Мбете

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Мбете
амбамба, умбете
Бүкіл халықтың саны

275 000

Ең көп таралған аймақтар
 Габон

175 000

 Конго Республикасы

100 000

Тілдері

мбете тілі

Діні

дәстүрлі наным-сенімдер

Мбете (амбамба, умбете)[1] — Габон мен Конго Республикасының шекаралас аймақтарындағы банту тобының халқы.[2] Жалпы саны 275 мың адам. Габонда – 175 мың, Конгода 100 мың адам.[3]

Тілі

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Тілі - мбете тілі.[4]

Діні

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Дінге сенушілердің діни байланысы: дәстүрлі наным-сенімдер, бір бөлігі католиктер.[5]

Кәсібі

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Дәстүрлі кәсіптері – тропикалық қолмен атқарылатын егіншілік (маниок, ямс, тәтті картоп, жержаңғақ, бұршақ дақылдары, май пальмасы, банан), терушілік, ерлер ағаш кесуде, какао, кола, кофе плантацияларында жұмыс істейді. Қолөнер – керамика, кілемше тоқу, ағаштан ою, ағаштан ғұрыптық маскалар, антропоморфтық фигуралар, музыкалық аспаптар жасау.[6]

Өмір салты

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Негізгі әлеуметтік бірлік - үлкен отбасылық қауымдастық болып табылады.

Елді мекендері ықшам, өзен, жол бойында орналасқан. Тұрғын үйлер төртбұрышты, қабырғалары қаңқалы, шыбықтармен өрілген, төбелері биік, рафия пальма жапырақтарынан жасалған.

Негізгі тағамдары - маниок, ямс, пальма майы мен ащы дәмдеуіштер қосылған банан тағамдары.[7]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. ↑ Современная энциклопедия Мбете https://my-dict.ru/dic/sovremennaya-enciklopediya/203042-mbete/
  2. ↑ Современная энциклопедия https://dic.academic.ru/dic.nsf/enc1p/29202
  3. ↑ Современная энциклопедия МБЕТЕ https://rus-modern-enc.slovaronline.com/6749-%D0%9C%D0%91%D0%95%D0%A2%D0%95
  4. ↑ Современная энциклопедия - мбете http://www.terminy.info/literature/modern-encyclopedia/mbete
  5. ↑ Значение слова МБЕТЕ в Современном энциклопедическом словаре https://slovar.cc/enc/sovremenniy/1841930.html
  6. ↑ Народы и культуры Мбете https://travel-journal.ru/ethno/40/1005/(қолжетпейтін сілтеме)
  7. ↑ народы мира / Мбете http://www.etnolog.ru/people.php?id=MBET
Бұл үлгіні қарау Бұл үлгіні талқылау Бұл үлгіні өңдеу
Африка халықтары
Бұл {{Әлем халықтары}} үлгісінің бір бөлігі
Ағаулар • Адангмелер • Акандар • Аквапимдер • Алжирлықтар • Алурлар • Амбунду • Амхаралар • Ангас • Ағылшын-африкалықтар • Ануак • Аргоббалар • Афарлар • Африканерлер • Ачемдер • Ачоли • Ашантилар • Багалар • Багирмилер • Баде • Бакве • Баланте • Бамбаралар • Бамилеке • Бамум • Бангилер • Банда • Банди • Бантулар • Баньяруанда • Барбалар • Бари (Африка) • Баса • Бассари • Басуто • Батеке • Бауле • Беджа • Бемба • Бена • Берберлер • Бете • Биафада • Бидього • Бини • Биралар • Биром • Биса • Боа • Бобо • Бозо • Боки • Болева • Бонго • Бони • Буби • Буллом • Бура • Бурун • Буса • Бушмендер • Ваи • Вала • Венда • Видекум • Волоф • Вуте • Га • Гандалар • Гбайя • Гбари • Гвере • Герелер • Гереро • Гимирра • Гишу • Гого • Гола • Гонга • Гонжа • Грустар • Гуан • Гураге • Гурма • Гусилер • Дагари • Даго • Дагомба • Дамара • Дан • Дасанеч • Джагга • Джанджэро • Джукун • Диалонке • Динка • Диола • Догон • Дуала • Дьюла • Загава • Занде • Зарамо • Зенага • Зұлыстар • Ибибио • Ивбиосакон • Игала • Игбира • Иболар • Иджо • Идома • Ила • Инеме • Ираку • Ирамба • Итсекири • Ишан • Йеен • Йорубалар • Кабилдер • Кабовердтер • Кабие • Каколе • Календжин • Камба • Камбари • Карамоджонг • Каре • Катаб • Кваву • Квени • Кемант • Кикуйю • Кинга • Кисси • Коалиб • Комолар • Конго • Конзо • Конкомба • Коно • Консо • Кордофан халықтары • Коса • Котоко • Кпелле • Креолдар • Кру • Куланго • Кунама • Куранко • Куриа • Кусаси • Кушиттер • Ланго • Ландума • Либериялықтар • Ливиялықтар • Лимба • Лоби • Лози • Лома • Лотуко • Луба • Лундалар • Луо • Лухья • Лучази • Луэна • Маба • Маврикийлер • Маврлар • Мака • Маконде • Макуа • Малагасийлер • Малинке • Мампрустар • Мандара • Манджак • Мандинго • Мано • Марги • Марокколықтар • Маса • Масаи • Матабеле • Мба • Мбете • Мбоши • Мбунда • Менде • Меру • Миджикенда • Моба • Монго • Моси • Мпонгве • Муби • Мумуйе • Мурле • Набдам • Налу • Нанкансе • Нанумба • Нгбанди • Нгонилер • Нгунди • Нзима • Нилоттар • Нубиялықтар • Нупе • Нуэр • Ньоро • Ньямвези • Ньянколе • Ньятуру • Овамбо • Овимбунду • Огонилар • Омето • Оромо • Педи • Пигмейлер • Пуну • Рега • Руанда • Рунди • Саката • Само • Сандаве • Сантомеліктер • Сара • Сахо • Свазилер • Сейшелдіктер • Сенуфо • Сере-мунду • Серер • Сидамо • Сисала • Собо • Сога • Сомалиліктер • Сомба • Сонгай • Сонинке • Суахили • Суба • Судандықтар • Сукума • Сусу • Таита • Талленси • Тем • Темне • Тенда • Тесо • Тетела • Тив • Тиграи • Тигре • Тикар • Торо • Тсаанги • Тсвана • Тсондар • Туарегтер • Тубулар • Тукулер • Тунистіктер • Туркана • Фанг • Фанти • Фернандино • Фипа • Фон • Фульбе • Фур • Ха • Хадза • Хасонке • Хаусалар • Хехе • Чамба • Чанга • Чига • Чокве • Шамбала • Шиллук • Шона • Эве • Экои • Этсако • Эфик • Якё • Яунде
«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Мбете&oldid=3375328» бетінен алынған