowych i broni towarzyszących. Do niemieckiej niewoli dostał się w dniu 20.09.1939 r. w okolicach Czerwińska nad Wisłą. Jeniec stalagu I A Stablack oraz oflagów XVIII A Lienz / Drau i II C Woldenberg. Zmarł 6.05.1991 r. i spoczywa na cmentarzu komunalnym w Wałbrzychu.
↑ Ppor. piech. Józef Karasiński, urodzony 16.02.1914 r. w Tomaszowie Mazowieckim. Podporucznik piechoty ze starszeństwem od 1.10.1937 r. Oficer 14 pułku piechoty, we wrześniu 1939 r. w Ośrodku Zbierania Nadwyżek 14 pułku piechoty. Uczestnik obrony Warszawy, od 21 września dowodził 3 kompanią strzelecką w I batalionie 79 pułku piechoty. Od 29 września 1939 r. jeniec oflagów: IV A Hohnstein, IV C Colditz, II A Prenzlau, II E Neubrandenburg, II D Gross-Born i X A Sandbostel. Po wyzwoleniu, od połowy czerwca 1945 r. skoszarowany w obozie zbiorczym Wojska Polskiego w Lille. Awansowany do stopnia porucznika z dniem 1 lipca 1945 r., zdemobilizowany na własną prośbę 15 września 1947 r. 11 listopada 1967 r. awansowany przez generała W. Andersa do stopnia kapitana. Po wojnie mieszkał w Belgii, pracował w kopalni węgla w Tertre. Od 1 marca 1979 r. na emeryturze. Działacz wielu organizacji polonijnych. Postanowieniem Prezydenta RP Lecha Wałęsy z dnia 7.09.1995 r. został odznaczony, jako obywatel Królestwa Belgii, za wybitne zasługi w działalności polonijnej, Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej. Odznaczony również krzyżem „Pro Ecclesia i Pontifice” nadanym przez papieża Jana Pawła II. Zmarł 13 marca 2000 r. i został pochowany na cmentarzu w Tertre.
↑ Por. piech. Jan Przedlacki – urodzony 09.06.1912 r. w Janowie, syn Andrzeja i Zofii. Podporucznik od 15.10.1935 r., porucznik od 19.03.1939 r. Do chwili mobilizacji sierpniowej służył w 14 pułku piechoty, następnie objął stanowisko dowódcy 3 kompanii ckm w 144 pułku piechoty rezerwowym. Jeniec oflagów IX B Weilburg / Lahn i II C Woldenberg. Zmarł 1.10.1987 r. w Warszawie i spoczywa na tamtejszym Cmentarzu Komunalnym Północnym.
↑ Ppor. piech. Józef Gumiński – urodzony 18.09.1906 r. w Drzewoszkach Wielkich (powiat Kutno), syn Jana. Podporucznik od 1.10.1937 roku, w 14 pp dowodził plutonem strzeleckim i plutonem przeciwpancernym. We wrześniu 1939 r. poza I rzutem 14 pułku piechoty. Najprawdopodobniej walczył w szeregach II batalionu 144 pułku piechoty rezerwowego. Jeniec oflagów: II A Prenzlau, XI A Osterode, II B Arnswalde i II D Gross-Born.
↑ Ppor. piech. Antoni Krawczyk – urodzony 16.06.1908 r. w Menglinghausen, syn Michała i Marii. Jako podoficer służył w Wojsku Polskim. Podporucznik od 15.10.1936 r., wcielony do 14 pułku piechoty, w którym dowodził między innymi oddziałem zwiadu. Podczas operacji zajmowania Zaolzia pełnił funkcję adiutanta dowódcy zbiorczego batalionu wystawionego przez 14 pp – mjr. Juliusza Ulatowskiego. Podczas kampanii wrześniowej 1939 roku znajdował się prawdopodobnie w Ośrodku Zbierania Nadwyżek 14 pułku piechoty. Jeniec oflagów: X B Nienburg, XVIII A Lienz / Drau, XVIII C Spittal / Drau oraz II C Woldenberg. Zmarł 2 października 1981 r. w Mosinie i spoczywa na tamtejszym cmentarzu komunalnym razem z żoną Haliną (na nagrobku wskazano, że posiadał stopień porucznika Wojska Polskiego).
↑ Kpt. adm. piech. Józef Tkaczyk – urodzony 14.02.1894 r. w Tarnogórze, syn Franciszka. Zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem od dnia 01.06.1919 r., awansowany do stopnia kapitana 15.08.1924 r. Wieloletni oficer 14 pułku piechoty. 6.09.1939 r. wymaszerował z Włocławka do Warszawy, na czele jednego z batalionów Ośrodka Zbierania Nadwyżek 14 pp. Jeniec oflagu VII A Murnau. Po oswobodzeniu przebywał na leczeniu w Anglii, do Polski powrócił w 1947 r. i zamieszkał w rodzinnej Tarnogórze. Zmarł w dniu 15 lipca 1952 r. i spoczywa na cmentarzu parafialnym w Kopkach.
↑ Kpt. adm. piech. Wiktor Jarocki – urodzony 18.03.1896 r. we wsi Pilipkowce na Podolu, syn Michała i Jadwigi. Zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem od dnia 01.06.1919 r., awansowany do stopnia kapitana 1.01.1931 r. Oficer 26 i 14 pułków piechoty. Po 23 marca 1939 r. przeniesiony prawdopodobnie do 3 pułku strzelców podhalańskich. Jeniec oflagu VII A Murnau. Odznaczony Medalem Niepodległości i Srebrnym Krzyżem Zasługi. Po wojnie nie powrócił do Polski. W 1952 rokuzem z żoną i córką wyemigrowali do Stanów Zjednoczonych. Zmarł w Chicago dnia 8 marca 1958 r. Jego prochy pochowano na Cmentarzu Miejskim Parafii pw. św. Mikołaja w Kaliszu.
↑ Kpt. adm. piech. Antoni Bogucki – urodzony 07.06.1895 r. w Sierpcu, syn Franciszka. Zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem 1.06.1919 r., awansowany do stopnia kapitana 1.01.1936 r. Służbę wojskową pełnił w Wojskowym Okręgowym Zakładzie Gospodarczym Warszawa – Powązki, 15 pp, 38 pp i 14 pp. 6.09.1939 r. wymaszerował z Włocławka do Warszawy, na czele jednego z batalionów Ośrodka Zbierania Nadwyżek 14 pp. Jeniec oflagów: XI B Braunschweig, XII A Hadamar i VI B Dössel. Zmarł 17.03.1985 r. i spoczywa na Cmentarzu św. Rocha w Częstochowie (na grobie zawarto informację, iż był majorem Wojska Polskiego).
↑ Porucznik rez. kawalerii Leon Feliks baron Ike-Duninowski, urodzony 14.01.1904 r. w Borucinku, syn Jana Jerzego i Elise Hertel. Podporucznik rez. kaw. ze starszeństwem od 1.01.1929 r., awansowany do stopnia porucznika rez. kaw. ze starszeństwem od 1.01.1936 r. W roku 1934 podlegał pod PKU Włocławek i jako oficer rezerwy posiadał przydział do 8 pułku strzelców konnych. W 1939 roku służył w Wojsku Polskim jako oficer kontraktowy. Jeniec oflagów II A Prenzlau i VII A Murnau. Zmarł 30.04.1968 r. w Bydgoszczy.
↑ Według Tadeusza Kryski-Karskiego (książka „Straty korpusu oficerskiego 1939–1945. Uzupełnienia”, wydana w roku 2000 w Londynie przez Polską Fundację Kulturalną) oficerem 14 pułku piechoty, pozostającym podczas kampanii wrześniowej bez określonego przydziału, był kpt. piech. Stanisław Skorupiński, zamordowany rzekomo w roku 1940 w Starobielsku. W Wojsku Polskim w tym okresie służył jedynie mgr kpt. audytor Stanisław Skorupiński, ur. 24 września 1904 r., syn Józefa, por. piech. od 1 stycznia 1932 r., kpt. audytor z dniem 19 marca 1938 roku. Na dzień 23 marca 1939 r. zajmował stanowisko sędziego rejonowego w Wojskowym Sądzie Rejonowym Wilno. Internowany 19 września 1939 r. na Litwie, następnie w obozach: Kozielsk II (od 13 lipca 1940 r.), Ponoj i Griazowiec (od 2 lipca 1941 r. do 3 września 1941 r.). Od 3 września 1941 roku w armii gen. Władysława Andersa (w Tatiszczewie). W styczniu 1942 r. mianowany szefem nowoutworzonego Sądu Polowego nr 9 przy 9 Dywizji Piechoty, z miejscem postoju w miejscowości Margʻilon (Margełan). Brak jest jednakże dokumentów potwierdzających udział kpt. Skorupińskiego w wojnie obronnej 1939 roku w szeregach 14 pułku piechoty. Informacja o jego przydziale mobilizacyjnym do tegoż pułku jest więc najprawdopodobniej pomyłką.
↑ Ppor. piech. rez. Stanisław Jan Teodozjusz Giziński ur. 10 marca 1911 r. Na stopień podporucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1937 i 1282. lokatą w korpusie oficerów piechoty. Poległ w dniu 2 września 1939 pod Mełnem i spoczywa na tamtejszym cmentarzu wojennym. W niektórych publikacjach jako oficera informacyjnego 14 pp wskazuje się ppor. pospolitego ruszenia Antoniego Gizińskiego, urodzonego 13 sierpnia 1899. Jednakże oficer ten nie służył w 14 pułku piechoty.
↑ Por. piech. Kazimierz Bączkowski – urodzony 09.12.1910 r. w miejscowości Kozowa (woj. tarnopolskie). Podporucznik od 15.08.1933 r., porucznik od 19.03.1937 r. Oficer 14 pułku piechoty, jeniec oflagów: II B Arnswalde, IV A Hohnstein i II C Woldenberg. Zmarł w dniu 27 września 1972 r. w okręgu Hove (hrabstwo Sussex), spoczywa na cmentarzu South Ealing Cemetery w Londynie.
↑ Kpt. int. Stefan Spychalski – urodzony 26.07.1896 r. w Tarszewie, syn Michała i Józefy. Zweryfikowany w stopniu podporucznika ze starszeństwem 1.02.1921 r., porucznik od 1.02.1923 r., kapitan int. od 19.03.1939 r. Służbę wojskową pełnił w Wojskowym Okręgowym Zakładzie Gospodarczym Nr 1, 12 dywizjonie artylerii konnej oraz w 14 pułku piechoty. Jeniec oflagu VII A Murnau. Zmarł 17.12.1973 r. i spoczywa na cmentarzu Parafii Rzymskokatolickiej pw. Wszystkich Świętych w Sieradzu.
↑ Ppor. rez. piech. inż. Wiktor Stanisław Michalski – urodzony 12.04.1906 r. w Jarochówku koło Łęczycy. Podporucznik rez. ze starszeństwem od 1.01.1934 r. Jeniec oflagów: XI B Braunschweig, II C Woldenberg i VII A Murnau.
↑ Por. rez. lek. Antoni Puzyrewicz – urodzony 21.07.1903 r. w Pikowcu (powiat Berdyczów), syn Mariana Puzyrewicza herbu Prus III i Michaliny z domu Abdank. Podporucznik rez. od 1.01.1933 r., porucznik rez. od 1.01.1938 r. W okresie okupacji działał w Armii Krajowej ps. „Prus”. Zmarł dnia 24.12.1979 r. w Poznaniu i spoczywa na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.
↑ Kpt. rez. ks. Józef Gołąb – urodzony 10.11.1911 r. we wsi Monice koło Sieradza. Święcenia kapłańskie przyjął w dniu 23.06.1935 r., posługiwał w diecezji włocławskiej. Prefekt w szkole powszechnej i członek Kolegium Wikariuszy w Kapitule Bazyliki Katedralnej we Włocławku. 1.01.1939 r. przemianowany na kapelana (kapitana) rezerwy wyznania rzymskokatolickiego. Zmobilizowany w dniu 26.08.1939 r. do 14 pułku piechoty jako kapelan. W dniu 03.09.1939 r. dostał się do niemieckiej niewoli we dworze Mełno (zagarnięty razem ze szpitalem polowym i przebywającymi w nim rannymi). Jeniec oficerskich obozów Riesenburg, Lienz i Rottenburg n. Fuldą. Przekazany Gestapo w dniu 18.04.1940 r., więzień obozów koncentracyjnych Buchenwald i Dachau. Uwolniony przez wojska amerykańskie 29.04.1945 r., następnie kapelan obozu wojskowego w Murnau. W 1945 roku wyjechał do Wielkiej Brytanii, gdzie pracował do końca życia, między innymi jako proboszcz w parafii Redditch. Kanonik honorowy kapituły katedralnej we Włocławku od 1965 roku. Kapelan Jego Świątobliwości od roku 1970. Zmarł 15.02.2000 r. w Walii.
↑ Ks. Stanisław Piotrowski – ur. 1.11.1912 r. we wsi Białe-Szczepanowice, syn Władysława i Heleny. Święcenia kapłańskie przyjął w dniu 17.12.1938 r. Posługiwał w diecezji włocławskiej, był między innymi prefektem liceum im. Piusa X we Włocławku. 5 września 1939 r. zgłosił się ochotniczo do kopania umocnień nad brzegiem Wisły. 7.09.1939 r. wyznaczony przez biskupa pomocniczego włocławskiego Michała Kozala na kapelana 14 pp. Obowiązki swe objął dzień później w okolicach Brześcia Kujawskiego. Wziął udział w bitwie nad Bzurą, według części źródeł został wyróżniony w boju. Od 19.09.1939 r. w niewoli niemieckiej – obozy w Sochaczewie, Żyradowie i szpital jeniecki w Żyrardowie, skąd zbiegł. 9.10.1939 r. powrócił do pracy duszpasterskiej. Aresztowany przez Gestapo w dniu 03.11.1940 r., przebywał w obozach w Grudziadzu, Stutthofie i Elblągu (obóz dla jeńców politycznych). Uciekł jesienią 1941 r. i przedostał się do Warszawy, gdzie wykładał młodzieży w internacie oraz na tajnych kompletach. Po zakończeniu wojny powrócił do pracy w diecezji włocławskiej. Aresztowany przez UB w dniu 26.11.1955 r. Zwolniony na mocy amnestii dnia 10.05.1956 r. Pracował następnie na różnych stanowiskach. Od dnia 01.11.1971 r. objął stanowisko proboszcza w kaliskiej parafii pw. Św. Mikołaja. Od 30.06.1989 r. na emeryturze. Zmarł w Kaliszu w dniu 07.12.1998 r. i pochowany został na tamtejszym cmentarzu miejskim. Uzyskał szereg godności kościelnych: prałat (od 1957), kanonik gremialny Kapituły Kaliskiej (od 1974), prepozyt Kapituły Kaliskiej (od 1980), protonotariusz apostolski (od 1986). Odznaczony między innymi Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami, Krzyżem Walecznych, Medalem „Za Udział w Wojnie Obronnej 1939 r.”, Warszawskim Krzyżem Powstańczym, Krzyżem Armii Krajowej, Krzyżem Pamiątkowym Akcji „Burza”, Krzyżem Walki o Niepodległość oraz Krzyżem Partyzanckim.
↑ Ppor. rez. piech. Wiktor Penkala – urodzony 17.10.1909 r. Podporucznik rez. ze starszeństwem od 1.01.1934 r. Należał do kadry 8 Dywizjonu Taborów. Według części źródeł we wrześniu 1939 r. zajmował stanowisko oficera taborowego 14 pułku piechoty.
↑ Ppor. rez. piech. Feliks Aleksander Steinhagen – urodzony 22.07.1904 r. w Myszkowie, syn Artura i Marii. Podporucznik rez. od 1.01.1933 r. Dyrektor i współwłaściciel fabryki celulozy „Steinhagen i Saenger SA” we Włocławku. Do 03.09.1939 r. adiutant I batalionu 14 pp, od 3 września dowódca 1 kompanii strzeleckiej 14 pp, od 08.09.1939 r. dowódca III plutonu w 3 kompanii strzeleckiej 14 pp. W dniu 16.09.1939 r. ciężko ranny pod Maurzycami, dostał się do niewoli niemieckiej. Zwolniony i przewieziony do rodziny we Włocławku, gdzie zmarł 12.10.1939 r. Do roku 1947 spoczywał w grobowcu rodzinnym na cmentarzu komunalnym we Włocławku, następnie ekshumowany i przewieziony do kaplicy rodzinnej w Częstochowie.
↑ Ppor. piech. rez. Jan Cichocki ur. 27 grudnia 1913 w Pruszkowie. Na stopień podporucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1938 i 1851. lokatą w korpusie oficerów piechotyRybka i Stepan 2021 ↓, s. 297. Dostał się do niemieckiej niewoli. Przebywał w oflagu VII A MurnauStraty ↓, poz. 28, 29.
↑ Ppor. piech. rez. Stanisław Rybicki ur. 14 października 1904. Na stopień podporucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1935 i 1740. lokatą w korpusie oficerów piechoty. Dostał się do niemieckiej niewoli, przebywał w oflagu VII A Murnau. Zwolniony z oflagu.
↑ Ppor. piech. Feliks Matczyński – urodzony 25.10.1914 r. we wsi Dębe, syn Adama. Podporucznik od 1.10.1937 r., wcielony do 14 pp. Ranny w dniu 11.09.1939 r. pod miejscowością Sobota. Jeniec oflagu VII A Murnau. Inżynier, absolwent Politechniki w Portsmouth, autor i tłumacz wielu publikacji z zakresu organizacji pracy. Zmarł dnia 31.07.2012 r. i spoczywa na Cmentarzu Komunalnym Północnym w Warszawie.
↑ Kpt. piech. Mieczysław Marian Józef Zimnal – urodzony 21.07.1909 r., syn Wincentego i Wandy. Podporucznik od 15.08.1930 r., porucznik od 1.01.1933 r., awansowany do stopnia kapitana 19.03.1938 r. Oficer 12 pp, Korpusu Ochrony Pogranicza i 14 pp. Ranny w dniu 03.09.1939 r. pod Mełnem oraz w dniach 11 i 16 września 1939 r. (pod Maurzycami). Jeniec oflagu VII A Murnau. Po oswobodzeniu przydzielony do 4 Batalionu Strzelców Karpackich, następnie w dowództwie 2 Brygady Strzelców Karpackich. Zmarł w dniu 20 maja 1963 roku w Londynie i spoczął na tamtejszym South London Cemetery.
↑ Por. piech. Lucjan Smolarczyk – urodzony 13.05.1907 r. w Woli Bierwieckiej, syn Jana i Franciszki z domu Jesionek. Podporucznik od 15.08.1932 r., porucznik od 1.01.1935 r. Oficer 14 pułku piechoty. Ranny w dniu 16.09.1939 r. pod Strugienicami, a w dniu 18.09.1939 r. pod Budami Starymi, odesłany do szpitala 4 DP. Jeniec oflagu VII A Murnau. Po oswobodzeniu przydzielony na stanowisko zastępcy dowódcy 3 kompanii moździerzy w 5 Kresowym Batalionie Ciężkich Karabinów Maszynowych. Powrócił do Polski. Zmarł w dniu 16.08.1985 r. w Radomiu
↑ Ppor. rez. piech. Piotr Krawczyk – urodzony 16.05.1902 r. w Radomiu. Podporucznik rez. ze starszeństwem od 1.01.1931 r. (według części źródeł posiadał stopień porucznika rezerwy). Mobilizacyjny dowódca II plutonu 5 kompanii strzeleckiej 14 pp. Od dnia 03.09.1939 r. adiutant II batalionu 14 pp. Jeniec oflagów VII B Eichstätt i VII A Murnau.
↑ Ppor. piech. rez. Alojzy Gaszak ur. 22 lutego 1913 w Berlinie. Na stopień podporucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1936 i 2998. lokatą w korpusie oficerów piechoty. W dniu 19 września 1939 dostał się do niemieckiej niewoli, przebywał w oflagu XI A Osterode. Od 23 grudnia 1939 leczony w szpitalu dla jenców wojennych w Tangerhütte.
↑ Ppor. rez. piech. Eugeniusz Antoni Frączkiewicz – urodzony 23.01.1910 r. w Mławie. Podporucznik rez. ze starszeństwem od 01.01.1935 r. Zmobilizowany w dniu 24.08.1939 r. z przydziałem na stanowisko oficera łączności w II batalionie 14 pp. Uczestnik walk w korytarzu pomorskim i bitwy nad Bzurą. Wzięty do niewoli w dniu 18.09.1939 r. w Giżyczkach. Jeniec stalagu XI A Altengrabow oraz oflagów XI A Osterode i II C Woldenberg. Po wojnie mieszkał i pracował we Włocławku, gdzie zmarł w dniu 29.09.1977 r. Spoczywa na włocławskim Cmentarzu Komunalnym.
↑ Kpt. piech. Dyonizy Puliński – urodzony 09.12.1903 r. w miejscowości Kamionka, syn Leonarda i Antoniny. Podporucznik od 15.08.1929 r., porucznik od 01.01.1932 r., awansowany do stopnia kapitana 19.03.1938 r. Służbę wojskową pełnił w 14 pp i Korpusie Ochrony Pogranicza. Od 18.09.1939 r. w niemieckiej niewoli, jeniec stalagu I B Hohenstein oraz oflagów: IV C Colditz, II A Prenzlau, IV A Hohnstein, II C Woldenberg i X C Lubeka. Zmarł w dniu 27.12.1988 r. i spoczywa na Cmentarzu Komunalnym we Włocławku.
↑ Ppor. piech. Franciszek Antoni Karabanik – urodzony 15.10.1915 r. w Jarosławiu, syn Jana i Bronisławy. Podporucznik od 1.10.1938 r., wcielony do 14 pp. Zgodnie z przydziałem mobilizacyjnym objął stanowisko dowódcy I plutonu w 5 kompanii 14 pułku piechoty. Od 14.09.1939 r. dowodził 6 kompanią strzelecką 14 pp. Poległ 17.09.1939 r. pod Iłowem i spoczywa w kwaterze wojennej tamtejszego cmentarza parafialnego.
↑ Por. piech. Mieczysław Nejman – urodzony 24.04.1911 r. w Boguchwale, syn Antoniego i Konstancji. Podporucznik od 15.10.1935 r., porucznik od 19.03.1939 r. Oficer 14 pułku piechoty. Od 3 września 1939 r. w niemieckiej niewoli, jeniec oflagów XVIII A Lienz / Drau i II C Woldenberg. Po wyzwoleniu z niewoli został w lutym 1945 r. powołany do wojska i skierowany do Wyższej Szkoły Oficerskiej, którą ukończył w listopadzie 1945 r. Następnie, już w stopniu majora, objął funkcję dowódcy odcinka Wojsk Ochrony Pogranicza w Elblągu. Zdemobilizowany w roku 1947. Zmarł dnia 03.05.1989 r. i spoczywa na Cmentarzu Komunalnym we Włocławku.
↑ Por. piech. Zygmunt Buczyński – urodzony 25.09.1908 r. w miejscowości Grabówiec (powiat lipnowski), syn Stanisława. Podporucznik od 15.08.1932 r., porucznik od 01.01.1936 r. Oficer 14 pułku piechoty. 18 września 1939 r. pod Sochaczewem dostał się do niemieckiej niewoli, jeniec stalagu VII B Memmingen i oflagu VII A Murnau. Po wyzwoleniu z niewoli służył w 3 kompanii 4 Batalionu Strzelców Karpackich, powrócił do Polski.
