Jump to content

Վերներ ֆոն Հեյդենստամ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Վերներ ֆոն Հեյդենստամ
շվեդ.՝ Carl Gustaf Verner von Heidenstam
Ծնվել էհուլիսի 6, 1859(1859-07-06)[1][2][3][…]
ԾննդավայրOlshammar[2]
Վախճանվել էմայիսի 20, 1940(1940-05-20)[4][1][2][…] (80 տարեկան)
Վախճանի վայրÖvralid, Մուտալա համայնք, Էստերգյոտլանդ, Շվեդիա[2]
ԳերեզմանÖvralid
Մասնագիտությունգրող, բանաստեղծ և նկարիչ
Քաղաքացիություն Շվեդիա
ԱնդամակցությունՇվեդական ակադեմիա
Պարգևներ
ԱմուսինԷմիլի ֆոն Հայդենշտամ, Օլգա Վիբերգ և Greta Sjöberg?
Համատեղ ապրողKate Bang?[2] և Ellen Belfrage?[2]
ԶավակներNils Belfrage?
Изображение автографа
 Verner von Heidenstam Վիքիպահեստում

Կարլ Գուստավ Վերներ ֆոն Հեյդենստամ (հուլիսի 6, 1859(1859-07-06)[1][2][3][…], Olshammar[2] - մայիսի 20, 1940(1940-05-20)[4][1][2][…], Övralid, Մուտալա համայնք, Էստերգյոտլանդ, Շվեդիա[2]), շվեդ բանաստեղծ և վիպասան, 1916 թվականի Գրականության Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր[7]։ 1912 թվականի Շվեդական ակադեմիայի անդամ[8]։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է 1859 թվականի հուլիսի 6-ին Շվեդիայի Էրեբրու լենի Օլշամար բնակավայրում։ Շվեդիայի արվեստների թագավորական ակադեմիայում սովորել է նկարել, սակայն շուտով հեռացել է ակադեմայից հիվանդության պատճառով։ Հետագայում ճանապարհորդել է Եվրոպա, Աֆրիկա և արևելք[9]։ Առաջին բանաստեղծությունների ժողովածուն՝ «Vallfart och vandringsår»-ը, հրատարակել է 1888 թվականին[10]։ Բանաստեղծությունների այս հավաքածուն ոգեշնչված էր դեպի արևելք իր ճանապարհորդություններից և ի տարբերություն այդ ժամանակաշրջանի շվեդական գրականության մեծ մասին, նատուրալիստական չէր։

Գեղեցկության հանդեպ իր սերը նաև երևում է «Hans Alienus » (1892) երկար պոեմում։ «Dikter»-ում (1895) և «Karolinerna»-ում (2 հատոր, 1897–1898)` Կառլ XII թագավորի և իր ասպետների պատմական նկարագրերում, Հեյդենստամ ցույց է տալիս իր ուժեղ ազգայնական կիրքը[11][12]։ «Karolinerna»-ից կարճ պատմվածքների անգլերեն թարգմանություններ կարելի է գտնել «American-Scandinavian Review»-ի (Նյու Յորք)՝ 1914 թվականի մայիսի, 1915 թվականի նոյեմբերի և 1916 թվականի հուլիսի համարներում։[10]

1910 թվականին շվեդական թեթերում վիճաբանություն էր սկսվել գրականության պրոլետարական «դեգրադացիայի» վերաբերյալ, երկու հակառկորդ ճամբարների գլխավոր դերակատարները Յուհան Ավգուստ Ստրինդբերգը և Հեյդենստամն էին։ Հեյդենստամի հիմնական ներդրումը «Proletärfilosofiens upplösning och fall» բրոշյուրն էր՝ հիմնականում ուղղված Ստրինդբերգի դեմ[13]։

Վերջին գործը՝ «Nya Dikter» բանաստեղծական ժողովածուն, որը հրատարակել է 1915 թվականին, շատերի կարծիքով համարվում է նրա լավագույն ստեղծագործությունը[14]։

