Бурун (халық)

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Бурун
(барун)
Бүкіл халықтың саны

68 000

Ең көп таралған аймақтар

 Судан

Тілдері

бурун тілі, араб тілі

Діні

суннизм, дәстүрлі сенімдер

Бурун — Суданның солтүстік Луо тобының нилот халқы (Курмук қаласынан оңтүстікке қарай Эфиопиямен шекаралас аймақтар және Томбак және Ябус өзендерінің бассейні). Жалпы саны 68 ​​мың адамды құрайды.[1]

Тілі

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Негізгі тілі - Ніл-Сахара отбасының Шари-Ніл тобының бурун тілі. Араб тілі де кең тараған.[2]

Діні

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Дінге сенушілер: сүнниттік мұсылмандар, бір бөлігі – дәстүрлі сенімдерді ұстанады.[3]

Тарихы

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

XVI ғасырда бурунның ата-бабалары қазіргі қоныстану аймағына батыстан, Ніл алқабынан келді. XVI-XVIII ғасырларда Сеннар мемлекетінің құрамына кірді.

Кәсібі

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Негізгі дәстүрлі кәсіптері: қолмен атқарылатын егіншілік (тары-элевисина, теф, дурра, бұршақ тұқымдастар), мал шаруашылығы (ірі қара және ұсақ мал), балық аулау, терушілік. Ағаш ою (культтік мүсін, ыдыс жасау), қайық жасау жақсы дамыған.[4]

Өмір салты

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Ауыл қауымдастығын ақсақал басқаратын туысқан үлкен отбасы қауымдастығы құрайды. Неке патрилокальды, көп әйел алушылық орын алады.

Елді мекендері шоғырланып орналасқан, мал қорасы қызметін атқаратын дуалы бар, су жағасында орналасқан. Судандық типтегі тұрғын үйлері цилиндрлік төбесі бар дөңгелек, қабырғалары тоқылған немесе саманнан салынған. Шаруашылық құрылыстары – қоралар, қадалардағы астық қоймалары.

Дәстүрлі киімдері - былғары алжапқыш, шөп немесе жапырақтар шоғырын таңады. Қазір ерлер жеңі кең ақ жейде, әйелдер ақ жамылғы, ұзын мақта көйлек киеді.

Азық-түліктері - жарма, бәліш, сүт, жаңбырлы кезеңде - балық, жабайы құстар жейді.[5]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. ↑ Народы и культуры Бурун https://travel-journal.ru/ethno/28/502/(қолжетпейтін сілтеме)
  2. ↑ Материал из свободной большой энциклопедии https://pages24.ru/%D0%91%D1%83%D1%80%D1%83%D0%BD_(%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4)(қолжетпейтін сілтеме)
  3. ↑ Современная энциклопедия БУРУН https://rus-modern-enc.slovaronline.com/1885-%D0%91%D0%A3%D0%A0%D0%A3%D0%9D
  4. ↑ Бурун https://gnezdoparanoika.ru/stati/20093-burun-narod.html Мұрағатталған 25 наурыздың 2023 жылы.
  5. ↑ народы мира / Бурун http://www.etnolog.ru/people.php?id=BURN
Бұл үлгіні қарау Бұл үлгіні талқылау Бұл үлгіні өңдеу
Африка халықтары
Бұл {{Әлем халықтары}} үлгісінің бір бөлігі
Ағаулар • Адангмелер • Акандар • Аквапимдер • Алжирлықтар • Алурлар • Амбунду • Амхаралар • Ангас • Ағылшын-африкалықтар • Ануак • Аргоббалар • Афарлар • Африканерлер • Ачемдер • Ачоли • Ашантилар • Багалар • Багирмилер • Баде • Бакве • Баланте • Бамбаралар • Бамилеке • Бамум • Бангилер • Банда • Банди • Бантулар • Баньяруанда • Барбалар • Бари (Африка) • Баса • Бассари • Басуто • Батеке • Бауле • Беджа • Бемба • Бена • Берберлер • Бете • Биафада • Бидього • Бини • Биралар • Биром • Биса • Боа • Бобо • Бозо • Боки • Болева • Бонго • Бони • Буби • Буллом • Бура • Бурун • Буса • Бушмендер • Ваи • Вала • Венда • Видекум • Волоф • Вуте • Га • Гандалар • Гбайя • Гбари • Гвере • Герелер • Гереро • Гимирра • Гишу • Гого • Гола • Гонга • Гонжа • Грустар • Гуан • Гураге • Гурма • Гусилер • Дагари • Даго • Дагомба • Дамара • Дан • Дасанеч • Джагга • Джанджэро • Джукун • Диалонке • Динка • Диола • Догон • Дуала • Дьюла • Загава • Занде • Зарамо • Зенага • Зұлыстар • Ибибио • Ивбиосакон • Игала • Игбира • Иболар • Иджо • Идома • Ила • Инеме • Ираку • Ирамба • Итсекири • Ишан • Йеен • Йорубалар • Кабилдер • Кабовердтер • Кабие • Каколе • Календжин • Камба • Камбари • Карамоджонг • Каре • Катаб • Кваву • Квени • Кемант • Кикуйю • Кинга • Кисси • Коалиб • Комолар • Конго • Конзо • Конкомба • Коно • Консо • Кордофан халықтары • Коса • Котоко • Кпелле • Креолдар • Кру • Куланго • Кунама • Куранко • Куриа • Кусаси • Кушиттер • Ланго • Ландума • Либериялықтар • Ливиялықтар • Лимба • Лоби • Лози • Лома • Лотуко • Луба • Лундалар • Луо • Лухья • Лучази • Луэна • Маба • Маврикийлер • Маврлар • Мака • Маконде • Макуа • Малагасийлер • Малинке • Мампрустар • Мандара • Манджак • Мандинго • Мано • Марги • Марокколықтар • Маса • Масаи • Матабеле • Мба • Мбете • Мбоши • Мбунда • Менде • Меру • Миджикенда • Моба • Монго • Моси • Мпонгве • Муби • Мумуйе • Мурле • Набдам • Налу • Нанкансе • Нанумба • Нгбанди • Нгонилер • Нгунди • Нзима • Нилоттар • Нубиялықтар • Нупе • Нуэр • Ньоро • Ньямвези • Ньянколе • Ньятуру • Овамбо • Овимбунду • Огонилар • Омето • Оромо • Педи • Пигмейлер • Пуну • Рега • Руанда • Рунди • Саката • Само • Сандаве • Сантомеліктер • Сара • Сахо • Свазилер • Сейшелдіктер • Сенуфо • Сере-мунду • Серер • Сидамо • Сисала • Собо • Сога • Сомалиліктер • Сомба • Сонгай • Сонинке • Суахили • Суба • Судандықтар • Сукума • Сусу • Таита • Талленси • Тем • Темне • Тенда • Тесо • Тетела • Тив • Тиграи • Тигре • Тикар • Торо • Тсаанги • Тсвана • Тсондар • Туарегтер • Тубулар • Тукулер • Тунистіктер • Туркана • Фанг • Фанти • Фернандино • Фипа • Фон • Фульбе • Фур • Ха • Хадза • Хасонке • Хаусалар • Хехе • Чамба • Чанга • Чига • Чокве • Шамбала • Шиллук • Шона • Эве • Экои • Этсако • Эфик • Якё • Яунде
«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Бурун_(халық)&oldid=3378312» бетінен алынған