↑ Ppor. piech. Wiktor Marian Grotowski – urodzony 06.03.1913 r. w Radomsku, syn Franciszka i Walerii. Podporucznik od 15.10.1936 r., wcielony do 14 pp. Pod koniec sierpnia 1939 r. zmobilizował (w zastępstwie nieobecnego dowódcy) 2 kompanię ckm 14 pp, a we wrześniu 1939 r. objął funkcję jej nadetatowego zastępcy dowódcy. W dniu 21.09.1939 r. dostał się do niewoli niemieckiej (według części źródeł został przedstawiony przez dowódcę 14 pp – ppłk. Brayczewskiego – do czterokrotnego odznaczenia Krzyżem Walecznych), jeniec oflagów XI A Osterode i II C Woldenberg. Od czerwca 1945 r. służył w Ludowym Wojsku Polskim – ukończył Wyższą Szkołę Oficerską w Rembertowie, awansowany do stopnia kapitana i skierowany do sztabu Dowództwa Okręgu Wojskowego w Łodzi. W grudniu 1946 r. zrezygnował ze służby wojskowej (w rezerwie posiadał stopień podpułkownika). Zmarł 28.04.2000 r. i spoczywa na Cmentarzu Komunalnym we Włocławku. Odznaczony był między innymi Krzyżem Walecznych (dwukrotnie), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Kampanii Wrześniowej 1939 r. oraz Medalem „Za udział w wojnie obronnej 1939”.
↑ Ppor. rez. piech. Antoni Stankiewicz – urodzony 02.01.1909 r. Podporucznik rez. ze starszeństwem od 1.01.1934 r. W dniu 03.09.1939 r. poległ pod Mełnem i spoczywa na tamtejszym cmentarzu wojennym. W części opracowań występuje błędnie pod imieniem Adolf.
↑ Ppor. piech. rez. Paweł Henryk Penno ur. 24 lutego 1907 w majątku Ziemięcin, syn Henryka i Marianny (Marii) z domu Liebich (Libich). Pochodził z rodziny wyznania ewangelickiego, miał sześcioro rodzeństwa (w tym brata Emila, ppor. rez. kawalerii zamordowanego przez NKWD w 1940 w Charkowie). Od 1930 razem z siostrą Emmą zarządzali rodzinnym majątkiem. Na stopień podporucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1934 i 2071. lokatą w korpusie oficerów piechoty. Zmobilizowany do 14 pułku piechoty, ranny w bitwie nad Bzurą. W dniu 19 września 1939 dostał się pod Witkowicami do niemieckiej niewoli i osadzony został w oflagu VII A Murnau. Zmarł 8 kwietnia 1987 i spoczywa na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie (w wyszukiwarce pochowanych https://cmentarze.szczecin.pl/chapter_11975.asp?smode=1&fnazwisko=penno&fimie=pawe%B3&fdataurodzenia=&fdatazgonu= jako datę śmierci wskazano 28 kwietnia 1987).
↑ Ppor. piech. rez. Jerzy Czesław Giziński ur. 15 kwietnia 1910 w Kowalu. Na stopień podporucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1936 i 508. lokatą w korpusie oficerów piechoty. W dniu 19 września 1939 dostał się do niemieckiej niewoli. Przebywał w oflagach XI Osterode i (od 30 lipca 1940) II C Woldenberg.
↑ Ppor. piech. Andrzej Blomberg – urodzony 19.03.1914 r. w Warszawie, syn Leopolda i Stanisławy. Podporucznik od 1.10.1938 r., wcielony do 14 pp. Podczas natarcia pod Walewicami w dniu 11.09.1939 r. doznał szoku nerwowego i został zdjęty z dowodzenia kompanią. Jeniec oflagów: IX A Spangenberg, IX B Weilburg, XI A Osterode i II C Woldenberg. Po wyzwoleniu służył w 53 pułku piechoty Ludowego Wojska Polskiego. Przeniesiony do rezerwy w 1948 roku (w rezerwie awansowany do stopnia podpułkownika). Zmarł dnia 25.12.1991 r. i pochowany został na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.
↑ Por. piech. Franciszek Edward Iwański – urodzony 15.01.1909 r. we Lwowie. Podporucznik od 15.08.1933 r., porucznik od 19.03.1937 r. Oficer 14 pułku piechoty. Jeniec oflagów: IV A Hohnstein, IV C Colditz, II A Prenzlau, II E Neubrandenburg i II D Gross Born. Zmarł 28.01.1944 r. w oflagu II D Gross Born i pochowany został na przyobozowym cmentarzu. W roku 1948 został ekshumowany i przeniesiony na cmentarz w Nadarzycach, a w roku 1953 na cmentarz wojenny Wałcz – Bukowina. Pośmiertnie awansowany został przez władze emigracyjne do stopnia kapitana i odznaczony Krzyżem Walecznych.
↑ Por. piech. Czesław Franciszek Rolecki – urodzony 11.01.1911 r. Podporucznik od 15.08.1934 r., porucznik od 19.03.1938 r. Służbę wojskową pełnił w 14 pp. Ranny 19.09.1939 r. pod Kromnowem, gdzie tego samego dnia dostał się do niemieckiej niewoli. Jeniec oflagu VII A Murnau. Po wyzwoleniu z niewoli służył w 64 Pomorskim Batalionie Piechoty na stanowisku dowódcy plutonu c.k.m. w kompanii wsparcia.
↑ Por. art. Wirgiliusz Lemański – urodzony 27.11.1910 r. Absolwent Szkoły Podchorążych Artylerii w Toruniu (X promocja). Podporucznik od 15.08.1933 r., porucznik od 19.03.1937 r. Oficer 4 pułku artylerii lekkiej i 14 pułku piechoty. Poległ 10 września 1939 r. pod dworem Ruszki od odłamków bomby lotniczej. Pochowany początkowo w Wyrowie, obecnie spoczywa na cmentarzu parafialnym w Strzelcach. Pośmiertnie awansowany do stopnia kapitana artylerii i odznaczony Krzyżem Walecznych (Zarządzenie Prezydenta RP z dnia 23.04.1948 r. – Dz. Pers. NW PSZ nr 3 z 15.05.1948 r.).
↑ Por. piech. Kazimierz Szmelcer – urodzony 13.02.1908 r. Podporucznik od 15.08.1933 r., porucznik od 19.03.1937 r. Służbę wojskową pełnił w 14 pułku piechoty. Poległ 19 września 1939 r. w Budach Starych i spoczywa na cmentarzu w Juliopolu. Pośmiertnie awansowany do stopnia kapitana.
↑ Sierż. Wojciech Guzowski – urodzony 23.04.1899 r. We wrześniu 1930 r. pełnił służbę jako instruktor w plutonie łączności 14 pp. Po mobilizacji objął dowództwo nad plutonem łączności 14 pp. 18 września 1939 r. dostał się do niewoli niemieckiej. Zmarł 06.06.1946 r. – spoczywa na włocławskim cmentarzu komunalnym, a na jego grobie umieszczona jest informacja, że był podporucznikiem Wojska Polskiego. Niektóre źródła wskazują, że poległ w 1945 roku i że był żołnierzem Wojska Polskiego na froncie wschodnim w latach 1943–1945 (portal www.straty.pl). Odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi.
↑ Urodzony 23 marca 1897 roku.
↑ Urodzony 17 czerwca 1892 r., pochodził z Łańcuta. Podczas wojny polsko-bolszewickiej dowodził 2 kompanią 14 pułku piechoty. Poległ 24 lipca 1920 r. pod miasteczkiem Zelwa, trafiony w pierś kulą karabinową. Jego zwłoki przez Wołkowysk przewieziono do Białegostoku i pochowano na tamtejszym cmentarzu szpitalnym. Dekretem Naczelnego Wodza L. 2384 z 25 listopada 1920 r., jako żołnierz z byłej armii austro-węgierskiej, został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 r. w stopniu porucznika w piechocie (Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 48 z 15 grudnia 1920 r., str. 1336).
↑ Michał Kasia vel Kasiak vel Nadwyczawski, urodzony 7 września 1898 r. w Wiązownicy (powiat Jarosław), syn Wojciecha i Katarzyny Babiarz. Podczas I wś. wcielony został do armii austriackiej, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej. Od 4 grudnia 1918 r. do 22 kwietnia 1921 roku służył w 14 pułku piechoty, awansując do rangi kaprala. Przeniesiony do rezerwy, od grudnia 1921 r. był funkcjonariuszem Policji Państwowej. W marcu 1936 roku awansowany do stopnia starszego posterunkowego. W roku 1938 zmienił nazwisko na Nadwyczawski. W okresie przed wybuchem II wś pełnił służbę na posterunku w Oszmianie. Żonaty z Anną Kozłowską (od października 1925 roku). Jeniec Ostaszkowa, zamordowany w maju 1940 r. przez NKWD w Kalininie (Twer), pochowany w Miednoje. Odznaczony również Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921, Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości oraz Brązowym Medalem za Długoletnią Służbę. Żona z synami (Edwardem i Zbigniewem) deportowana została w kwietniu 1940 r. do Kazachstanu (opracowano na podstawie biogramu sporządzonego przez Michała Butkiewicza – http://oszmianszczyzna.pl/strona_oszmiana_policjanci_w_miednoje.html#nadwyczawski).
↑ Urodzony 4 kwietnia 1898 r. w Ubieszynie pod Przeworskiem, syn Franciszka. W połowie lat 30. XX wieku mieszkał w Stryju. Był osadnikiem wojskowym na ziemiach wschodnich RP.
↑ Uczestnik wojen polsko-ukraińskiej i polsko-bolszewickiej. Szczególnie odznaczył się podczas walk z Ukraińcami, kiedy to w trakcie ofensywy w Małopolsce Wschodniej wchodził w skład plutonu kompanii technicznej 14 pp (kompanią dowodził wówczas por. Otton Czuruk, a plutonem chor. Jan Zarębski). Nocą z 8 na 9 lipca 1919 r. wraz z chor. Zarębskim i siedmioma strzelcami ze swego plutonu zdobyli w okolicach wsi Dżuryn nieprzyjacielski pociąg pancerny. Czyn ten został podkreślony w komunikacie Dowództwa Frontu Wschodniego i przyniósł st. szer. Tarnówce w okresie późniejszym order Virtuti Militari. Zmarł przed 1930 rokiem (nazwisko jego zapisywano również jako Tarnowka).
↑ Urodzony 14 stycznia 1899 r. w Lubaczowie, syn Michała. W okresie późniejszym pełnił służbę w batalionie KOP „Snów”. Aresztowany 17 marca 1940 r. na terenie obwodu baranowickiego, więziony w Moskwie, wyrokiem z 10 lutego 1941 r. skazany na pobyt w łagrze. Od 14 maja 1941 r. przebywał w Workutłagu w republice Komi. Zwolniony 27 września 1941 r., wstąpił w Buzułuku do armii gen. Andersa. Zmarł 21 kwietnia 1943 r. w Iraku i spoczął na cmentarzu w Khanaqin. W toku służby awansował do rangi starszego sierżanta. W grudniu 1933 r. odznaczony został Medalem Niepodległości.
↑ Michał Drzystek-Drzewiński urodzony 28 sierpnia 1895 r. w Majdanie (powiat Lubaczów), syn Jana. Uczestnik wojny polsko-bolszewickiej w szeregach 14 pułku piechoty. Kapitan piechoty ze starszeństwem od 1 lipca 1919 r., major od 1 stycznia 1929 r., podpułkownik dyplomowany od 19 marca 1937 roku. Służył również w 50 pułku piechoty, Dowództwie Okręgu Korpusu Nr II, 7 pułku piechoty Legionów i Dowództwie Okręgu Korpusu Nr IX. We wrześniu 1939 roku zajmował stanowisko szefa sztabu 5 Dywizji Piechoty. Dostał się do niemieckiej niewoli, jeniec oflagu X B Nienburg. Odznaczony również Krzyżem Walecznych, Medalem Niepodległości, Złotym i Srebrnym Krzyżami Zasługi. Zmarł 25 maja 1980 r. we Wrocławiu i spoczął na tamtejszym Cmentarzu Osobowickim pod nazwiskiem Drzewiński^[95].
↑ W Dzienniku Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 16 z dnia 23 kwietnia 1921 roku, ogłaszającym nadanie Orderów Virtuti Militari, wykazany jest pod imieniem Michał i w stopniu starszego szeregowego.
↑ Urodzony 23 września 1896 r. w Gniewczynie Łańcuckiej (powiat Przeworsk). Był osadnikiem wojskowym na ziemiach wschodnich RP.
↑ Urodzony 24 sierpnia 1899 r. w Łowcach pod Jarosławiem, syn Jana. Był osadnikiem wojskowym na ziemiach wschodnich RP.
↑ W Dzienniku Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 12 z 1921 roku podano, że Order Virtuti Militari otrzymał jako żołnierz Grodzieńskiego Pułku Strzelców.
↑ Urodzony 2 lutego 1898 r. w Tryńczy pod Przeworskiem, syn Feliksa. Był osadnikiem wojskowym na ziemiach wschodnich RP.
↑ Ppor. piech. Zbigniew Maksymilian Czerniak – urodzony 23.07.1912 r., podporucznik od 15.10.1935 r., wcielony do 14 pułku piechoty (dowódca plutonu). We wrześniu 1939 r. zajmował stanowisko dowódcy 6 kompanii strzeleckiej 68 pułku piechoty. Poległ od pocisku karabinowego 19 września 1939 r. w Puszczy Kampinoskiej, w pobliżu wsi Zamość. Spoczywa w kwaterze wojennej cmentarza w Kampinosie. W listopadzie 1966 roku za całokształt walk stoczonych we wrześniu 1939 r. odznaczony został pośmiertnie Krzyżem Walecznych.
↑ Wyrok Trybunału Wojskowego Zachodniego Specjalnego Okręgu Wojskowego z dnia 27 marca 1941 roku.
↑ Urodzony 24 września 1892 r. Ukończył seminarium duchowne. Kapelan (kapitan) ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 r. Po okresie administrowania parafią we Włocławku został przeniesiony do parafii wojskowej pw. św. Piotra i Pawła w Koszarce k. Prużany (na Polesiu). Na rok 1931 pozostawał kapłanem diecezji włocławskiej i nadal zajmował stanowisko proboszcza parafii wojskowej w Koszarce. Zmarł w Koszarce 17 października 1931 roku. Odznaczony Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości i Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921.
↑ Urodzony 8 czerwca 1892 r. w Bierówce koło Jasła. Ukończył Seminarium Duchowne w Przemyślu. Kapelan (kapitan) ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 r., starszy kapelan (major) ze starszeństwem z 1 stycznia 1936 roku. Przed przeniesieniem do Włocławka pełnił posługę jako proboszcz parafii wojskowej pw. św. Piotra Apostoła w Starogardzie. Po kampanii wrześniowej przez Rumunię przedarł się do Francji. Kapelan polskich jednostek wojskowych we Francji i Szkocji, proboszcz 10 Brygady Kawalerii Pancernej, zastępcą Szefa Duszpasterstwa I Korpusu Polskiego w Szkocji. W 1948 r. powrócił do Polski. Zmarł 23 maja 1970 r. i spoczywa na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie. Odznaczony Złotym i Srebrnym Krzyżami Zasługi, Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921, Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości, Medalem za Długoletnią Służbę i Odznaką Honorową „Orlęta”.
↑ Urodzony 22 lutego 1875 r. w Bielsku koło Płocka. Syn Michała i Aurelii Malarskiej. Ukończył seminarium duchowne i został wyświęcony w 1904 r. 26 lutego 1925 r. uzyskał na Sorbonie doktorat z filozofii. Starszy kapelan (major) w rezerwie, ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku (w okresie późniejszym, już w służbie czynnej, posiadał starszeństwo z dnia 1 czerwca 1926 roku). Przed przeniesieniem do Włocławka pełnił posługę między innymi jako proboszcz parafii wojskowej pw. św. Jerzego Męczennika w Kaliszu (w tym okresie, lata 1928–1930, pozostawał starszym kapelanem rezerwy powołanym do służby czynnej). Po przejściu na emeryturę zamieszkał w Lubrańcu. Podczas okupacji aresztowany przez Gestapo i wywieziony do obozu koncentracyjnego w Dachau, gdzie zmarł w dniu 20 lipca 1942 roku. Odznaczony Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości i Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 9.
↑ Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 5.
↑ Odziemkowski 2010 ↓, s. 226.
↑ ^a ^b ^c Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 6.
↑ ^a ^b ^c Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 7.
↑ ^a ^b Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 8.
↑ ^a ^b Almanach 1923 ↓, s. 50.
↑ ^a ^b Sawicki i Wielechowski 2007 ↓, s. 43.
↑ Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 10.
↑ Jagiełło 2007 ↓, s. 63-65.
↑ ^a ^b Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 11.
↑ Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 13.
↑ Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 20.
↑ Wierzyński 1929 ↓, s. 5, 21.
↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 16 z 19 maja 1927 roku, poz. 174.
↑ Wierzyński 1929 ↓, s. 21.
↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 5 z 24 kwietnia 1934 roku, poz. 75.
↑ Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 16.
↑ ^a ^b Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 21.
↑ Dymek 2015 ↓, s. 111.
↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 1095.
↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 57.
↑ Dymek 2015 ↓, s. 116-117.
↑ Dymek 2015 ↓, s. 118-122.
↑ Dziennik Bojowy 14 Pułku Piechoty ↓.
↑ Dymek 2015 ↓, s. 122-124.
↑ Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 22.
↑ Dymek 2015 ↓, s. 125-126.
↑ Dymek 2015 ↓, s. 127.
↑ Dymek 2015 ↓, s. 128.
↑ Dymek 2015 ↓, s. 129-133.
↑ Dymek 2015 ↓, s. 134-138.
↑ ^a ^b Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 26.
↑ ^a ^b Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 27.
↑ Dymek 2015 ↓, s. 140-145.
↑ Dymek 2015 ↓, s. 147-150.
↑ Dymek 2015 ↓, s. 151-152.
↑ Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 28.
↑ Dymek 2015 ↓, s. 153-154.
↑ Dymek 2015 ↓, s. 155.
↑ Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 31.
↑ Dymek 2015 ↓, s. 156-163.
↑ Dymek 2015 ↓, s. 164-166.
↑ Dymek 2015 ↓, s. 167.
↑ Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 32.
↑ Dymek 2015 ↓, s. 168.
↑ Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 33.
↑ Dymek 2015 ↓, s. 169-172.
↑ Dymek 2015 ↓, s. 173-175.
↑ Dymek 2015 ↓, s. 176.
↑ Jerzy Wultański. Michał Lipcsey-Steiner. „Ziemia Michałowska. Gazeta Brodnicka”. Nr 16 (147), s. 16, 8 września 1996.
↑ Dymek 2015 ↓, s. 178.
↑ Ciesielski 2008 ↓, s. 176, 178.
↑ IPiM im. gen. Sikorskiego ↓, s. 5-11, 19-20.
↑ Dymek 2015 ↓, s. 118.
↑ IPiM im. gen. Sikorskiego ↓, s. 22-29.
↑ ^a ^b ^c ^d Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 34.
↑ ^a ^b Almanach 1923 ↓, s. 49.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Księga chwały 1992 ↓.
↑ ^a ^b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 czerwca 1933 roku, s. 127.
↑ Ciesielski 2008 ↓, s. 175.
↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 24 z 13 czerwca 1922 roku, poz. 357.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 23 stycznia 1925 roku, s. 34.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 czerwca 1933 roku, s. 130.
↑ Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce. Obsada personalna – piechota – część 2A ↓, s. 33.
↑ Włodzimierz Kozłowski, Szkoła Podoficerska Piechoty dla Małoletnich Nr 1 w Koninie (1928-1938). Zarys dziejów., s. 57-58. Repozytorium Uniwersytetu Łódzkiego, URI: http://dspace.uni.lodz.pl:8080/xmlui/handle/11089/15047; dostęp 2017-01-23
↑ Kłoczewski 1987 ↓, s. 163, 168.
↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 164.
↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 156.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 55 z 22 maja 1925 roku, s. 266.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 18 lutego 1927 roku, s. 54.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 23 maja 1927 roku, s. 150.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 6 lipca 1929 roku, s. 210.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 31 marca 1930 roku, s. 103.
↑ ^a ^b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 408.
↑ ^a ^b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 150.
↑ Ciesielski 2008 ↓, s. 305.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 55 z 22 V 1925, s. 266, 267.
↑ Ciesielski 2008 ↓, s. 117.
↑ Ciesielski 2008 ↓, s. 276-281.
↑ Ciesielski 2008 ↓, s. 109.
↑ Ciesielski 2008 ↓, s. 291-293.
↑ Ciesielski 2008 ↓, s. 290.
↑ Ciesielski 2008 ↓, s. 296-298.
↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 563–564 i 672.
↑ Patrz fotografia portretowa Dymitra Lek
↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 563–564.
↑ Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 36.
↑ Wojewoda 2016 ↓, s. 31.
↑ Ciesielski 2008 ↓, s. 301-324.
↑ Dymek 2015 ↓, s. 240-242.
↑ Frąckiewicz 2018 ↓, s. 19.
↑ Wierzyński 1929 ↓, s. 23.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 43 z 27 grudnia 1921 roku, s. 1723-1724.
↑ Wyszukiwarka miejsca pochówku we Wrocławiu. Oficjalny portal internetowy Wrocławia. [dostęp 2022-01-12]..
↑ Ciesielski 2008 ↓, s. 325.
↑ Internetowy Kurier Proszowski ↓.
↑ Księgi Cmentarne – biogramy oficerów.
↑ Księgi Cmentarne – wpis 4906.
↑ Księgi Cmentarne – wpis 1020.
↑ Księgi Cmentarne – wpis 6938.
↑ Księgi Cmentarne – wpis 14207.
↑ Księgi Cmentarne – wpis 4268.
↑ Ciesielski 2008 ↓, s. 134.
↑ Witczak 2015 ↓, s. 392.
↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 42 z 6 listopada 1923 roku, poz. 539.
↑ ^a ^b Satora 1990 ↓, s. 49.
↑ Ciesielski 2008 ↓, s. 232-234.
↑ ^a ^b Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 39.
↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 16 z 18 maja 1929 roku, poz. 158.