Մահացել է 1940 թվականի մայիսի 20-ին իր տանը` Օվրալիդում։

Աշխատանքներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վերներ ֆոն Հեյդենստամը 1915 թվականին
  • Vallfart och vandringsår (1888)
  • Från Col di Tenda till Blocksberg (1888)
  • Endymion (1889)
  • Renässans (1889)
  • Pepitas bröllop (1890)
  • Hans Alienus (1892)
  • Dikter (1895)
  • Karolinerna (1897-98)
  • Klassicitet och germanism (1898)
  • Tankar och tekningar (1899)
  • Ett folk (1899)
  • Sankt Göran och draken (1900)
  • Heliga Birgittas pilgrimsfärd (1901)
  • Skogen susar (1904)
  • Folkungaträdet (2 vol., 1905—1907)
  • Svenskarna och deras hövdingar (1910)
  • Dagar och händelser (1909)
  • Samlade skrifter (1909)
  • Proletärfilosofiens upplösning (1911)
  • Nya dikter (1915)
  • Uppsatser, tal och fanasier (1929)
  • Tankar och utkast (1941)
  • När kastanjerna blommade (1941)։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 C G Verner Heidenstam, von (շվեդերեն) — 1917.
  3. ↑ 3,0 3,1 KulturNav — 2015.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Хейденстам Карл Густав Вернер фон // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  5. ↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/1916/
  6. ↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
  7. ↑ Stork, Charles Wharton (1916). "Verner von Heidenstam," The Nation, Vol. CIII, No. 2683, p. 509.
  8. ↑ Warme, Lars G. (1996). A History of Swedish Literature. University of Nebraska Press, p. 276.
  9. ↑ Sohrabi, Bahram (2005). "Early Swedish Travelers to Persia," Iranian Studies 38 (4), pp. 631–660.
  10. ↑ 10,0 10,1 Rines, 1920
  11. ↑ Facos, Michelle (1998). Nationalism and the Nordic Imagination: Swedish Art of the 1890s. University of California Press, p. 63.
  12. ↑ Barton, H. Arnold (2002). "The Silver Age of Swedish National Romanticism, 1905-1920," Scandinavian Studies 74 (4), pp. 505–520.
  13. ↑ Gustafson, Alrik (1940). "Nationalism Reinterpeted: Verner von Heidenstam." In: Six Scandinavian Novelists. New York: Biblo & Tannen, p. 169.
  14. ↑ Nationalencyklopedin, ne.se, "Verner von Heidenstam", läst 2009-05-25 (kräver inloggning)

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Barton, Hildor Arnold (2003). Sweden and Visions of Norway: Politics and Culture, 1814-1905. SIU Press.
  • Larsson, Hans Emil (1909). "Swedish Literature," The Journal of English and Germanic Philology 8 (3), pp. 313–329.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վերներ ֆոն Հեյդենստամ» հոդվածին։
 ⛭ 
  Ֆոտո, վիդեո և աուդիո
Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
1901-1925

Սյուլի-Պրյուդոմ (1901) • Թեոդոր Մոմզեն (1902) • Բյոռնստեռնե Բյոռնսոն (1903) • Ֆրեդերիկ Միստրալ / Խոսե Էչեգարայ (1904) • Հենրիկ Սենկևիչ (1905) • Ջոզուե Կարդուչչի (1906) • Ռեդյարդ Կիպլինգ (1907) • Ռուդոլֆ Քրիստոֆ Էյքեն (1908) • Սելմա Լագերլյոֆ (1909) • Պաուլ Հեյզե (1910) • Մորիս Մետերլինկ (1911) • Գերհարդ Հաուպտման (1912) • Ռաբինդրանաթ Թագոր (1913) • Ռոմեն Ռոլան (1915) • Վերներ Ֆոն Հեյդենստամ (1916) • Կարլ Գյելլերուպ / Հենրիկ Պոնթոպիդան (1917) • Կարլ Շպիտելեր (1919) • Կնուտ Համսուն (1920) • Անատոլ Ֆրանս (1921) • Խասինտո Բենավենտե ի Մարտինես (1922) • Ուիլյամ Բաթլեր Եյթս (1923) • Վլադիսլավ Ստանիսլավ Ռայմոնտ (1924) • Ջորջ Բեռնարդ Շոու (1925)