Bibliografia

Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
Spis oficerów służących czynnie w dniu 01.06.1921: dodatek do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 37 z dnia 24 września 1921 r.. Zbiory Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie – spis zamieszczony na stronie Małopolskiego Towarzystwa Genealogicznego, 1921. [dostęp 2022-02-24].
Lista starszeństwa oficerów zawodowych 1922: załącznik do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 1922 r.. Zakłady Graficzne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1922. [dostęp 2022-02-24].
Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty: dodatek bezpłatny dla prenumeratorów „Przeglądu Piechoty”. 1 lipca 1933 r. Przegląd Piechoty: miesięcznik wydawany przez Departament Piechoty, Sekcję Piechoty Towarzystwa Wiedzy Wojskowej i Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1933. [dostęp 2017-12-07].
Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty: dodatek bezpłatny dla prenumeratorów „Przeglądu Piechoty”. 5 czerwiec 1935 r. Przegląd Piechoty: miesięcznik wydawany przez Departament Piechoty, Sekcję Piechoty Towarzystwa Wiedzy Wojskowej i Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1935. [dostęp 2017-12-20].
Jednodniówka 14 Pułku Piechoty w 16 rocznicę powstania: 1918-27 października 1934.. Włocławek, 1934. [dostęp 2022-02-24].
Zbiory Instytutu Józefa Piłsudskiego w Ameryce. Obsada personalna – piechota – część 2A sygnatura 701/1/116 str. 33 poz. 256. [dostęp 2017-01-14].
Zbiory Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie. Ośrodek Zapasowy 4 Dywizji Piechoty sygn. archiwalna B.I.106/D. [dostęp 2022-02-24].
Zdzisław Ciesielski: Dzieje 14 Pułku Piechoty w latach 1918–1939. Toruń: Wyd. Adam Marszałek, 2008. ISBN 978-83-7441-937-6.
Przemysław Dymek: W garnizonie jarosławskim. Garnizon Wojska Polskiego w Jarosławiu w latach 1918 – 1939. Poznań: Wydawnictwo PIU Geoperitus, 2022. ISBN 978-83-962404-1-5.
Karol Firich, Stanisław Krzysik, Tadeusz Kutrzeba, Stanisław Müller, Józef Wiatr: Almanach oficerski na rok 1923/24. T. 2. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1923.
Eugeniusz Frąckiewicz: Z Włocławka nad Bzurę. Dziennik z września 1939 roku. Warszawa: VEDA Sp. z o.o., 2018. ISBN 978-83-64109-43-0.
Zdzisław Jagiełło: Piechota Wojska Polskiego 1918–1939. Warszawa: Bellona, 2007. ISBN 978-83-11-10206-4.
Jerzy Kłoczewski: Polska gospodarka wojskowa 1918–1939 (zarys systemu). Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987. ISBN 83-11-07488-7.
Igor Kraiński, Jacek Pekról: 14 pułk piechoty. Warszawa: Redakcja Historyczno – Wojskowa "Ergos", 1992, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich w kampanii wrześniowej. zeszyt nr 14. ISBN 83-85253-13-0.
Tadeusz Kryska-Karski: Straty korpusu oficerskiego 1939–1945. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna, 1996. ISBN 0-85065-252-9.
Janusz Odziemkowski: Piechota polska w wojnie z Rosją bolszewicką 1919–1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adam”, 2010. ISBN 978-83-7072-650-8.
Księga chwały piechoty. Bronisław Prugar-Ketling (red.). Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1992.
Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.
Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon, 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax, 1990. ISBN 83-211-1104-1.
Zdzisław Sawicki, Adam Wielechowski: Odznaki Wojska Polskiego 1918–1945: Katalog Zbioru Falerystycznego: Wojsko Polskie 1918–1939: Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie. Warszawa: Pantera Books, 2007. ISBN 978-83-204-3299-2.
Stefan Wierzyński: Zarys historji wojennej 14-go Pułku Piechoty. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
Henryk Witczak: Powstanie i rozwój sieci parafialnej we Włocławku. Studia Włocławskie, tom 17. Włocławek: Włocławskie Wydawnictwo Diecezjalne, 2015. ISSN 1506-5316. [dostęp 2022-02-02].
Jakub Wojewoda: Wielka Księga Piechoty Polskiej 1918–1939. 4 Dywizja Piechoty.. Warszawa: Edipresse Polska SA, 2016. ISBN 978-83-7945-592-8.
Przemysław Dymek: Toruńska dywizja. 4 Dywizja Piechoty 1921–1939. Oświęcim: Wyd. Napoleon V, 2015. ISBN 978-83-7889-202-1.
Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny „W” i jego ewolucja. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adiutor”, 2010. ISBN 978-83-86100-83-5.

Linki zewnętrzne

Dziennik Bojowy 14 Pułku Piechoty. Pamięci Józefa Kozińskiego. [online] [dostęp 2017-10-15] [zarchiwizowane z adresu 2017-10-15] .
Internetowy Kurier Proszowski. Dowódca 120 Pułku Piechoty AK Ziemi Pińczowskiej (kryptonim "Kawiarnia") Roman Zawarczyński ps. Sewer. [online] [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane z adresu 2019-09-14] .
Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką” [online], Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie” [dostęp 2022-04-06] .
14 Pułk Piechoty Ziemi Kujawskiej [online] [dostęp 2023-03-01] .

[19] Brunon Bronisław Groszewski – ur. 20 kwietnia 1907 r. w Grudziądzu. Ppor. rez. piech. z dniem 1 stycznia 1934 r. (lokata 3456), por. rez. piech. z dniem 1 stycznia 1938 r. (lokata 459). Zmarł 6 marca 1984 r. w Warszawie i spoczął na włocławskim cmentarzu komunalnym.

[20] Stanisław Apolinary Lewicki – ur. 30 lipca 1898 r. w Ryszkowej Woli koło Jarosławia (parafia Laszki), syn Jana i Jadwigi ze Świątkiewiczów. Żołnierz Legionów Polskich – od listopada 1916 r. w 2 pułku piechoty LP. Po kryzysie przysięgowym w 9 kompanii 2 pułku piechoty Polskiego Korpusu Posiłkowego. Od listopada 1918 r. do końca maja 1919 roku internowany w Kosaczowie. Potem w 4 pułku piechoty Legionów i III lwowskim Batalionie Etapowym. Ranny w dniu 17 lipca 1920 r. nad Zbruczem, od 19 lipca 1920 r. do końca maja 1921 roku w sowieckiej niewoli. Po uwolnieniu przeniesiony do 46 pułku piechoty. W toku walk awansowany do rangi podchorążego. Od 1922 roku mieszkał we Włocławku i pracował jako nauczyciel w szkole powszechnej. Ppor. rez. piech. z dniem 1 lipca 1925 r. (lokata 1130), por. rez. piech. z dniem 19 marca 1939 r. (lokata 573). Uczestnik kampanii wrześniowej. Początkowo na stanowisku dowódcy kompanii w batalionie PW sformowanym z ochotników – junaków przez Komendę Przysposobienia Wojskowego we Włocławku. Odłączył się od oddziału podczas marszu, następnie brał udział w obronie stolicy, a swój udział w wojnie obronnej 1939 roku zakończył w Modlinie (dowodził plutonem w 132 pułku piechoty). Jeniec oflagów II B Arnswalde i (od 17 września 1940 r.) II C Woldenberg, numer jeniecki 15376. Po wyzwoleniu z niewoli powrócił do Włocławka, pracował jako inspektor szkolny. Zmarł 21 lutego 1990 r. i spoczął na włocławskim cmentarzu komunalnym. Był żonaty z Aurelią z domu Szmidt, z którą miał synów Adama (prawnika) i Zbigniewa (filmowca). Odznaczony Medalem Niepodległości, Srebrnym Krzyżem Zasługi, Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości, Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921, Srebrnym Medalem za Długoletnią Służbę i Brązowym Medalem za Długoletnią Służbę.

[21] Wacław Wiktor Baurski – ur. 12 kwietnia 1906 r. w Brześciu Kujawskim, syn Konstantego (stolarza) i Leokadii Arkuszewskiej. Żonaty z Idą z domu Witt. Uczestnik kampanii wrześniowej w randze sierżanta, jeniec stalagu III A Luckenwalde (numer jeniecki 7022), zwolniony w dniu 12 października 1939 r. Zmarł 18 listopada 1946 r. we Włocławku i spoczął na tamtejszym cmentarzu komunalnym.

[22] Odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi za pracę pokojową. Według części źródeł jego nazwisko pisało się jako Popełko.

[56] Z dokumentów udostępnionych przez Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego (Ośrodek Zapasowy 4 Dywizji Piechoty.) wynika, że stan liczebny Ośrodka Zapasowego wynosił wówczas około 3000 ludzi, w tym 700 ochotnikówIPiM im. gen. Sikorskiego ↓, s. 19.

[57] Przydział mobilizacyjny do Ośrodka Zbierania Nadwyżek 14 pułku piechoty mieli również kpt. sł. st. Franciszek Ptaszyński oraz podporucznicy służby stałej piechoty: Józef Karasiński, Bolesław Meres i Jan Balcerkiewicz. Prawdopodobnie do OZN 14 pp należeli również: por. sł. st. Władysław Szelepin, ppor. sł. st. Ziemowit Kuniński i Antoni Krawczyk oraz chor. sł. st. Stanisław Pytel.

[63] Opracowano na podstawie maszynopisu wspomnień Stanisława Lewickiego pt. „Przez Warszawę, Modlin i Działdowo”.

[64] Mieczysław Feliks Sławiński ur. 28 marca 1902 r. we Włocławku, syn Antoniego i Feliksy Nowakowskiej. Ppor. rez. piech. z 1 stycznia 1933 r. (lokata 566), por. rez. piech. z 19 marca 1939 roku (lokata 1708). Żonaty z Marią Drążkiewicz. W 1934 r. przynależał ewidencyjnie do Powiatowej Komendy Uzupełnień we Włocławku i posiadał, jako oficer rezerwy, przydział do 14 pułku piechoty. Jeniec oflagów XI A Osterode i II C Woldenberg. Po wojnie zatrudniony jako pracownik umysłowy. Zmarł we Włocławku 11 października 1973 roku.

[65] Józef Mielczarek ur. 24 października 1901 r. w Chełmicy, syn Antoniego i Stanisławy Nowackiej. Ppor. rez. piech. z 1 września 1929 r. (lokata 1181), por. rez. piech. z 19 marca 1939 roku (lokata 1084). Żonaty z Heleną Rzegocką. W 1934 r. przynależał ewidencyjnie do Powiatowej Komendy Uzupełnień we Włocławku i posiadał, jako oficer rezerwy, przydział do 14 pułku piechoty. Odnotowany jako jeniec niemiecki (nr jeniecki 15694). Po wojnie pracował jako nauczyciel. Zmarł we Włocławku 27 lutego 1981 roku.

[66] Jan Domanowski ur. 31 sierpnia 1900 r. we Włocławku, syn Wojciecha i Józefy Kulińskiej. Uczestnik wojny polsko-bolszewickiej. Ppor. rez. piech. z 1 lipca 1925 r. (lokata 2398), por. rez. piech. z 19 marca 1939 roku (lokata 834). W 1934 r. przynależał ewidencyjnie do Powiatowej Komendy Uzupełnień we Włocławku i posiadał, jako oficer rezerwy, przydział do 14 pułku piechoty. Przed wojną pracował jako nauczyciel w Szkole Powszechnej Nr 3 we Włocławku. Żonaty z Janiną Wujcińską. Obrońca Warszawy w 1939 roku. Jeniec stalagu I A Stablack, zwolniony, powrócił do Włocławka. Aresztowany w trzeciej dekadzie października 1939 r. wraz z ponad 200-osobową grupą nauczycieli i księży uczących w szkołach Włocławka i powiatu włocławskiego. Wywieziony do obozu pracy przymusowej w Rudau II (Rudawa k. Królewca), gdzie zaginął. Po wojnie postanowieniem Sądu Grodzkiego we Włocławku z 16 grudnia 1947 r. został uznany za zmarłego, a dzień jego śmierci określono na 10 maja 1946 roku.

[67] Kazimierz Józef Sypniewski ur. 17 marca 1901 r. w Tuliszkowie, syn Kazimierza i Marii Mierzejewskiej vel Mirzejewskiej. Ppor. rez. piech. z 1 stycznia 1934 r. (lokata 2725). Przed wojną pracował jako nauczyciel w Szkole Powszechnej Nr 3 we Włocławku. Jeniec stalagu I A Stablack, zwolniony, powrócił do Włocławka. Aresztowany przez Gestapo w trzeciej dekadzie października 1939 r. kiedy to, na wezwanie władz niemieckich, stawił się wraz z innymi nauczycielami na konferencję w Inspektoracie Szkolnym we Włocławku. Wywieziony do obozu koncentracyjnego Hohenbruch, następnie w obozie pracy przymusowej w Rudau, gdzie zaginął. Ostatnią wiadomość rodzina otrzymała w grudniu 1939 r. Po wojnie postanowieniem Sądu Grodzkiego we Włocławku ustalono datę jego śmierci na styczeń 1940 roku.

[74] Mjr piech. Józef Kozieradzki – urodzony 4.03.1885 r. we wsi Wańtuchy (powiat Sokołów Podlaski). Służył w armii rosyjskiej i Wojsku Polskim (w roku 1920 posiadał stopień porucznika). W czerwcu 1921 r., już w randze majora, pełnił służbę w Centrum Wyszkolenia D.O.G. Lwów, pozostając w tym czasie oficerem 50 pułku piechoty. W maju 1922 r. został zweryfikowany, jako oficer 50 pp, w stopniu majora ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku. Następnie pełnił obowiązki zastępcy dowódcy pułku w 14 pułku piechoty i 10 pułku piechoty. W maju 1925 r. przeniesiony na stanowisko kwatermistrza w 34 pułku piechoty. Od maja 1927 roku zastępca dowódcy 50 pułku piechoty, w listopadzie 1928 r. objął stanowisko dowódcy Batalionu Podchorążych Rezerwy Piechoty Nr 2. W marcu 1929 r. zwolniony z zajmowanego stanowiska i pozostawiony bez przynależności służbowej z jednoczesnym oddaniem do dyspozycji właściwego dowódcy Okręgu Korpusu. Przeniesiony z dyspozycji dowódcy OK Nr II w stan spoczynku z dniem 31.08.1929 r. W roku 1934 jako major stanu spoczynku przynależał do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr IX i znajdował się na ewidencji PKU Łuniniec. W kampanii wrześniowej wziął udział jako dowódca improwizowanego batalionu 86 pułku piechoty, wchodzącego w skład 19 Brygady Piechoty w kombinowanej Dywizji Piechoty gen. Wołkowickiego. Jeniec oflagów II A i II C.

[80] Mjr Bogumił Doliwa Brzeziński – urodzony 27.08.1887 r. w Łańcucie, syn Stanisława. Żołnierz 90 pułku piechoty c. i k. armii. Podporucznik rezerwy z 1 lipca 1915 r., porucznik rezerwy z dnia 1 sierpnia 1917 r. Obrońca Lwowa i Kresów Wschodnich podczas walk o niepodległość 1918–1920. W odrodzonym Wojsku Polskim oficer 14 pułku piechoty, w szeregach którego bronił Włocławka przed bolszewicką nawałą w sierpniu 1920 roku. Zweryfikowany w stopniu majora z dniem 1.06.1919 r. Służąc w 14 pp zajmował stanowiska dowódcy batalionu sztabowego i kwatermistrza pułku. Od końca 1927 r. kierownik Referatu I w PKU Łuków. Przeniesiony w stan spoczynku przed 1930 rokiem. Zmarł w 1935 r. i spoczywa na cmentarzu komunalnym w Łańcucie. Odznaczony cesarskimi: Krzyżem Zasługi Wojskowej 3 klasy (z dekoracją wojenną i z mieczami), Brązowym Medalem Zasługi Wojskowej na wstędze Krzyża Zasługi Wojskowej i z mieczami oraz Krzyżem Pamiątkowym Mobilizacji 1912–1913.

[85] Mjr Józef Kostko – urodzony 03.02.1893 r. Służył w armii rosyjskiej i Korpusach Wschodnich. Zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku, major od 1 lipca 1925 r. W Wojsku Polskim pełnił służbę w batalionie marszowym Nowogródzkiego Pułku Strzelców (80 pp), Grodzieńskim Pułku Piechoty (81 pp), 74 pułku piechoty i 14 pułku piechoty. Piastował stanowiska dowódcy kompanii, dowódcy batalionu i kwatermistrza pułku. Na przełomie lat 1927/1928 roku został zawieszony w czynnościach. W marcu 1929 r. ogłoszono jego zwolnienie z zajmowanego stanowiska i oddanie do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr VIII. Wyrokiem Wojskowego Sądu Oficerskiego Nr VIII w Grudziądzu za podanie fałszywych dat personalnych został skazany na trzy miesiące więzienia i wydalenie z korpusu oficerskiego. Odznaczony dwukrotnie Krzyżem Walecznych i Krzyżem Zasługi Wojsk Litwy Środkowej. Po 1 września 1939 r. mieszkał w Wilnie i pracował jako główny buchalter Litewskich Kolei Państwowych. Na dzień 23 września 1946 r., jako major LWP, zajmował stanowisko prezesa Związku Osadników Wojskowych w Świebodzinie. W tym samym miesiącu został członkiem świebodzińskiej Powiatowej Rady Narodowej. W okresie od października 1949 r. do maja 1950 r. piastował funkcję starosty słubickiego. Następnie kierownik Wydziału Ogólnego Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Zielonej Górze. Zmarł w dniu 23 marca 1958 r. w Sulechowie.

[92] Kpt. Mieczysław Tubilewicz – urodzony 09.12.1890 w Wilnie, syn Dominika i Ewy. W czasie I wojny światowej żołnierz armii carskiej, ranny w 1915 (posiadał wówczas stopień chorążego). Następnie w Wojsku Polskim, jako podporucznik został przydzielony 11 września 1919 do 1 pułku strzelców podhalańskich. Zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem od 1 czerwca 1919, kapitan od 1 lipca 1925. Służył w 62 pułku piechoty, Korpusie Ochrony Pogranicza, 14 pułku piechoty i 79 pułku piechoty. Przeniesiony w stan spoczynku z dniem 30 września 1932. W roku 1934 podlegał pod PKU Słonim i przynależał do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr IX. W roku 1941 został osadzony w więzieniu w Mińsku, po wyroku pracował w łagrze, w okolicach Workuty. Dnia 18 września 1941 wstąpił w Buzułuku do armii gen. Władysława Andersa, otrzymał przydział do Oddziału II dowództwa 8 Dywizji Piechoty. Po przybyciu na Bliski Wschód zdemobilizowany, razem z żoną Barbarą przebywał w polskiej osadzie Koja w Ugandzie (Afryka Wschodnia). Po wojnie powrócili do kraju, zmarł 2 lutego 1959 i spoczywa na Cmentarzu Bródnowskim w Warszawie. Odznaczony Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921, Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości oraz odznaką pamiątkową KOP „Za służbę graniczną”.

[93] Por. Jan II Stroiński – urodzony 08.12.1900 w Szamotułach, syn Leona i Anny Bajer. Uczestnik powstania wielkopolskiego, słuchacz II kursu poznańskiej Wielkopolskiej Szkoły Podchorążych Piechoty. Podchorąży od 5 lipca 1920, zweryfikowany w stopniu podporucznika ze starszeństwem od dnia 1 czerwca 1919, porucznik od 1 stycznia 1921. Służył w 57 pp, 14 pp, Ekspozyturze Oddziału II Sztabu Głównego i 79 pp. Z dniem 31 stycznia 1932 przeniesiony w stan spoczynku. W roku 1934 podlegał pod PKU Poznań Miasto i przynależał do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr VII. Zmarł 1 października 1938 w szpitalu miejskim w Obornikach, po długich i ciężkich cierpieniach. Spoczął na tamtejszym cmentarzu. Odznaczony Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921 i Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości.

[94] Kpt. lek. Karol Zawisza – urodzony 13.08.1905 r., syn Piotra i Teresy Landzberg. Absolwent IV promocji Szkoły Podchorążych Sanitarnych (1925-1931). Mianowany na stopień podporucznika w korpusie oficerów sanitarnych (grupa lekarzy) ze starszeństwem z dniem 1 marca 1931 r. oraz wcielony do Centrum Wyszkolenia Sanitarnego na staż. W okresie od 20 września 1932 r. do 14 kwietnia 1933 r. służył w 14 pułku piechoty, po czym przeniesiono go do 85 pułku piechoty. Następnie pełnił służbę w 5 pp Legionów i batalionie KOP „Snów”, a w maju 1938 r. został przeniesiony do 4 baonu saperów. Porucznik z dniem 1 stycznia 1933 r., awansowany do stopnia kapitana z dniem 1 stycznia 1936 r. W marcu 1939 r. piastował stanowisko lekarza medycyny w 4 pułku saperów z Przemyśla, z którym wyruszył na wojnę. Uniknął niewoli i po zaprzestaniu walk przedostał się do Wilna. W styczniu 1941 r. aresztowany przez NKWD i osadzony w więzieniu Łukiszki, a w marcu 1941 r. zesłany do Kazachstanu. Zwolniony po układzie Sikorski-Majski, wstąpił do armii Andersa. Przeszedł jej szlak, biorąc udział w bitwie pod Monte Cassino (jako lekarz w szpitalu polowym). W 1945 r. przybył do Wielkiej Brytanii i służył jako oficer medyczny w Polskim Korpusie Rozmieszczenia i Przysposobienia. We wrześniu 1947 r. został zarejestrowany w londyńskiej Naczelnej Radzie Lekarskiej. Do 1969 r. pracował w brytyjskiej Narodowej Służbie Zdrowia. Mieszkał w Newcastle, gdzie zmarł 27 czerwca 1971 r. Jego prochy spoczęły na cmentarzu parafii św. Wacława w Radomiu.

[95] Rozporządzenie o sygnaturze L. 7963/I. Pers. Dep. I.

[96] Kpt. piech. Henryk Skokowski – ur. 15 lipca 1893 r. Zweryfikowany w stopniu kapitana z dniem 1 czerwca 1919 roku. Służbę pełnił w 14 pułku piechoty. Zmarł 2 marca 1923 r.

[97] Rozporządzenie o sygnaturze O.V.L. 9586.E.25.

[100] Mjr piech. Adolf Runc – ur. 22 czerwca 1890 r. w Lidzie jako syn Macieja i Aleksandry Juszkiewicz. Zweryfikowany w stopniu kapitana z dniem 1 czerwca 1919 roku, major od 15 sierpnia 1924 r. Służbę pełnił w 86 pułku piechoty, 14 pułku piechoty i 65 pułku piechoty. Następnie w dyspozycji Dowódcy Okręgu Korpusu Nr VIII (etatowo przynależał wówczas do kadry oficerów piechoty). Przeniesiony w stan spoczynku z dniem 31 sierpnia 1929 r. wskutek zupełnej i trwałej niezdolności do służby wojskowej zawodowej, na mocy orzeczenia komisji wojskowo-lekarskiej O.K. Nr VII z 28 maja 1929 roku, zatwierdzonego rozkazem Ministra Spraw Wojskowych z dnia 15 lipca t.r. Przed przejściem w stan spoczynku, od 10 czerwca 1929 r., przebywał na urlopie wypoczynkowym (dane na podstawie Rozkazów Nr 24, 26 i 28 Dowództwa Okręgu Korpusu Nr VIII z 1929 roku). W roku 1934 przynależał do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr III i przewidziany był do użycia w czasie wojny. Podlegał wówczas pod Powiatową Komendę Uzupełnień w Lidzie. Zamordowany w kwietniu 1940 r. w Charkowie, pośmiertnie awansowany do rangi podpułkownika.

[102] Por. piech. Kazimierz Łukomski – urodzony 19.05.1902 r., syn Józefa. Podporucznik od 31.08.1924 r., porucznik od 31.08.1926 r., oficer 14 pułku piechoty. Zajmował między innymi stanowiska płatnika pułku i powiatowego komendanta PW na powiat Nieszawa, pełnił również funkcję prezesa zarządu Spółdzielni Wojskowej przy 14 pp. W 1935 roku zwolniony z zajmowanego stanowiska, z pozostawieniem bez przynależności służbowej i równoczesnym oddaniem do dyspozycji właściwego dowódcy Okręgu Korpusu. Zmarł w dniu 14 maja 1976 r. i spoczywa na Cmentarzu Komunalnym przy ul. Panewnickiej w Katowicach.

[103] Kpt. piech. Józef Stawicki – urodzony 3.03.1906 r. we Włocławku, syn Mariana i Katarzyny Walczak. Podporucznik od 15.08.1929 r., porucznik od 1.01.1932 r., awansowany do stopnia kapitana od 19.03.1938 r. Służbę pełnił w 14 pułku piechoty oraz Szkole Podchorążych Piechoty w Komorowie (w marcu 1939 r. zajmował stanowisko wykładowcy broni chemicznej). Zamordowany 31 stycznia 1942 roku w siedzibie Gestapo przy Alei Szucha w Warszawie.

[104] Kpt. piech. Konstanty Biesiekierski – urodzony 09.09.1901 r. w miejscowości Wójtowce na Podolu, syn Włodzimierza. Podporucznik od 15.08.1927 r., porucznik od 15.08.1929 r., awansowany do stopnia kapitana od 01.01.1936 r. Długoletni oficer 14 pułku piechoty. W kampanii wrześniowej dowodził 6 kompanią 63 pułku piechoty. W dniu 03.09.1939 r. został ranny pod Mełnem. Leczony w szpitalu wojskowym w Toruniu, a potem w Chełmie, skąd wyjechał do Torunia. Aresztowany w październiku 1939 r. Jeniec oflagów II B Arnswalde i II C Woldenberg. Po wyzwoleniu powrócił do Polski, zmarł najprawdopodobniej w Ostrołęce.

[105] Por. piech. Teodor Julian Laskowski – urodzony 7.11.1903 r. w Nieszawie, syn Teodora i Marianny Krygier. Podporucznik od 15.08.1930 r., awansowany do stopnia porucznika od 1.01.1933 r. Służbę pełnił w 14 pułku piechoty, Korpusie Ochrony Pogranicza (batalion „Skałat”) oraz 71 pułku piechoty (między innymi jako zastępca oficera mobilizacyjnego). We wrześniu 1939 r. na stanowisku szefa sztabu Ośrodka Zapasowego 18 Dywizji Piechoty. Jeniec oflagów II B Arnswalde i II C Woldenberg. Zmarł 22 czerwca 1951 r. w Nieszawie i spoczął na tamtejszym cmentarzu parafialnym.

[106] Kpt. piech. Jan Henryk Wiśniewski – urodzony 05.04.1908 r. w parafii Naruszewo (powiat płoński), syn Wojciecha i Anieli Tomaszewskiej. Mianowany podporucznikiem ze starszeństwem od dnia 15.08.1930 r., awansowany do stopnia porucznika od 01.01.1933 r., kapitan ze starszeństwem od dnia 19.03.1939 r. W latach 1930–1934 służbę wojskową pełnił w 14 pułku piechoty – między innymi na stanowisku dowódcy 4 kompanii strzeleckiej. 10.09.1934 r. został przeniesiony do Szkoły Podchorążych Piechoty (w marcu 1939 r. piastował funkcję instruktora WF). Od 3 września 1939 r. na stanowisku dowódcy 6 kompanii w II batalionie 2 Pułku Piechoty „Obrony Pragi” (przemianowanego w dniu 12.09.1939 r. na 336 pułk piechoty rez.). Jeniec oflagów XI A Osterode i II C Woldenberg. Zmarł w Ciechanowie dnia 30.11.1969 r. i spoczywa na tamtejszym cmentarzu komunalnym przy ulicy Gostkowskiej.

[107] Kpt. piech. Władysław II Stefanowicz – urodzony 19.07.1902 r. lub 23.09.1902 r. w Wilnie, syn Konstantego i Domiceli. Podporucznik od 1.07.1923 r., porucznik od 1.07.1925 r., awansowany do stopnia kapitana od 19.03.1938 r. Służbę pełnił w 33 pułku piechoty, 14 pułku piechoty (dowódca kompanii), Korpusie Ochrony Pogranicza (batalion „Podświle” – oficer żywnościowy, pułk „Głębokie” – oficer administracyjny) oraz 66 pułku piechoty (oficer administracyjno-materiałowy). We wrześniu 1939 r. na stanowisku kwatermistrza w I rzucie 66 pułku piechoty. 18.09.1939 r. dostał się nad Bzurą do niemieckiej niewoli. Przebywał w niej w oflagach IV A Hohnstein, IV B Königstein, II B Arnswalde i II C Woldenberg. Zmarł 17.03.1980 r. we Wrocławiu i spoczął na tamtejszym Cmentarzu Osobowickim. Odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi i odznaką pamiątkową KOP „Za służbę graniczną ”.

[108] Kpt. piech. Józef Bańczak – urodzony 14.01.1898 r. w Porażu (gmina Zagórz), syn Jana. Porucznik od 1.06.1920 r., awansowany do stopnia kapitana 1.01.1934 r. Wieloletni oficer 14 pułku piechoty, w roku 1930 odbył 5-miesięczny kurs specjalistów broni chemicznej przy Szkole Gazowej w Warszawie. Następnie przeniesiony do Batalionu Podchorążych Rezerwy Piechoty nr 7 w Śremie. Dalszy etap kariery wojskowej to służba w Szkole Podoficerów Piechoty dla Małoletnich Nr 2. W roku 1933 powrócił do włocławskiego 14 pp, w którym zajmował między innymi stanowisko powiatowego komendanta PW. W listopadzie 1935 r. przeniesiony został do Korpusu Ochrony Pogranicza na stanowisko dowódcy kompanii KOP „Wiżajny” (w batalionie KOP „Sejny”). Zmarł w Toruniu 21.02.1936 r. i spoczął na włocławskim cmentarzu komunalnym.

[109] Por. piech. Stefan Pawłowicz – urodzony 4.04.1899 r. w Krakowie, syn Michała i Karoliny Czyżewicz. Żołnierz 2 pułku piechoty Legionów Polskich, pseudonim „Różyc”. Podporucznik od 31.08.1924 r., porucznik od 31.08.1926 r. Służbę pełnił w 65 pułku piechoty, 2 Batalionie Strzelców ze Starogardu oraz 14 pułku piechoty. Z dniem 31.03.1931 r. przeniesiony w stan spoczynku. Uczestnik kampanii wrześniowej, jeniec oflagów II A Prenzlau i II E Neubrandenburg. Zmarł 13.11.1954 r. we Włocławku i spoczął na tamtejszym cmentarzu komunalnym. Odznaczony Krzyżem Niepodległości.

[110] Kpt. piech. Franciszek Kretkowski – urodzony 5.02.1897 r. w Jaksicach, syn Antoniego. Porucznik ze starszeństwem od 1.12.1920 r., awansowany do stopnia kapitana od 1.01.1936 r. Służbę pełnił w 66 pułku piechoty, Korpusie Ochrony Pogranicza (batalion „Łużki”), 14 pułku piechoty (dowódca kompanii strzeleckiej), Departamencie Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych oraz Sztabie Głównym (kierownik Referatu Ochrony Wydziału II w Oddziale II Sztabu Głównego). Zmarł 21.12.1955 r. i spoczywał na Cmentarzu Centralnym w Gliwicach (grób został zlikwidowany w 1984 roku). Odznaczony Krzyżem Walecznych, Srebrnym Krzyżem Zasługi, Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921, Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości oraz Odznaką Pamiątkową KOP „Za służbę graniczną”.

[111] Kpt. piech. Walenty Węgrzyn – urodzony 04.02.1897 r. w Komornikach (powiat myślenicki), syn Jana. Zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem 1.06.1919 r., awansowany do stopnia kapitana 01.01.1931 r. Jako oficer Wojska Polskiego służył w 5 pułku strzelców podhalańskich, 61 pułku piechoty, 14 pułku piechoty i 6 pułku strzelców podhalańskich. Zmarł w Warszawie 16.11.1933 r. i spoczął na cmentarzu powązkowskim. Odznaczony był Krzyżem Walecznych oraz Medalem Niepodległości.

[112] Kpt. piech. Zygmunt Alfons Beliczyński – urodzony 9.02.1905 r. Podporucznik od 15.08.1927 r., porucznik od 15.08.1929 r., awansowany do stopnia kapitana 19.03.1937 r. Długoletni oficer 14 pułku piechoty. W kampanii wrześniowej dowodził 8 kompanią 84 pułku piechoty. W dniu 06.09.1939 r. jako dowódca czaty „Górki” wyróżnił się w walce (zawrócił wycofujących się żołnierzy i osobiście poprowadził przeciwnatarcie). Ranny 8.09.1939 r. przedostał się do Warszawy, skąd odszedł (jako dowódca uzupełnień) do 28 DP w Modlinie i uczestniczył w jego obronie. Po kapitulacji w niewoli niemieckiej (według części źródeł odznaczony został za walki w kampanii wrześniowej orderem Virtuti Militari 5 kl. oraz Krzyżem Walecznych). Po wojnie pracował jako inżynier metalurg, zmarł w Poznaniu 3.07.1978 r. Spoczywa na poznańskim cmentarzu Junikowo.