1926-1950
1951-1975

Պեր Լագերքվիստ (1951) • Ֆրանսուա Մորիակ (1952) • Ուինսթոն Չերչիլ (1953) • Էռնեստ Հեմինգուեյ (1954) • Հալդոր Լաքսնես (1955) • Խուան Ռամոն Խիմենես (1956) • Ալբեր Կամյու (1957) • Բորիս Պաստեռնակ (1958) • Սալվատորե Քվազիմոդո (1959) • Սեն-Ժոն Պերս (1960) • Իվո Անդրիչ (1961) • Ջոն Ստայնբեք (1962) • Յորգոս Սեֆերիս (1963) • Ժան Պոլ Սարտր (1964) • Միխայիլ Շոլոխով (1965) • Շմուել Ագնոն / Նելլի Զաքս (1966) • Միգել Անխել Աստուրիաս (1967) • Յասունարի Կավաբատա (1968) • Սեմյուել Բեքեթ (1969) • Ալեքսանդր Սոլժենիցին (1970) • Պաբլո Ներուդա (1971) • Հայնրիխ Բյոլ (1972) • Պատրիկ Ուայթ (1973) • Հարրի Մարտինսոն / Էյվինդ Յոնսոն (1974) • Էուջենիո Մոնտալե (1975)

1976-2000

Սոլ Բելլոու (1976) • Վիսենտե Ալեյքսանդրե (1977) • Իսահակ Բաշևիս Զինգեր (1978) • Օդիսեաս Էլիտիս (1979) • Չեսլավ Միլոշ (1980) • Էլիաս Քանետտի (1981) • Գաբրիել Գարսիա Մարկես (1982) • Վիլյամ Գոլդինգ (1983) • Յարոսլավ Սեյֆերտ (1984) • Կլոդ Սիմոն (1985) • Վոլե Շոյինկա (1986) • Իոսիֆ Բրոդսկի (1987) • Նագիբ Մահֆուզ (1988) • Կամիլո Խոսե Սելա (1989) • Օկտավիո Պաս (1990) • Նադին Գորդիմեր (1991) • Դերեկ Ուոլկոտ (1992) • Թոնի Մորիսոն (1993) • Կենձաբուրո Օէ (1994) • Շեյմաս Հինի (1995) • Վիսլավա Շիմբորսկա (1996) • Դարիո Ֆո (1997) • Ժոզե Սարամագո (1998) • Գյունտեր Գրաս (1999) • Գաո Սինցզյան (2000)

2001-2025

Վիդիադհար Սուրաջպրասադ Նայփոլ (2001) • Իմրե Կերտես (2002) • Ջոն Մաքսվելլ Կուտզե (2003) • Էլֆրիդե Ելինեկ (2004) • Հարոլդ Փինթեր (2005) • Օրհան Փամուկ (2006) • Դորիս Լեսինգ (2007) • Ժան-Մարի Լեկլեզիո (2008) • Հերտա Մյուլլեր (2009) • Մարիո Վարգաս Լյոսա (2010) • Թոմաս Թրանսթրյոմեր (2011) • Մո Յան (2012) • Ալիս Մանրո (2013) • Պատրիկ Մոդիանո (2014) • Սվետլանա Ալեքսիևիչ (2015) • Բոբ Դիլան (2016) • Կաձուո Իսիգուրո (2017) • Օլգա Տոկարչուկ (2018) • Փեթեր Հանդքե (2019) • Լուիզա Գլյուկ (2020) • Աբդուլռազաք Գուրնա (2021) • Աննի Էռնո (2022) • Յուն Ֆոսե (2023) • Հան Կան (2024)

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Վերներ_ֆոն_Հեյդենստամ&oldid=9772406» էջից