[113] Kpt. adm. piech. Mikołaj Pietrasz – urodzony 5.01.1894 r. w miejscowości Wasylkowce (województwo tarnopolskie), syn Michała. Żołnierz armii austro-węgierskiej i Wojska Polskiego. Z dniem 1.04.1920 r. zatwierdzony w stopniu porucznika, w maju 1922 r. został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1.06.1919 r. Służbę pełnił w 39 pułku piechoty, 14 pułku piechoty (między innymi na stanowisku komendanta powiatowego PW na powiat Nieszawa) oraz 16 pułku piechoty (dowódca 16 kompanii wartowniczej "Kłaj", przeznaczonej do służby przy Filii Składnicy Uzbrojenia Nr 5 w Kłaju). We wrześniu 1939 r. dowódca batalionu marszowego nr II sformowanego przez 16 pp. W dniu 27.09.1939 r. batalion ten wszedł w skład zgrupowania płk. Leona Koca, a następnie walczył w grupie ppłk. Aleksandra Kiszkowskiego. Batalion skapitulował tuż po północy dnia 1.10.1939 roku. Kapitan Mikołaj Pietrasz zmarł 11.08.1968 r. i spoczywa na Centralnym Cmentarzu Komunalnym przy ulicy Kozielskiej w Gliwicach. Odznaczony był Odznaką Pamiątkową Więźniów Ideowych.

[114] Por. żand. Adam Kostrzewa – urodzony 13.04.1903 r., syn Franciszka i Teofili Jarzębskiej. Podporucznik piech. z 15.08.1928 r., awansowany do rangi porucznika piech. od 1.01.1931 r. Początkowo służył w 14 pułku piechoty, ukończył kurs aplikacyjny w Centrum Wyszkolenia Żandarmerii, a z dniem 1.02.1931 r. został przeniesiony do grudziądzkiego Centrum Wyszkolenia Żandarmerii. Następnie przeniesiono go z korpusu oficerów piechoty do korpusu oficerów żandarmerii. Pełnił służbę w 10 dywizjonie żandarmerii i 7 dywizjonie żandarmerii, zajmując stanowiska dowódcy plutonu żandarmerii, oficera śledczego i adiutanta dywizjonu. Na dzień 1.09.1939 r. zajmował stanowisko dowódcy Plutonu Konnego Żandarmerii Nr 7 w dowództwie i sztabie Wielkopolskiej Brygady Kawalerii. Uczestnik obrony Warszawy. Jeniec oflagów XI B Braunschweig i II C Woldenberg.

[117] Kpt. adm. piech. Marian Matera – urodzony 17.08.1893 r. w Bażnikowie (powiat Brzeżany). W czerwcu 1921 r. jako porucznik 4 Dyonu Żandarmerii Wojskowej pełnił służbę w 6 Dyonie Żandarmerii Polowej Etapowym. W maju 1922 r. został zweryfikowany w stopniu porucznika, ze starszeństwem od 1.06.1919 r., pełnił wówczas służbę w 8 Dywizjonie Żandarmerii. W marcu 1924 r. przeniesiony do korpusu oficerów piechoty i skierowany do 63 pułku piechoty, po kilku miesiącach służył już w 14 pułku piechoty. Do stopnia kapitana piechoty awansowany ze starszeństwem od 1.07.1925 r. W I połowie lat 30-tych zajmował stanowisko adiutanta 14 pp. Następnie przeniesiony do korpusu oficerów administracji, w marcu 1939 r. zajmował stanowisko kierownika Referatu Ewidencji Wydawnictw w Wydziale Ogólno-Mobilizacyjnym Oddziału I Sztabu Głównego. Po kampanii wrześniowej przedostał się na Zachód, w sierpniu 1941 r. dowodził 2 kompanią w Oddziale Wartowniczym Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich (oddział ten pełnił służbę w rejonie Aleksandrii, a potem podlegał bezpośrednio dowództwu brytyjskiemu). Zmarł w II kwartale 1951 r. w okręgu Plymouth (hrabstwo Devon). Odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi.

[118] Kpt. lek. Stefan Żabicki – urodzony 2.06.1904 r. w Warszawie, syn Władysława i Bronisławy Szałwińskiej. Absolwent państwowego Gimnazjum im. Władysława IV w Warszawie, Szkoły Podchorążych Sanitarnych w Warszawie (III promocja) oraz Uniwersytetu Warszawskiego (studiował medycynę w latach 1924 – 1932, w dniu 3.06.1932 r. uzyskał dyplom lekarza). Podporucznik w korpusie oficerów sanitarnych (grupa lekarzy) ze starszeństwem od dnia 1.07.1932 r., wcielony do kadry zapasowej 1 Szpitala Okręgowego z równoczesnym przydziałem do Centrum Wyszkolenia Sanitarnego na staż. Następnie służył w 14 pułku piechoty (od 15 kwietnia 1933 r. do grudnia 1934 r.) na stanowisku młodszego lekarza. Awansowany do stopnia porucznika (korpus oficerów sanitarnych) ze starszeństwem od dnia 1.01.1934 roku. W grudniu 1934 r. został przeniesiony do 21 pułku piechoty na stanowisko lekarza. Pełnił również funkcję ordynatora oddziału zakaźnego w szpitalu wojskowym przy ulicy Zakroczymskiej. Odkomenderowany do Zakładu Biologii Ogólnej na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie i dołączony (jako asystent) do zespołu prof. Rudolfa Weigla, celem zapoznawania się z techniką produkcji szczepionki przeciw tyfusowi. Kapitan (w korpusie oficerów służby zdrowia) od dnia 19.03.1937 r. W roku 1938 specjalizował się w zakresie bakteriologii w Pracowni Bakteriologicznej Centrum Wyszkolenia Sanitarnego w Warszawie. W marcu 1939 r. posiadał przydział do Centrum Wyszkolenia Sanitarnego i przebywał wówczas na praktyce szpitalnej w Szpitalu Szkolnym. Wybuch wojny zastał go we Lwowie, gdzie otrzymał rozkaz ewakuacji. Wraz ze swoją jednostką przekroczył granicę i został internowany w Rumunii, w obozie Babadag. Po kilku miesiącach przedostał się do Francji – do obozu Coëtquidan. Został lekarzem w 1 pułku grenadierów Warszawy. Ranny w kampanii francuskiej 1940 roku (pod Dieuze), dostał się do niewoli i resztę wojny spędził w obozach jenieckich. Był jeńcem oflagu VI D Münster oraz lekarzem w międzynarodowym Stalagu VII A w Moosburgu. Jesienią 1944 r. został aresztowany przez Gestapo za działalność konspiracyjną i osadzony w więzieniu w Monachium. Wyniszczony głodem i długotrwałym śledztwem został wyzwolony przez wojska amerykańskie oraz przewieziony na leczenie do Anglii. Potem pracował w Polskim Szpitalu Wojennym Nr 1 w Taymouth Castle koło Aberfeldy (szkockie hrabstwo Perthshire). Do Polski powrócił w 1946 r. i pracował w społecznej służbie zdrowia. W roku 1951, karnym zarządzeniem Ministra Bezpieczeństwa Publicznego, został przeniesiony na okres 2 lat do Opola. Zmarł nagle w dniu 13 kwietnia 1958 r. i spoczął na Cmentarzu Bródnowskim w Warszawie. Żonaty z Jadwigą z domu Łągwa (1901–1988), z którą miał syna Wojciecha – lekarza medycyny, epidemiologa, doradcę Światowej Organizacji Zdrowia przy ONZ (1933-2020).

[119] Kpt. piech. Tadeusz Wroński – urodzony 4.09.1906 r. w parafii Czeladź, syn Tomasza i Karoliny Konarzewskiej. Podporucznik z 15.08.1931 r., porucznik od 1.01.1934 r., awansowany do rangi kapitana ze starszeństwem od 19.03.1939 r. Pełnił służbę w 14 pułku piechoty (dowódca kompanii strzeleckiej), Korpusie Ochrony Pogranicza (batalion „Kleck”) i 78 pułku piechoty (od sierpnia 1938 r.). W marcu 1939 r. zajmował stanowisko dowódcy 4 kompanii strzeleckiej 78 pp, którą dowodził również we wrześniu 1939 roku. Walczył pod Mławą (ranny), następnie w odwrocie przez Płock, Modlin i Puszczę Kampinoską – do lasów Nieporęt. Następnie walczył nad Narwią, wraz z pułkiem przedarł się do Warszawy, w której obronie uczestniczył aż do kapitulacji. Jeniec stalagu XI A Altengrabow i oflagu IV C Colditz. Po wyzwoleniu przebywał (pod koniec października 1945 r.) w Polskim Obozie Wojskowym na wyspie Sylt (koszary im. gen. Władysława Sikorskiego).

[120] Kpt. piech. Jan Witold Grabiński – urodzony 23.03.1906 r. w Wieluniu, syn Witolda i Stefanii z Parnowskich. Podporucznik od 15.08.1931 r., porucznik od 1.01.1934 r., awansowany do stopnia kapitana 19.03.1939 r. W 1934 roku ukończył 6-tygodniowy kurs dowódców plutonów chemicznych. Służył w 14 pułku piechoty z Włocławka, Korpusie Ochrony Pogranicza (batalion „Żytyń”) i 57 pp z Poznania. W kampanii wrześniowej 1939 wziął udział jako oficer 57 pp, walczył nad Bzurą, przebił się do Warszawy gdzie został oficerem Oddziału I Sztabu Dowództwa Obrony Warszawy. Jeniec oflagów: XI B Braunschweig, II C Woldenberg, XI A Osterode i VII A Murnau. Po oswobodzeniu przydzielony do 2 Batalionu Strzelców Karpackich. Zmarł w roku 1989 w walijskim Mid Glamorgan. Został pochowany w kolumbarium na cmentarzu przy kościele pw. św. Andrzeja Boboli w Londynie.

[123] Kpt. kapelmistrz Piotr Wittman – urodzony 27.08.1883 r. w Begaszentgyőrgy. Przyjęty do Wojska Polskiego od 30.08.1921 r. w charakterze urzędnika wojskowego X rangi, następnie przydzielony jako kapelmistrz w piechocie do 14 pułku piechoty. Mianowany kapitanem ze starszeństwem od 1.12.1920 r. i 31. lokatą w korpusie oficerów administracji – grupie kapelmistrzów. Przez cały okres swej służby wojskowej zajmował stanowisko kapelmistrza w 14 pułku piechoty. od 31 sierpnia 1935 r. przeniesiony w stan spoczynku. Zmarł 29.07.1939 r. i spoczywa na cmentarzu komunalnym we Włocławku.

[124] Mjr. piech. Aleksander Zabłocki – urodzony 26.10.1890 r. w Pułtusku, syn Piotra i Heleny Darankowskiej. Podczas I wojny światowej służył w armii rosyjskiej, w której ukończył oficerską szkołę piechoty. Od 1918 r. w Wojsku Polskim, początkowo w stopniu podporucznika. Porucznik od 1.01.1919 r., zweryfikowany w stopniu kapitana 1.06.1919 r., awansowany do stopnia majora 1.01.1930 r. Wieloletni oficer 14 pułku piechoty – dowódca kompanii podczas wojny polsko-bolszewickiej, obwodowy komendant PW przy 14 pp i kwatermistrz pułku. 23.04.1938 r. przeniesiony w stan spoczynku. We wrześniu 1939 r. na stanowisku dowódcy batalionu PW sformowanego z ochotników – junaków przez Komendę Przysposobienia Wojskowego we Włocławku. Następnie w obronie Warszawy jako komendant ochotniczego batalionu. Zmarł we Włocławku 12.05.1972 r. i spoczął na tamtejszym cmentarzu komunalnym. Odznaczony był Krzyżem Walecznych, Medalem Niepodległości, Medalem Międzysojuszniczym oraz Medalem Dziesięciolecia Odzyskania Niepodległości.

[125] Kpt. piech. Stefan Wójcik – urodzony 14.03.1905 r. w Gągolinie (gmina Siennica), syn Marcina i Ewy z domu Antosiewicz. Podporucznik od 15.08.1928 r., awansowany do stopnia porucznika 1.01.1931 r., kapitan ze starszeństwem od 19.03.1937 r. Przez całą swą karierę wojskową służył w 14 pułku piechoty. W roku 1933 ukończył 4-miesięczny kurs pionierów w modlińskim Centrum Wyszkolenia Saperów, a w I półroczu 1936 r. ukończył kurs dowódców kompanii w rembertowskim Centrum Wyszkolenia Piechoty. W październiku 1937 r. został skierowany na kurs przygotowawczy do Wyższej Szkoły Intendentury, a następnie przebywał na kursie w tejże szkole (kurs 1938 – 1940). Jeniec oflagów IV C Colditz, II A Prenzlau i II E Neubrandenburg. Po wojnie pracował jako pracownik umysłowy, zmarł 1.02.1955 r. we Włocławku i spoczywa na tamtejszym cmentarzu komunalnym.

[126] Kpt. piech. Karol Marian Holly urodzony 2 lipca 1898 r. we Lwowie, w rodzinie Stanisława i Stanisławy. Od 1 kwietnia 1917 r., w stopniu chorążego piechoty, był wykładowcą musztry podczas miesięcznego szkolenia na Wyższym Kursie Szkoły Żandarmerii. 1 czerwca 1921 r., w randze podporucznika, służył w 72 pułku piechoty. W kolejnych latach, jako podporucznik rezerwy ze starszeństwem od dnia 1 czerwca 1919 r. posiadał przydział do 72 pp, a następnie do 79 pp. Awansowany do stopnia porucznika został 1 grudnia 1924 r. Następnie, już jako oficer służby stałej, pełnił służbę w 79 pułku piechoty oraz w 14 pułku piechoty. 27 czerwca 1935 prezydent RP nadał mu stopień kapitana z dniem 1 stycznia 1935 i 96. lokatą w korpusie oficerów piechotyDz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 28 czerwca 1935, s. 74. 26 czerwca 1938 r. został przeniesiony do Biura Szyfrów Oddziału II Sztabu Głównego. W marcu 1939 r. zajmował stanowisko kierownika referatu szyfrów Wydziału III Informacyjnego Oddziału II Sztabu Głównego. Podczas kampanii wrześniowej pełnił służbę w Referacie Szyfrów I Rzutu Oddziału II Sztabu Naczelnego Wodza (był mobilizacyjnym kierownikiem tegoż referatu). Po wojnie obronnej 1939 roku przedostał się na Zachód. Podczas walk kampanii francuskiej 1940 roku dowodził 11 kompanią 3 Pułku Grenadierów Śląskich. Powrócił do Polski, zmarł 29 maja 1991 r. w Warszawie i spoczął na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. Odznaczony był Srebrnym Krzyżem Zasługi.

[127] Por. piech. Stanisław Domagalski – urodzony 03.02.1907 r. w miejscowości Babiec Piaseczny (powiat sierpecki), syn Józefa i Władysławy Ostrowskiej. Podporucznik od 15.08.1932 r., awansowany do stopnia porucznika 1.01.1935 r. Oficer 14 pułku piechoty, po ukończeniu kursu dowódców kompanii w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie (1938) przeniesiony do Szkoły Podchorążych Piechoty. W marcu 1939 r. pełnił funkcję dowódcy plutonu w 8 kompanii tejże szkoły. W kampanii wrześniowej dowódca plutonu przeciwgazowego i kompanii strzeleckiej (od 9 września) w 116 pułku piechoty rez. Uczestnik walk pod Wyszkowem, Włodawą, Chełmem Lubelskim i Tereszpolem. W niewoli niemieckiej od 27 września 1939. Jeniec oflagów II B Arnswalde i II C Woldenberg. Po wojnie dowódca kompanii w Oficerskiej Szkole Piechoty Nr 3 w Inowrocławiu. Zmarł w Bydgoszczy w dniu 11 marca 1967 roku.

[128] Por. piech. Stanisław Straub – urodzony 03.05.1910 r. we Lwowie, syn Ferdynanda. Podporucznik od 15.08.1934 r., porucznik od 19.03.1938 r. Oficer 14 pułku piechoty i (od czerwca 1938 r.) batalionu KOP „Czortków”. W czerwcu 1945 r. piastował stanowisko oficera wywiadowczego w 26 Poznańskim Batalionie Piechoty. Zmarł 14.11.1971 r. w Szkocji i pochowany został na cmentarzu Carriden Cemetery & Churchyard. Na nagrobku wskazano, że posiadał stopień kapitana Wojska Polskiego.

[129] Chor. Józef Motyka – urodzony 16.08.1890 r. w Jarosławiu, syn Ignacego. Żołnierz c. i k. armii oraz Wojska Polskiego. Rozkazem z 9.09.1920 r. zatwierdzony w stopniu chorążego w piechocie. Wieloletni podoficer 14 pułku piechoty, odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi, Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości, Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921 oraz Odznaką za Rany i Kontuzje (dwukrotnie ranny).

[130] Kpt. kontr. WP Bazyli Budzyłło – urodzony w 1894 r. w miejscowości Mazepińce na Podolu, syn Gawryła (Gabriela). Oficer kontraktowy Wojska Polskiego, kapitan od 1.10.1930 r. Służbę pełnił w 68, 14 i 42 pułkach piechoty. Podczas wojny obronnej we wrześniu 1939 r. dowodził prawdopodobnie kompanią szkolną batalionu zapasowego 42 pp w Ośrodku Zapasowym 18 DP. Posiadał Odznakę Za Rany i Kontuzje (jednokrotnie ranny).

[131] Kpt. tab. Gerard Nowicki – urodzony 10.04.1895 r., syn Michała. Zweryfikowany w stopniu porucznika 1.06.1919 r., awansowany do stopnia kapitana piechoty 1.01.1933 r. Oficer 77 pp, 85 pp, 63 pp, 14 pułku piechoty oraz 86 pułku piechoty. Przeniesiony do korpusu oficerów taborowych. W marcu 1939 r. zajmował stanowisko oficera taborowego i dowódcy kompanii gospodarczej 86 pp. Jeniec oflagów II B Arnswalde i II C Woldenberg. Zmarł 2.06.1949 r. i spoczywa na cmentarzu komunalnym w Sopocie. Odznaczony Krzyżem Walecznych, Medalem Niepodległości, Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921 i Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości.

[132] Por. piech. Jan Kowalczyk – urodzony 22.01.1905 r. Podporucznik piechoty od 15.08.1932 r., porucznik piech. od 1.01.1935 r. W latach 1932–1938 służył w 14 pułku piechoty na stanowisku dowódcy plutonu w kompanii strzeleckiej. W marcu 1939 r. nie występował już wśród oficerów służby czynnej Wojska Polskiego.

[133] Por. piech. Czesław Władysław Omielanowicz – urodzony 17.06.1909 r. Podporucznik piechoty od 15.08.1933 r., porucznik piech. od 19.03.1937 r., następnie przeniesiony do korpusu osobowego broni pancernych. Początkowo służył w 14 pułku piechoty. We wrześniu 1939 r. dowódca plutonu techniczno-gospodarczego 82 Samodzielnej Kompanii Czołgów Rozpoznawczych. Jeniec oflagów: II A Prenzlau, XI A Osterode i II C Woldenberg. Po wyzwoleniu przebywał na emigracji w Kanadzie. Zmarł dnia 19 sierpnia 1975 r. w miejscowości Wilno w Kanadzie (prowincja Ontario) i spoczywa na tamtejszym cmentarzu Św. Marii.

[135] Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.

[136] Kpt. piech. Franciszek Ptaszyński – urodzony 16.08.1899 r. w Wiźnie (powiat łomżyński), syn Franciszka i Aleksandry. Mianowany podporucznikiem ze starszeństwem 1.07.1923 r., awansowany do stopnia porucznika 1.07.1925 r., kapitan ze starszeństwem od dnia 19.03.1937 r. Służbę wojskową pełnił początkowo w 25 pułku piechoty i Korpusie Ochrony Pogranicza. Od listopada 1928 r. w 14 pułku piechoty – dowódca kompanii strzeleckiej, dowódca kompanii administracyjnej i zastępca oficera mobilizacyjnego. Jeniec oflagów: X A Sandbostel, X B Nienburg i II C Woldenberg. Zmarł w dniu 12.05.1965 r. we Włocławku i pochowany został na tamtejszym cmentarzu komunalnym.

[137] Chor. Stanisław Pytel – urodzony 7.02.1890 r. w Grodzisku Górnym (powiat Łańcut), syn Antoniego i Marianny Kot. Żołnierz c. i k. armii oraz Wojska Polskiego, uczestnik I wojny światowej (walczył między innymi na Węgrzech), wojny polsko-ukraińskiej (dowódca oddziału ckm-ów podczas obrony Lubaczowa) i polsko-bolszewickiej (wyróżnił się 23 maja 1920 r. podczas walk pod Wołonutą, kiedy to wraz z kilkoma strzelcami zdobył nieprzyjacielski karabin maszynowy, po czym skierował jego ogień na bolszewików – za co odznaczony został Krzyżem Walecznych. Ranny w dniu 7 lipca 1920 r. w czasie odwrotu znad Berezyny, wskutek czego przez dłuższy czas przebywał w szpitalu na leczeniu). Rozkazem z 9.09.1920 r. zatwierdzony w stopniu chorążego w piechocie. Słuchacz III. kursu doszkolenia chorążych w Centralnej Szkole Podoficerów Zawodowych Piechoty Nr 1 w Chełmnie, który ukończył z lokatą 60/240. W 14 pułku piechoty służył przez cały okres jego istnienia, zajmując między innymi stanowisko szefa kompanii i (przez wiele lat) stanowisko oficera żywnościowego. Uczestnik obrony Warszawy w 1939 roku. Odznaczony również Brązowym Krzyżem Zasługi, Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości, Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921, Brązowym i Srebrnym Medalami za Długoletnią Służbę. Zmarł 4.05.1954 i spoczął na włocławskim cmentarzu komunalnym.

[138] Chor. piech. Dymitr Lek – urodzony 01.10.1889 w Starym Siole, syn Jakuba i Anny Borysek. Zatwierdzony w stopniu chorążego 1.10.1922 r. Służbę wojskową pełnił w 14 pułku piechoty. W lipcu 1939 r. przeniesiony do batalionu ON Świecie na stanowisko dowódcy plutonu ckm. Zmarł 23.08.1977 r. we Włocławku i pochowany został na tamtejszym cmentarzu komunalnym.

[140] Podporucznik Ziemowit Antoni Kuniński, urodzony 21.09.1916 r. w Helsinkach, syn Tomasza. Podporucznik piechoty ze starszeństwem od 1.10.1938 r. Oficer 14 pułku piechoty, dowódca plutonu w 3 kompanii strzeleckiej. Jeniec oflagów IV A Hohnstein, IV C Colditz, II A Prenzlau i II E Neubrandenburg. Po wojnie zajął się twórczością satyryczną i kabaretową, autor tekstów i książek, pracownik Polskiego Radia. Uchwałą Rady Państwa w dniu 16.07.1955 r. odznaczony został Srebrnym Krzyżem Zasługi. Zmarł w dniu 12.06.1981 r. i spoczywa na Starych Powązkach w Warszawie.

[141] Podporucznik Jan Wojciech Balcerkiewicz, urodzony 19.02.1916 r. w Kijowie. Podporucznik piechoty ze starszeństwem od 15.10.1936 r. Oficer 14 pułku piechoty, we wrześniu 1939 r. w Ośrodku Zbierania Nadwyżek 14 pp, następnie w obronie Warszawy w szeregach 360 pp. Ranny, leczony w Szpitalu Ujazdowskim, uciekł i przedostał się do Francji. Ponownie w Wojsku Polskim, walczył jako oficer 7 pułku piechoty 3 Dywizji Piechoty. Ewakuował się do Anglii. Dowódca 2 plutonu 8 kompanii 3 Batalionu Strzelców w 1 Brygadzie Strzelców (Szkocja), dowódca 3 kompanii 1 Batalionu Grenadierów (Kadrowego), dowódca kompanii podchorążych w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Crieff. Pozostał w Anglii na emigracji, w styczniu 1958 r. uzyskał obywatelstwo brytyjskie. Zmarł w Londynie w dniu 26 stycznia 2005 r., jego prochy spoczęły w kolumbarium przy kościele św. Andrzeja Boboli. Posiadał stopień kapitana Wojska Polskiego.

[142] Kpt. piech. Michał Naziembło – urodzony 17.10.1901 r. w Częstochowie, syn Wacława i Olgi Litke. Zweryfikowany w stopniu podporucznika ze starszeństwem od dnia 01.06.1919 r., awansowany do stopnia porucznika 1.11.1920 r., kapitan ze starszeństwem od 1.01.1933 r. Służbę wojskową pełnił w 9 pułku piechoty Legionów, Korpusie Ochrony Pogranicza oraz w 14 pułku piechoty. Po wojnie obronnej 1939 roku przedostał się na Zachód. Podczas walk kampanii francuskiej 1940 roku dowodził 10 kompanią 3 Pułku Grenadierów Śląskich. Od dnia 01.03.1946 r. pełnił funkcję dowódcy kompanii dowodzenia w 4 Batalionie CKM, wchodzącym w skład 4 Dywizji Piechoty. Powrócił do Polski, zmarł 23.11.1953 r. w Karpaczu. Odznaczony był Medalem Niepodległości i Srebrnym Krzyżem Zasługi.

[143] Ppor. piech. Bolesław Wiktor Meres – urodzony 31.01.1915 r. w Żywcu, syn Wiktora i Rozalii z domu Lachowskiej. Podporucznik od 15.10.1936 r., wcielony do 14 pułku piechoty, dowódca plutonu w 6 kompanii strzeleckiej. We wrześniu 1939 r. znajdował się w Ośrodku Zbierania Nadwyżek 14 pp, wzięty do niewoli 29.09.1939 r. w Warszawie. Jeniec oflagów: X B Nienburg, XVIII C Spittal / Drau, X C Lubeka i II C Woldenberg. Zmarł 14.11.1983 r. i spoczywa na Cmentarzu Komunalnym we Włocławku.

[144] Kpt. piech. Władysław Walerian Wyczółkowski – urodzony 03.06.1906 r. w Warszawie, syn Waleriana i Stefanii. Podporucznik od 15.08.1930 r., porucznik od 1.01.1933 r., awansowany do stopnia kapitana 19.03.1938 r. Służbę wojskową pełnił w 25 pułku piechoty, Korpusie Ochrony Pogranicza (batalion „Krasne”) oraz 14 pułku piechoty. Po ogłoszeniu mobilizacji objął dowództwo nad 81 kompanią karabinów maszynowych i broni towarzyszących. Do niemieckiej niewoli dostał się w dniu 20.09.1939 r. w okolicach Czerwińska nad Wisłą. Jeniec stalagu I A Stablack oraz oflagów XVIII A Lienz / Drau i II C Woldenberg. Zmarł 6.05.1991 r. i spoczywa na cmentarzu komunalnym w Wałbrzychu.

[145] Ppor. piech. Józef Karasiński, urodzony 16.02.1914 r. w Tomaszowie Mazowieckim. Podporucznik piechoty ze starszeństwem od 1.10.1937 r. Oficer 14 pułku piechoty, we wrześniu 1939 r. w Ośrodku Zbierania Nadwyżek 14 pułku piechoty. Uczestnik obrony Warszawy, od 21 września dowodził 3 kompanią strzelecką w I batalionie 79 pułku piechoty. Od 29 września 1939 r. jeniec oflagów: IV A Hohnstein, IV C Colditz, II A Prenzlau, II E Neubrandenburg, II D Gross-Born i X A Sandbostel. Po wyzwoleniu, od połowy czerwca 1945 r. skoszarowany w obozie zbiorczym Wojska Polskiego w Lille. Awansowany do stopnia porucznika z dniem 1 lipca 1945 r., zdemobilizowany na własną prośbę 15 września 1947 r. 11 listopada 1967 r. awansowany przez generała W. Andersa do stopnia kapitana. Po wojnie mieszkał w Belgii, pracował w kopalni węgla w Tertre. Od 1 marca 1979 r. na emeryturze. Działacz wielu organizacji polonijnych. Postanowieniem Prezydenta RP Lecha Wałęsy z dnia 7.09.1995 r. został odznaczony, jako obywatel Królestwa Belgii, za wybitne zasługi w działalności polonijnej, Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej. Odznaczony również krzyżem „Pro Ecclesia i Pontifice” nadanym przez papieża Jana Pawła II. Zmarł 13 marca 2000 r. i został pochowany na cmentarzu w Tertre.

[146] Por. piech. Jan Przedlacki – urodzony 09.06.1912 r. w Janowie, syn Andrzeja i Zofii. Podporucznik od 15.10.1935 r., porucznik od 19.03.1939 r. Do chwili mobilizacji sierpniowej służył w 14 pułku piechoty, następnie objął stanowisko dowódcy 3 kompanii ckm w 144 pułku piechoty rezerwowym. Jeniec oflagów IX B Weilburg / Lahn i II C Woldenberg. Zmarł 1.10.1987 r. w Warszawie i spoczywa na tamtejszym Cmentarzu Komunalnym Północnym.

[148] Ppor. piech. Józef Gumiński – urodzony 18.09.1906 r. w Drzewoszkach Wielkich (powiat Kutno), syn Jana. Podporucznik od 1.10.1937 roku, w 14 pp dowodził plutonem strzeleckim i plutonem przeciwpancernym. We wrześniu 1939 r. poza I rzutem 14 pułku piechoty. Najprawdopodobniej walczył w szeregach II batalionu 144 pułku piechoty rezerwowego. Jeniec oflagów: II A Prenzlau, XI A Osterode, II B Arnswalde i II D Gross-Born.

[149] Ppor. piech. Antoni Krawczyk – urodzony 16.06.1908 r. w Menglinghausen, syn Michała i Marii. Jako podoficer służył w Wojsku Polskim. Podporucznik od 15.10.1936 r., wcielony do 14 pułku piechoty, w którym dowodził między innymi oddziałem zwiadu. Podczas operacji zajmowania Zaolzia pełnił funkcję adiutanta dowódcy zbiorczego batalionu wystawionego przez 14 pp – mjr. Juliusza Ulatowskiego. Podczas kampanii wrześniowej 1939 roku znajdował się prawdopodobnie w Ośrodku Zbierania Nadwyżek 14 pułku piechoty. Jeniec oflagów: X B Nienburg, XVIII A Lienz / Drau, XVIII C Spittal / Drau oraz II C Woldenberg. Zmarł 2 października 1981 r. w Mosinie i spoczywa na tamtejszym cmentarzu komunalnym razem z żoną Haliną (na nagrobku wskazano, że posiadał stopień porucznika Wojska Polskiego).

[150] Kpt. adm. piech. Józef Tkaczyk – urodzony 14.02.1894 r. w Tarnogórze, syn Franciszka. Zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem od dnia 01.06.1919 r., awansowany do stopnia kapitana 15.08.1924 r. Wieloletni oficer 14 pułku piechoty. 6.09.1939 r. wymaszerował z Włocławka do Warszawy, na czele jednego z batalionów Ośrodka Zbierania Nadwyżek 14 pp. Jeniec oflagu VII A Murnau. Po oswobodzeniu przebywał na leczeniu w Anglii, do Polski powrócił w 1947 r. i zamieszkał w rodzinnej Tarnogórze. Zmarł w dniu 15 lipca 1952 r. i spoczywa na cmentarzu parafialnym w Kopkach.

[151] Kpt. adm. piech. Wiktor Jarocki – urodzony 18.03.1896 r. we wsi Pilipkowce na Podolu, syn Michała i Jadwigi. Zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem od dnia 01.06.1919 r., awansowany do stopnia kapitana 1.01.1931 r. Oficer 26 i 14 pułków piechoty. Po 23 marca 1939 r. przeniesiony prawdopodobnie do 3 pułku strzelców podhalańskich. Jeniec oflagu VII A Murnau. Odznaczony Medalem Niepodległości i Srebrnym Krzyżem Zasługi. Po wojnie nie powrócił do Polski. W 1952 rokuzem z żoną i córką wyemigrowali do Stanów Zjednoczonych. Zmarł w Chicago dnia 8 marca 1958 r. Jego prochy pochowano na Cmentarzu Miejskim Parafii pw. św. Mikołaja w Kaliszu.

[152] Kpt. adm. piech. Antoni Bogucki – urodzony 07.06.1895 r. w Sierpcu, syn Franciszka. Zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem 1.06.1919 r., awansowany do stopnia kapitana 1.01.1936 r. Służbę wojskową pełnił w Wojskowym Okręgowym Zakładzie Gospodarczym Warszawa – Powązki, 15 pp, 38 pp i 14 pp. 6.09.1939 r. wymaszerował z Włocławka do Warszawy, na czele jednego z batalionów Ośrodka Zbierania Nadwyżek 14 pp. Jeniec oflagów: XI B Braunschweig, XII A Hadamar i VI B Dössel. Zmarł 17.03.1985 r. i spoczywa na Cmentarzu św. Rocha w Częstochowie (na grobie zawarto informację, iż był majorem Wojska Polskiego).

[153] Porucznik rez. kawalerii Leon Feliks baron Ike-Duninowski, urodzony 14.01.1904 r. w Borucinku, syn Jana Jerzego i Elise Hertel. Podporucznik rez. kaw. ze starszeństwem od 1.01.1929 r., awansowany do stopnia porucznika rez. kaw. ze starszeństwem od 1.01.1936 r. W roku 1934 podlegał pod PKU Włocławek i jako oficer rezerwy posiadał przydział do 8 pułku strzelców konnych. W 1939 roku służył w Wojsku Polskim jako oficer kontraktowy. Jeniec oflagów II A Prenzlau i VII A Murnau. Zmarł 30.04.1968 r. w Bydgoszczy.

[158] Według Tadeusza Kryski-Karskiego (książka „Straty korpusu oficerskiego 1939–1945. Uzupełnienia”, wydana w roku 2000 w Londynie przez Polską Fundację Kulturalną) oficerem 14 pułku piechoty, pozostającym podczas kampanii wrześniowej bez określonego przydziału, był kpt. piech. Stanisław Skorupiński, zamordowany rzekomo w roku 1940 w Starobielsku. W Wojsku Polskim w tym okresie służył jedynie mgr kpt. audytor Stanisław Skorupiński, ur. 24 września 1904 r., syn Józefa, por. piech. od 1 stycznia 1932 r., kpt. audytor z dniem 19 marca 1938 roku. Na dzień 23 marca 1939 r. zajmował stanowisko sędziego rejonowego w Wojskowym Sądzie Rejonowym Wilno. Internowany 19 września 1939 r. na Litwie, następnie w obozach: Kozielsk II (od 13 lipca 1940 r.), Ponoj i Griazowiec (od 2 lipca 1941 r. do 3 września 1941 r.). Od 3 września 1941 roku w armii gen. Władysława Andersa (w Tatiszczewie). W styczniu 1942 r. mianowany szefem nowoutworzonego Sądu Polowego nr 9 przy 9 Dywizji Piechoty, z miejscem postoju w miejscowości Margʻilon (Margełan). Brak jest jednakże dokumentów potwierdzających udział kpt. Skorupińskiego w wojnie obronnej 1939 roku w szeregach 14 pułku piechoty. Informacja o jego przydziale mobilizacyjnym do tegoż pułku jest więc najprawdopodobniej pomyłką.

[159] Ppor. piech. rez. Stanisław Jan Teodozjusz Giziński ur. 10 marca 1911 r. Na stopień podporucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1937 i 1282. lokatą w korpusie oficerów piechoty. Poległ w dniu 2 września 1939 pod Mełnem i spoczywa na tamtejszym cmentarzu wojennym. W niektórych publikacjach jako oficera informacyjnego 14 pp wskazuje się ppor. pospolitego ruszenia Antoniego Gizińskiego, urodzonego 13 sierpnia 1899. Jednakże oficer ten nie służył w 14 pułku piechoty.

[160] Por. piech. Kazimierz Bączkowski – urodzony 09.12.1910 r. w miejscowości Kozowa (woj. tarnopolskie). Podporucznik od 15.08.1933 r., porucznik od 19.03.1937 r. Oficer 14 pułku piechoty, jeniec oflagów: II B Arnswalde, IV A Hohnstein i II C Woldenberg. Zmarł w dniu 27 września 1972 r. w okręgu Hove (hrabstwo Sussex), spoczywa na cmentarzu South Ealing Cemetery w Londynie.

[161] Kpt. int. Stefan Spychalski – urodzony 26.07.1896 r. w Tarszewie, syn Michała i Józefy. Zweryfikowany w stopniu podporucznika ze starszeństwem 1.02.1921 r., porucznik od 1.02.1923 r., kapitan int. od 19.03.1939 r. Służbę wojskową pełnił w Wojskowym Okręgowym Zakładzie Gospodarczym Nr 1, 12 dywizjonie artylerii konnej oraz w 14 pułku piechoty. Jeniec oflagu VII A Murnau. Zmarł 17.12.1973 r. i spoczywa na cmentarzu Parafii Rzymskokatolickiej pw. Wszystkich Świętych w Sieradzu.

[162] Ppor. rez. piech. inż. Wiktor Stanisław Michalski – urodzony 12.04.1906 r. w Jarochówku koło Łęczycy. Podporucznik rez. ze starszeństwem od 1.01.1934 r. Jeniec oflagów: XI B Braunschweig, II C Woldenberg i VII A Murnau.

[163] Por. rez. lek. Antoni Puzyrewicz – urodzony 21.07.1903 r. w Pikowcu (powiat Berdyczów), syn Mariana Puzyrewicza herbu Prus III i Michaliny z domu Abdank. Podporucznik rez. od 1.01.1933 r., porucznik rez. od 1.01.1938 r. W okresie okupacji działał w Armii Krajowej ps. „Prus”. Zmarł dnia 24.12.1979 r. w Poznaniu i spoczywa na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

[164] Kpt. rez. ks. Józef Gołąb – urodzony 10.11.1911 r. we wsi Monice koło Sieradza. Święcenia kapłańskie przyjął w dniu 23.06.1935 r., posługiwał w diecezji włocławskiej. Prefekt w szkole powszechnej i członek Kolegium Wikariuszy w Kapitule Bazyliki Katedralnej we Włocławku. 1.01.1939 r. przemianowany na kapelana (kapitana) rezerwy wyznania rzymskokatolickiego. Zmobilizowany w dniu 26.08.1939 r. do 14 pułku piechoty jako kapelan. W dniu 03.09.1939 r. dostał się do niemieckiej niewoli we dworze Mełno (zagarnięty razem ze szpitalem polowym i przebywającymi w nim rannymi). Jeniec oficerskich obozów Riesenburg, Lienz i Rottenburg n. Fuldą. Przekazany Gestapo w dniu 18.04.1940 r., więzień obozów koncentracyjnych Buchenwald i Dachau. Uwolniony przez wojska amerykańskie 29.04.1945 r., następnie kapelan obozu wojskowego w Murnau. W 1945 roku wyjechał do Wielkiej Brytanii, gdzie pracował do końca życia, między innymi jako proboszcz w parafii Redditch. Kanonik honorowy kapituły katedralnej we Włocławku od 1965 roku. Kapelan Jego Świątobliwości od roku 1970. Zmarł 15.02.2000 r. w Walii.

[165] Ks. Stanisław Piotrowski – ur. 1.11.1912 r. we wsi Białe-Szczepanowice, syn Władysława i Heleny. Święcenia kapłańskie przyjął w dniu 17.12.1938 r. Posługiwał w diecezji włocławskiej, był między innymi prefektem liceum im. Piusa X we Włocławku. 5 września 1939 r. zgłosił się ochotniczo do kopania umocnień nad brzegiem Wisły. 7.09.1939 r. wyznaczony przez biskupa pomocniczego włocławskiego Michała Kozala na kapelana 14 pp. Obowiązki swe objął dzień później w okolicach Brześcia Kujawskiego. Wziął udział w bitwie nad Bzurą, według części źródeł został wyróżniony w boju. Od 19.09.1939 r. w niewoli niemieckiej – obozy w Sochaczewie, Żyradowie i szpital jeniecki w Żyrardowie, skąd zbiegł. 9.10.1939 r. powrócił do pracy duszpasterskiej. Aresztowany przez Gestapo w dniu 03.11.1940 r., przebywał w obozach w Grudziadzu, Stutthofie i Elblągu (obóz dla jeńców politycznych). Uciekł jesienią 1941 r. i przedostał się do Warszawy, gdzie wykładał młodzieży w internacie oraz na tajnych kompletach. Po zakończeniu wojny powrócił do pracy w diecezji włocławskiej. Aresztowany przez UB w dniu 26.11.1955 r. Zwolniony na mocy amnestii dnia 10.05.1956 r. Pracował następnie na różnych stanowiskach. Od dnia 01.11.1971 r. objął stanowisko proboszcza w kaliskiej parafii pw. Św. Mikołaja. Od 30.06.1989 r. na emeryturze. Zmarł w Kaliszu w dniu 07.12.1998 r. i pochowany został na tamtejszym cmentarzu miejskim. Uzyskał szereg godności kościelnych: prałat (od 1957), kanonik gremialny Kapituły Kaliskiej (od 1974), prepozyt Kapituły Kaliskiej (od 1980), protonotariusz apostolski (od 1986). Odznaczony między innymi Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami, Krzyżem Walecznych, Medalem „Za Udział w Wojnie Obronnej 1939 r.”, Warszawskim Krzyżem Powstańczym, Krzyżem Armii Krajowej, Krzyżem Pamiątkowym Akcji „Burza”, Krzyżem Walki o Niepodległość oraz Krzyżem Partyzanckim.

[166] Ppor. rez. piech. Wiktor Penkala – urodzony 17.10.1909 r. Podporucznik rez. ze starszeństwem od 1.01.1934 r. Należał do kadry 8 Dywizjonu Taborów. Według części źródeł we wrześniu 1939 r. zajmował stanowisko oficera taborowego 14 pułku piechoty.

[167] Ppor. rez. piech. Feliks Aleksander Steinhagen – urodzony 22.07.1904 r. w Myszkowie, syn Artura i Marii. Podporucznik rez. od 1.01.1933 r. Dyrektor i współwłaściciel fabryki celulozy „Steinhagen i Saenger SA” we Włocławku. Do 03.09.1939 r. adiutant I batalionu 14 pp, od 3 września dowódca 1 kompanii strzeleckiej 14 pp, od 08.09.1939 r. dowódca III plutonu w 3 kompanii strzeleckiej 14 pp. W dniu 16.09.1939 r. ciężko ranny pod Maurzycami, dostał się do niewoli niemieckiej. Zwolniony i przewieziony do rodziny we Włocławku, gdzie zmarł 12.10.1939 r. Do roku 1947 spoczywał w grobowcu rodzinnym na cmentarzu komunalnym we Włocławku, następnie ekshumowany i przewieziony do kaplicy rodzinnej w Częstochowie.

[168] Ppor. piech. rez. Jan Cichocki ur. 27 grudnia 1913 w Pruszkowie. Na stopień podporucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1938 i 1851. lokatą w korpusie oficerów piechotyRybka i Stepan 2021 ↓, s. 297. Dostał się do niemieckiej niewoli. Przebywał w oflagu VII A MurnauStraty ↓, poz. 28, 29.

[169] Ppor. piech. rez. Stanisław Rybicki ur. 14 października 1904. Na stopień podporucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1935 i 1740. lokatą w korpusie oficerów piechoty. Dostał się do niemieckiej niewoli, przebywał w oflagu VII A Murnau. Zwolniony z oflagu.

[170] Ppor. piech. Feliks Matczyński – urodzony 25.10.1914 r. we wsi Dębe, syn Adama. Podporucznik od 1.10.1937 r., wcielony do 14 pp. Ranny w dniu 11.09.1939 r. pod miejscowością Sobota. Jeniec oflagu VII A Murnau. Inżynier, absolwent Politechniki w Portsmouth, autor i tłumacz wielu publikacji z zakresu organizacji pracy. Zmarł dnia 31.07.2012 r. i spoczywa na Cmentarzu Komunalnym Północnym w Warszawie.

[171] Kpt. piech. Mieczysław Marian Józef Zimnal – urodzony 21.07.1909 r., syn Wincentego i Wandy. Podporucznik od 15.08.1930 r., porucznik od 1.01.1933 r., awansowany do stopnia kapitana 19.03.1938 r. Oficer 12 pp, Korpusu Ochrony Pogranicza i 14 pp. Ranny w dniu 03.09.1939 r. pod Mełnem oraz w dniach 11 i 16 września 1939 r. (pod Maurzycami). Jeniec oflagu VII A Murnau. Po oswobodzeniu przydzielony do 4 Batalionu Strzelców Karpackich, następnie w dowództwie 2 Brygady Strzelców Karpackich. Zmarł w dniu 20 maja 1963 roku w Londynie i spoczął na tamtejszym South London Cemetery.

[172] Por. piech. Lucjan Smolarczyk – urodzony 13.05.1907 r. w Woli Bierwieckiej, syn Jana i Franciszki z domu Jesionek. Podporucznik od 15.08.1932 r., porucznik od 1.01.1935 r. Oficer 14 pułku piechoty. Ranny w dniu 16.09.1939 r. pod Strugienicami, a w dniu 18.09.1939 r. pod Budami Starymi, odesłany do szpitala 4 DP. Jeniec oflagu VII A Murnau. Po oswobodzeniu przydzielony na stanowisko zastępcy dowódcy 3 kompanii moździerzy w 5 Kresowym Batalionie Ciężkich Karabinów Maszynowych. Powrócił do Polski. Zmarł w dniu 16.08.1985 r. w Radomiu

[173] Ppor. rez. piech. Piotr Krawczyk – urodzony 16.05.1902 r. w Radomiu. Podporucznik rez. ze starszeństwem od 1.01.1931 r. (według części źródeł posiadał stopień porucznika rezerwy). Mobilizacyjny dowódca II plutonu 5 kompanii strzeleckiej 14 pp. Od dnia 03.09.1939 r. adiutant II batalionu 14 pp. Jeniec oflagów VII B Eichstätt i VII A Murnau.

[174] Ppor. piech. rez. Alojzy Gaszak ur. 22 lutego 1913 w Berlinie. Na stopień podporucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1936 i 2998. lokatą w korpusie oficerów piechoty. W dniu 19 września 1939 dostał się do niemieckiej niewoli, przebywał w oflagu XI A Osterode. Od 23 grudnia 1939 leczony w szpitalu dla jenców wojennych w Tangerhütte.

[176] Ppor. rez. piech. Eugeniusz Antoni Frączkiewicz – urodzony 23.01.1910 r. w Mławie. Podporucznik rez. ze starszeństwem od 01.01.1935 r. Zmobilizowany w dniu 24.08.1939 r. z przydziałem na stanowisko oficera łączności w II batalionie 14 pp. Uczestnik walk w korytarzu pomorskim i bitwy nad Bzurą. Wzięty do niewoli w dniu 18.09.1939 r. w Giżyczkach. Jeniec stalagu XI A Altengrabow oraz oflagów XI A Osterode i II C Woldenberg. Po wojnie mieszkał i pracował we Włocławku, gdzie zmarł w dniu 29.09.1977 r. Spoczywa na włocławskim Cmentarzu Komunalnym.

[177] Kpt. piech. Dyonizy Puliński – urodzony 09.12.1903 r. w miejscowości Kamionka, syn Leonarda i Antoniny. Podporucznik od 15.08.1929 r., porucznik od 01.01.1932 r., awansowany do stopnia kapitana 19.03.1938 r. Służbę wojskową pełnił w 14 pp i Korpusie Ochrony Pogranicza. Od 18.09.1939 r. w niemieckiej niewoli, jeniec stalagu I B Hohenstein oraz oflagów: IV C Colditz, II A Prenzlau, IV A Hohnstein, II C Woldenberg i X C Lubeka. Zmarł w dniu 27.12.1988 r. i spoczywa na Cmentarzu Komunalnym we Włocławku.

[178] Ppor. piech. Franciszek Antoni Karabanik – urodzony 15.10.1915 r. w Jarosławiu, syn Jana i Bronisławy. Podporucznik od 1.10.1938 r., wcielony do 14 pp. Zgodnie z przydziałem mobilizacyjnym objął stanowisko dowódcy I plutonu w 5 kompanii 14 pułku piechoty. Od 14.09.1939 r. dowodził 6 kompanią strzelecką 14 pp. Poległ 17.09.1939 r. pod Iłowem i spoczywa w kwaterze wojennej tamtejszego cmentarza parafialnego.

[179] Por. piech. Mieczysław Nejman – urodzony 24.04.1911 r. w Boguchwale, syn Antoniego i Konstancji. Podporucznik od 15.10.1935 r., porucznik od 19.03.1939 r. Oficer 14 pułku piechoty. Od 3 września 1939 r. w niemieckiej niewoli, jeniec oflagów XVIII A Lienz / Drau i II C Woldenberg. Po wyzwoleniu z niewoli został w lutym 1945 r. powołany do wojska i skierowany do Wyższej Szkoły Oficerskiej, którą ukończył w listopadzie 1945 r. Następnie, już w stopniu majora, objął funkcję dowódcy odcinka Wojsk Ochrony Pogranicza w Elblągu. Zdemobilizowany w roku 1947. Zmarł dnia 03.05.1989 r. i spoczywa na Cmentarzu Komunalnym we Włocławku.

[180] Por. piech. Zygmunt Buczyński – urodzony 25.09.1908 r. w miejscowości Grabówiec (powiat lipnowski), syn Stanisława. Podporucznik od 15.08.1932 r., porucznik od 01.01.1936 r. Oficer 14 pułku piechoty. 18 września 1939 r. pod Sochaczewem dostał się do niemieckiej niewoli, jeniec stalagu VII B Memmingen i oflagu VII A Murnau. Po wyzwoleniu z niewoli służył w 3 kompanii 4 Batalionu Strzelców Karpackich, powrócił do Polski.

[181] Ppor. piech. Wiktor Marian Grotowski – urodzony 06.03.1913 r. w Radomsku, syn Franciszka i Walerii. Podporucznik od 15.10.1936 r., wcielony do 14 pp. Pod koniec sierpnia 1939 r. zmobilizował (w zastępstwie nieobecnego dowódcy) 2 kompanię ckm 14 pp, a we wrześniu 1939 r. objął funkcję jej nadetatowego zastępcy dowódcy. W dniu 21.09.1939 r. dostał się do niewoli niemieckiej (według części źródeł został przedstawiony przez dowódcę 14 pp – ppłk. Brayczewskiego – do czterokrotnego odznaczenia Krzyżem Walecznych), jeniec oflagów XI A Osterode i II C Woldenberg. Od czerwca 1945 r. służył w Ludowym Wojsku Polskim – ukończył Wyższą Szkołę Oficerską w Rembertowie, awansowany do stopnia kapitana i skierowany do sztabu Dowództwa Okręgu Wojskowego w Łodzi. W grudniu 1946 r. zrezygnował ze służby wojskowej (w rezerwie posiadał stopień podpułkownika). Zmarł 28.04.2000 r. i spoczywa na Cmentarzu Komunalnym we Włocławku. Odznaczony był między innymi Krzyżem Walecznych (dwukrotnie), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Kampanii Wrześniowej 1939 r. oraz Medalem „Za udział w wojnie obronnej 1939”.

[182] Ppor. rez. piech. Antoni Stankiewicz – urodzony 02.01.1909 r. Podporucznik rez. ze starszeństwem od 1.01.1934 r. W dniu 03.09.1939 r. poległ pod Mełnem i spoczywa na tamtejszym cmentarzu wojennym. W części opracowań występuje błędnie pod imieniem Adolf.

[183] Ppor. piech. rez. Paweł Henryk Penno ur. 24 lutego 1907 w majątku Ziemięcin, syn Henryka i Marianny (Marii) z domu Liebich (Libich). Pochodził z rodziny wyznania ewangelickiego, miał sześcioro rodzeństwa (w tym brata Emila, ppor. rez. kawalerii zamordowanego przez NKWD w 1940 w Charkowie). Od 1930 razem z siostrą Emmą zarządzali rodzinnym majątkiem. Na stopień podporucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1934 i 2071. lokatą w korpusie oficerów piechoty. Zmobilizowany do 14 pułku piechoty, ranny w bitwie nad Bzurą. W dniu 19 września 1939 dostał się pod Witkowicami do niemieckiej niewoli i osadzony został w oflagu VII A Murnau. Zmarł 8 kwietnia 1987 i spoczywa na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie (w wyszukiwarce pochowanych https://cmentarze.szczecin.pl/chapter_11975.asp?smode=1&fnazwisko=penno&fimie=pawe%B3&fdataurodzenia=&fdatazgonu= jako datę śmierci wskazano 28 kwietnia 1987).

[184] Ppor. piech. rez. Jerzy Czesław Giziński ur. 15 kwietnia 1910 w Kowalu. Na stopień podporucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1936 i 508. lokatą w korpusie oficerów piechoty. W dniu 19 września 1939 dostał się do niemieckiej niewoli. Przebywał w oflagach XI Osterode i (od 30 lipca 1940) II C Woldenberg.

[185] Ppor. piech. Andrzej Blomberg – urodzony 19.03.1914 r. w Warszawie, syn Leopolda i Stanisławy. Podporucznik od 1.10.1938 r., wcielony do 14 pp. Podczas natarcia pod Walewicami w dniu 11.09.1939 r. doznał szoku nerwowego i został zdjęty z dowodzenia kompanią. Jeniec oflagów: IX A Spangenberg, IX B Weilburg, XI A Osterode i II C Woldenberg. Po wyzwoleniu służył w 53 pułku piechoty Ludowego Wojska Polskiego. Przeniesiony do rezerwy w 1948 roku (w rezerwie awansowany do stopnia podpułkownika). Zmarł dnia 25.12.1991 r. i pochowany został na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.

[186] Por. piech. Franciszek Edward Iwański – urodzony 15.01.1909 r. we Lwowie. Podporucznik od 15.08.1933 r., porucznik od 19.03.1937 r. Oficer 14 pułku piechoty. Jeniec oflagów: IV A Hohnstein, IV C Colditz, II A Prenzlau, II E Neubrandenburg i II D Gross Born. Zmarł 28.01.1944 r. w oflagu II D Gross Born i pochowany został na przyobozowym cmentarzu. W roku 1948 został ekshumowany i przeniesiony na cmentarz w Nadarzycach, a w roku 1953 na cmentarz wojenny Wałcz – Bukowina. Pośmiertnie awansowany został przez władze emigracyjne do stopnia kapitana i odznaczony Krzyżem Walecznych.

[187] Por. piech. Czesław Franciszek Rolecki – urodzony 11.01.1911 r. Podporucznik od 15.08.1934 r., porucznik od 19.03.1938 r. Służbę wojskową pełnił w 14 pp. Ranny 19.09.1939 r. pod Kromnowem, gdzie tego samego dnia dostał się do niemieckiej niewoli. Jeniec oflagu VII A Murnau. Po wyzwoleniu z niewoli służył w 64 Pomorskim Batalionie Piechoty na stanowisku dowódcy plutonu c.k.m. w kompanii wsparcia.

[188] Por. art. Wirgiliusz Lemański – urodzony 27.11.1910 r. Absolwent Szkoły Podchorążych Artylerii w Toruniu (X promocja). Podporucznik od 15.08.1933 r., porucznik od 19.03.1937 r. Oficer 4 pułku artylerii lekkiej i 14 pułku piechoty. Poległ 10 września 1939 r. pod dworem Ruszki od odłamków bomby lotniczej. Pochowany początkowo w Wyrowie, obecnie spoczywa na cmentarzu parafialnym w Strzelcach. Pośmiertnie awansowany do stopnia kapitana artylerii i odznaczony Krzyżem Walecznych (Zarządzenie Prezydenta RP z dnia 23.04.1948 r. – Dz. Pers. NW PSZ nr 3 z 15.05.1948 r.).

[189] Por. piech. Kazimierz Szmelcer – urodzony 13.02.1908 r. Podporucznik od 15.08.1933 r., porucznik od 19.03.1937 r. Służbę wojskową pełnił w 14 pułku piechoty. Poległ 19 września 1939 r. w Budach Starych i spoczywa na cmentarzu w Juliopolu. Pośmiertnie awansowany do stopnia kapitana.

[190] Sierż. Wojciech Guzowski – urodzony 23.04.1899 r. We wrześniu 1930 r. pełnił służbę jako instruktor w plutonie łączności 14 pp. Po mobilizacji objął dowództwo nad plutonem łączności 14 pp. 18 września 1939 r. dostał się do niewoli niemieckiej. Zmarł 06.06.1946 r. – spoczywa na włocławskim cmentarzu komunalnym, a na jego grobie umieszczona jest informacja, że był podporucznikiem Wojska Polskiego. Niektóre źródła wskazują, że poległ w 1945 roku i że był żołnierzem Wojska Polskiego na froncie wschodnim w latach 1943–1945 (portal www.straty.pl). Odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi.

[193] Urodzony 23 marca 1897 roku.

[194] Urodzony 17 czerwca 1892 r., pochodził z Łańcuta. Podczas wojny polsko-bolszewickiej dowodził 2 kompanią 14 pułku piechoty. Poległ 24 lipca 1920 r. pod miasteczkiem Zelwa, trafiony w pierś kulą karabinową. Jego zwłoki przez Wołkowysk przewieziono do Białegostoku i pochowano na tamtejszym cmentarzu szpitalnym. Dekretem Naczelnego Wodza L. 2384 z 25 listopada 1920 r., jako żołnierz z byłej armii austro-węgierskiej, został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 r. w stopniu porucznika w piechocie (Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 48 z 15 grudnia 1920 r., str. 1336).

[195] Michał Kasia vel Kasiak vel Nadwyczawski, urodzony 7 września 1898 r. w Wiązownicy (powiat Jarosław), syn Wojciecha i Katarzyny Babiarz. Podczas I wś. wcielony został do armii austriackiej, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej. Od 4 grudnia 1918 r. do 22 kwietnia 1921 roku służył w 14 pułku piechoty, awansując do rangi kaprala. Przeniesiony do rezerwy, od grudnia 1921 r. był funkcjonariuszem Policji Państwowej. W marcu 1936 roku awansowany do stopnia starszego posterunkowego. W roku 1938 zmienił nazwisko na Nadwyczawski. W okresie przed wybuchem II wś pełnił służbę na posterunku w Oszmianie. Żonaty z Anną Kozłowską (od października 1925 roku). Jeniec Ostaszkowa, zamordowany w maju 1940 r. przez NKWD w Kalininie (Twer), pochowany w Miednoje. Odznaczony również Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921, Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości oraz Brązowym Medalem za Długoletnią Służbę. Żona z synami (Edwardem i Zbigniewem) deportowana została w kwietniu 1940 r. do Kazachstanu (opracowano na podstawie biogramu sporządzonego przez Michała Butkiewicza – http://oszmianszczyzna.pl/strona_oszmiana_policjanci_w_miednoje.html#nadwyczawski).

[196] Urodzony 4 kwietnia 1898 r. w Ubieszynie pod Przeworskiem, syn Franciszka. W połowie lat 30. XX wieku mieszkał w Stryju. Był osadnikiem wojskowym na ziemiach wschodnich RP.

[197] Uczestnik wojen polsko-ukraińskiej i polsko-bolszewickiej. Szczególnie odznaczył się podczas walk z Ukraińcami, kiedy to w trakcie ofensywy w Małopolsce Wschodniej wchodził w skład plutonu kompanii technicznej 14 pp (kompanią dowodził wówczas por. Otton Czuruk, a plutonem chor. Jan Zarębski). Nocą z 8 na 9 lipca 1919 r. wraz z chor. Zarębskim i siedmioma strzelcami ze swego plutonu zdobyli w okolicach wsi Dżuryn nieprzyjacielski pociąg pancerny. Czyn ten został podkreślony w komunikacie Dowództwa Frontu Wschodniego i przyniósł st. szer. Tarnówce w okresie późniejszym order Virtuti Militari. Zmarł przed 1930 rokiem (nazwisko jego zapisywano również jako Tarnowka).

[198] Urodzony 14 stycznia 1899 r. w Lubaczowie, syn Michała. W okresie późniejszym pełnił służbę w batalionie KOP „Snów”. Aresztowany 17 marca 1940 r. na terenie obwodu baranowickiego, więziony w Moskwie, wyrokiem z 10 lutego 1941 r. skazany na pobyt w łagrze. Od 14 maja 1941 r. przebywał w Workutłagu w republice Komi. Zwolniony 27 września 1941 r., wstąpił w Buzułuku do armii gen. Andersa. Zmarł 21 kwietnia 1943 r. w Iraku i spoczął na cmentarzu w Khanaqin. W toku służby awansował do rangi starszego sierżanta. W grudniu 1933 r. odznaczony został Medalem Niepodległości.

[200] Michał Drzystek-Drzewiński urodzony 28 sierpnia 1895 r. w Majdanie (powiat Lubaczów), syn Jana. Uczestnik wojny polsko-bolszewickiej w szeregach 14 pułku piechoty. Kapitan piechoty ze starszeństwem od 1 lipca 1919 r., major od 1 stycznia 1929 r., podpułkownik dyplomowany od 19 marca 1937 roku. Służył również w 50 pułku piechoty, Dowództwie Okręgu Korpusu Nr II, 7 pułku piechoty Legionów i Dowództwie Okręgu Korpusu Nr IX. We wrześniu 1939 roku zajmował stanowisko szefa sztabu 5 Dywizji Piechoty. Dostał się do niemieckiej niewoli, jeniec oflagu X B Nienburg. Odznaczony również Krzyżem Walecznych, Medalem Niepodległości, Złotym i Srebrnym Krzyżami Zasługi. Zmarł 25 maja 1980 r. we Wrocławiu i spoczął na tamtejszym Cmentarzu Osobowickim pod nazwiskiem Drzewiński^[95].

[201] W Dzienniku Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 16 z dnia 23 kwietnia 1921 roku, ogłaszającym nadanie Orderów Virtuti Militari, wykazany jest pod imieniem Michał i w stopniu starszego szeregowego.

[202] Urodzony 23 września 1896 r. w Gniewczynie Łańcuckiej (powiat Przeworsk). Był osadnikiem wojskowym na ziemiach wschodnich RP.

[203] Urodzony 24 sierpnia 1899 r. w Łowcach pod Jarosławiem, syn Jana. Był osadnikiem wojskowym na ziemiach wschodnich RP.

[204] W Dzienniku Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 12 z 1921 roku podano, że Order Virtuti Militari otrzymał jako żołnierz Grodzieńskiego Pułku Strzelców.

[205] Urodzony 2 lutego 1898 r. w Tryńczy pod Przeworskiem, syn Feliksa. Był osadnikiem wojskowym na ziemiach wschodnich RP.

[207] Ppor. piech. Zbigniew Maksymilian Czerniak – urodzony 23.07.1912 r., podporucznik od 15.10.1935 r., wcielony do 14 pułku piechoty (dowódca plutonu). We wrześniu 1939 r. zajmował stanowisko dowódcy 6 kompanii strzeleckiej 68 pułku piechoty. Poległ od pocisku karabinowego 19 września 1939 r. w Puszczy Kampinoskiej, w pobliżu wsi Zamość. Spoczywa w kwaterze wojennej cmentarza w Kampinosie. W listopadzie 1966 roku za całokształt walk stoczonych we wrześniu 1939 r. odznaczony został pośmiertnie Krzyżem Walecznych.

[208] Wyrok Trybunału Wojskowego Zachodniego Specjalnego Okręgu Wojskowego z dnia 27 marca 1941 roku.

[218] Urodzony 24 września 1892 r. Ukończył seminarium duchowne. Kapelan (kapitan) ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 r. Po okresie administrowania parafią we Włocławku został przeniesiony do parafii wojskowej pw. św. Piotra i Pawła w Koszarce k. Prużany (na Polesiu). Na rok 1931 pozostawał kapłanem diecezji włocławskiej i nadal zajmował stanowisko proboszcza parafii wojskowej w Koszarce. Zmarł w Koszarce 17 października 1931 roku. Odznaczony Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości i Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921.

[219] Urodzony 8 czerwca 1892 r. w Bierówce koło Jasła. Ukończył Seminarium Duchowne w Przemyślu. Kapelan (kapitan) ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 r., starszy kapelan (major) ze starszeństwem z 1 stycznia 1936 roku. Przed przeniesieniem do Włocławka pełnił posługę jako proboszcz parafii wojskowej pw. św. Piotra Apostoła w Starogardzie. Po kampanii wrześniowej przez Rumunię przedarł się do Francji. Kapelan polskich jednostek wojskowych we Francji i Szkocji, proboszcz 10 Brygady Kawalerii Pancernej, zastępcą Szefa Duszpasterstwa I Korpusu Polskiego w Szkocji. W 1948 r. powrócił do Polski. Zmarł 23 maja 1970 r. i spoczywa na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie. Odznaczony Złotym i Srebrnym Krzyżami Zasługi, Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921, Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości, Medalem za Długoletnią Służbę i Odznaką Honorową „Orlęta”.

[220] Urodzony 22 lutego 1875 r. w Bielsku koło Płocka. Syn Michała i Aurelii Malarskiej. Ukończył seminarium duchowne i został wyświęcony w 1904 r. 26 lutego 1925 r. uzyskał na Sorbonie doktorat z filozofii. Starszy kapelan (major) w rezerwie, ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku (w okresie późniejszym, już w służbie czynnej, posiadał starszeństwo z dnia 1 czerwca 1926 roku). Przed przeniesieniem do Włocławka pełnił posługę między innymi jako proboszcz parafii wojskowej pw. św. Jerzego Męczennika w Kaliszu (w tym okresie, lata 1928–1930, pozostawał starszym kapelanem rezerwy powołanym do służby czynnej). Po przejściu na emeryturę zamieszkał w Lubrańcu. Podczas okupacji aresztowany przez Gestapo i wywieziony do obozu koncentracyjnego w Dachau, gdzie zmarł w dniu 20 lipca 1942 roku. Odznaczony Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości i Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921.

[CITEREFKraińskiPekról19929-1] Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 9.

[CITEREFKraińskiPekról19925-2] Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 5.

[CITEREFOdziemkowski2010226-3] Odziemkowski 2010 ↓, s. 226.

[CITEREFKraińskiPekról19926-4] Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 6.

[CITEREFKraińskiPekról19927-5] Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 7.

[CITEREFKraińskiPekról19928-6] Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 8.

[CITEREFAlmanach192350-7] Almanach 1923 ↓, s. 50.

[CITEREFSawickiWielechowski200743-8] Sawicki i Wielechowski 2007 ↓, s. 43.

[CITEREFKraińskiPekról199210-9] Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 10.

[CITEREFJagiełło200763-65-10] Jagiełło 2007 ↓, s. 63-65.

[CITEREFKraińskiPekról199211-11] Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 11.

[CITEREFKraińskiPekról199213-12] Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 13.

[CITEREFKraińskiPekról199220-13] Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 20.

[CITEREFWierzyński19295,_21-14] Wierzyński 1929 ↓, s. 5, 21.

[15] Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 16 z 19 maja 1927 roku, poz. 174.

[CITEREFWierzyński192921-16] Wierzyński 1929 ↓, s. 21.

[17] Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 5 z 24 kwietnia 1934 roku, poz. 75.

[CITEREFKraińskiPekról199216-18] Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 16.

[CITEREFKraińskiPekról199221-23] Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 21.

[CITEREFDymek2015111-24] Dymek 2015 ↓, s. 111.

[CITEREFRybkaStepan20101095-25] Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 1095.

[CITEREFRybkaStepan201057-26] Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 57.

[CITEREFDymek2015116-117-27] Dymek 2015 ↓, s. 116-117.

[CITEREFDymek2015118-122-28] Dymek 2015 ↓, s. 118-122.

[CITEREFDziennik_Bojowy_14_Pułku_Piechoty-29] Dziennik Bojowy 14 Pułku Piechoty ↓.

[CITEREFDymek2015122-124-30] Dymek 2015 ↓, s. 122-124.

[CITEREFKraińskiPekról199222-31] Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 22.

[CITEREFDymek2015125-126-32] Dymek 2015 ↓, s. 125-126.

[CITEREFDymek2015127-33] Dymek 2015 ↓, s. 127.

[CITEREFDymek2015128-34] Dymek 2015 ↓, s. 128.

[CITEREFDymek2015129-133-35] Dymek 2015 ↓, s. 129-133.

[CITEREFDymek2015134-138-36] Dymek 2015 ↓, s. 134-138.

[CITEREFKraińskiPekról199226-37] Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 26.

[CITEREFKraińskiPekról199227-38] Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 27.

[CITEREFDymek2015140-145-39] Dymek 2015 ↓, s. 140-145.

[CITEREFDymek2015147-150-40] Dymek 2015 ↓, s. 147-150.

[CITEREFDymek2015151-152-41] Dymek 2015 ↓, s. 151-152.

[CITEREFKraińskiPekról199228-42] Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 28.

[CITEREFDymek2015153-154-43] Dymek 2015 ↓, s. 153-154.

[CITEREFDymek2015155-44] Dymek 2015 ↓, s. 155.

[CITEREFKraińskiPekról199231-45] Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 31.

[CITEREFDymek2015156-163-46] Dymek 2015 ↓, s. 156-163.

[CITEREFDymek2015164-166-47] Dymek 2015 ↓, s. 164-166.

[CITEREFDymek2015167-48] Dymek 2015 ↓, s. 167.

[CITEREFKraińskiPekról199232-49] Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 32.

[CITEREFDymek2015168-50] Dymek 2015 ↓, s. 168.

[CITEREFKraińskiPekról199233-51] Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 33.

[CITEREFDymek2015169-172-52] Dymek 2015 ↓, s. 169-172.

[CITEREFDymek2015173-175-53] Dymek 2015 ↓, s. 173-175.

[CITEREFDymek2015176-54] Dymek 2015 ↓, s. 176.

[55] Jerzy Wultański. Michał Lipcsey-Steiner. „Ziemia Michałowska. Gazeta Brodnicka”. Nr 16 (147), s. 16, 8 września 1996.

[CITEREFDymek2015178-58] Dymek 2015 ↓, s. 178.

[CITEREFCiesielski2008176,_178-59] Ciesielski 2008 ↓, s. 176, 178.

[CITEREFIPiM_im._gen._Sikorskiego5-11,_19-20-60] IPiM im. gen. Sikorskiego ↓, s. 5-11, 19-20.

[CITEREFDymek2015118-61] Dymek 2015 ↓, s. 118.

[CITEREFIPiM_im._gen._Sikorskiego22-29-62] IPiM im. gen. Sikorskiego ↓, s. 22-29.

[CITEREFKraińskiPekról199234-68] Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 34.

[CITEREFAlmanach192349-69] Almanach 1923 ↓, s. 49.

[CITEREFKsięga_chwały1992-70] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Księga chwały 1992 ↓.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_8_z_28_czerwca_1933_roku,_s._127-71] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 czerwca 1933 roku, s. 127.

[CITEREFCiesielski2008175-72] Ciesielski 2008 ↓, s. 175.

[73] Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 24 z 13 czerwca 1922 roku, poz. 357.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_8_z_23_stycznia_1925_roku,_s._34-75] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 23 stycznia 1925 roku, s. 34.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_8_z_28_czerwca_1933_roku,_s._130-76] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 czerwca 1933 roku, s. 130.

[CITEREFInstytut_Józefa_Piłsudskiego_w_Ameryce._Obsada_personalna_–_piechota_–_część_2A33-77] Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce. Obsada personalna – piechota – część 2A ↓, s. 33.

[78] Włodzimierz Kozłowski, Szkoła Podoficerska Piechoty dla Małoletnich Nr 1 w Koninie (1928-1938). Zarys dziejów., s. 57-58. Repozytorium Uniwersytetu Łódzkiego, URI: http://dspace.uni.lodz.pl:8080/xmlui/handle/11089/15047; dostęp 2017-01-23

[CITEREFKłoczewski1987163,_168-79] Kłoczewski 1987 ↓, s. 163, 168.

[CITEREFRocznik_Oficerski1923164-81] Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 164.

[CITEREFRocznik_Oficerski1924156-82] Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 156.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_55_z_22_maja_1925_roku,_s._266-83] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 55 z 22 maja 1925 roku, s. 266.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_7_z_18_lutego_1927_roku,_s._54-84] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 18 lutego 1927 roku, s. 54.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_15_z_23_maja_1927_roku,_s._150-86] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 23 maja 1927 roku, s. 150.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_11_z_6_lipca_1929_roku,_s._210-87] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 6 lipca 1929 roku, s. 210.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_8_z_31_marca_1930_roku,_s._103-88] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 31 marca 1930 roku, s. 103.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_13_z_9_grudnia_1932_roku,_s._408-89] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 408.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_11_z_7_czerwca_1934_roku,_s._150-90] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 150.

[CITEREFCiesielski2008305-91] Ciesielski 2008 ↓, s. 305.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_55_z_22_V_1925,_s._266,_267-98] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 55 z 22 V 1925, s. 266, 267.

[CITEREFCiesielski2008117-99] Ciesielski 2008 ↓, s. 117.

[CITEREFCiesielski2008276-281-101] Ciesielski 2008 ↓, s. 276-281.

[CITEREFCiesielski2008109-115] Ciesielski 2008 ↓, s. 109.

[CITEREFCiesielski2008291-293-116] Ciesielski 2008 ↓, s. 291-293.

[CITEREFCiesielski2008290-121] Ciesielski 2008 ↓, s. 290.

[CITEREFCiesielski2008296-298-122] Ciesielski 2008 ↓, s. 296-298.

[CITEREFRocznik_oficerski1939563–564_i_672-134] Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 563–564 i 672.

[:5-139] Patrz fotografia portretowa Dymitra Lek

[CITEREFRocznik_oficerski1939563–564-147] Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 563–564.

[CITEREFKraińskiPekról199236-154] Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 36.

[CITEREFWojewoda201631-155] Wojewoda 2016 ↓, s. 31.

[CITEREFCiesielski2008301-324-156] Ciesielski 2008 ↓, s. 301-324.

[CITEREFDymek2015240-242-157] Dymek 2015 ↓, s. 240-242.

[CITEREFFrąckiewicz201819-175] Frąckiewicz 2018 ↓, s. 19.

[CITEREFWierzyński192923-191] Wierzyński 1929 ↓, s. 23.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_43_z_27_grudnia_1921_roku,_s._1723-1724-192] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 43 z 27 grudnia 1921 roku, s. 1723-1724.

[199] Wyszukiwarka miejsca pochówku we Wrocławiu. Oficjalny portal internetowy Wrocławia. [dostęp 2022-01-12]..

[CITEREFCiesielski2008325-206] Ciesielski 2008 ↓, s. 325.

[CITEREFInternetowy_Kurier_Proszowski-209] Internetowy Kurier Proszowski ↓.

[210] Księgi Cmentarne – biogramy oficerów.

[211] Księgi Cmentarne – wpis 4906.

[212] Księgi Cmentarne – wpis 1020.

[213] Księgi Cmentarne – wpis 6938.

[214] Księgi Cmentarne – wpis 14207.

[215] Księgi Cmentarne – wpis 4268.

[CITEREFCiesielski2008134-216] Ciesielski 2008 ↓, s. 134.

[CITEREFWitczak2015392-217] Witczak 2015 ↓, s. 392.

[221] Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 42 z 6 listopada 1923 roku, poz. 539.

[CITEREFSatora199049-222] Satora 1990 ↓, s. 49.

[CITEREFCiesielski2008232-234-223] Ciesielski 2008 ↓, s. 232-234.

[CITEREFKraińskiPekról199239-224] Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 39.

[225] Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 16 z 18 maja 1929 roku, poz. 158.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[a]

[b]

[c]

[d]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]

[34]

[35]

[36]

[37]

[38]

[39]

[40]

[41]

[42]

[43]

[44]

[45]

[46]

[47]

[48]

[49]

[50]

[51]

[e]

[f]

[52]

[53]

[54]

[55]

[56]

[g]

[h]

[i]

[j]

[k]

[57]

[58]

[59]

[60]

[61]

[62]

[l]

[63]

[64]

[65]

[66]

[67]

[m]

[68]

[69]

[70]

[71]

[n]

[72]

[73]

[74]

[75]

[76]

[77]

[o]

[p]

[q]

[r]

[s]

[t]

[78]

[79]

[u]

Rodowód	Polska Siła Zbrojna Armia Polska we Francji Armia Wielkopolska Legiony Polskie Samoobrona Litwy i Białorusi Wojsko Litwy Środkowej Wojsko Polskie na Wschodzie
Naczelne władze wojskowe	Naczelnik Państwa (1918–1922) Prezydent RP (1922–1939) Naczelne Dowództwo WP Ministerstwo Spraw Wojskowych Generalny Inspektorat Sił Zbrojnych Sztab Generalny (Główny) Kwatera Główna Naczelnego Wodza
Rodzaje sił zbrojnych	Wojsko Marynarka Wojenna
Formacje	Wojska Wartownicze i Etapowe (1919–1921) Korpus Ochrony Pogranicza (1924–1939) Obrona Narodowa (1937–1939)
Bronie	Piechota Kawaleria Artyleria Bronie pancerne (1937–1939) Lotnictwo Saperzy Wojska Kolejowe (do 1928) Wojska Samochodowe (do 1937) Tabory Żandarmeria
Służby	duszpasterska geograficzna intendentury inżynieryjno-saperska kolejowa remontu sprawiedliwości zdrowia weterynarii uzbrojenia lotnictwa żeglugi śródlądowej łączności etapowa jeniecka poborowa
WP w 1939	OdeB pokojowe Plan mob. „W” Mobilizacja OdeB wojenne Kampania wrześniowa Plan „Zachód” Plan „Wschód”
Inne	Bunt Żeligowskiego Centrum Wyszkolenia Sanitarnego Centrum Wyszkolenia Saperów Centrum Wyszkolenia Łączności Centrum Wyszkolenia Żandarmerii Centrum Wyższych Studiów Wojskowych Fundusz Obrony Narodowej Główny Urząd Zaopatrywania Armii Instytut Wojskowo-Techniczny Oddział II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego Oficerska Szkoła Topografów Placówki dyplomatyczne Wojska Polskiego II RP Rada Wojenna Rada Wojskowa Wojna polsko-bolszewicka Wojskowa Komisja Ustawodawcza Wyższa Szkoła Wojenna